Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Platon'un yazdığı Sokrates'in savunmasını Burak Aşkın tarafından seslendirilen bir okuma performansıdır. Sokrates, kendisine dinsizlik ve gençleri kötü etkilemekle suçlayan Meletos, Anytos ve Lionda gibi kişiler karşısında Atina'daki yargıçlara hitap etmektedir.
- Videoda Sokrates, kendisine yöneltilen suçlamaları reddetmek için bilgelik anlayışını açıklıyor. Önce kendisini "en bilgili insan" olarak tanımlayan Delphi Tanrısı'nın sözünü anlatarak, kendisinin hiçbir şey bilmediğini bilmekle diğer insanların bilgilerini sandıkları konularda bilgilerinin olmadığını vurguluyor. Ardından Meletos'un savunmasını sorgulayarak çelişkileri ortaya çıkarıyor ve son olarak kendisine verilen ölüm cezasını kabul etmeyi tercih ediyor.
- Sokrates'in savunması, bilgelik kavramı, tanrılarla ilişkisi, gençlere etkisi ve ölüm korkusu gibi temel filozofik konuları ele alıyor. Konuşması, Sokrates'in Atina'ya karşı tutumu, erdemli yaşamı ve filozofluğunu savunma çabasıyla sona eriyor.
- 00:03Sokrates'in Savunma Konuşması
- Sokrates, kendisini suçlayanların Atinalıları etkileyici sözlerle yanılttığını ancak bu sözlerin yalan olduğunu belirtiyor.
- Sokrates, kendisini "usta bir hatip" olarak tanımlayan suçlamaların kendisini tanımadığını ve bunun utanmazlıktan kaynaklandığını söylüyor.
- Sokrates, Atinalılar'a doğru olduğuna inandığı şeyleri anlatacağını ve süslü sözlerle aldatmayacağını, yaşını dikkate alarak doğal bir şekilde konuşacağını belirtiyor.
- 01:46Sokrates'in Konuşma Tarzı Hakkında İstekleri
- Sokrates, yargıcın karşısına ilk kez çıktığını ve konuşulan dile yabancı olduğunu, bu nedenle alışık olduğu gibi konuşmaya izin istiyor.
- Sokrates, ne söylediğinin önemi olmadığını, sadece doğruyu söyleyip söylemediğine bakılmasını istiyor.
- Sokrates, önce eskiden kendisini suçlayanlara, sonra da yeni suçlamalara yanıt vereceğini belirtiyor.
- 03:08Sokrates'in Eskiden Kendisini Suçlayanları Tanımlama
- Sokrates, kendisini suçlayanların daha tehlikeli olduğunu, çünkü çocukluklardan beri onları yalanlarla kandırdıklarını söylüyor.
- Sokrates, suçlamaların çocukluk ve gençlik dönemlerinde etkili olabilecek yaşlarda yapıldığını ve kimlerin bunları yaptığını bilmediğini belirtiyor.
- Sokrates, suçlamaları çürütmek için yanıt verecek birinin olmadığı, sadece gölgelerle çarpışmak zorunda kaldığını ifade ediyor.
- 05:03Sokrates'in Savunmaya Başlaması
- Sokrates, kafada kökleşmiş suçlamaları kısa zamanda söküp atmaya çalışacağını belirtiyor.
- Sokrates, kendisine yöneltilen suçlamaları toparlayarak "Sokrates kötü bir insandır, yer altında ve gökyüzünde olup bitenlere karışıyor, eğriyi doğru diye gösteriyor ve bunları başkalarına öğretiyor" şeklinde özetliyor.
- Sokrates, kendisinin bu konular hakkında hiçbir fikrinin olmadığını ve bu konularda hiç söz söylemediğini, bunun doğruluğunu dinleyicilerin tanık olduğunu belirtiyor.
- 07:47Sokrates'in Bilgi Arayışı
- Sokrates, Paroslu Evenos adında bir bilginin olduğunu öğrendiğinde, bu bilginin bilgisini ucuza öğretmesinden dolayı mutlu olduğunu düşündü.
- Sokrates, Atinalılar'ın kendisine karşı kötü ününden bahsederek, bu ünün sadece kendisinde bulunan bir tür bilgiden çıktığını açıkladı.
- Sokrates'in bu bilgisi, herkesin elde edebileceği bir bilgi olup, kendisinin insanüstü bilgileri olmadığını vurguladı.
- 10:40Delphoi Tanrısının Yanıtı
- Sokrates, Kairefon adlı arkadaşı tarafından Delphoi Tanrısından "Sokrates'in benden daha bilgin bir kimse olup olmadığı" sorulduğunu ve tanrının "Sokrates'in benden daha bilgin bir adam olmadığını" cevabını verdiğini anlattı.
- Tanrının bu yanıtı karşısında Sokrates, kendisinin hiçbir bilgisi olmadığını biliyordu ve bu durum karşısında düşündü.
- Sokrates, tanrının sözünü çürütmek için bilgili olduğu bilinen birine gitti ve onun aslında hiçbir bilgisi olmadığını fark etti.
- 13:24Sokrates'in Araştırmaları
- Sokrates, daha da bilgili tanınan başka birine gitti ve aynı sonuca vardı, bu da onun daha fazla düşman edinmesine neden oldu.
- Sokrates, araştırmalarının sonucunda "asıl bilgisizler bilgilidir diye tanınmış olanlar, boştur denenlerde ise daha çok akıl var" olduğunu keşfetti.
- Sokrates, tragedya yazarları, övgücüler ve ozanlarla da görüşerek, onların yapıtlarını bilgilerinden değil, içgüdü ve tanrıdan gelen esinle yaptıklarını anladı.
- 15:30Sokrates'in Bilgi Arayışı
- Sokrates, devlet adamlarından, ustalardan ve ozanlardan ayrıldığında kendisinin üstün olduğunu fark etmiş, ancak ustaların da ozanlardaki gibi kendilerini bilgili sanarak asıl bilgileri gölgede bıraktıklarını görmüştür.
- Sokrates, Atinalılar karşısında kendisini olduğu gibi bırakmanın daha iyi olduğunu düşünmüş ve Tanrı'nın sözüne uygun olarak bilgilerini ve bilgisizliklerini edinmemiştir.
- Sokrates'in bu araştırmaları ona birçok düşman kazandırmış, "bilge" olarak adlandırılmış ve birçok karalamaya yol açmıştır.
- 17:29Sokrates'in Görevi ve Sonuçları
- Sokrates, Tanrı'nın sözünü düşünerek yurttaşları ve yabancıları bilge sandığı kişilerle konuşarak, onların bilgilerini sorgulamış ve bilge olmadıklarını göstermiştir.
- Bu iş Sokrates'in tüm zamanını almış, devlet işleri ve kendi işleriyle uğraşacak zaman bulamamış, Tanrı'ya hizmet ederek yoksul kalmıştır.
- Bazı gençler Sokrates'in etrafına toplanmış, onun sorularını dinleyerek bilgiçlerin sorguya çekilmesini sevmiş ve benzer şekilde başkalarını da denemeye kalkışmışlardır.
- 18:35Sokrates'in Karalamaları ve Savunması
- Sokrates'in sorguladığı kişiler kendilerine değil Sokrates'e kızmış, "Sokrates gençleri baştan çıkarıyor" diye suçlamalar yapmışlardır.
- Sokrates, kendisini suçlayanların aslında bir şey bilmedikleri halde biliyor görünmek istediklerini söyleyemeyecekleri için filozoflara karşı bulutlarda, yerin dibinde olup bitenleri öğretmek gibi beylik sözler söyleyerek kendilerini savunmaya çalıştıklarını belirtmiştir.
- Sokrates, Meletos'un kendisine saldırmak için cesaretleştirdiği kişilerin (Meletos, Anitos, Alkibiyades) suçlamalarını kabul etmediğini ve bu karalamaların kök salmış olduğunu, ancak kendisini temize çıkarabileceğini düşünmediğini ifade etmiştir.
- 20:25Sokrates'in Suçlamalarına Yanıt
- Sokrates, kendisini suçlayanların başında Meletos olduğunu ve onun kendisini "gençleri doğru yoldan ayırmakla, devletin tanrılarına inanmamakla, bunların yerine yeni yeni tanrılar koymakla" suçladığını belirtmiştir.
- Sokrates, Meletos'un gençlerin erdemli olmalarına önem verdiğini iddia ederek, onları daha iyi kılanın kim olduğunu sormuştur.
- Meletos, yargıçları, mahkemede bulunanları, senato üyeleri ve tüm Atinalıların gençleri eğittiğini, sadece Sokrates'in onları doğru yoldan ayırdığını söylemiştir.
- 23:46Sokrates'in Meletos'a Soruları
- Sokrates, Meletos'a atlar için de aynı durumun geçerli olup olmadığını sormuştur; atları sadece seyislerin eğitip, diğerlerinin bozduğunu belirtmiştir.
- Sokrates, Meletos'un gençler konusunda kayıtsız olduğunu ve başıma açtığı işleri umursamadığını söylemiştir.
- Sokrates, Meletos'a kötü kimselerle mi yoksa iyi kimselerle mi birlikte yaşamak gerektiğini sormuştur ve Meletos bunun iyi insanlarla birlikte yaşamak olduğunu kabul etmiştir.
- 25:11Sokrates'in Savunması
- Sokrates, kendisini gençleri doğru yoldan çıkarıp kötülüğe sürüklediği iddiasına karşı savunmaya başlıyor.
- Sokrates, gençleri kötülüğe sürüklediğini bilerek mi yoksa bilmeyerek mi yaptığı sorusuna cevap olarak, bilmeyerek yaptığını iddia ediyor.
- Sokrates'e göre, suç bilmeyerek işlenmişse yasa onu suç saymaz ve Meletos'un önce kendisiyle konuşup öğüt vermeli, değil mahkemeye sürüklemeliydi.
- 27:02Tanrılar Hakkındaki İddialar
- Sokrates, kendisini gençleri devletin tapındığı tanrıları tanımamaya ve başka tanrılara inanmaya yönlendirdiği iddiasını sorguluyor.
- Meletos, Sokrates'in hiçbir tanrıya inanmadığını iddia ediyor, ancak Sokrates bunu alaycı buluyor.
- Sokrates, Meletos'un suçlamalarında çelişkiler olduğunu ve tanrıların işlerine inanırken tanrılara inanmamak mümkün olmadığını belirtiyor.
- 33:05Sokrates'in Felsefi Yaklaşımı
- Sokrates, kendisine karşı duyulan kinin ve suçlamaların aslında kendisini yok etmek için kullanıldığını düşünüyor.
- Sokrates, değerli bir kişinin yaşayacak mı yoksa ölecek mi diye değil, doğru mu eğri mi davrandığına bakması gerektiğini vurguluyor.
- Sokrates, Akhilleus'un örneğini vererek, namus ve değerler için yaşamayı tercih etmenin ölümü göze almakla birlikte daha önemli olduğunu savunuyor.
- 35:28Sokrates'in Ölüm Korkusu Üzerine Düşünceleri
- Sokrates, kendisini tanrı tarafından filozofluk görevi için gönderildiğini düşünüyor ve bu nedenle ölüm korkusuyla görevini bırakıp kaçamayacağını belirtiyor.
- Sokrates, ölümün en büyük kötülük olmadığını ve bilinmeyeni bildiğimizi sanmak bilgisizlik olduğunu savunuyor.
- Sokrates, yargıçların düşüncelerine inanmak istemediklerini ve onu serbest bırakabileceklerini söylüyor.
- 37:52Sokrates'in Filozofluk Hakkındaki Tutumu
- Sokrates, Atinalılara saygı ve sevgi duyduğunu ancak sadece Tanrı'ya baş eğdiğini belirtiyor.
- Sokrates, felsefe ile uğraşmaktan, karşılaştığı herkesi felsefeye yöneltmekten ve felsefeyi öğretmekten vazgeçmeyeceğini söylüyor.
- Sokrates'e göre, Atinalılar bilgelik, aklı ve ruha yeterince önem vermiyorlar.
- 39:18Sokrates'in Görevi ve İnançları
- Sokrates, kendisine Tanrı'nın bir buyruğu olduğunu ve kentinde daha büyük bir iyilik yapılmadığını iddia ediyor.
- Sokrates'in görevi, insanların ruhunun en yüksek eğitimine önem vermesini sağlamaktır.
- Sokrates, gençleri doğru yoldan ayırmadığını, aksine parayla erdem elde edilemeyeceğini öğrettiğini savunuyor.
- 40:36Sokrates'in Son Savunması
- Sokrates, bir değil bin kere ölmesi gerekirse bile yolumu değiştirmeyeceğini söylüyor.
- Sokrates, kendisini öldürmekle Atinalılar kendilerine zarar vermiş olacaklarını, kötü bir kimse iyi bir adama zarar veremeyeceğini belirtiyor.
- Sokrates, kendisini "Tanrı'nın devletin başına sardığı bir at sineği" olarak tanımlıyor ve devleti yerinden oynatmak için Tanrı tarafından gönderildiğini savunuyor.
- 43:59Sokrates'in Tanrısal İşiaret Hakkındaki Açıklaması
- Sokrates, çocukluğundan beri kendisine gelen bir tanrının ya da tanrısal ruhun sesini duyduğunu ve bu sesin onu politikaya girmekten alıkoyduğunu söylüyor.
- Sokrates, politika ile uğraşsaydı çoktan yok olacağını ve ne kendisine ne de Atinalılara iyilikte bulunamayacağını belirtiyor.
- Sokrates, doğrulukla savaşan birinin devlette yaşayabilmesi için devlet adamı değil, sadece yurttaş olarak kalması gerektiğini savunuyor.
- 45:44Sokrates'in Aile Hakkındaki Açıklaması
- Sokrates, yaşlı bir adam olmasına rağmen çocuklarını mahkemeye getirmeyeceğini söylüyor.
- Sokrates, bu davranışın kendisinin, Atinalıların ve devletin onuruna aykırı olduğunu belirtiyor.
- Sokrates, kendisini dinsizlikten yargılandığında onursuz bir şekilde davranmamayı ve yanlış saydığı bir şeyi yapmamayı savunuyor.
- 47:59Sokrates'in Mahkeme Sonucu Üzerine Düşünceleri
- Sokrates, kendisine verilen mahkumiyet kararına üzülmemesinin nedenlerini açıklıyor ve oyların birbirine çok yakın olmasına şaşırdığını belirtiyor.
- Melatos'un suçlamasından aklanmış sayıldığını ve anios ile lion'un gelmemiş olsaydı, Melatos'un yasa uyarınca bin drahmi para cezasına çarptırılacağını söylüyor.
- Sokrates, kendisine ölüm cezası önerilse de, kendisine bir ceza önermeyeceğini, ölümün bir iyilik mi yoksa bir kötülük mü olduğunu bilmediği için mutlaka kötülük olan bir cezayı öneremeyeceğini belirtiyor.
- 49:17Sokrates'in Alternatif Cezaları Üzerine Düşünceleri
- Sokrates, hapis cezasının yargıçların kölesi olmak anlamına geldiğini ve para cezasının ödeyemeyeceği için tutuk evinde öleceğini söylüyor.
- Sürgün cezasını da kabul etmediğini, çünkü her gittiği yerde gençlerin kendisini dinlemek için çevresini saracağını ve yaşlıların onları uzaklaştırmak için kendisini dışarı atacağını belirtiyor.
- Sokrates, tanrıya karşı başkaldırı olacağını söyleyerek çenini tutamayacağını, erdem üzerinde hem kendini hem başkalarını sınadığını ve bu tartışmaların insan için büyük bir iyilik olduğunu vurguluyor.
- 52:12Sokrates'in Mahkum Edilenlere Mesajı
- Sokrates, mahkum edilenlere, kendisini savunmak için ağlamayacağını, sızlamayacağını ve haykırmayacağını, bunun kendisine yakışmadığını belirtiyor.
- Tehlikeye düştüğünde aşağılık davranışlara sapmadığını ve kendini böyle savunmadığı için pişman olmadığını söylüyor.
- Sokrates, kendisini mahkum edenlere bir kehanet veriyor ve ölümünün üzerinden çok geçmeden onlara daha ağır bir ceza beklediğini, kendisini öldürmekle kendilerini suçlayanlardan kurtulamayacaklarını belirtiyor.
- 53:58Sokrates'in Ölüm Hakkındaki Düşünceleri
- Sokrates, ölümün ya bir hiçlik ve bilinçsizlik halı olduğunu ya da ruhun başka bir dünyaya geçmesi olduğunu söylüyor.
- Ölümün bilinçsizlik ve uyku gibi bir durum olursa, bunun büyük bir kazanç olduğunu ve zamanın tüm akışının tek bir gece gibi gözükeceğini belirtiyor.
- Ölümün başka bir dünyaya yolculuk olursa, orada doğru yargıcılar ve büyük şairlerle karşılaşacağını, bu yolculuğun hiçbir zaman bir ceza olamayacağını vurguluyor.
- 56:05Sokrates'in Son Mesajı
- Sokrates, iyi bir insana ne yaşamda ne de öldükten sonra hiçbir kötülük gelmediğini ve onu tanrıların her zaman koruduğunu söylüyor.
- Kendisini cezalandıranlara kızmadığını, onların kendisine bilerek kötülük etmek istemediklerini belirtiyor.
- Atinalılardan, oğullarının erdemden çok zenginliğe düşkünlük gösterirse kendileriyle uğraşmalarını, onları cezalandırmalarını ve doğru davranmalarını istiyor.