Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, emekli meslek dersleri öğretmeni Adnan Güneş tarafından sunulan jeodezi ve harita ölçümü konulu bir eğitim içeriğidir.
- Video, poligon hesaplarının temel kavramlarından başlayarak, poligon çeşitleri (açık, dayalı, kapalı), semt açıları, kırılma açıları ve koordinat hesaplamalarına kadar detaylı bir şekilde anlatmaktadır. İçerik, teorik bilgilerin yanı sıra pratik hesaplama örnekleri ve formüllerle desteklenmektedir.
- Videoda ayrıca delta y ve delta x değerlerinin hesaplanması, kapanma hatası (fl) ve boyuna kapanma hatası (fq) hesaplamaları, koordinat farklarının bulunması ve verilen koordinat değerlerinden yeni koordinat değerlerinin nasıl bulunacağı gibi konular ele alınmaktadır. Harita, tapu ve kadastro alanlarında kullanılan poligon hesaplarını öğrenmek isteyenler için kapsamlı bir rehber niteliğindedir.
- 00:21Poligon Hesapları ve Nirengi Noktaları
- Poligon hesapları, harita ve plan yapımında yeryüzünde konumu sabit ve koordinatları bilinen noktalara ihtiyaç duyulur.
- Nirengi noktaları ve poligon noktaları olmak üzere ikiye ayrılır, nirengi noktaları arasındaki kenar uzunluğu yaklaşık bir km civarındadır.
- Nirengi noktaları arasında harita ve plan yapımına olanak sağlayan, kenarları ve açıları ölçülerek koordinatları hesaplanan noktalara poligon noktası denir.
- 01:20Poligon Terimleri
- İki poligon noktasını birleştiren doğruya poligon kenarı, poligon kenarları arasında kalan açılara poligon açısı veya kırılma açısı denir.
- Birbirlerini izleyen ve koordinatları birlikte hesaplanan noktaların oluşturduğu gruba poligon geçkisi, poligon dizisi veya poligon güzergahı denir.
- Poligon geçkilerinin tümüne birden poligon, poligon şebekesi denir ve ölçekli olarak gösteren şekle poligon kanavası denir.
- 01:57Nirengi Ağları ve Dereceleri
- A derece ağları ve noktaları, seksendört bölgesel nirengi ağları noktalarıdır.
- B derece ağlar ve noktalar, uluslararası ve bölgesel ağlara dayalı olarak JPL sağı ve noktalarıdır.
- C derece ağlar ve noktalar, B derece ağın sıklaştırılması ile oluşan ağlardır.
- 02:28Nirengi Noktalarının Kenar Uzunlukları
- Birinci derece A noktaları kenar uzunluğu 25-35 kilometre arasındadır.
- İkinci derece noktaların kenar uzunluğu 10-30 kilometre arasındadır.
- Üçüncü derece A noktalarında kenar uzunluğu 4-15 kilometre arasındadır.
- 03:03Nirengi Noktalarının Numaralandırılması
- Nirengi noktaları P şeklinde numaralandırılır ve üzerinde bir'den itibaren numaralandırılır.
- Yenileme çalışmaları sırasında eski numaraların devamı verilir.
- Yardımcı alım noktası kör poligon dayanağı poligon numarasının sonuna taksim işareti yapılmak suretiyle P1#1 şeklinde ifade edilir.
- 03:29Poligon Geçkilerinin Uzunlukları
- Poligon dizilerinde toplam ana geçki uzunluğu 600 metre, ara geçki uzunluğu 1000 metre ve yardımcı geçki uzunluğu 600 metre alınır.
- Yerleşik olmayan alanlarda geçki uzunlukları idarenin görüşü alınmak suretiyle bir buçuk katı şeklinde de olabilir.
- Ana poligon geçkileri 600 metreden uzun, ara poligon geçkileri 1000 metre, yardımcı poligon geçkileri 600 metreden uzun olmamalıdır.
- 04:58Poligon Geçkilerinin Türleri
- Poligon geçkileri şekillerine göre açık poligon geçkisi, dayalı poligon geçkisi ve kapalı poligon geçkisi olmak üzere üç gruba ayrılır.
- Açık poligonda nirengi noktasından başlayıp nirengi noktası ile bitmez.
- Dayalı poligonda iki tarafında da nirengi noktası vardır.
- Kapalı poligonda bir noktadan başlayıp nirengi ile başlayıp kapalı olarak tekrar nirengi ile bitmesi gerekir.
- 06:00Poligon İşleminin Uygulanması
- Poligon işlemi için prizma prizmamızı tutacak olan kişi 48 nolu noktaya gider.
- Alet ilk durulan noktada 49 nolu noktada kurulur ve düzecinde, dürbünde ve terazisinde ayarlanır.
- İlk durulan noktadaki dürbünü okuyan kişi aleti sıfırlar ve prizmacı gelir.
- 07:23Açı Ölçümü ve Koordinat Hesaplama
- Dürbün sabitledikten sonra açı okunur ve bu okunan açı yatay açıdır.
- Koordinatı hesaplanacak olan noktalar, ilk bakılan noktalar olarak belirlenir.
- Son noktanın (bitiş noktasının) y ve x koordinatlarının verilmemesi gerekir.
- 11:44Semt Açısı ve Açıklık Açısı
- Semt açısı, durulan nokta, bakılan nokta ve düşey doğrultu arasında kalan açıdır.
- Semt açısı parantez içerisinde ifade edilir ve örneğin AB semt açısı 101-102 nolu semt açısı olarak gösterilir.
- Alfa semt açısı artı açıklık açısı 200 gr'dan büyükse 200 çıkarılır, 200'den küçükse 200 ilave edilir.
- 14:50Bağlı Poligon Hesabı
- Bağlı poligon, nirengilerle başlayıp nirengilerle biten ve poligonlar arasında bağlantı kurulması gereken bir poligon türüdür.
- Bağlı poligon hesabında başlangıç semti ile bütün poligon açıları toplanır ve bulunan toplamdan geriye kadar 200 gr çıkarılırsa son semt açısı bulunur.
- Son semt açısı ile başlangıç semt açısının farkı, bütün poligon açılarının toplamından geriye kadar 200 gr ve katları çıkarıldıktan sonra kalan miktara eşit olmalıdır.
- 20:34Dayalı Poligon Örneği
- Dayalı poligon hesabında önce semt açıları ve kırılma açıları tabloda yerleştirilir.
- Poligon kenarları (s1, s2, s3) ve nirengi noktalarının koordinatları (yb, xb, yc, xc) tabloya yazılır.
- Hesaplamada başlangıç semt açısı, kırılma açıları ve son semt açısı toplanır, başlangıç ve son koordinat değerleri arasındaki fark bulunur.
- 27:55Açı Ölçümleri ve Hata Hesaplaması
- Beta açılarının toplamı 856,91 olarak hesaplanmıştır.
- Açı ölçümlerinde hata miktarı formülü kullanılarak hesaplanmıştır: başlangıç semt açısı + kırılma açıları toplamı + son semt açısı + n×200.
- Hesaplanan açı farkı 56,14 olarak bulunmuştur.
- 31:50Fark Değerlerinin Dağıtılması
- Hesaplanan 56,14 fark değeri dört kırılma açısına bölünerek her birine 14,14 değerinin ilave edilmesi gerekmektedir.
- Fβ (uzunluk farkı) değeri β (toplam açı farkı) değerinden küçük olmalıdır.
- Fβ formülü: 1 + 150 / s kenarlarının toplamı × (n-1) × √n kullanılarak hesaplanmıştır.
- 39:05Koordinat Hesaplamaları
- Mağlup olgun hesabında hesaplanan koordinat farklarının toplamı, son noktanın koordinatlarının ilk noktanın koordinatlarından çıkarılmasıyla elde edilen farka eşittir.
- Δy değeri 162,94, Δx değeri -82,27 olarak hesaplanmıştır.
- Fx ve Fy değerlerinin farkı 162,90 metre olarak bulunmuştur.
- 43:04Delta Değerlerinin Hesaplanması
- Delta y ve delta x değerlerinin farkı hesaplanıyor: 162,94 - 162,90 = 0,04 farkı bulunuyor.
- 82,40 ve 82,27 arasındaki fark 13 olarak hesaplanıyor ve bu fark +13 olarak 4, 4, 5 şeklinde dağıtılıyor.
- 162,94 ve 162,90 arasındaki 0,04 farkı 2,11 olarak dağıtılıyor.
- 46:20Formül Hesaplamaları
- Fy = Δy toplamı hesaplanıyor: 162,94 - 162,90 = 0,04 (4 cm olarak bulunuyor).
- Δx hesaplanıyor: 82,40 - 82,27 = 13 farkı bulunuyor ve bu değer x'de dağıtılmıştı.
- Kenar kapatma hatası (fls) hesaplanıyor: √(4² + 13²) = 13 cm olarak bulunuyor.
- 50:03Kapanma Hatası Hesaplamaları
- Kapanma hatası (fq) ve boyuna kapanma hatası (fl) formülleri kullanılarak hesaplamalar yapılıyor.
- Fq = 1,0 cm olarak hesaplanıyor.
- Fl = 0,403 cm olarak hesaplanıyor.
- Fl max = 16,74 cm olarak hesaplanıyor ve fl < fl max olduğundan işlem hata sınırları içerisindedir.
- 52:58Koordinat Değerleri Hesaplanması
- 58 236,78 + 7891 - 58,35 = 58 315,67 koordinat değeri bulunuyor.
- 58 361,93 + 37,70 + 37,77 - 0,1 = 58 399,68 koordinat değeri bulunuyor.
- X koordinat değeri 41,3 olarak hesaplanıyor.
- 55:29Sonuç ve Kapanış
- Dayalı poligon hesapları ve kapalı poligon hesap formüllerinden yararlanarak işlemleri yapabilirsiniz.
- Video, harita, tapu, kadastro alanı ve poligon hesabı konusunu içermektedir.
- Anlatıcı Emekli Meslek Dersleri Öğretmeni Adnan Güneş'tir ve iletişim bilgisi adnan_guinness@hotmail.com olarak verilmiştir.