Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim içeriği olup, konuşmacı tarafından Tanzimat dönemi şiiri hakkında bilgi verilmektedir.
- Video, Tanzimat edebiyatının iki dönem altındaki şiir özelliklerini detaylı şekilde anlatmaktadır. İlk bölümde sanat toplum içindir görüşü benimsenen, toplumsal konuları işleyen ve divan şiirine bağlı kalan ilk dönem özellikleri açıklanırken, ikinci bölümde sanat için sanat anlayışı benimsenen, bireysel konuları işleyen ve daha süslü dil kullanan ikinci dönem özellikleri ele alınmaktadır. Video, iki örnek şiir üzerinden bu dönemlerin nasıl ayırt edilebileceğini göstermekte ve AYT sınavlarında soru potansiyeline sahip olan bu konuyu kısaca hatırlatmaktadır.
- 00:12Tanzimat Dönemi Şiiri Tanıtımı
- Bu videoda Tanzimat dönemi şiirinin iki dönemine ait özellikleri kısaca anlatılacaktır.
- Tanzimat edebiyatı iki dönem altında teşekkül etmiştir.
- 00:29Tanzimat Edebiyatının Birinci Dönemi
- Birinci dönemde "sanat toplum içindir" görüşü benimsenmiş, şiirde vatan, millet, hürriyet, özgürlük, eşitlik ve adalet gibi toplumsal konular işlenmiştir.
- Şiirde divan şiirine bağlı kalınmış, hece ölçüsünün ilk denemeleri kullanılmış ancak yaygın olarak aruz ölçüsü tercih edilmiştir.
- Şiirde nazım birimi beyittir ve divan edebiyatının gazel, kaside terkibi, bent, murabba gibi nazım biçimleri kullanılmaya devam etmiştir.
- Sade bir dil amaçlanmasına rağmen uygulamada başarılı olunamamış, divan şiirindeki parça güzelliği yerine konu bütünlüğü esas alınmıştır.
- Şiirlerde içerik söyleyişe göre daha önemlidir ve şiir artık amaç değil, toplumun bilinçlendirilmesi için kullanılan araçlardan biridir.
- Bu dönemde romantizm akımının etkili olduğu ve ilk defa şiirlere ayrı bir başlık verildiği görülmektedir.
- Bu dönem şairleri Şinasi, Namık Kemal ve Ziya Paşa'dır.
- 02:36Tanzimat Edebiyatının İkinci Dönemi
- İkinci dönemde "sanat için sanat" anlayışı benimsenmiş, bu farklılık dönemin siyasi olaylarından kaynaklanmaktadır.
- Bu dönemde toplumsal konular yerine bireysel konular ön planda olmuş, aşk, ölüm, tabiat, metafiziği, durumlar ve mistik yönelimler konu olarak karşımıza çıkmıştır.
- Recaizade Mahmut Ekrem'in öncülüğünde şiirin konusu genişletilmiş, "zerreden küreye her güzel şey şiirin konusu olabilir" denilmiştir.
- Kulak için kafiye görüşü benimsenmiş ve bugün edebiyatımızda kullanılan kafiye anlayışının ilk örnekleri bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır.
- Şiirde kullanılan ölçü aruzdur, nazım birimi beyittir ancak ilk dönemden farklı olarak kullanılan dil süslü, sanatlı ve ağırdır.
- Bu dönemde gazel, kaside terkibi, bent gibi nazım şekilleri kullanılmaya devam edilirken, batı şiirinden etkilenerek karma nazım şekilleri de kullanılmaya başlanmıştır.
- Parça güzelliği yerine konu bütünlüğü ikinci dönem sanatçıları tarafından da benimsenmiş, romantizm akımının etkili olduğu görülmektedir.
- Bu dönem şairleri Recaizade Mahmut Ekrem, Abdülhamit Tarhan ve Muallim Naci'dir.
- Bu dönemdeki en önemli farklar dilin ağır oluşu ve konu açısından farklılıktır.
- 04:46Şiir İncelemesinde Kullanılan Şablon
- Şiir incelemesinde genel itibariyle kullanılan şablon: hangi konudan bahsedildiği, şekli olarak görsel olarak nasıl bir inceleme söz konusu olduğu ve teması nedir.
- İki döneme ait iki farklı şiir örneği gösterilmiştir; "Hürriyet" adlı şiir birinci döneme, "Makber" adlı şiir ise ikinci döneme aittir.
- Şekil olarak divan şiiri özelliklerinin aynen kullanıldığı ancak içeriğin yavaş yavaş değiştiği belirtilmiştir.