• Buradasın

    Nietzsche'nin Apollon ve Dionysos Kavramları Üzerine Felsefe Dersi

    youtube.com/watch?v=62tTtV0ZuPU

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, Selin adlı bir konuşmacının sunduğu felsefe içerikli bir podcast/ders formatındadır. Konuşmacı, Nietzsche üzerine çalışan bir akademisyen olarak kendini tanıtmaktadır.
    • Video, Nietzsche'nin Apollon ve Dionysos kavramlarını nasıl kullandığı konusunu ele almaktadır. İlk olarak Apollon'un ölçülülük, güzellik ve tanrısal ölümsüzlüğü temsil ettiği, Dionysos'un ise esriklik, sarhoşluk ve aşırılık gibi dürtüleri temsil ettiği açıklanmaktadır. Daha sonra Schopenhauer'ın yaşam istencini ve Nietzsche'nin Dionysos'a yönelmesi, Prometheus miti üzerinden anlatılmaktadır.
    • Videoda ayrıca Nietzsche'nin son dönemlerindeki Dionysosçu yönü, planlı bir şekilde yazmadığı ve kısa sürede eserlerini tamamladığı belirtilmektedir. Konuşmacı, Nietzsche'yi anlamak için onun kitaplarını doğrudan okumanın önemini vurgulamakta ve Jil Delos, Kariaspers ve Stephen Zweig gibi kaynakları önermektedir.
    Podcast Formatı Değişikliği
    • Selin, önceki bölümlerde Sibel ile birlikte kaydettiği podcastlerin artık tek başına veya başkalarıyla röportaj yaparak da yapılacağını açıklıyor.
    • İki kişinin aynı şehirde ve ülkede olmadığı için zamanlarının uyuşmaması nedeniyle bu karar alındı.
    • Bu bölümde Nietzsche'nin Apollon ve Dionysos kavramlarını açıklamaya çalışacaklar.
    01:59Nietzsche'nin Anlaşılması
    • Nietzsche üzerine çok farklı yorumlar var ve bu yorumlar zenginliği sağlarken, bazı insanların Nietzsche'yi anlamayıp farklı yorumlar yaptığını belirtiyor.
    • Nietzsche popüler bir filozof olduğu için herkes ilgileniyor ve anlam arayışında olanlar Nietzsche'nin sözlerini kendilerine yakın hissediyor.
    • Nietzsche'nin sadece bir sözünü alıp kitaptan onu kendimize yakın hissetmemiz için önce Nietzsche'nin o sözde ne kastettiğini bilmemiz çok mühim.
    03:00Nietzsche'nin Felsefi Yaklaşımı
    • Nietzsche ne tek bir cümlede anlaşılabilecek ne de hızlıca okuyup tüketilebilecek bir filozof, kendisi de "benim okuyucum yavaş olmalıdır" der.
    • Nietzsche mürit istemez, kendisine tapınmasını istemez ve dediği şeyleri direkt alınıp peşinden yürünmesini istemez.
    • Stefan Spike'ın "Yıkım" yorumunda Nietzsche'nin kendini bir ilah ilan ettiğini ve bu durumun "Ekroma" kitabında ortaya çıktığını belirtiyor.
    05:55Apollon ve Dionysos Kavramları
    • Nietzsche'de Apollon ve Dionysos kavramları farklı bir anlamda kullanılıyor ve temsil ettiği şey çok farklı.
    • Nietzsche'nin son eserlerinde Apollon adını pek duymazsınız çünkü Nietzsche Dionysosçu dürtü artık kendini bırakmış ve tamamen Dionysosçu olandan yana olmayı seçmiştir.
    • Nietzsche'nin Apollon'u dürtü olarak isimlendirmesinin sebebi, Apollon tapınağına kadar gider ve Apollon'un Delphi'deki tapınağına kadar.
    08:09Apollon ve Dionysos'un Temsil Ettiği Değerler
    • Nietzsche'de Apollon tam olarak ölçülülüğü, güzelliği ve tanrısal ölümsüzlüğü temsil eder.
    • Dionysos kültü üzerinde çok mühim bir tanrıydı ve Helenler'de (günümüz Yunanistan ve Anadolu bölgesi) sirayet eden yerlerde yaygındı.
    • Dionysos'un çevresinde dans eden, flüt çalan satirler vardır ve bu varlıklar teke insan karışımı olup hayvansal güdüleri, doğayı ve taşkınlığı temsil ederler.
    10:25Nietzsche'nin Apolloncu ve Dionysosçu Dürtüleri
    • Nietzsche'ye göre hem apolloncu hem de sosyo-dürtüler vardır ve bunlar sanatın ortaya çıkmasını sağlayan dürtülerdir.
    • Apolloncu dürtüler tanrılara özenme ve ölümsüzlük gibi değerleri temsil eder; Homeros tam bir apolloncu ozan olarak doğayı dinler ve tanrılara özenir.
    • Ölçülü, estetik ve güzele yönelen her şey apolloncudur, ancak Nietzsche'nin önem verdiği aslında dionysosçu dürtüdür.
    11:46Tragedyanın Doğuşu ve Nietzsche'nin Görüşü
    • Nietzsche için tragedya, apollon ve dionysosçu olanın bir birleşimidir.
    • Dionysosçu sanat müziktir ve Nietzsche, "Tragada'nın Doğuşu" eserini yazarken Schopenhauer'dan çok etkilenmiştir.
    • Nietzsche'nin ilk eserlerinde bile yaşama sevinci ve yaşamayı olumlama vardır, bu da Schopenhauer'ın kötümserliğinden farklıdır.
    14:35Schopenhauer'ın Sanat Anlayışı
    • Schopenhauer'da "istenç" veya "irade" kavramı vardır ve Kant'ın "kendinde şey" kavramına benzer şekilde yorumlanır.
    • İstenç yaşamı istenci olarak varlıklarda nesneleşir.
    15:07Schopenhauer'ın Yaşam İstenci Felsefesi
    • Varlıklarda istenç nesneleşiyor ancak zorunluluk içinde oluyor; insan yaşamayı tercih ettiği için değil, istencin zorunluluğundan dolayı yaşıyor.
    • Schopenhauer'a göre dünya acıyla dolu ve yaşamaya değer değildir, ancak insanlar hep yaşamak için çabalarlar.
    • Schopenhauer'ın yaşam istencinden kurtulabilmenin iki yolu vardır: çilecilik (yaşamı tamamen yadsımak) ve sanat.
    17:13Sanat ve Deha İlişkisi
    • Schopenhauer sanatsal dehayla deliliği birbirine çok yaklaştırır çünkü ikisi de yeter sebep ilkesinin bağlantılarını yakalayamaz.
    • Deha ve delilik fenomenlerin ardında olan ideayı yakalayabilirken, Schopenhauer için bu sadece sanatsal deha yapabilir.
    • Schopenhauer sanatlar arasında bir hiyerarşi kurar: resim insanın biçimini, şiir insan iddiasını, tragedya ise insanın acısını en iyi şekilde yansıtan sanattır.
    19:04Müzik ve Nietzsche'nin Etkisi
    • Schopenhauer'da müzik sanatlar arasında hiçbir yerde yerini almaz çünkü fenomenlerin ardındaki iddiayı yansıtmaz.
    • Müzik bizzat istencin bir kopyasıdır ve dünyanın vücut bulmuş halidir, dünyada var olan ilk acıyı yansıtır.
    • Nietzsche'nin Schopenhauer'dan en çok etkilendiği düşüncelerden biri bu müzik anlayışıdır ve bunu tragedyada Dionysosçu olan üzerinden okur.
    20:15Prometheus Tragedyası ve Nietzsche'nin Anlamı
    • Prometheus, Zeus'tan ateşi çalıp insanlara vermiştir ve bu sayede insanlar sanat yapmaya başlamışlardır.
    • Prometheus, tanrılara karşı geldiği için cezalandırılır ve ebediyen kayaya zincirlenir, kartal tarafından karaciğerinin bir kısmı yenir.
    • Nietzsche'ye göre Helenler Prometheus'u kurtarmaya çalışırlar ve kötümserliği aşmak için acıyı kabullenip yine de yaşama evet demektir.
    23:48Nietzsche'nin Son Dönemleri ve Dionysosçu Dürtü
    • Nietzsche'nin son dönemlerinde özellikle Dionysosçu olanın ne kadar önemli olduğunu ortaya koyma çabası vardır.
    • Nietzsche son yazılarında kendini Dionysos olarak nitelendiriyor ve Dionysos'a dönüşmüş durumdadır.
    • Nietzsche planlı bir şekilde yazmıyor, "Putların Alacakaranlığı" gibi eserlerini yalnızca bir hafta gibi kısa sürede yazabiliyor.
    25:39Nietzsche'yi Anlamak İçin Öneriler
    • Nietzsche'yi yavaş yavaş ve bizzat kendisinden okumak çok önemlidir.
    • Anlamakta zorlanırsanız Jil Delos'un "Nicha Felsefe" kitabı ve Kariaspers'in "Nietzsche Nasıl Felsefe Yapıyordu" kitabı önemlidir.
    • Nietzsche'yi anlamak için hayatını, Wagner ile ilişkisini, Schopenhauer ile bağını ve kopuşunu yavaş yavaş öğrenmek gerekir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor