Buradasın
Osmanlı İmparatorluğu'nda Divan-ı Hümayun Üyeleri ve Toplum Yapısı
youtube.com/watch?v=6rF_9RPRKbIYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Divan-ı Hümayun üyeleri ve toplum yapısı hakkında bilgi veren eğitici bir içeriktir. Konuşmacı, Divan-ı Hümayun'un üyeleri ve görevlerini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video öncelikle Divan-ı Hümayun'un üyeleri (Kazasker, Defterdar, Nişancı, Kaptan-ı Derya, Yeniçeri Ağası ve Resul Küttap) ve görevlerini açıklamaktadır. Ardından Osmanlı toplum yapısını yönetenler ve yönetilenler olarak ikiye ayırarak, yönetenlerin seyfiye, kalemiye ve ilmiye sınıflarına ayrıldığını anlatmaktadır. Son olarak, Osmanlı'da uygulanan millet sistemi ve Tanzimat Fermanı'nın bu sistemi kaldıracağı bilgisi verilmektedir.
- 00:02Divan Üyeleri
- Kazasker, divan'daki büyük davalara bakar, kadı ve müderrislerin atamasını yapar; günümüzde adalet ve kısmen eğitim bakanı'na benzetilebilir.
- Defterdar, Osmanlı mali işlerden sorumlu olan divan üyesidir; ilk kez I. Murat zamanında kurulmuş ve günümüzde maliye bakanına benzemektedir.
- Nişancı, divanda alınan kararları mühimme defterine yazan, padişahın fermanlarının tuğrasını basan, yeni fethedilen yerleri tahliye defterine kaydeden ve yabancı devletlerin temsilcileri ile görüşen divan üyesidir; yazı işleri müdürü kısmen dışişleri bakanı'na benzer.
- 00:56Diğer Divan Üyeleri
- Kaptan-ı Derya, donanmanın başında bulunan kişidir; divana her zaman katılma zorunluluğu yoktur, ancak İstanbul'daysa katılmak zorundadır; günümüzde deniz kuvvetleri komutanına benzer.
- Resul Küttap, nişancının yardımcısı iken, nişancının işlerinin artmasından dolayı 17. yüzyıldan itibaren divan'a asil üye olarak katılmıştır; günümüzde dışişleri bakanı'na benzer ve divan'a katılan son üyedir.
- Yeniçeri Ağası ve Kaptan-ı Derya'nın divan'a katılma zorunluluğu yoktur, ancak Kaptan-ı Derya İstanbul'da ise katılmak zorundadır; Yeniçeri Ağası sadece kendini ilgilendiren konularda katılabilir.
- 01:38Osmanlı Toplum Yapısı
- Osmanlı toplumu mesleklere, yaşadıkları yere göre ve dinine göre sınıflandırılmıştır; ancak bu sınıflama kişiler arası üstünlük belirtmez ve halk için devlet işlerinde padişahlık dışında ulaşılamayan bir makam yoktur.
- Osmanlı toplumu yönetenler ve yönetilenler olmak üzere ikiye ayrılır; yönetenler de kendi içerisinde seyfiye, kalemiye ve ilmiye olmak üzere üçe ayrılır.
- Seyfiye sınıfı yönetim ve askeri işlerden sorumludur (padişahlar, şehzadeler, sadrazamlar, reziller, kaptan-ı derya, yeniçeri ağası), kalemiye sınıfı yazışma ve ekonomi işlerinden sorumludur (nişancı, resül kütap, defterdar, katipler), ilmiye sınıfı eğitim ve adalet işlerinden sorumludur (şeyhülislam, kazasker, müderrisler, kazılar ve imamlar).
- 02:32Yönetilenler Sınıfı ve Millet Sistemi
- Yönetilenler sınıfında yazanların hepsi divan-ı hümayun üyesi değildir; katipler, müderrisler, kadılar ve imamlar yönetenler sınıfında olmasına rağmen divan-ı hümayun üyesi değildirler.
- Yönetilenler sınıfı vergi vermekle yükümlü olan sınıftır ve dikey hareketlilik mümkündür; yönetilenler sınıfı şartlar yerine geldiğinde yönetenler sınıfına geçebilmektedir.
- Osmanlı'da müslümanlar ve gayri müslimler diye iki dini gruba göre oluşan millet sistemi uygulanmıştır; bunun dışında köylüler, şehirler, göçebeler, tüccarlar, çiftçiler diye gruplara ayrılmışlardır; millet sistemi Tanzimat Fermanı'nın ilanıyla kaldırılacaktır.