Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Fasih Arapça Dersleri" kanalında yayınlanan bir Kur'an Arapça dersidir. Eğitmen, Arapça dilbilgisi kurallarını öğrencilere anlatmaktadır.
- Ders, kan ve kardeşlerinin (kan, ahavat, benzerleri, türevleri) genel özelliklerini ele almaktadır. Bu fiiller, fiil cümlesinin başına gelen kareyi isim cümlesinin başına getirerek nakıs fiil (eksik fiil) oluşturuyorlar ve "idi, oldu" manası vermektedir. Ders boyunca bu fiillerin isim cümlelerindeki müptedaya tane'nin ismi haberini vermesi, olumsuzluk, sayı bakımından, mühendislik ve müzekkerlik bakımından tam fiillerle benzerlikleri ve şipi cümle kurallarının kullanımı açıklanmaktadır.
- Dersin sonunda, bir sonraki derste bu fiillerin türevlerinin işleneceği bilgisi verilmektedir. Ayrıca, "Allah" lafzı ile kullanıldığında süreklilik ifade ettiği belirtilmektedir.
- Kur'an Arapçası Dersinde Kan ve Kardeşleri
- Fasih Arapça dersleri kanalında Kur'an Arapçası dersleri devam ediyor.
- Bu derste kan ve kardeşleri (kan ve ahavat, kan ve benzerleri, kan ve türevleri) incelenecek.
- Geçen derste kareyi yardımcı fiil olarak görmüştük, bu derste ise kan ve kardeşleri göreceğiz.
- 00:30Kan ve Kardeşlerinin Özellikleri
- Kareyi kafamızda ikiye ayırmamız gerekir: yardımcı fiil olarak kullanılan kareyi ve isim cümlesinin başına gelen kan ve kardeşleri.
- Kan ve kardeşleri fiili maziden oluşur ve isim cümlesinin başına gelir.
- Bu nakıs fiillerde (eksik fiillerde) isim cümlesinin başına gelir ve ismini ref, haberini ise nas (fetalı) şekilde yapar.
- 01:40Nakıs Fiil Kavramı
- Nakıs fiil, anlamı tam veremeyen, anlamını tam oluşturamayan fiillere denir.
- Tam fiillerde (örneğin "zehebe Ali" - Ali gitti) cümle tamamlanmış olur, ancak nakıs fiillerde anlamı tam veremiyor.
- Kan ve kardeşleri kendisi fiildir ama isim cümlesinin başına gelir ve artık kanenin ismi ve kanenin haberidir.
- 02:37Kan ve Kardeşlerinin Türleri
- Sağ tarafta olanlar (eshaha, zelle, emsale) idi, oldu manası verir.
- Bu türlerin arasında farklılıkları vardır ama genel manada idi, oldu manası verir.
- Ne ise olumsuzdur ve aralarındaki tek olumsuzdur.
- Sol taraftaki lerden kine, kene ve ahavat tandır, bazı Arapça kitaplarda farklı başlık altında incelenir ama çoğu Arapça kitabında kene ve ahavattan sayılır.
- 03:21Karnenin Genel Özellikleri
- Karnenin Türkçe karşılığı "olmuş" veya "oldu" manasına gelir ve isim cümlesinin başına gelerek "idi" veya "oldu" manası verir.
- Karnenin tam çekimli fiil olduğu, mazi, muzari ve emir çekimleri olduğu belirtilmektedir.
- Karnenin isim cümlesindeki müptedaya "tane'nin ismi" denir ve isim cümlesinin başına gelince o cümleyi ele geçirir.
- 04:12Karnenin Fiil Cümlelerindeki Özellikleri
- Karnenin olumsuzluk, sayı bakımından mühendislik, müzekkerlik (dişilik, erlik) ve soru şekli gibi konularda tam fiiller gibi davranır.
- Karnenin ismi faile uyar, başına soru harflerinden veya edatlarından biri gelirse soru cümlesi olur.
- Karnenin ismi her zaman açıkça gelmez, altında saklı veya fiil çekiminin içindedir.
- 04:43Karnenin İsim Cümlelerindeki Kullanımı
- "Alyum talibun" (Ali öğrencidir) cümlesinde "ali" müpteda, "talibun" haberdir.
- "Tane talibun" (Ali öğrenciydi) cümlesinde "tane" isim cümlesinin başına gelerek "idi" manası verir.
- Karnenin ismi müzekker olduğunda "kenet" şeklinde, mühendis olduğunda "kenet" şeklinde gelir.
- 07:26Karnenin İsim Cümlelerindeki Özel Durumlar
- "Karn meşgul etten" (o meşguldü) cümlesinde "kenet" ifadesi gaibe sigası (enes müfret üçüncü şahıs) olarak kullanılır.
- Karnenin ismi tahtından mustatir hiyedir (altında saklı hiye zamiridir) ve nakıs fiil sırasında gelir.
- Karnenin haberi "meşguleten" (nasıl) durumunda olur ve isim cümlesinin başında karnenin olmasından dolayı müennes gelir.
- 09:35Karnenin Zamir Şeklinde Kullanımı
- Karnenin ismi zamir şeklinde de gelebilir, özellikle fail şeklinde gelen zamir şeklinde.
- "Karn meşguleni" (o ikisi meşguldü) cümlesinde "ka" zamiri fail şeklinde gelir ve müzekker olduğunda "ka" şeklinde, mühendis olduğunda "kaa" şeklinde olur.
- Karnenin ismi açıkça gelmez, fiil çekiminin içinde görülür ve karnenin haberi "meşguleni" (nasıl) durumunda olur.
- 11:56Şipi Cümlelerde Karnenin Kullanımı
- Şipi cümlelerde (harfi celle veya mekan zarfı ile başlayan cümlelerde) karnenin mukaddem haberi (öne gelmiş haber) ve muhahar müpteda (ötelenmiş müpteda) olur.
- "Karn medreseti tullabn" (okulda öğrenciler vardı) cümlesinde "film medreseti" mukaddem haber, "tullabn" muhahar müptedadır.
- Şipi cümlelerde harfi cerden dolayı haber kesra olur ve mahsup durumunda olur, lafızda fet olarak görünmez.
- 14:29Öğrenme Yöntemi
- İlmi ezberlemek için sürekli alıştırma yapmak gerekir, ilim ezberdir ve ezberde tekrardır.
- Öğrenme için emek, zaman harcamak ve gerekirse daha az uyumak gerekebilir.
- Öğrenme şekli kuralı anlama, uygulama ve hafızasına yerleştirme olup, bunun en iyi yöntemi alıştırma yapmaktır.
- 15:46Allah Lafzı Kullanımı
- Allah lafzı ile kullanıldığında süreklilik ifade eder, "idi" manasını vermez.
- "Kanallahü gafurur rahim" (Allah bilendir ve hakimdir) örneğinde Allah lafzı süreklilik, geniş mana ve sonsuzluk ifadesi verir.
- "Kenellahu" (Allah'ın ismi gafuran rahime) ifadesinde Allah lafzı kenenin ismi, gafuran rahime ise kenenin haberi olarak kullanılır.
- 16:45Kene ve Ahavat
- Kene ve ahavat yardımcı fiillerdir; çene yardımcı fiil fiil cümlesinin başına gelirken, nakıs fiil şeklinde olan ken yardımcı fiil isim cümlesinin başına gelir.
- Kene ve ahavat fiil değiller, nafi nakıs fiil olarak isim cümlesinin başına gelirler.
- Kene ve ahavat tam çekimli fiildir, isim cümlesindeki müpteda karnenin ismi, haberin ise kendinin haberi denir.
- 18:49Cümle Kuralları
- Cümle kuralları burada da geçerlidir.
- Mukaddem haber muhahhar ismi şeklinde Allah lafzı ile kullanıldığında süreklilik yani sonsuzluk ifade eder.
- Tekrar yapmayı ve alıştırma yapmayı unutmamak gerekir, bir sonraki derste kene türevleri işlenecektir.