• Buradasın

    Siyaset Felsefesi Dersi: Devlet Teorileri ve Toplumsal Sözleşme

    youtube.com/watch?v=otPnu9M4Mss

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir öğretmen/eğitmen tarafından sunulan siyaset felsefesi dersi formatındadır.
    • Ders, toplumsal sözleşme teorileri ile başlayıp, Thomas Hobbes, John Locke ve Jean-Jacques Rousseau gibi önemli düşünürlerin görüşlerini detaylı şekilde ele almaktadır. Ardından Platon, Aristoteles, Augustinus, Thomas Aquinas, Machiavelli ve Jean Bodin gibi farklı dönemlerdeki devlet anlayışları incelenmektedir. Video, sınavlarda çıkabilecek soru tiplerine dikkat çekerek öğrencilere yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
    • Ders içeriğinde her düşünürün önemli eserleri, doğa durumu kavramı, devletin ortaya çıkışının nedenleri, yönetim biçimleri ve egemenlik kavramı gibi temel siyaset felsefesi konuları karşılaştırmalı olarak anlatılmaktadır. Özellikle Platon'un ideal devlet tasavvuru, Aristoteles'in siyaset biliminin kurucusu olarak rolü, Machiavelli'nin laik siyaset anlayışı ve Jean Bodin'in egemenlik kavramı üzerinde durulmaktadır.
    00:05Toplumsal Sözleşme Teorileri
    • Toplumsal sözleşme teorileri, kuvvet mücadele teorisi, organizmacı teori, aile teorisi ve sınıf teorisi gibi diğer devlet teorilerinden farklı olarak, Thomas Hobbes, John Locke ve Jean-Jacques Rousseau gibi önemli düşünürler tarafından geliştirilmiştir.
    • Bu teorilerin ortak temel yargısı, insanların devlet kurumundan önce "doğal durum" (doğa hali) denilen bir dönemde yaşadıkları ve çeşitli nedenlerle bu dönemden kendi akıl ve iradeleriyle çıkmaya karar verdikleri yönündedir.
    • İnsanlar doğal durumdan çıkmak için bir anlaşma yaptılar ve bu anlaşma toplumsal sözleşme olarak adlandırılır; bu teorilere göre devlet insan aklının ve iradesinin bir ürünüdür.
    02:04Thomas Hobbes'un Görüşü
    • Toplumsal sözleşme teorisini ilk ortaya atan kişi Thomas Hobbes'tur; diğer düşünürler ondan etkilenerek fikirlerini geliştirmişlerdir.
    • Hobbes'a göre doğa durumunda insanlar "insan insanın kurdudur" benzetmesiyle birbirlerini yiyor ve savaş halindeydi, bu nedenle mutsuzlardı.
    • İnsanlar savaş haline son vermek için aralarında bir kontrat yaptılar ve can güvenliği, mal güvenliği ve yönetme hakkını devlete devrettiler.
    04:35Hobbes'un Devlet Anlayışı
    • Hobbes'a göre devlet öncesinde doğa halinde insanlar birbirlerini sürekli savaş halinde oldukları için devlet devamlılığı ve insanın varlığı mümkün değildi.
    • Devletin kurulması ile doğa durumu son buluyor ve uygar dönem başlıyor; toplumsal barış ve istikrar devlet tarafından tesis ediliyor.
    • Hobbes'un perspektifinde devlet her alana nüfuz ediyor ve her yerde hazır nazır olduğu için totaliter bir devlet yapısı ön planda tutuluyor; devlet totaliter olmazsa insanın bencillik, doyumsuzluk ve saldırganlık eğilimleri gün yüzüne çıkabilir.
    06:29Leviathan Eseri
    • Hobbes'un toplumsal sözleşmeyi ilk kullanan düşünür olduğu önemli bir bilgidir ve bu konu soru değeri taşır.
    • Hobbes'un "Leviathan" adlı eserinde devleti bir canavara benzetiyor; her şeyi yiyip yutan, her şeyi denetim altında tutabilen ve korku salan bir yapıya sahip.
    • Leviathan, Tevrat'ta geçen bir canavar ismidir ve bu benzetme, devletin totaliter bir sistemi ön planda tuttuğunu göstermektedir.
    07:04John Locke'un Devlet Anlayışı
    • Locke ve Rousseau, doğa halinde insanların mutlu olduğunu ancak birbirlerinin canına, malına ve özgürlüğüne kastetmediklerini, saygı duyduklarını savunurlar.
    • İstisnai durumları ortadan kaldırmak için doğal bir eğilim olarak devlet ortaya çıkar ve insanların canlarına, mallarına saldıranları cezalandırma yetkisini koruyucuya (devlete) devreder.
    • Locke'un özgürlükçü bir sistem kurduğu ve özgürlüğü ön plana koyduğu, ancak bu özgürlüğün diğer insanların mal ve mülküne kast etmediği sürece her zaman mevcut olduğu belirtilir.
    09:09Liberalizm ve Gece Bekçisi Anlayışı
    • Locke'un liberal ideolojinin kurucusu olduğu ve devletin mülkiyeti koruma, can ve mal güvenliğini koruma üzerinden yapılandırılması gerektiği vurgulanır.
    • Liberalizm içinde devletin "gece bekçisi" rolü biçilir; tehlike sadece geceleri ortaya çıkar gibi bir perspektif vardır.
    • Locke'un "Hükümet Üzerine İnceleme" adlı eserinde bu konular daha detaylı ele alınmıştır.
    10:53Jean-Jacques Rousseau'un Devlet Anlayışı
    • Rousseau, "Toplumsal Sözleşme" ve "İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı" adlı eserleriyle önemli bir figürdür.
    • Rousseau'ya göre doğa durumundan çıkışa özel mülkiyetle birlikte gerçekleşmiştir ve "çit masalı" adı verilen hikayeyle özel mülkiyet ortaya çıkmıştır.
    • Rousseau, insanların özgür doğduğunu ancak kendi kendini zaman içerisinde köleleştirdiğini ve bu geri dönüşün mümkün olmadığını söyler.
    14:21Toplumsal Sözleşme ve Genel İrade
    • Toplumsal sözleşme teorileri, doğal durumdan akıl ve iradeyle çıktığımızda hareket eder ve devletin insan aklının ve iradesinin bir ürünü olduğunu savunur.
    • Hobbes, toplumsal sözleşme ifadesini ilk kullanan kişi olup doğa durumunda insanların mutsuz olduğunu, insan insanın kurdu olduğunu ve devletin her alana nüfuz etmesi gerektiğini savunur.
    • Rousseau'ya göre, doğa durumunda insanlar mutluydu ancak biri bir çitle toprak parçasını çevirdi ve mülkiyeti inşa etti; bu sayede devlet ortaya çıktı.
    17:11Devlet Teorileri
    • İçgüdüsel teori, insanların topluluk halinde yaşamak zorunda olduğu için devleti içgüdüsel olarak ortaya çıkaran bir teoridir ve Aristoteles'in temsilcisi olduğu belirtilmektedir.
    • Metafizik teori, devlete üst bir anlam yükleyerek en önemli yapı olduğunu öngörür ve Hegel'in temsilcisi olduğu, devleti insan aklının ulaşabildiği en önemli fikir olarak gördüğü belirtilmektedir.
    • Devlet teorilerinden toplumsal sözleşme teorilerinden soru gelebilir.
    19:24İlk Çağ ve Ortaçağ Siyasal Düşüncesinde Devlet
    • Platon, "Devlet", "Yasalar" ve "Devlet Adamı" adlı eserleriyle adil olan ideal bir devlet tasavvuru sunmuştur.
    • Platon'un "Devlet" eseri ütopyalar içerisinde değerlendirilir ve tek insan ile toplumun bütün arasında benzerlikten yola çıkarak insan ruhunun üç yanını ortaya koymuştur.
    • Platon'un perspektifinde bir devlette veya toplumda olması gereken üç sınıf vardır: arzular yanını temsil eden üreticiler, akıl yanını temsil eden yönetenler ve irade yanını temsil eden bekçiler/askerler.
    22:15Platon'un Devlet Teorisi Detayları
    • Her sınıfta kendisine göre bir erdem vardır: yöneticilerin bilgi olması, koruyucuların cesaretli olması ve ücretlilerin ölçülülük olması.
    • Platon doğrudan olması gerekenden hareket ederek, her sınıfın kendi üzerine düşen şeyleri yapması gerektiğini vurgulamıştır.
    • Platon'un devlet teorisi özellikle İslam filozofları tarafından etkilenmiştir, özellikle Farabi'de bu etki net bir şekilde görülmektedir.
    23:31Platon'un Devlet Teorisi
    • Platon ideal bir devlet tasarımı sunmuş ve mevcut yönetim biçimleriyle karşılaştırarak bağlam kurmuştur.
    • Platon için ideal devlet her zaman başta bulunan filozofun olduğu monarşidir ve yöneticilikte bilgelik erdem olarak kabul edilmiştir.
    • Platon beş yönetim biçimini değerlendirmiş: aristokrasiyi iyi, timokrasiyi, oligarşiyi, demokrasiyi ve tiranlığı bozuk yönetim biçimleri olarak görmüştür.
    24:43Aristoteles'in Siyaset Bilimi
    • Aristoteles'in "Politika" eseri siyaset biliminin kurucu ismi olarak kabul edilir ve gözlem yoluyla siyaset kuramı sunmuştur.
    • Aristoteles'e göre insan "zoom politik" (siyasal hayvan) olduğu için toplum halinde yaşayan bir varlıktır ve bu da devletin doğal nedenidir.
    • Aristoteles devleti yurttaşlar topluluğu olarak tanımlar ve devletin amacı yurttaşların erdem ve ahlak bakımından olgunlaştırmak ve geliştirmektir.
    27:20Aristoteles'in Yönetim Biçimleri
    • Aristoteles altı yönetim biçiminden söz eder: üçü doğru (monarşi, aristokrasi ve anayasal düzen), üçü bozuk (tiranlık, oligarşi ve demokrasi).
    • Monarşi, aristokrasi ve anayasal düzen (cumhuriyet) doğru yönetim biçimleridir çünkü halk yararını ön plana koyarlar.
    • Tiranlık, oligarşi ve demokrasi ise toplumsal yararı göz ardı ettikleri için bozuk yönetim biçimleridir.
    29:12Augustinus'un Devlet Teorisi
    • Augustinus, ortaçağ sisteminde teokrasi ve dinsel yapıyı ön plana çıkaran önemli bir isimdir.
    • Augustinus iki tür devletten bahseder: gökyüzü devleti (tanrı devleti) ve yer devleti.
    • Gökyüzü devleti en adil devlettir ve yer devleti, tanrı devletine erişerek ideal bir yönetim biçimi olabilir.
    31:50Augustinus'un Devlet Anlayışı
    • İlk çağlarda devletin görevi toplumun mutluluğunu ve insanların erdemliliğini geliştirmekti, ortaçağ'da ise yeryüzü devletini tanrı devletine göre düzenlemektir.
    • Augustinus'a göre kilise, devlet üzerinde otorite sahibidir çünkü devleti tanrı devleti'ne yaklaştıracak en önemli kurumdur.
    • Eski çağda devletin varoluş nedeni insandı, ortaçağ'da ise tanrı'ya hizmet etmek olarak belirlenmiştir.
    33:22Thomas'ın Devlet Anlayışı
    • Thomas, insanın toplumsal ve siyasal bir varlık olduğu düşüncesiyle Aristoteles'ten etkilenmiştir.
    • Thomas'a göre nihai amacın refah değil erdemdir ve ancak siyasal bir toplum içinde zihinsel ve ahlaki gelişim sağlanabilir.
    • Thomas için devlet, Tanrı'nın istediği bir kurum niteliğindedir ve amacı erdemli bir yaşam için insanların yetiştirilmesi ve Tanrı ile birleşmeye hazırlanmasıdır.
    34:54Thomas'ın Devlet ve Kilise İlişkisi
    • Thomas, kiliseyi devletten üstün görür çünkü kilise insanın Tanrı ile birleşmesinde aracılık edecek kurum durumundadır.
    • Devlet her şeyi kapsayan ve düzenleyen bir kurum olmamalıdır, aksi takdirde kiliseyi devre dışı bırakmış olur.
    • Augustinus, Hristiyan yayılmacılığını ve gökyüzü devleti anlayışını ön plana çıkarmış, bu görüş Haçlı seferlerinin temelinde yer almıştır.
    36:18Machiavelli ve Prens Eseri
    • Machiavelli, siyaset bilimi deyince bütün algıları değiştiren, ortaçağ sonrasında siyaseti laik bir zemine oturtan ilk düşünürdür.
    • Machiavelli'nin "Prens" (veya "Hükümdar") adlı eseri, ortaçağ skolastik geleneğinden sıyrılmış ilk eserdir.
    • Machiavelli, krallıkların gücünün Tanrı'dan geldiğinin düşünülmesine karşı çıkarak, hükümdar haklarının kutsal bir kökeni olmadığını savunmuştur.
    38:22Machiavelli'nin Devlet Anlayışı
    • Machiavelli, gökyüzü devletiyle ilgilenmez, yeryüzü devleti (laik perspektifte kurgulanmış devlet sistemi) üzerine odaklanır.
    • Bir hükümdarın asıl amacı devletin varlığını korumak ve sürdürmektir, bu uğurda her şeyi kullanabilir ve her aracı meşru sayabilir.
    • Machiavelli'ye göre insan doğası kötüdür ve bu kötülükler yasalar aracılığıyla değil, güç kullanmak yoluyla önlenebildiğini söyler.
    41:13Machiavelli'nin İktidar Anlayışı
    • Machiavelli, güç kullanmanın en iyi yolu totaliter bir yapı olduğunu savunur.
    • İktidar, hükümdar güçlü olmak zorundadır ve bu gücü kullanabilmek için her şeyi yapabilmek durumundadır.
    • Hükümdar, gücünü yayabilmek için devamlılığını sağlayabilir, aksi takdirde varlığını koruyamaz.
    41:39Jean Bodin'in "Devletin Altı Kitabı"
    • Jean Bodin'in "Devletin Altı Kitabı" eseri, devlet üzerine altı kitap olarak çevrilir ve bu eser çok önemli bir konudur.
    • Bodin, egemenlik kavramını açıklarken, cumhuriyetin devletin egemen bir güç tarafından doğru olarak yönetilmesi olduğunu belirtir.
    • Egemenlik, bir cumhuriyetin mutlak ve süresiz olarak kalıcı gücüdür ve Bodin'in sistemi bu kavram üzerine inşa edilmiştir.
    43:21Bodin'in Yönetim Biçimleri Anlayışı
    • Bodin, üç tür yönetim biçiminden bahseder: demokrasi, aristokrasi ve monarşi.
    • Monarşiyi tek kişinin egemenliği, aristokrasiyi birkaç kişinin egemenliği, demokrasiyi ise herkesin egemenliği olarak tanımlar.
    • Bodin'e göre en iyi yönetim biçimi monarşidir çünkü egemenliğin bölünemez olduğu anlayışına dayanır.
    44:17Monarşinin Önemi
    • Bodin'in monarşiyi en iyi yönetim biçimi olarak görmesi, aile teorisindeki baba otoritesi ve evren teorisindeki Tanrı otoritesi ile benzerlik gösterir.
    • Devlette tek kişiye verilen otoritenin bölünemez olması, monarşinin en iyi yönetim biçimi olduğunu gösterir.
    • Bodin, monarşiyi Tanrı'nın yasalarına ve doğa yasalarına en uygun yönetim olarak görür.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor