Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Sosyal Hizmet Okulu kanalında yayınlanan bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, sosyal hizmet uzmanları için temel kuramları ve terapi tekniklerini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, sosyal hizmette kullanılan çeşitli kuramları sistematik bir şekilde ele almaktadır. İlk bölümde sistem kuramı, ekolojik kuram, güçlendirme kuramı, psikanalitik kuram ve bilişsel davranışçı terapi kuramı açıklanırken, ikinci bölümde bilişsel yeniden yapılandırma, sistematiğe duyarsızlaştırma gibi terapi teknikleri ve kişi merkezli terapi, varoluşsal terapi, motivasyonel terapi kuramları anlatılmaktadır.
- Her kuram için temel kavramlar, prensipler ve sosyal hizmet uzmanlarının bu kuramları nasıl uygulayabilecekleri açıklanmaktadır. Video, sosyal hizmet ders notları içeren bir eğitim kaynağı niteliğindedir.
- 00:28Sistem Kuramı
- Sistem kuramı sosyal hizmetteki en temel kuramlardan biridir ve biyoloji biliminden alınmıştır.
- Sistem kuramında her sistem bir diğer sisteme etkiler ilkesi mevcuttur ve sistemin unsurlarından birindeki değişiklik tüm sistemi etkileyebilir.
- Sosyal hizmet uzmanlarının çalışmaları genel olarak değişim ajanı sistemi, müracaatçı sistemi, eylem sistemi ve hedef sistemi ile ilişkilidir.
- 02:14Sistem Kuramının Temel Kavramları
- Sistem kuramında üç temel anahtar kavram vardır: bütüncülük, ilişki ve dengedir.
- Odak sistemi, müracaatçı ve sosyal hizmet uzmanının ilgisini çeken sistemleri ifade eder.
- Sistemler gelişim aşamalarından geçer, aksi takdirde işlevlerini yerine getiremezler.
- 03:32Ekolojik Kuram
- Ekolojik kuram, sistem kuramından yararlanan bir kuramdır ve birey-çevre uyumuna odaklanmaktadır.
- Ekolojik kuramda birey etrafındaki sistemlerden hem etkilenir hem de onları etkiler.
- Sosyal hizmet uzmanı, birey çevre uyumuna odaklanırken savunuculuk, arabuluculuk ve organizatörlük rollerini yerine getirir.
- 04:50Ekolojik Kuramın Temel Kavramları
- Sistem, belli bir işlevi yerine getirmek amacıyla bir araya gelmiş ve aralarında karşılıklı etkileşim olan bir kümedir.
- Sosyal çevre, kişinin etrafında bulunan tüm sistemleri (aile, arkadaş, kültürel sistem) ifade eder.
- Çevresi içinde birey kavramı, bireyin çevresindeki tüm sistemlerden etkilenmesini ve sosyal hizmet uygulamasının birey-çevre uyumuna dikkat etmesini gerektirir.
- 06:36Güçlendirme Kuramı
- Güçlendirme kuramı, bireye kendi yaşamını kontrol edebilme yetisini kazandırma amacındadır.
- Güçlendirme kuramının üç önemli boyutu vardır: kişisel güç, kişilerarası güç ve sosyopolitik güç.
- Bu kuramda sosyal hizmet uzmanı, müracaatçının var olan kaynaklarını farkında olmasını, zihninin yeniden yapılandırılmasını ve becerilerine inanmasını sağlar.
- 08:23Psikanalitik Kuram
- Psikanalitik kurama göre kişilik ve davranış zihindeki çatışmaların sonucudur ve bu çatışmalar bilinçaltında gerçekleşir.
- Sigmund Freud'a göre bu çatışma üç alanda gerçekleşir: id, ego ve süperego.
- Freud'un kuramında anahtar kavramlar cinsellik ve saldırganlıktır, ayrıca psikoseksüel gelişim beş süreçte gerçekleşir.
- 10:09Bilişsel Davranışçı Terapi
- Bilişsel davranışçı terapi, insanların davranışlarına ve duygularına etki eden olumsuz düşünceleri anlamaya ve düzeltmeye çalışır.
- Bu terapide amaç, bireyi mutsuzluğa yönlendiren negatif düşünce kalıplarını ve davranış döngülerini değiştirmektir.
- Sosyal hizmet uzmanı, müracaatçının sorunun duygu, düşünce ve davranışların etkisiyle nasıl oluştuğunu gösterir ve ona ev ödevleri verir.
- 11:20Bilişsel Yeniden Yapılandırma ve Gevşeme Teknikleri
- Bilişsel yeniden yapılandırma, gerçek dışı düşüncelerin daha doğru düşüncelere dönüştürülerek sorunları azaltmayı amaçlar.
- Gevşeme teknikleri, stresli müracaatçılara derin nefes alma ve kasları sıkma-bırakma gibi becerileri öğretir.
- Sosyal hizmet uzmanı, müracaatçısıyla seans sırasında davranış değiştirme pratiği yapabilir ve ev ödevleri verebilir.
- 12:14Sistematik Duyarsızlaştırma ve Diğer Teknikler
- Sistematik duyarsızlaştırma, bireyin korkularını aşamalı olarak maruz bırakarak ortadan kaldırmayı amaçlar.
- Diğer terapi teknikleri arasında problem çözme becerileri, kaşınma terapisi, pekiştirme ve model alma bulunmaktadır.
- 12:33Kişi Merkezli Terapi
- Kişi merkezli terapi, hümanizm prensiplerine dayanır ve sosyal hizmet uzmanı ile müracaatçı arasında kabullenici ve destekleyici bir ilişki vardır.
- Bu terapi geçmişe değil, şimdikiye ve geleceğe odaklanır.
- Sosyal hizmet uzmanı, müracaatçısını yargılamaz, dikkatlice dinler ve pozitif bir bakış açısı sağlar.
- Olumlu koşulsuz kabul, müracaatçının kendini kabul etmesini sağlayarak suç ve savunma duygularını azaltır.
- 14:05Varoluşsal Terapi
- Varoluşsal terapi, ölümün kaçınılmazlığı, anlamsızlık, varoluşsal yalıtılmışlık ve özgürlük-sorumluluk gibi temel kavramları ele alır.
- İnsanlar özgür iradeye sahip varlıklardır ve kendi yaşamlarının aktif katılımcılarıdır.
- Bu terapi, müracaatçının öz farkındalığını artırmaya odaklanır ve kendi hayatının kontrolünü eline almasını öğretir.
- 15:22Motivasyon ve Değişim Planı
- Müracaatçının kontrol edebileceği sadece kendi davranışlarıdır ve beş temel ihtiyaç (eğlence, özgürlük, güç, hayatta kalma, sevgi ve aidiyet) ile motive edilir.
- Sosyal hizmet uzmanı, suçlamaları ve bahaneleri dikkate almaz, bunun yerine müracaatçı ile birlikte değişim planı oluşturur.