Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Kadir Gümüş tarafından sunulan bir Türk Dili ve Edebiyatı dersidir. Öğretmen, tahtada notlar alarak ve öğrencilere sorular sorarak interaktif bir şekilde dersi ilerletmektedir.
- Video, milli edebiyat döneminin başlangıcını, temel prensiplerini ve önemli sanatçılarını kapsamlı şekilde ele almaktadır. Selanik'te Ali Canip Yöntem, Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp'in "Genç Kalemler" dergisini kurması, Türkçenin modernleşmesi için dilbilgisi kuralları ve milli edebiyatın temel ilkeleri anlatılmaktadır. Ayrıca Mehmet Emin Yurdakul, Ali Canip Yöntem, Ziya Gökalp, Rıza Tevfik Bölükbaşı ve Halide Nusret Zorlu Tuna gibi önemli milli edebiyat sanatçılarının hayatları, eserleri ve edebi özellikleri detaylı olarak incelenmektedir.
- Videoda Türkçülüğün temel ilkeleri, "Türkçülüğün Esasları" adlı eser, "Turancılık" ve "Türkiye Türkçülüğü" kavramları, Türkçülüğün programı gibi konular da ele alınmaktadır. Öğretmen, ders notlarında yer alan bilgilerin sınavlarda çıkabileceği vurgusuyla öğrencilere sınav hazırlığı konusunda da yardımcı olmaktadır.
- 00:03Milli Edebiyat Döneminin Başlangıcı
- Milli edebiyat dönemi, Selanik'te yayınlanan "Hüsün ve Şiir" dergisinde Ali Canip Yöntem'in makaleleriyle başlamıştır.
- Ömer Seyfettin, Selanik'te İttihat ve Terakki'nin temsilciliğine atanmış ve Ali Canip Yöntem ile mektuplaşarak dilde ve edebiyatta bir devrim yapma fikrini paylaşmıştır.
- Üç kişi birleşerek "Hüsün ve Şiir" dergisini "Genç Kalemler" olarak adlandırmış ve "Yeni Lisan" adlı önemli bir makale yazmışlardır.
- 02:11Yeni Lisan Makalesi ve Dil Politikası
- "Yeni Lisan" makalesi, milli edebiyatı başlatan önemli bir eserdir ve makalenin sonuna herhangi bir isim verilmemiştir.
- Makalede Arapça-Farsça dilbilgisi kurallarının atılması, sadece Türkçe dilbilgisi kurallarının geçerli olması gerektiği belirtilmiştir.
- Arapça-Farsça sözcükler halkın arasında yaygınlaşmışsa ve kabul görmüşse kalsın, ancak diğer dillerden (kök Türkçe, Çağatayca, Fransızca) kelime alınmamalıdır.
- 05:13Milli Edebiyat Akımının Özellikleri
- Milli edebiyat akımı, "kullanın dil yaşayan Türkçe olsun" mesajını vermiştir ve tasfiyeci değildir (tasfiyecilik, dilde bulunan yabancı unsurları atmaktır).
- Akım, Türk Yurdu Cemiyeti, Türk Bilgi Derneği, Şairler Derneği gibi dernekler ve Türk Yurdu Dergisi, Bilgi Mecmuası, Şair Dergisi gibi yayın organları kurmuştur.
- Aruz-hece tartışmalarında, edebiyatçıların çoğu Ömer Seyfettin'in hece ölçüsünü desteklemiştir.
- 07:18Milli Edebiyat Dönemindeki Şairler
- Milli edebiyat döneminde hece ölçüsüyle yazanlar arasında Mehmet Emin Yurdakul, Rıza Tevfik Bölükbaşı, Ziya Gökalp ve Ali Canip Yöntem bulunmaktadır.
- Aruzla yazanlar arasında Mehmet Akif Ersoy ve Yahya Kemal Beyatlı bulunmaktadır, ancak bu iki şair milli edebiyat topluluğuna katılmamıştır.
- Milli edebiyat akımı, 1911 ile 1922 yılları arasında edebi kimliklerini devam ettirmiştir.
- 09:12Milli Edebiyat Dönemindeki Şiirin Özellikleri
- Milli edebiyat şairleri sade dille yazmış, divan edebiyatını ve süslü dili terk etmişlerdir.
- Şiirde didaktik amaç gütmüş, kahramanlık konusunu işleyip Anadolu efsanelerini, masallarını ve destanlarını şiirleştirmişlerdir.
- Şiirlerde tarih ve o dönemi yaşananlar anlatılmış, imge kapalı anlatım tercih edilmiş, hece ölçüsü sık kullanılmış ve semai, kuafiye gibi nazım şekilleri tercih edilmiştir.
- 11:03Mehmet Emin Yurdakul'un Şiirleri
- Mehmet Emin Yurdakul, 1897'de "Türkçe Şiirler" adlı bir şiir kitabı yazmıştır.
- Kitabın içinde "Cenk'e Giderken" (savaşa giderken) adlı şiir bulunmaktadır.
- Şiirde "Ben bir Türk'üm, dinim cinsidur, sinem özüm ateşiyle doludur" sözleriyle Türk kimliğini vurgulamaktadır.
- 12:16Mehmet Emin Yurdakul'un Şiir Stili ve Zayıflıkları
- Şiirlerini hece ölçüsüyle ve sade dille yazmıştır.
- Türk şiirinde en çok kullanılan 7, 8, 11'li ölçüler yerine 15, 16, 17, 18, 19'lu hece ölçülerini kullanmıştır.
- Durak kullanmamış ve Türk şiirine ait nazım şekilleri yerine sone, terza, rima gibi yabancı nazım şekillerini kullanmıştır.
- 15:46Mehmet Emin Yurdakul'un Eserleri
- En önemli şiir kitapları "Türkçe Şiirler", "Türk Sazı", "Ey Türk Uyan Tan Sesleri", "Ordunun Destanı", "Dicle Önünde" ve "Turan'a Doğru Zafer Yolunda"dır.
- Diğer eserleri arasında "İsyan ve Dua", "Çanakkale Savaşı", "Ankara", "Mustafa Kemal", "Türk'ün Hukuku", "Fazilet", "Vasalet", "Kral George" ve "Dante" bulunmaktadır.
- Milli şair olarak kabul edilen Mehmet Emin Yurdakul, şiirlerinde didaktikliği önemsemiş, estetik ikinci plana düşürmüştür.
- 17:43Ali Canip Yöntem
- Ali Canip Yöntem, "Genç Kalemler" dergisinin başyazarıdır ve Hüssüm ve Şiir dergisinin adını Genç Kalemler'e çevirmiştir.
- Ömer Seyfettin ile mektuplaşmasıyla "Genç Kalemler" ve "Ömer Seyfettin" birleşmiş, Ziya Gökalp'in katılımıyla "Mahşerin Üç Atlısı" kurulmuştur.
- Milli edebiyatta şiirleriyle değil, milli edebiyatı savunmasıyla, polemikleriyle ve eleştirileriyle tanınmıştır.
- 18:43Ali Canip Yöntem'in Eserleri
- "Geçtiğim Yol" adlı bir şiir kitabı vardır ve "Kaval Şiiri" biraz ünlüdür.
- "Milli Edebiyat Meselesi ve Cenap Bey'le Münakaşalarım" adlı makale topladığı eseridir.
- Ömer Seyfettin'in incelemesi, "Bir Epope" (destan), Türk Edebiyatı Antolojisi, Ömer Seyfettin'in Günlüğü ve "Ömer Seyfettin Ölüm Hastalığına Dair Notlar" adlı eserleri bulunmaktadır.
- 20:14Ziya Gökalp ve Milli Edebiyat
- Ziya Gökalp, milli edebiyatta şiir kalitesinden çok milli edebiyat savunmasıyla ön planda yer almıştır.
- Ziya Gökalp, Türkçülüğü sistemleştiren kişidir ve Türkçülük onunla beraber bu hale gelmiştir.
- İlk önce aruz ölçüsüyle gazeller yazan Gökalp, sonra hece ölçüsüne geçmiştir.
- 21:28Ziya Gökalp'ın Şiir Anlayışı
- Gökalp'ın şiirlerinde "güzel bir Türkçe bize başka dilli gece bize İstanbul konuşması en saf, en ince bize lisanda sayılır" gibi Türkçeleşmiş Türkçe kullanılmıştır.
- Şiirlerinde "uydurma söz yapmayız, yapma yola sapmayız" mesajı verilmiştir.
- Gökalp, önce Türkiye'deki Türkleri bir bayrak altında toplamayı, sonra Oğuzları, en sonunda tüm Türkleri bir bayrak altında toplamayı hedeflemiştir.
- 23:15Ziya Gökalp'ın Kültür Anlayışı
- Gökalp'ın kültür anlayışında önce halka dönüp kültürünü, masalını, destanını ve efsanesini öğrenmek gerekir.
- Kendi kültürünü öğrenmeden batıya yönelmek asimli olmayı gerektirir.
- Gökalp, folklor çalışmalarını başlatan ilk kişidir.
- 25:19Ziya Gökalp'ın Şiir Kitapları
- "Kızıl Elma" şiir kitabında buram buram Turancılık vardır ve kızılelma hedef olarak gösterilmiştir.
- "Yeni Hayat" şiir kitabında Türkiye Türkçülüğü vurgulanmıştır.
- "Altın Işık" şiir kitabında Türk masal ve efsaneleri şiirleştirilmiştir.
- 27:05Türkçülüğün Esasları
- Ziya Gökalp'ın en ünlü eseri "Türk'ün Esasları"dır ve burada Türkçülüğün temel ilkeleri verilmiştir.
- Türkçülüğün programı: dil, estetik, edebiyat, ahlak, felsefe, hukuk, din, ekonomi ve politika alanlarında Türkçülüğün benimsenmesi gerektiği belirtilmiştir.
- Türkçülüğün tam anlamıyla uygulanması için sadece "Türkçüyüm" demek değil, bu ilkeleri hayata geçirmek gerekir.
- 29:16Türkçü'nün Programı
- Türkçü, hem Türk olmak hem Müslüman olmak hem de Batı medeniyetinin seviyesine ulaşmak ve Batı'nın bilim tekniğini almak istiyor.
- Türkçü'nün programında dilde, edebiyatta ve her alanda Türkçülüğün esas olduğu, Türkleşmek, İslamlaşmak ve muasırlaşmak önemli olduğu belirtiliyor.
- Türkçü'nün eserleri arasında Türk Medeniyeti Tarihi, Türk Töresi, Türk Ahlakı, Doğru Yol, Libya ve Malta Mektupları ve Türkçü'nün Programı bulunmaktadır.
- 30:13Rıza Tevfik Bölükbaşı
- Rıza Tevfik Bölükbaşı, felsefe ile ilgili olduğu için "Feylesof" (filozof) olarak da bilinir ve tasavvufa da meraklıdır.
- Sevr Antlaşması'nı imzalayan heyetin içinde olduğu için 1915'ler listesinde yer almış ve toplum tarafından itilmiştir.
- İlk önce arda yazarken sonra hece ölçüsüne geçmiştir ve Selanik'te "Çocuk Bahçesi" dergisinde Mehmet Emin Yurdakul'u ölmüş ve heceyi desteklemiştir.
- 31:03Mehmet Emin Yurdakul ve Rıza Tevfik Bölükbaşı'nın Karşılaştırması
- Mehmet Emin Yurdakul, yedili, sekizli, onbirli hece ölçüsü yerine ondört, onbeş, onaltı, onyedi, onsekiz, ondokuzlu hece ölçüsünü kullanmıştır.
- Rıza Tevfik Bölükbaşı, Mehmet Emin Yurdakul'un yapamadığı yedi, sekiz, onbirli hece ölçüsünü kullanmıştır.
- Mehmet Emin Yurdakul batı şiiri nazım şekilleri olan sone, terza rima kullanırken, Rıza Tevfik Bölükbaşı koşma, semai, nefes gibi Türk nazım şekillerini kullanmıştır.
- Mehmet Emin Yurdakul durağı kullanmamışken, Rıza Tevfik Bölükbaşı durağı kullanmıştır.
- 33:36Rıza Tevfik Bölükbaşı'nın Eserleri
- Rıza Tevfik Bölükbaşı'nın şiir kitapları "Bir Divan" ve "Serap" anısı vardır.
- Testlerde "Serap" anısı çıkacaktır.
- Ünlü şiiri "Uçun kuşlar, uçun doğduğum yere" vardır.
- Felsefe dersleri de vardır çünkü filozof Rıza olduğu için normaldir.
- 34:09Hamdullah Suphi Tanrıöver
- Hamdullah Suphi Tanrıöver, Türk Ocağının başkanlığını yapmış ve daha sonra Milli Eğitim Bakanlığı'nda görev yapmıştır.
- Milli hatiptir ve dünyada en iyi konuşan Cicero'dan sonra Türklerde en iyi konuşan kişidir.
- İstikrar Marşını Meclis kürsüden ilk okuyan kişidir ve Mehmet Akif Ersoy'u bu marşı yazmaya ikna eden kişidir.
- Hitabetleri, güzel konuşması ve halka seslenmesi "Dağ Yolu" adlı eserinde toplanmıştır.
- Makaleleri "Günebakan" adlı eserinde toplanmıştır.
- 35:08Halide Nusret Zorlu Tuna
- Halide Nusret Zorlu Tuna, "Tuna Kadın Yazarların Annesi" olarak bilinir.
- Emine İşinsu'nun annesidir ve Pınar Kür'ün teyzesidir.
- Onlara okuma yazma alışkanlığını veren kişidir ve C. Sürü kullanır.
- Şiirlerini Yahya Kemal'in bile ezbere bildiği söylenir ve en ünlü şiiri "Git Bahar"dır.
- Şiir kitapları arasında "Geceden Taşan Dertler", "Yurdumun Dört Bıçağı", "Yayla Türküsü" ve "Ellerim Bomboş" bulunmaktadır.
- Romanları arasında "Küller", "Geceler Anası", "Öğretmen Ya Benim Küçük Dostlarım" ve "Kerkük'te Yaşadıklarım" bulunmaktadır.
- Hikayeleri arasında "Beyaz Servi", "Büyükanne" ve "Aydınlık Kapı" bulunmaktadır.