Buradasın

Modernizm, Postmodernizm ve Prekarya Sınıfı Üzerine Bir Röportaj

youtube.com/watch?v=zizXL_rFBd4

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, sunucu Sema ile siyaset bilimci, yazar ve yönetim danışmanı İlhan Ürkmez arasında geçen bir röportajdır. Konuşmacılar modernizm, postmodernizm ve prekarya sınıfı kavramlarını ele almaktadır.
Röportajda modernizm ve postmodernizm dönemlerinin özellikleri anlatılmakta, ardından son 20-25 yıldır ortaya çıkan prekarya sınıfı detaylı olarak incelenmektedir. Prekarya sınıfı, iş güvencesiz, sosyal haklarından mahrum, düşük gelirli ve düzensiz işlerde çalışan kişilerden oluşmaktadır. Video, bu sınıfın Türkiye'deki yaygınlığı, Gezi Olayları'nın ilk prekarya hareketi olduğu iddiası ve dünya genelindeki benzer hareketler üzerine odaklanmaktadır.
Konuşmacılar ayrıca, neo-liberal politikaların toplumu nasıl prekaryalastırdığını, cahillik dozunun artmasıyla birlikte toplumun nasıl zehirlendiğini ve demokratik, otoriter, totaliter ve faşist yönetim süreçleri arasındaki farkları da tartışılmaktadır. Röportaj, bir seçim sürecine yaklaşırken toplumsal bilinç ve seçimlerin önemi üzerinde durmaktadır.

00:49Modernizm ve Postmodernizm: 17. yüzyıl Avrupa'sında kişisel ve kurumsal sorunların akli ve bilim esaslarına göre çözüleceğini savunan modernizm, akıl ve bilim çağı olarak adlandırılmıştır.
Birinci ve ikinci dünya savaşları milyonlarca insanın ölümüne ve ekonominin yıkılmasına neden olmuştur.
Bu dönemde postmodernizm adı verilen yeni bir akım ortaya çıkmış, yaklaşık 50-60 yıllık bir dönemde akıl ve bilginin dışındaki esaslarla yeni bir sistem sunmuştur.
01:53Postmodernizmin Sonuçları: Postmodernizmin neticesinde iş güvenliği ve gelecek garantisi olmadan düşük gelirlerle çalışan bir sınıf doğmuştur.
Bu sınıf mavi yakalıların ötesinde beyaz yakalıların ağırlıklı olduğu, sınırlı kontratla çalışanlar, yarı zamanlı ve proje bazlı sözleşmelerle iş yapan sınıflardan oluşmaktadır.
Bu grup genel olarak emek ve bilgi yoğun çalışanlardan oluşmaktadır.
03:32Prekarya Siyaseti: Son 20-25 yıldır postmodernizmin neticesi olarak ortaya çıkan, postmodern siyasetin yeni paradigması prekarya siyasetidir.
Konuşmacı, siyaset bilimci, yazar ve yönetim danışmanı İlhan Ürkmez'dir.
Modernizm, postmodernizm ve prekarya siyaseti konuları arasında bir geçiş yapılmaktadır.
06:04Prekarya Kavramı ve Toplumsal Sorunlar: Prekarya kavramı Türkiye için yeni bir kavramdır ve yeni kavramlarla düşünmek beyin için önemlidir.
Konuşmacı, "budalalıkta zengin, aptallıkta daha zengin düşüncede fakir bir coğrafyada yaşıyoruz" düşüncesini ifade etmiştir.
Mış gibi kalan sistem ve yapılar sorunları çözmez, sadece öteler ve günü kurtarmaya çalışır.
07:54Sorun Çözme Yaklaşımı: Her sorunun hızlı, kolay, ucuz ve az zahmetli bir çözümü vardır, ancak bu çözüm biraz sonra başka bir sorunun sebebi olur.
Cahillikten kurtulmak için ödeyeceğimiz bedel, cahil kalmak için ödeyeceğimiz bedelden her zaman daha azdır.
Gelecekte ne olabileceğine yönelik düşünce üretmediğimiz için geçmişi bugüne, bugünü de geleceğe taşıyoruz.
09:30Güç ve Cahillik İlişkisi: Cahil kalan toplumlar cahillikten kutsar ve gücü haklılaştıran düşünceyi yaygınlaştırır.
Güçü haklılaştıran düşünce çoklaştığında, gücü haklılaştıran yönetimler ortaya çıkar.
Güçü haklılaştıran yönetimler önce cehaleti tasarlar, sonra organize eder ve bu organize olan cehalet kötülük üretmeye başlar.
10:18Temsili Demokrasi ve Cahillik: Temsili demokrasi tasarlanan cehalete dönüştüğü andan itibaren kötülük üretmeye başlar.
Denetleme ve kontrol mekanizması, demokrasinin varlığının en büyük göstergelerinden biridir ve görevli kişilere toplumun değerlerine ve kurumsal yapıların yasalarına göre hizalama sağlar.
Denetleme ve kontrol mekanizması ortadan kalktığında keyfi davranışlar artar, hesap vermeme kültürü oluşur ve liyakat önemsizleştirilir.
11:46Toplumsal Çürümeye Nedenler: Bir toplumun cahillik oranı arttığı zaman, toplum içeriden çürür ve cahillik dozu zehirdir.
Cahil insan yalan söyleyerek uyutanı, gerçeği söyleyerek korkutana tercih eder.
Toplumsal sorunlara çözüm için okumak, değiştirmek ve düşünmek gerekir; eskinin kavramlarıyla değil, yeninin kavramlarıyla düşünmek zorundayız.
12:42Neo-Liberalizm ve Postmodernizm: 1980 sonrasında dünya ciddi bir değişim geçirmiş, neo-liberalizm ve yeni sağ siyaset ortaya çıkmıştır.
Neo-liberalizm piyasayı öne çıkarmak ve devleti küçültmek ister.
Postmodernizm farklılıkları öne çıkarır, çoğulcu toplum modelini önerir, yerelliği ön plana çıkarır ve kimlik siyaseti yaparak sınıf siyasetini unutturur.
14:02Postmodernizm ve Neo-Liberalizm: Postmodernizm, uygulama sistematiğinden biri olarak toplumsal olarak sınıf siyasetini kimlikleri öne çıkartarak unutturur.
Neo-liberalizm, piyasayı öne çıkartmak ve devleti küçültmek için insanları borçlandırıyor; 90'lı yıllarda Türkiye'de her insanın cebinde 20-25 kredi kartı vardı.
Global kapitalizm, ülkeleri açık sistemlere dönüştürerek ulusal pazarları global pazarlara bağlıyor ve üretim ilişkilerini değiştirerek "prekarya" adı verilen yeni bir sınıfı doğuruyor.
17:25Prekarya Sınıfı: Prekarya, post-kapitalist sistemin ve neo-liberal dönüşümün postmodern formudur.
Prekarya kavramı, İngilizce "güvencesiz" veya "tehlike" anlamına gelen "precariustan" geliyor ve Marksist terminolojideki proleteryayla birleştiğinde ortaya çıkıyor.
Prekarya, post-kapitalist dünyanın yükünü taşıyan, okumuş ya da okumamış, işsiz ya da işi olan güvencesiz insanları tarif eder ve homojen değil, heterojen bir sınıftır.
19:52Prekarya ve Proleterya Arasındaki Farklar: Modernist dönemin proleterya sınıfı, uzun süreli sabit işte çalışan, güvencesi olan, sözleşmeli çalışan, belli statüsü olan, maaşı olan ve sosyal hakları olan, hatta sendikalaşmış bir kesimdir.
Prekarya ise işi olmayan, varsa da uzun süreli çalışamayacak olan, geçici sözleşme ile çalışan, sosyal hakları olmayan, iş güvencesi olmayan bir kesimdir.
Modernizmin proleteryası post-modernizmde prekarya'ya dönüşmüş durumdadır.
21:46Prekarya Sınıfının Özellikleri: Prekarya, "ben de varım diyemeyenlerdir", toplumun içerisinde okumuş, belli bir meslek sahibi olmuş ama mesleğini icra edemeyenlerdir.
İnsanlık tarihinin en eğitimli ama işsiz, güvencesiz ve geleceksiz diplomalı işçileridir.
Düzenli olarak düzensiz işlerde çalışan, haklarını kaybeden, ikinci sınıf vatandaş konumuna düşmüş, mülksüz, öfkeli işsizlerdir.
24:05Prekarya Örnekleri: Kuryeler, adeta daha yüksek ücretle çalışıyormuş gibi gösterilerek işveren sorumluluğundan tamamen çıkarılan, sosyal güvenliklerini kendilerinin ödemeleri gereken bir örnektir.
Özel hastanede çalışan hekimler de vergi mükellefi yapılarak sosyal güvenliklerinden mahrum bırakılan bir gruptur.
Sığınmacılar (özellikle Suriyeliler) da sosyal güvenceden yoksun, iş güvenliği ve gelecek garantisi olmayan, düşük gelirli gruplardan biridir.
28:18Prekarya Sınıfı ve Özellikleri: Prekarya sınıfı, farklı ülkelerde yönetim sistemlerine, ekonomik ve iş ortamlarına bağlı olarak farklı şekillere sahip olabilir.
Prekarya sınıfının bir alt açılımı göçmenler ve sığınmacılar olup, bu kişiler güvencesiz, yasayla korunmayan ve haklarının ödenmeden çalıştırılmaya açık kişilerdir.
Prekarya sınıfı arttıkça toplumun öfke katsayısı artar çünkü prekaryanın alternatifsizliği kişide korku ve öfke yaratırken, çaresizliği ise kişiyi boyun eğmeye ve uysallığa iter.
29:37Türkiye'de Prekaryalama: Türkiye'de toplum beşinci viteste yüzelli kilometre hızla prekaryalama yaşamaktadır ve toplumun her kesimi bu prekarizasyon hareketiyle karşı karşıyadır.
Prekarya sınıfına altmış beş yaş üstü emekli olup çalışmak zorunda olanlar, EYT'liler, ücretli öğretmenler, asgari ücretliler, genç işsizler, ev gençleri, kadınlar, üniversiteyi bitirmiş ama KPSS'ye takılmış gençler dahildir.
Toplumun seçkin kesimi olan doktorlar bile artık prekarya sınıfına kaymaya başlamıştır çünkü "geçinemiyorum" diyen kişiler artık prekarya sınıfına girmiştir.
31:23Prekaryalamanın Nedenleri: Prekaryalama, başta liberal yönetim anlayışının, özellikle neo-liberal yönetim anlayışının araçlarından biridir.
Türk toplumu gelire mahkum edilmiş durumdadır çünkü gelir ile servet arasında fark vardır; gelir kazanılan bir şeyken, servet biriktirilen bir şeydir.
Servet insanı geleceğe taşır ve umutlandırırken, günümüzdeki insanlar gelir odaklı olarak yaşıyor ve servet odaklı değiller.
32:30Servet Transferi ve Siyasi Tercihler: Uygulanan siyasete göre servet transferi yapılıyor; insanlar çoğunlukla artan oranda gelire mahkum edilerek ellerindeki servetler belli kesimlere aktarılıyor.
Yönetimler, prekarya sınıfına giren kişileri tercih edip yaşam koşullarını iyileştirmekle, serveti artan oranda elinde tutan ve tutacak olan kesime hizmet etmek arasında bir tercih yapmaktadır.
Neo-liberalizm her zaman o serveti elinde tutan kesime hizmet etmektedir.
35:31Prekarya Sınıfının Özellikleri: Prekarya, gelecekle ilgili kaygılar varsa, siyasal, sosyal, ekonomik ve kültürel alanlarda elde ettikleriniz azalıyorsa, kazancınız azalıyorsa, umudunuz azalıyorsa, yaşam standardınız düşüyorsa, birileri zorla ya da sistematik olarak bilinçli bir şekilde elinizden bir şeyleri alıyorsa ve bunun farkına varıyorsanız, prekarya sınıfındasınız.
Prekarya siyaseti, toplumun değişik kesimlerindeki insanları (okumuşunu okumamışını, emekli olanı olmayanı, çalışanını işi olanı olmayanı) bir araya getirir.
Modernistlerin proleteryası ile farklı olarak, prekarya toplumun değişik kesimlerinde, hatta beş yıl önce seçkinci kesimde olan kişilerin şu an geçinemiyor diye ortaya çıkmaları prekarya olduklarını gösterir.
38:06Siyasal Prekarya: Siyasal prekarya, kendisine dayatılan siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik politikaları reddeden insan demektir.
Toplumda siyasal prekarya anlayışı artmakta olup, bu gelişim aslında toplum için iyi bir şeydir çünkü sosyal eşitsizlik arttıkça siyasal prekarya ortaya çıkar.
Bu gelişimi anlayan siyasetçilere ihtiyaç vardır; geçmiş kavramlarla düşünüp bugünün sorunlarını anlatan siyasetçiye değil, düşünme zenginliğini zenginleştirecek ve geleceğe taşıyacak siyasetçilere ihtiyaç vardır.
39:21Gezi Olayları ve Prekarya Hareketi: 2013'teki Gezi olayları, Türkiye'de ilk ve en önemli prekarya hareketidir.
Gezi olaylarında toplumun her kesiminden (öğrenci, emekli, ev hanımı, anne, baba) kendisine dayatılan birçok şeyi reddetmek için bir araya gelmiş bir kesim bulunuyordu.
Dünyada da benzer prekarya hareketleri vardır: Amerika'daki 2011 Wall Street hareketi, İspanya'daki 2012 Öfkeliler hareketi, İtalya'daki 2010 Beş Yıldız hareketi ve Fransa'daki 2018 Sarı Yelekliler hareketi.
40:54Prekarya Hareketinin Özellikleri: Chomsky, bu hareketlere "Ocupación" (okuy hareketi) diyor, yani yer tutmak, oturmak anlamında.
Gezi olayları, topluma dayatılan sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel politikaları reddetme hareketidir.
Gezi olayları henüz iyi anlaşılmadığı için Türkiye'de her ev, işyeri, sokak ve insan bir gezi oldu, çünkü Türk toplumunun prekaryalaşma oranı arttı.
42:30Prekaryalaşmanın Nedenleri: Soruşturma yapmak yerine, yönetim araçlarını elinde tutan kişinin veya yöneticilerin tercihlerine bakmak gerekir.
Güçü haklılaştıran toplum ve yönetimler, topluma cahillik dozu artan fırsatları sunar.
Cahillik dozu arttıkça, toplumu yönetmek kolaylaşır.
44:17Cahillik ve Toplumsal Sorunlar: Prekarya olmayla ilgili cahilleştirilmiş ve mecbur kalan bir toplumdan bahsedilmektedir.
Post-modernizm, bilimin olmadığı, gerçeğin tek olmadığı, birden fazla gerçeğin olduğunu savunan bir modeldir.
Cahillik arttıkça toplum zehirlenir, çünkü cahillik primi ifadesi post-modernizmin bir neticesi olarak ortaya konmuştur.
46:26Yönetim Süreçleri ve Cahillik: Eğer bir toplum okumuyorsa, bilgilenmiyorsa, sorumluluk sahibi olarak bedel ödeyecek bir zihinsel yaratıcılık içinde değilse, geleceği anlamayabilir.
Demokratik yönetimde, otoriter yönetimde ve totaliter yönetimde yaşamanın koşulları farklıdır.
Faşist yönetim sürecinde ise, toplumun bir parçası olmayanlar yok olur veya bertaraf edilir.
49:34Toplumsal Çıkarsızlık ve Gelecek: İnsanlık tarihi, bu yönetim süreçlerini yaşamış ve derslerini almış toplumlarla doludur.
Bir toplum bu sıralı yönetim süreçlerini yaşıyorsa, daha iyiye gitmez, daha kötüye gider.
Prekaryalarda miras bırakabilecek bir malı, vergisi olmayan, sadece hayatını giderebilecek bir geliri olan bir sosyal sınıf vardır.
53:20Prekaryalıların Tepkisi ve Yönetim Anlayışı: Her ülkede prekaryalaşmış sınıfın tepkisine bağlı olarak yönetim anlayışları neoliberalizmden uzaklaşabilir veya yakınlaşabilir.
Prekarya hareketleri ve benzer olaylar (Gezi olayları gibi) toplumu yöneten ülke yönetimlerine ayar verir.
Toplumun cahilliğinin farkına varması, prekaryalaşmış kişilerin siyasal prekarya olması ve bilinçlenmesi ülkenin yönetimlerine ayar verir.
55:26Seçeneklerin Azalması ve Yönetim: Cahillik oranı arttıkça toplumun seçenekleri azalır ve bu toplumu yönetmek kolaylaşır.
Diktatör yönetim tarzındaki diktatörler halkın seçeneklerini azaltır, demokrasilerde ise halkın seçeneklerini çoğaltmak için yönetim vardır.
Seçenekleri azalan kişiler, hayatta kalma imkanlarını kendilerine sunan kişilere itaat eder, biat eder ve bağlanır.
56:51Kitap Tavsiyesi ve Kapanış: Konuşmacı, dinleyicilerden "Postmodern Siyaset" kitabına göz atmalarını istiyor ve kitabın konuşulan konuları derinlemesine işlediğini belirtiyor.
Kitabın internetteki tüm kitap satış sitelerinden temin edilebileceğini ve okunmasını öneriyor.
Konuşmacı, siyaset bilimci, yazar ve yönetim danışmanı İlhan Hürkmez olarak tanıtılıyor.

Modernizm, Postmodernizm ve Prekarya Sınıfı Üzerine Bir Röportaj

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir