Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan eğitim bilimleri dersinin kaydıdır. Öğretmen, tahtada notlar alarak ve öğrencilerle etkileşim halinde çeşitli öğretim yöntemleri ve tekniklerini anlatmaktadır.
- Video, öğretim yöntemleri ve teknikleri hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. İçerikte problem çözme, yapılandırmacılık, aktif öğrenme, proje tabanlı öğrenme, kavram haritası, zihin haritası, balık kılçığı diyagramı, kavramsal karikatür, münazara, düşünce şapkası, beyin fırtınası gibi çeşitli teknikler tanıtılmaktadır. Ayrıca Gagne'nin öğretim durumları modeli, Howard Gardner'ın çoklu zeka kuramı ve ÖSYM sınavlarında çıkabilecek soru tipleri de ele alınmaktadır.
- Videoda her bir öğretim tekniği detaylı olarak açıklanmakta ve örnek sorular üzerinden çözüm yöntemleri gösterilmektedir. Özellikle proje tabanlı öğrenme, problem çözme ve çoklu zeka kuramı gibi konuların uygulamalı örnekleri ile desteklenmektedir. Ayrıca dersin giriş kısmında kullanılan etkinlikler ve bunların özellikleri de açıklanmaktadır.
- Problem Çözme Süreci
- Problem senaryosu öğretmen tarafından sınıfa getirilir ve öğrenciler bireysel veya grup çalışarak bilimsel problem çözme sürecinin aşamalarını uygularlar.
- Problem çözme süreci disiplinler arası tasarımdan ziyade tek ders ve tek dersin derinlemesine işlenmesi mantığıyla kullanılır.
- Problem çözme sürecinde beş n bir k, balık kılçığı, argümantasyon gibi öğretim teknikleri yardımcı teknikler olarak kullanılır.
- 01:17Yapılandırmacılık ve Aktif Öğrenme
- Yapılandırmacılıkta öğrencinin birincil veri kaynaklarını kullanarak yaşantı geçirerek öznel bilgi oluşturması amaçlanır.
- Yapılandırmacılıkta aktif öğrenme, etkin öğrenme uygulaması literatürde öz düzenleme becerisini en fazla geliştiren öğretim metodudur.
- Aktif öğrenme uygulamaları genellikle okul ve okulun çevresiyle sınırlıdır ve ekonomik uygulamalardır.
- 02:57Öğretim Yöntemlerinin Karşılaştırılması
- Fen bilimleri dersinde yaprak türleri konusunu anlatan öğretmen, öğrencilerden derste öğrendikleri yaprak türlerini okul bahçesinde bulmalarını ve arkadaşlarına bilgi vermelerini istemiştir.
- Bu uygulama aktif etkin öğrenme yöntemini gösterir çünkü öğrencinin nesnel bilgiyi kendi aktivitesiyle öğrenmesi ön plandadır.
- Yapılandırmacılıkta öğrenciler yaşantıya dayalı öznel bilgi oluştururken, problem çözme sürecinde ise bir probleme ilişkin zihinsel çözüm yolları oluşturulur.
- 09:35Kavram Öğretim Teknikleri
- Kavram haritası ve zihin haritası global düşünme teknikleridir; kavram haritası nesnel düşünmeyi, zihin haritası öznel düşünmeyi sağlar.
- Balık kılçığı diyagramı (ishak kavva diyagramı) bir neden-sonuç diyagramıdır ve problemi derinlemesine incelemeyi sağlar.
- Kavramsal karikatür, öğrencilerde kavram yanılgılarının belirlenmesi ve giderilmesi amacıyla kullanılan bir tekniktir.
- 16:40Farklılaştırılmış Öğretim Kavramı
- Öğretmen, öğrencilerinin ilgi, ihtiyaç ve gelişim düzeylerine uygun farklı etkinlikler hazırlayarak bireysel farklılıklarını göz önünde bulundurur.
- Farklılaştırılmış öğretim, öğretim ilkelerinde kullanılan öğrenciye görelik ilkeyi en etkin şekilde uygulayan bir metottur.
- Bu metotta her öğrencinin öğrenme şekline ve öğrenme ihtiyacına uygun bir etkinlik veya uygulama kullanılır.
- 18:54Diğer Öğretim Yaklaşımları
- Çoklu zeka, tüm zeka alanlarının tüm çocuklarda olduğu düşünülerek tüm çocuklara uygun etkinlikler yaptırır.
- Basamaklı öğrenmede, öğrenciler etkinlikleri seçerler ancak öğretmen tarafından belirlenmiş basamağa uygun etkinlikleri seçerek üst düzey düşünme ve öğrenme gerçekleştirmeyi amaçlar.
- Ters yüz öğrenmede, öğrencinin konuya ilişkin hazırlık yapabilmesi için önce bilgisayar bilişim altyapısı ve içeriği kullanılır.
- Kuantum öğrenme, çocukların belli yeterliliklerini geliştirmek için kullanılan bir programdır (örneğin pozitif düşünme, belleği güçlendirme, dikkati arttırma).
- 22:36Girişimcilik Becerisi
- Mustafa Bey'in öğrencisi Ali hakkında "risk alır, yeni ürünler üretmede cesaretlidir, yemlikleri açıktır, bağımsız çalışır, ürünü pazarlama konusunda orijinal fikirler geliştirir" görüşleri ifade etmesi, girişimcilik becerisiyle ilişkilidir.
- Girişimcilik ve inisiyatif alma becerisi, risk almayı, yenilikçi düşünmeyi, özgün fikir üretmeyi ve piyasanın ihtiyaçlarına göre ihtiyaç yaratmayı içerir.
- Girişimcilik kavramı, ekonomik temel kapsamında ele alınan ve 2018 öğretim programlarında ortak becerilerden biri olarak kabul edilen bir kavramdır.
- 26:13Küçük Grup Tartışması
- Şeyma öğretmen, küresel ısınma konusu hakkında 30 kişilik sınıfı eşit olarak 5 gruba ayırır ve her grupta konunun tartışılmasını sağlar.
- Büyük grup tartışması, konuya açıklık getirmek için kullanılırken, küçük grup tartışması (4-6 kişilik gruplarda) konuyu kalıcı hale getirmek için kullanılır.
- Öğretmen, her grupta her üyenin bir dakika düşünme ve bir dakika konuşma hakkı olduğunu belirterek, fikirlerin not edilmesi için bir yazıcı görevlendirir.
- 29:22Grup Tartışma Teknikleri
- Philips ve Vızıltı tekniğinde konuşma süreleri aynı mantıkla çalışır; kişi sayısı ve süre aynıdır, her iki tekniğinde de her kişi birer dakika konuşur.
- Philips tekniğinde Vızıltıdan farklı olarak bir yazıcı ve başkan bulunabilir, bu ayrımı sorularda kullanmak önemlidir.
- Kısa süreli küçük grup tartışmaları kavramında Philips 66 tekniği kullanılır.
- 32:03Öğretim Yöntemleri
- Münazara, bir konunun farklı iki yönünün test ve antitez şeklinde ele alınmasıyla gerçekleşen bir tekniktir ve jüri tarafından karar verilir.
- Düşünce şapkası, aynı olaya farklı açılardan çok yönlü bakmayı amaçlayan lateral düşünmeyi sağlayan bir tekniktir.
- Beyin fırtınası, öğrencilerin yaratıcı düşünme sürecini etkin biçimde desteklemek amacıyla kullanılan bir tekniktir.
- Görüş geliştirme, öğrencilerin bir konunun iki ucu arasında bir yerlerde de olabileceğini göstermek için kullanılır ve düşüncelerin esnetilebilmesini sağlar.
- 34:18Sokratik Tartışma ve Düşünce Şapkası
- Sokratik tartışma, sokrat yöntemi ve sokrat semineri kavramları farklıdır ve ÖSYM bu ayrımı sorabilir.
- Düşünce şapkası tekniği, lineer (doğrusal) düşünmeye karşı çıkmış ve düşünme sürecini çeşitlendirmek için tasarlanmıştır.
- Altı farklı şapka vardır: beyaz (tarafsız, net sayısal veriler), sarı (iyimser, pozitif), siyah (karamsar, kötümser), yeşil (yaratıcı, özgün), kırmızı (duygusal) ve mavi (karar verme) şapkalar.
- 49:23Giriş Etkinlikleri
- Dersin giriş kısmında yapılan etkinlikler üç kategoriye ayrılır: dikkat çekme, hedeften haberdar etme (gözden geçirme) ve güdüleme.
- Dikkat çekme, öğrencinin derse odaklanmasını sağlayan aykırı bir uyarıcı kullanmaktır (harita, yer küre, şarkı gibi).
- Hedeften haberdar etme, derste ne öğreneceğini söylemek; güdüleme ise bilgiyi nerede kullanacağını söylemek ve hayatla ilişkilendirmektir.
- 52:45Dersin Başlangıç Stratejileri
- Dersin başında soru sormak, çocukların dikkatini çekmek için etkili bir yöntemdir.
- Dersin başında ne öğreneceğimizi söylemek, hedeften haberdar etme stratejisidir.
- Öğretmenin dikkat çekme stratejisi olarak paraları havaya atarak dersin konusunu belirtmesi örnek bir uygulamadır.
- 55:19Gagne'nin Öğrenme Teorisi
- Gagne, bilişsel ve davranışçı bir öğrenme kuramı geliştirmiştir.
- Öğrenme, zihinde gerçekleşen içsel ve davranışlarla gözlemlenen dışsal bir süreçtir.
- Gagne, öğrenme ürünlerini beş kategoriye ayırır: sözel bilgiler, zihinsel beceriler, bilişsel stratejiler, tutumlar ve psiko-motor öğrenmeler.
- 59:42Gagne'nin Zihinsel Beceriler Modeli
- Gagne, zihinsel becerileri basitten karmaşığa doğru sekiz kategoriye ayırır: işaret öğrenme, uyarıcı-tepki bağını öğrenme, basit zincirleme, sözel ilişkilendirme, ayırt etme, kavram öğrenme, ilke/kural öğrenme ve problem çözme.
- Çocuklar önce ayırt etme, sonra kavram öğrenme, ilke/kural öğrenme ve son olarak problem çözme sürecine göre öğrenir.
- Kavram öğrenme, "sıcak", "soğuk", "uzun", "kısa" gibi kavramları öğrenmeyi; ilke/kural öğrenme ise birden fazla kavramın birleşimiyle oluşan bilimsel doğruları öğrenmeyi ifade eder.
- 1:03:44Öğrenme Süreci
- Öğrenme, aşamalı ve birikimli bir süreçtir.
- Zeynep'in ısı ve genleşme arasındaki neden-sonuç ilişkisini kurabilmesi, Gagne'ye göre ilke/kural öğrenmesidir.
- Bu konu, ÖSYM sınavlarında sıkça sorulan önemli bir konudur.
- 1:06:08Çoklu Zeka Kuramı
- Howard Gardner'ın çoklu zeka kuramı, zekaya ilişkin bakış açısını alt üst eden bir kuramdır.
- Her insan doğuştan sözel, mantıksal, bedensel, müzikal, kişisel, görsel-uzamsal ve doğacı olmak üzere sekiz tür zekaya sahiptir.
- Kuramın amacı çocukta var olan bütün zeka alanlarını harekete geçirmektir, sadece baskın olan zekaları geliştirmek değildir.
- 1:07:54Çoklu Zeka Kuramı ve Öğretim
- Çoklu zekayı en fazla destekleyen öğretim tekniği istasyon tekniğidir.
- Çoklu zekayı en fazla destekleyen ölçme değerlendirme aracı portfolyo dosyasıdır.
- Gardner'ın çoklu zeka kuramı kol ve yaşantısal öğrenme modelini etkilemiştir.
- 1:09:14Zeka Alanları ve Etkinlikler
- Yaratıcı drama etkinliği çocuklarda bedensel (kinestetik) zekayı destekler.
- Neden-sonuç bağlamını etkin bir şekilde kullanma mantıksal zekayı destekler.
- Kişi arası zeka, sosyal etkileşim ve tartışma yapmayı destekler.
- Dilsel zeka, okuma, yazma, dinleme, konuşma ve anlama becerilerini destekler.
- Öze dönük zeka, kişinin güçlü ve zayıf yönlerini farkına varmasını sağlar.
- Görsel-uzamsal zeka, resim yapma, ayrıntılara dikkat etme ve üç boyutlu düşünme becerilerini destekler.
- 1:12:29Fikir Taraması Tekniği
- Fikir taraması tekniği, dersin çıkmaza girdiği bir anda uygulanır ve dersi öğretmen merkezli yapıdan öğrenci merkezli hale getirir.
- Fikir taraması tekniğinin en önemli özellikleri özgürce ifade etme, tartışma sürecinde demokratik tutum ve eleştirilme izin verilmesidir.
- Fikir taraması tekniği ders boyunca değil, sadece dersin çıkmaza girdiği anlarda kullanılmalıdır.
- 1:16:21Yapılandırmacılık
- Yapılandırmacılık üç çeşit olmak üzere piaget'in bilişsel, vigotsky'nin sosyal ve fon glaserfeld'in radikal yapılandırmacılığıdır.
- Bilişsel yapılandırmacılık, bilginin öznelliği ve kişiye bağlı oluşuna vurgu yapar.
- Sosyal yapılandırmacılık, çocuğun öğrenmesinde sosyal çevre ve yakınsal gelişimin önemine vurgu yapar.
- Radikal yapılandırmacılık, her bilginin üzerinde çalışıldıkça değişebilir olduğunu savunur ve yedi e modeli olarak tanımlanan modelin temelini oluşturmuştur.
- 1:20:58Öğretmenlerin Uyguladığı Etkinlikler
- Melisa öğretmen, öğrencilerine disiplinlerarası etkinlikler yaptırarak bireysel ya da grupla çalışmalarını sağlamıştır.
- Ebru öğretmen, öğrencilerin bilimsel çalışmalar sonucunda elde ettikleri ürünleri sunmalarını sağlamıştır.
- Yavuz öğretmen, öğrencilerine hipotezler kurarak elde ettikleri bilgileri bilimsel verilere göre dayanaklandırmanın sağlamış.
- 1:23:20Proje Tabanlı Öğrenme
- Proje tabanlı öğrenmede öğrencinin hem bilişsel hem duyusal hem psiko-motor olarak gelişimi desteklenir.
- Proje tabanlı öğrenmede öğrencilerin ortaya somut bir ürün çıkartması, bu ürünle ilgili sunum hazırlaması ve hazırladığı sunuma ilişkin rapor ortaya koyması beklenebilir.
- Proje tabanlı öğrenme aynı zamanda ülkemizde alternatif bir ölçme değerlendirme aracı olarak kullanılabilir.
- 1:24:40Problem Çözme
- Problem çözmede yaşanmış bir problem senaryosu kullanılır.