Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Tülay Tek'in sunduğu bir podcast formatında olup, Yalın Enstitü'de eğitmen ve danışman olarak çalışan Can Yükselen ile yapılan bir röportajdır. Can Yükselen, İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği mezunu, Galatasaray Üniversitesi Endüstri Mühendisliği yüksek lisansı yapmış ve Toyota Management System Great 4 sertifikasına sahip bir uzmandır.
- Videoda öneri sistemleri ve sürdürülebilir ödüllendirme konuları ele alınmaktadır. Konuşmacılar, öneri sistemlerinin nasıl kurulması gerektiğini, ödüllendirme sistemlerinin önemini ve başarısız olan sistemlerin nasıl yeniden yapılandırılacağını anlatmaktadır. Ayrıca, sürdürülebilir ödüllendirme sistemlerinin olmazsa olmazları, para ödülü yerine dönüştürülemez ödüller kullanmanın avantajları ve Türkiye şartlarına uygun ödüllerin belirlenmesi gibi konular da tartışılmaktadır.
- Video, ilk bölümün sonunda ve ikinci bölümün bir sonraki hafta devam edeceği bilgisiyle sona ermektedir. Konuşmacılar, önerilerin sadece şirket için değil, çalışanların kendi işlerini de kolaylaştıracak şekilde tasarlanması gerektiğini vurgulamaktadır.
- 00:02Konuk Tanıtımı
- Tülay Tek, farklı deneyimlerden yararlanmayı sevenler için sürekli iyileştirme yolculuğu başlatıyor.
- Konuk Can Yükselen, LinkedIn üzerinden takip edilen ve podcast yapma fikrine ilham veren bir kişi.
- Can Yükselen, 1987 Eskişehir doğumlu, İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği mezunu ve Galatasaray Üniversitesi Endüstri Mühendisliği yüksek lisansını tamamlamış.
- 01:44Can Yükselen'in Kariyeri
- Yalın Enstitü'de 12 yıldır eğitmen ve danışman olarak çalışmakta, ayrıca akademik kariyerinde doktora öğrenimini sürdürmektedir.
- Özyeğin Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi'nde Operations Management ve Yalın Üretim konusunda dersler vermiştir.
- 2012 yılında Yalın Danışman.com blog sayfasını açmış ve 2012 ve 2018 yıllarında Japonya'da ileri seviye üretim yönetimi programı ve Toyota yönetim sistemi sertifikalarını almıştır.
- 03:42Öneri Sistemi Hakkında
- Öneri sistemi, firmalar için bıçak sırtı konulardan biridir; sağlıklı kurgulanmazsa suistimallere sebep olabilir, iyi kurgulandığında ise şirketin yalın dönüşüm yolculuğunda katkı sağlayabilir.
- Öneri sisteminin tek bir net yapısı yoktur, her firmanın kendi dinamiklerine göre şekillendirilmesi gerekir.
- Öneri sisteminde en önemli nokta, çalışanla şirket arasında ticari ilişkiye dönüşmemesidir, aksi takdirde onarılamaz kültürel hasarlar oluşabilir.
- 05:50Öneri Sisteminde Ödüllendirme
- Bazı firmalarda "uygun gördükçe" veya "gönlümüzden ne koparsa" gibi iyi niyetli yaklaşımlarla ödüllendirme yapılmaktadır.
- Bu tür münferit ödüllendirmeler, standardı koymamış bir şekilde yapıldığı için çalışanlar arasında adaletsizlik duygusu oluşturabilir.
- Adaletsizlik algısı, işletme içerisinde dedikoduların ve şehir efsanelerinin doğmasına sebep olabilir.
- 09:42Başarısız Öneri Sisteminin Yeniden Kurulması
- Başarısız bir öneri sistemi tekrar kurulurken, önceki başarısızlıklar ve eksikler ortaya konulmalı, kaizen mantığıyla mevcut durum ele alınmalıdır.
- Yalın dönüşüm çalışmaları için de aynı durum geçerlidir; başarılı bir yalın dönüşüme başlamamış firmalarda başlamak daha kolaydır.
- Bir sistem kurmak ve sürdürülebilirliğini sağlamak, hem yalın dönüşüm hem de diğer değişim süreçlerinde çok önemlidir.
- 11:21Sürdürülebilir Ödüllendirme Sisteminin Olmazsa Olmazları
- Sürdürülebilir bir ödüllendirme sistemi için yönetimin daimi olarak irade göstermesi ve sistemin bu iradeyi idareli kullanacak şekilde tasarlanması gerekiyor.
- Ödüllendirme sisteminin sürdürülebilirliğini sağlamak için yürütülebilmesini kolay kılacak yapılara ihtiyaç var, komisyonlar ve komiteler yerine lider davranışını geliştirmek daha etkili.
- İlk kademe liderlerin (formen, vardiya sorumlusu, şef mühendis) önerilerin kendi içerisinde değerlendirme mekanizmasını iyi kurması ve mentorluk yapabilmesi önemlidir.
- 14:22Öneri Kutuları ve Sürdürülebilirlik
- Soğuk öneri kutuları sistemin sürdürülebilirliğinin önündeki engellerden biridir, çünkü ilk başlarda dolup taşan bu kutular zamanla tozlanmaya mahkum olur.
- İşletmenin yürüyen öneri kutuları yaratılması ve bu kutuların gerekli önerileri süzüp, mentorluk vasıtasıyla geri çevirebilmesi gerekir.
- Yaşayan, yürüyen öneri kutularına ihtiyaç vardır.
- 15:17Ödül Sisteminde Para ve Diğer Ödüller
- Para ödülü ödül sisteminde çok riskli bir konudur çünkü işi ticari ilişkiye dönüştürebilir.
- Önerilerin para için değil, kendi işi iyileştirmek için verilmesi gerekir, aksi halde dilek temenniden öteye geçemeyen öneriler olur.
- Ödüllerin dönüştürülebilir olmaması gerekir; market çeki, hediye çeki, deneyim, yemek, ekibi kutlama gibi dönüştürülemez ödüller tercih edilmelidir.
- 17:43Motivasyon ve Ödülün Etkisi
- Ödülün hem hijyen faktörü (parasal olmayan ama ihtiyacı karşılayan yapı) hem de motivatör unsurları (sertifika, alkış, tören) içermesi gerekir.
- Para ödülü her şeye çevrilebilirken, hediye çeki veya giyim çeki çalışanın bir ihtiyacını karşılamaya dönük dönüştürülemez bir ödüldür.
- Ödülün çalışanı deneyimle hiç unutamayacağı bir anı bırakabilmesi, hem çalışana hem de şirkete olan bağlılığını artıracak ve ödül mekanizmasının sürdürülebilir olmasını kılacaktır.
- 20:24Türkiye Şartlarında Ödül Sistemi
- Türkiye şartlarında ödül sistemi kurarken, çalışanların ulaşım ihtiyaçlarını da dikkate almak önemlidir.
- Örneğin, Bursa'da bir ödül için yemek ve kahvaltı sunulduğunda, çalışanların ulaşım masrafları da hesaba katılmalıdır.
- Ödüller, çalışanlar için ceza haline gelmemeli, bu nedenle Türkiye şartlarında bir şey yaparken dikkatli olunmalıdır.
- 21:29İrade ve Sürdürülebilirlik
- İrade, öneri sistemi kurulurken ve yalın dönüşüm çalışmalarında önemli bir faktördür.
- Kaynaklar kısıtlıysa, her hafta komisyon toplantısı veya sabah toplantısı yapılamayabilir.
- Sürdürülebilirliğin anahtarlarından biri, kendi dinamiklerini düşünerek bir sistem kurmaktır.
- 22:30Önerilerin Kalitesi
- Çalışanların önerilerinin hem şirkete katkı sağladığı hem de kendi işlerini kolaylaştırdığı düşünülmelidir.
- Kalite problemi çıkmayacak şekilde hatasızlaştırma pokeoke metodu gibi öneriler, çalışanların kafalarını rahatlatabilir.
- Önerilerin hem sayıca hem de kalite açısından daha iyi olması için, çalışanların kendi işlerini iyileştirmesi önemlidir.
- 23:27Önerilerin Sınırları
- Sürekli iyileştirmeyi tetikleyecek önerilerin sınırlarını iyi çizmek gerekir.
- İş sonuçlarını iyileştirecek öneriler ve kendi işini iyileştirecek öneriler farklı noktalarda değerlendirilmelidir.
- Ödüller, çalışanlara eziyet çekmeyecek şekilde sunulmalıdır.
- 24:01Çalışan Beklentileri
- İyi niyetle yapılan ödüller, çalışanların beklentilerini karşılamazsa sorunlara yol açabilir.
- Örneğin, lüks otelde aile tatili, bazı çalışanlar için eziyet haline gelebilir.
- Çalışan beklentilerini ve isteklerini iyi yönetebilmek ve yönlendirebilmek çok önemlidir.