Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Abdülkerim Baba adlı bir tarih öğretmeninin Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılma dönemi hakkında verdiği eğitim içeriğidir.
- Video, 1853-1856 yılları arasındaki Kırım Savaşı'nın sebeplerinden başlayarak, Paris Antlaşması, İstanbul Konferansı, Kanuni Esasi'nin ilanı, Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları gibi önemli tarihsel olayları kronolojik olarak ele almaktadır. Ders, Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarının Avrupa devletleri tarafından parçalanması, Büyük Bulgaristan Krallığı'nın kurulması ve Ermeni sorununun ortaya çıkması gibi konuları kapsamaktadır.
- Videoda ayrıca 1897'deki Dövmeke Meydan Muharebesi, Mustafa Kemal'in bu savaşta isim yapması, Bulgaristan'ın 1908'de bağımsızlığını ilan etmesi, Bosna-Hersek'in Avusturya'ya katılması ve Girit'in Yunanistan'a bağlılığını bildirmesi gibi olaylar da anlatılmaktadır. Dersin sonunda, İkinci Mahmut dönemi ve bu dönemdeki idari, askeri ve kültürel ıslahatların diğer bir derste anlatılacağı belirtilmektedir.
- 00:03Kırım Savaşı'nın Sebepleri
- Osmanlı Devleti'nin en uzun yüzyıl, dağılma dönemi ve Kırım Savaşı (1853-1856) konusu ele alınmaktadır.
- Rusya'nın tarihi emelleri arasında sıcak denizlere inmek, Akdeniz'e ulaşmak ve Balkanlarda panslavizm politikası uygulamak bulunmaktadır.
- Rusya, İstanbul, İznik, Antakya ve Kudüs gibi kutsal yerlerin Ortodokslar tarafından rahatça ziyaret edilebilmesi için Osmanlı Devleti'nden taviz vermesini istemiştir.
- 01:28Savaşın Gelişimi
- Prens Mençikof'un İstanbul'a gelmesi ve Osmanlı Devleti'nden Eflak ve Boğdan'la ilgili isteklerde bulunması üzerine Rusya bu bölgeleri işgal etmiştir.
- Osmanlı Devleti topraklarını denge politikası sayesinde korurken, Rusya'nın saldırısı üzerine İngiltere ve Fransa devreye girerek Osmanlı sınırlarını korumaya çalışmıştır.
- Rusya, İngiltere ve Fransa donanmasının İstanbul'a gelmesine tepki göstererek üçüncü kez Osmanlı donanmasını Sinop baskınıyla yakmıştır.
- 03:21Savaşın Sonuçları
- İngiltere, Fransa, Avusturya ve İtalya (Prusya ve Pimento) Osmanlı Devleti'nin yanında savaşa girmiştir.
- Müttefikler, Rusya'nın Slav politikasına karşı Germen politikası savunarak Eflak ve Boğdan'dan Rusya'yı çıkarmış ve geçici olarak işgal etmişlerdir.
- Müttefiklerin Kırım'a asker çıkarması üzerine, kendi topraklarının elinden çıkacağını düşünen Rusya barış istemek zorunda kalmıştır.
- 04:53Paris Antlaşması
- Paris Antlaşması'na Osmanlı, İngiltere, Fransa, Rusya, Avusturya, Prusya ve Pimento katılmıştır.
- Antlaşmaya göre Osmanlı Devleti Avrupa devleti sayılacak ve toprak bütünlüğü Avrupa devletlerinin garantisinde olacak.
- Osmanlı ve Rusya Karadeniz'de savaş gemisi ve tersane bulunamayacak, Boğazlar 1841 Londra Antlaşması'na göre işleyecek ve Eflak ve Boğdan'a imtiyaz verilecek.
- 07:19İslahat Fermanı ve Paris Antlaşması'nın Önemi
- Osmanlı Devleti, Paris Antlaşması görüşmeleri sırasında İslahat Fermanı ilan etmiş ve bu ferman Paris Antlaşması'nın bir maddesi olarak yer almıştır.
- İslahat Fermanı'nın Paris Antlaşması'nda yer alması, Osmanlı Devleti'nin lehine değil, aleyhine gerçekleşen bir durum olmuştur.
- Paris Antlaşması'nın önemine göre Osmanlı Devleti kendini koruyamayacak kadar zayıf olduğunu kabul etmiş, Karadeniz'in tarafsızlığı maddesi ile yenik sayılmıştır.
- 10:241877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı
- 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) Rusya'nın Karadeniz'in tarafsızlığı maddesini tanımaması ve tarihi emellerini gerçekleştirmek istemesiyle başlamıştır.
- Balkan Bunalımı olarak adlandırılan Sırplar, Karadağlar, Bulgar ve Bosna isyanları milliyetçilik akımının etkisiyle ortaya çıkmıştır.
- Osmanlı Devleti İstanbul ve Londra konferans kararlarını kabul ettirmeye çalışmış, kabul edilmeyince Rusya Osmanlı'ya savaş ilan etmiştir.
- 11:49Osmanlı Devleti'nin Meşrutiyet Dönemi
- Osmanlı Devleti, İstanbul Konferansı sırasında Kanuni Esasi (Meşrutiyet) ilan etmiş, bu sayede azınlıkları bahane ederek Avrupa devletlerinin iç işlerine karışmasını engellemeyi amaçlamıştır.
- Savaş sırasında Rusya, Balkanlar ve Kafkaslardan iki koldan ilerleyerek Edirne'ye kadar gelmiş, Selimiye Camii'ni yağmalamıştır.
- İkinci Abdülhamid, Sırpların, Karadağların ve Romanya'nın bağımsız olmalarına engel olamadığı için meclisi feshetmiş ve 1878-1908 yılları arasında istibdat dönemini başlatmıştır.
- 13:45Ayastefanos Antlaşması
- Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması'na göre Büyük Bulgaristan Krallığı kurulmuş, Rusya'nın panslavist politikasını gerçekleştirmesine ve sıcak denizlere inme imkanı elde etmesine olanak sağlamıştır.
- Antlaşmaya göre Sırbistan, Karadağ ve Romanya bağımsız olacak, Kars, Ardahan, Batum ve Doğubayaz Rusya'ya bırakılacak, Bosna Hersek muhtariyet işlerinde serbestlik, dış işlerinde Osmanlı'ya bağlı olacak.
- Girit'te ve Ermenilerin oturduğu yerlerde ıslahat yapılacak, bu maddeyle Ermeni sorunu tarihteki ilk kez ortaya çıkmıştır.
- 16:48Berlin Antlaşması
- Rusya'nın güçlenmesi menfaatlerine ters düşen İngiltere, Avusturya ve Almanya'nın tepkisiyle Berlin Antlaşması'na gidilmiştir.
- Berlin Antlaşması'nda Büyük Bulgaristan üçe ayrılmış, Rumeli'ye muhtariyet Osmanlı'ya bağlı, Makedonya Osmanlı'ya verilmiş, Sırbistan, Karadağ ve Romanya bağımsız olacak.
- Kars, Ardahan, Batum Rusya'ya bırakılmış, Doğubayaz Osmanlı Devleti'ne bırakılmış, Girit'te Ermenilerin oturduğu yerlerde ıslahat yapılacak, Bosna Hersek Osmanlı toprağı sayılacak ancak yönetimi geçici olarak Avusturya bırakılacak.
- 19:36Savaşın Sonuçları
- Berlin Antlaşması'yla Rusya'nın Balkan egemenliği ve Ege Denizi'ne inmesi engellenmiş, Osmanlı-Alman yakınlaşması başlamıştır.
- Osmanlı toprakları Avrupa devletlerinin hedefi haline gelmiş, İngiltere Osmanlı toprak bütünlüğü politikasını değiştirmiştir.
- Ermeni sorunu uluslararası konu haline gelmiş, Osmanlı büyük toprak kaybına uğramış ve Osmanlı'nın dağılması hızlanmıştır.
- 20:48Büyük Devletlerin Osmanlı Topraklarını Paylaşması
- Büyük devletler Osmanlı topraklarını koruma politikasını (Osmanlı denge siyaseti) bırakıp, Osmanlıyı parçalama ve paylaşma politikasına geçmiştir.
- İngiltere 1878'de Kıbrıs'ı Osmanlı'dan almış, Doğu Akdeniz'i ve Süveyş Kanalı kontrol altında tutmak istemiştir.
- Fransa 1830'da Cezayir'i, 1881'de Tunus'u işgal etmiştir.
- 21:5119. Yüzyıl Siyasi Olayları
- 1897 yılında Dövmeke Meydan Muharebesi'nde Osmanlı-Yunan'a karşı başarılı bir savaş kazanılmıştır.
- Mustafa Kemal, İstanbul Harp Akademisi'nde okurken bu savaşa katılmak istemiş ancak öğrenci olduğu için izin verilmemiştir.
- 1908 yılında Bulgaristan bağımsız olmuş, Bosna-Hersek Avusturya'ya, Girit ise Yunanistan'a bağlılığını bildirmiştir.
- 22:47İkinci Mahmut Dönemi
- İkinci Mahmut dönemi, 19. yüzyılda ıslahatların en büyük pay sahibi olan dönemdir.
- İkinci Mahmut döneminde idari, yönetim, askeri ve kültürel alanda ıslahatlar yapılmıştır.
- Bu ıslahatlar diğer derste detaylı olarak anlatılacaktır.