Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Prof. Dr. Doğan Günay'ın Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yabancı Diller Eğitimi Bölümü'nde yaptığı akademik bir sunumun kaydıdır. Prof. Günay, Yabancı Dil olarak Türkçe anabilim dalı başkanlığı görevini de yürütmektedir.
- Sunumda söylem çözümlemesi ve söylem çözülmemesi kavramları detaylı şekilde ele alınmaktadır. Prof. Günay, bu alanın tarihsel gelişimini, Ferdinand de Saussure'nin dil-söz ayrımı fikrini ve farklı söylem yaklaşımlarını (tümce ötesi yapı, ideolojik söylem, Fransız okulu, Edinburgh okulu) açıklamaktadır. Ayrıca, söylem çözülmemesinin siyasi parti analizleri, dinler arası diyalog ve reklamcılık gibi alanlardaki uygulamaları da incelenmektedir.
- Sunum, yüksek lisans öğrencilerine hitap edilerek hazırlanmış olup, dilbilim ve retoriğe ilgi duyanlar için faydalı bilgiler içermektedir. Prof. Günay'ın bir yıl çalıştığı "söylem çözülmemesi" kitabı üzerine yapılmış olan sunum, konunun günümüzdeki gelişimini de ele almaktadır.
- 00:42Doç. Dr. Doğan Günay'ın Tanıtımı
- Doç. Dr. Doğan Günay, 1982 yılında Gazi Üniversitesi Fransızca Bölümü'nden mezun olmuş, yüksek lisansını 1988'de Cumhuriyet Üniversitesi'nde, doktorasını 1993'te Hacettepe Üniversitesi'nde tamamlamıştır.
- 1994'te yardımcı doçent, 1999'da doçent, ekim ayında profesör olmuştur.
- An itibarıyla Dokuz Eylül Üniversitesi Dil Eğitimi Araştırma ve Uygulama Merkezi (VEDAM) müdürlüğü, Eğitim Fakültesi Yabancı Diller Eğitimi Bölüm Başkanlığı ve Eğitim Bilimleri Yabancı Dil olarak Türkçe Anabilim Dalı Başkanlığı görevlerini yürütmektedir.
- 02:26Söylem Çözümlemesi ve Sosyoloji
- Konuşmacı, bir yıldır üzerinde çalıştığı "Söylem Çözülmemesi" kitabı hakkında konuşmak istiyor.
- Söylem çözümlemesi uzmanlık alanı gösterebilirken, söylem çözülmemesi bunun hepsinin üstünde bir alan olarak vurgulanıyor.
- Çağdaş dilbilim, söylem çözümlemesi ve göstergebilim gibi alanlarda Sosyür adlı bilim insanının çalışmaları hala değerli ve kullanılıyor.
- 05:07Sosyür ve Söylem Kavramı
- Sosyür 1909-1911 yıllarında Cenevre Üniversitesi'nde ders vermiş, ancak bir kitap yazmadan 1913 yılında ölmüştür.
- Öğrencileri, hocanın ders notlarını toplayarak 1913 yılında "Sosyürün Dersleri" adlı kitabı yayınlamışlardır.
- Sosyür için "söz" çok önemli bir kavramdır ve "gösterge", "gösterilen", "gösterme" gibi kavramları kullanmıştır.
- 07:15Sosyürün Eleştirileri ve Söylem Tanımları
- Sosyürün eleştirilen tek noktası dil-söz ayrımıdır; çünkü ideal bir laboratuvar ortamında dil incelemesi yapmış ve doğal konuşulan dili kapsamamıştır.
- Sosyürün "parol" kavramı ile "söylem" kavramı tam olarak eşit değildir.
- Söylemle ilgili ondan fazla tanım bulunabilir; bazıları Sosyürün "parol" teriminin eş anlamlısı olarak tanımlamakta, bazıları ise sözcüklerden veya tümcelerden oluşan tümce ötesi bir yapı olarak tanımlamaktadır.
- 11:05Söylem Kavramının Farklı Yaklaşımları
- Fransız söylem yaklaşımı, dilbilimde yapılan çalışmanın laf olsun diye değil, bir niyetle yapıldığını vurgulamaktadır.
- Söylemde sözcüğün üreticisi, sözcüğün bulunduğu yer ve zaman gibi faktörler önemlidir.
- Retorik, söylem çözümlemesi ve metin-dilbilim ile ilişkilidir.
- 12:22Söylem Çözülmemesi Yaklaşımları
- Söylem çözülmemesi, toplumsal etkileşim bağlamında incelenen bir konudur.
- Harris, metin çözülmemesini söylem çözülmemesi olarak değerlendirir ve üretmesi aşamasında konuşan özne sözcüsünden nasıl bulunur sorusunun yanıtını arar.
- Bilimsel söylemde olabildiğince az kişiye hitap edilirken, şiir, masal, edebiyat ve romanya kopsunda üretmesi, kullanım ve uzlaşma vardır.
- 13:42Söylem Çözülmemesi Teorileri
- Söylem çözülmemesi sözlüğünde dörtyüzaltmış tane yalnızca söylemle ilgili madde başı vardır.
- Konuşma bozuklukları olan kişilerin söylemleri incelenir ve bu alanda birçok isim (Heves Wolf, Amerika'daki çalışmalar) önemli yer edinmiştir.
- Michel Foucault, kendine özgü dile inceleyerek toplumla ilgili yargılara gitmesiyle söylem çözülmemesi için önemli bir isimdir.
- 15:36Söylem Çözülmemesi Uygulamaları
- Günümüzdeki çalışmalar karşılıklı konuşmalar ve gerçek bağlam içerisindeki konuşmaları inceliyor.
- Amerika'da yapılan çalışmalar çok fazladır ve taksi şoförleri, hastayla doktor arasındaki iletişim gibi alanlarda gelişmiştir.
- Söylem çözümlemesi, dilbilimine bağlı olarak gelişen yaklaşımlarla ilgili kuramlar oluşturmak için kullanılmaktadır.
- 16:14Söylem Çözülmemesinin Uygulama Alanları
- Söylem çözümlemesi belediye başkanı, milletvekili ve siyasi parti seçimlerinde yön veren kişilere başvurulabilir.
- Dinler arası diyalog çalışmaları ve söylem çözülmemesi incelemelerinde mutlaka söylem çözümlemesine başvurulması gerekir.
- Her söylem, vericiye ait değer yargılarını, konuşma biçimini, tutumları ve davranış yargılarını yansıtır.
- 17:09Türkiye'de Söylem Çözülmemesi Çalışmaları
- Türkiye'de söylem çözümlemesi alanlarında yüksek lisans programları açılmış ancak bir ya da iki dönem öğrenci aldıktan sonra kapandı.
- 2013 yılında Ankara Üniversitesi ve Ege Üniversitesi'nde doktora eğitimleri sürdürülmüştür.
- Şu ana kadar 25 tez yapılmış olup, bu tezler dünyanın her tarafından takip edilen ve okunan nitelikli tezlerdir.