Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan psikoloji dersi formatındadır ve Piaget'in bilişsel gelişim kuramını detaylı şekilde ele almaktadır.
- Videoda Piaget'in kuramındaki temel kavramlar tekrarlanarak, özellikle uyum (adaptasyon) süreci üç farklı şekilde (özümseme, uyumsama ve görmezden gelme) açıklanmaktadır. Ayrıca olgunlaşma, zeka, şema, örgütleme gibi temel kavramlar da kefeli terazi örneği ve günlük hayattan örneklerle anlatılmaktadır.
- Eğitimci, Piaget'in çocukların yetişkinlerin minyatürü olmadığını ve onların zihinsel gelişimini anlamak için dönemin özelliklerini bilmek gerektiğini vurgulamaktadır. Video, bir sonraki derste Piaget'in bilişsel gelişim dönemlerinin inceleneceği bilgisiyle sonlanmaktadır.
- Piaget'in Bilişsel Gelişim Kuramındaki Temel Kavramlar
- Piaget'in bilişsel gelişim kuramında temel kavramlar: olgunlaşma, zeka, şema (bilişsel yapı), yaşantı (deneyim), sosyal geçiş (kültürel aktarım), örgütleme (organizasyon) ve uyum (adaptasyon süreci)dir.
- Örgütleme ve uyum süreci, Piaget tarafından fonksiyonel değişmezler olarak adlandırılmıştır.
- Uyum süreci üç şekilde gerçekleşir: özümseme (asimilasyon), uyumsama (akımdasyon) ve görmezden gelme.
- 02:51Zihin ve Denge Arayışı
- Piaget'e göre zihin daima denge arayışındadır.
- Bilinmezlik dengesizliğe yol açar ve zihin bu durumda bir an evvel tekrar dengeye ulaşmak için çabalar.
- Denge-dengesizlik-tekrar denge süreci, özümseme ve uyumsama süreçlerini açıklar.
- 06:10Özümseme (Asimilasyon)
- Özümseme, bireyin karşılaştığı bir şeyi zihninde var olan bilgilerle açıklamasıdır.
- Özümseme doğru açıklamak anlamına gelmez, yeter ki açıklasın.
- Örneğin, kaleme bakıp kalem demek veya zebraya bakıp at demek özümseme örneklidir.
- 08:52Uyumsama (Akımdasyon)
- Uyumsama, zihin dengesizlikten tekrar dengeye gelirken yaptığı işlemdir.
- Uyumsama iki şekilde gerçekleşir: yeni bir şema oluşturmak veya var olan şemayı değiştirmek.
- Örneğin, Ali'nin basketbolcuları uzun boylu sanması ve kısa boylu basketbolcu görünce düşüncesini değiştirmesi uyumsama örneğidir.
- Çocuğun zebrayı at sanması ve sonra zebra olduğunu öğrenmesi, yeni bir şema oluşturması uyumsama örneğidir.
- 15:02Özümseme ve Uyumsama Kavramları
- Özümseme, karşılaşılan şeyi zihnindeki bilgiyle açıklamaktır; uyumsama ise yeni bir şema oluşturmak veya var olan şemayı değiştirmektir.
- Özümseme durumunda zihin karşılaştığı şeyi kendine uydururken, uyumsama durumunda zihin kendini uydurur.
- Uyum, özümseme, uyumsama ve görmezden gelme ile sağlanabilir.
- 16:42Görmezden Gelme Kavramı
- Zihin dengesizliğe düşer ve yeni bilgi üretme şansı yoksa, dengesizliğe yol açan şeyi yok sayarak tekrar denge pozisyonuna gelir.
- Örneğin, yabancı dilde konuşan bir çifti anlamaya çalışırken, anlayamadığımızda görmezden gelip kendi etkinliklerimize geri dönebiliriz.
- Her dengesizliği hemen tekrar denge pozisyonuna getirmek yerine, bazen görmezden gelmek daha mantıklı olabilir.
- 19:21Özümseme ve Uyumsama Örnekleri
- Berke, sinemada büyük bir cihazı televizyon sanarak özümseme yapmıştır.
- Berke'nin amcası, cihazın sinema olduğunu açıkladığında, Berke yeni bir şema oluşturarak uyumsama yapmıştır.
- Piyaja göre, yeni denge durumu bir önceki denge durumuna göre daha üst bir durumu ifade eder ve zihin gelişir.
- 21:25Piyaja'nın Eğitim Yaklaşımı
- Piyaja, öğrencilerin zihninde ufak dengesizlikler oluşturmayı önerir çünkü büyük dengesizlikler görmezden gelinir.
- Piyaja, sınavlara karşı çıkarak araştırmaya dayalı projeler verilmesini savunur çünkü sınavlar zihinsel gelişmeye katkı sağlamaz.
- Piyaja'ya göre zeka, çevreye uyum sağlama yeteneğidir ve zeka testlerine karşıdır.
- 22:57Piyaja'nın Kuramındaki Temel Kavramlar
- Olgunlaşma: Piyaja zihinsel gelişimi olgunlaşma temeline dayandırır ve somut dönemdeki çocuğa soyut işlemler yaptırmamayı önerir.
- Şema: Bilişsel yapı, bir şeyi tanımak, anlamak, bilmek ve problem çözmek için kullanılan şemalardır.
- Örgütleme ve uyum (adaptasyon): Piyaja'ya göre, en az iki şemanın bir araya getirilmesi ve bütünleştirilmesidir ve fonksiyonel değişmezler olarak adlandırılır.