Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, TEDx Reset etkinliğinde bir konuşmacının "Yolculuk Nereye?" adlı sunumunu içermektedir. Konuşmacı, sivil toplum dünyasında projeler tasarlamış ve uygulamış biri olarak deneyimlerini paylaşmaktadır.
- Konuşmacı, son 20 yılda Türkiye'de ve dünyada öne çıkan proje, sosyal sorumluluk, hibe ve fon kavramlarını ele alarak, bu projelerin sorunlarını ve ironilerini analiz etmektedir. Yol metaforu üzerinden spiral bir yapıya sahip olan bu projelerin, kadın, çocuk ve engelli alanlarında nasıl tasarlandığını, temel sebeplerin nasıl belirlendiğini ve çözüm önerilerinin nasıl geliştirildiğini örneklerle açıklamaktadır.
- Konuşmacı, özellikle kadın istihdamı, çocuk projeleri ve çevre projeleri gibi alanlardaki projelerin sorunlarını ele alarak, son 20 yılda yapılan eğitim yatırımlarının beklenen sonuçları vermediğini, bunun yerine mağdur-zalim ilişkisinde bir değişim yaratmadığını belirtmektedir. Konuşmacı, bu durumun bir karar momentinde olduğumuzu ve yeni bir akıl, metot ve düşünme biçimi geliştirmemiz gerektiğini vurgulamaktadır.
- 00:19Yolculuk Metaforu
- TEDx Reset etkinliğinin adı "Yolculuk Nereye?" olup, yol metaforu sinema, edebiyat, tasavvuf ve siyasette sıkça kullanılan bir kavramdır.
- Tasavvuf'ta hak yolu, edep yolu, gönül yolu gibi, siyasette ise devrimci yol, halkın yolu, refah yol gibi çeşitli yol metaforları bulunmaktadır.
- Yolculuk hikayelerinde genellikle döngüsel bir anlatım tercih edilirken, konuşmacı bu döngüsellikten ziyade spiral bir yolculuk modelini savunmaktadır.
- 02:44Proje Dünyasına Giriş
- Son yirmi yılda Türkiye'de ve dünyada en sık duyulan kavramlardan bazıları proje, sosyal sorumluluk, hibe ve fon gibi kavramlardır.
- Konuşmacı, Türkiye'nin son yirmi yılındaki sosyal sorumluluk tecrübesiyle yüzleşmeyi ve muhasebe yapmayı amaçlamaktadır.
- Projeler iki ana kategoriye ayrılır: projeleri tasarlayanlar, hayata geçirenler ve destekleyenler ile projelerden yararlanan toplumsal gruplar.
- 04:19Uzakdoğu Örneği
- Konuşmacı, üçüncü sınıfta aldığı siyasi coğrafya dersinde "Uzakdoğu nereye uzak?" sorusunu anlatan bir hoca anısını paylaşıyor.
- Uzakdoğu'nun nereye uzak olduğu sorusu, fiziksel uzaklıktan öte zihinsel bir uzaklığı da ifade etmektedir.
- Projelerde de benzer bir mesafe kurulmaktadır: projeleri tasarlayanlar ile projelerden faydalanacak toplumsal gruplar arasında.
- 05:35Proje Dünyasının Kavramları
- Projelerde koordinatörler, uzmanlar, asistanlar gibi kadrolar, amaçlar, hedefledikleri mağdurlar ve tematik alanlar bulunmaktadır.
- Projelerin iletişim dünyası da vardır: logolar, reklamlar, amblem ve görünürlük gibi konular.
- Projelerin en sonunda her zaman sosyal sorumluluk kavramı vurgulanmaktadır.
- 07:28Kadın Projesi Örneği
- Bir kadın projesi tasarlamak için bir araya gelen grup, kadınların yaşadığı en önemli sorunun şiddet, temsil ve istihdam olduğunu tartışır.
- Tartışma zamanla şiddet konusuna odaklanır ve bu da aile içi şiddet olarak daralır.
- Temel sebep olarak eğitimsizlik belirlenir ve çözüm olarak eğitim verilmesi önerilir.
- 09:57Türkiye'deki Proje Örnekleri
- Türkiye'de son yirmi yılda eğitimi olmayan proje çok azdır.
- Şiddet mağdurlarına eğitim vermeyi öneren projeler bulunmaktadır.
- Kadına karşı şiddet projesinin tanıtımı, şiddete karşı şiddet fikrini savunmaktadır.
- 11:10Kadın İstihdam Projeleri ve Sorunları
- Öfke ve öfke kontrolü konusunda bir psikolog, kadınlara kocaları eve geç geldiğinde öfkeyle yaklaşmamalarını tavsiye ederken, bir kadın "kocalarımız eve geç gelmiyor, hiç gelmezse diye kaygılanıyoruz" diyerek farklı bir bakış açısı sunar.
- İstihdam projelerinde kadınlar tekstil atölyesinde, hasta bakıcı olarak, tarlada, incik boncuk dükkanında, sekreter veya call center memuru olarak, mutfakta gibi belirli mesleklerde yer alırken, toplumun kadınlara uygun görmediği mesleklerde (taksi şoförü, otobüs şoförü, inşaat işçisi) görülmezler.
- 1988 yılında Türkiye'de 27 milyon kadın yaşarken istihdama katılanların sayısı 5 milyon iken, 2010'da bu sayı 6 milyon olmuştur.
- 13:18Çocuk ve Çevre Projeleri
- Çocuklar için de benzer bir durum söz konusudur; arka sokaklardaki çocuklar "it kopuk" olarak görülürken, projelerde "suça meyilli çocuk" veya "suça itilen çocuk" olarak tercüme edilirler.
- Çevre dünyasında en sık rastlanan proje türü hatıra ormanları projeleridir.
- Hatıra ormanları genellikle mazide bir tabela olarak kalır.
- 14:41Hatıra Ormanı Projesi Örneği
- Çevre sorunları arasında su, enerji ve orman (iklim değişikliği) bulunur, ancak enerji politik bir konu olduğu için proje dünyasına girilmez.
- Su kaynakları, kirlilik, kuraklık, sulak alanlar ve tür koruma gibi konular çok fazla konu içerdiği için mesaj üretilemez.
- Orman konusu hem net hem de herkesin kalbine dokunabileceği için tercih edilir ve ağaç dikme etkinliği tasarlanır.
- 16:16Hatıra Ormanı Projelerinin Kaderi
- Hatıra ormanları bir fotoğraf projesidir ve projelerin kaderi genellikle tabela mezarlığıdır.
- 1924'te yapılan bir hatıra ormanında 140 bin kişi ağaç dikmiş ve fidanlar için 8 milyon lira harcanmıştır.
- Projelerde "eğitim şart" sloganı yaygın olarak kullanılır, ancak bu eğitim genellikle başkası için gerekli bir faaliyet olarak görülür ve toplum normallerin, engelsizlerin, bilinçlilerin yaşadığı bir başarılılar dünyası olarak konumlandırılır.
- 18:26Eğitim ve Toplumsal Sorunlar Arasındaki İlişki
- Engelliler, çocuklar ve kadınlar gibi toplumun kurtarılması gereken başarısızlar dünyası olarak görülüyor ve bunları eğitmek için başarılı eğitimli olanların eğitmesi gerekiyor.
- Toplumun temel varsayımı, eğitimsiz insanların ormanları kesmesi, kadınların şiddete uğraması ve sokak çocuklarının sokakta yaşaması gibi sorunları yarattığıdır.
- Bu varsayımın arkasında, eğitimsiz insanların kötü şeyler yaptığını bilmeden yaptıkları ve sonuçlarını bilmeden hareket ettikleri bir mantık vardır.
- 19:38Eğitim Politikalarının Etkisizliği
- Eğitim politikalarının arkasında genellikle varoluşla ilgili bir gerekçe vardır ve son yirmi yılda herkesi eğitmeye çalışılmış olsa da sonuçlar olumlu değildir.
- Trafik eğitimi verilmesine rağmen kazalar artmış, köylülere çevre eğitimleri verilmesine rağmen çevre tahrip etme kararları devam etmiştir.
- Şiddet konusunda da mağdur-zalim ilişkisinde yatırım yapılmakta, mağdurun eğitimine yatırım yapıldığında zalimi zayıflatmak yerine mağduru güçlendirmektedir.
- 21:16Yüzleşme ve Yeniden Düşünme Gerekliliği
- Son yirmi yılın muhasebesini yapmak ve bununla yüzleşmek gerekmektedir, sivil toplum dünyasının projelerine son vermek değil, yeni bir yaklaşım geliştirmektir.
- Yirmi sene önce yapılan tespitler hala bugün de yapılabiliyorsa, ya yol almadık ya da hiç yola çıkmadık demektir.
- Sosyal sorumluluk dünyasında yola yeniden çıkmadan yüzleşme yapmak, eğitim tarzından ve herkesi sertifikalandırma girişiminden vazgeçmeye ve yeni bir akıl geliştirmeye ihtiyaç vardır.