Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İndeks Akademi stüdyolarında bir öğretmen tarafından sunulan KPSS sınavına hazırlık amaçlı eğitim içeriğidir. Öğretmen, program geliştirme dersinin ilk ünitesini kapsamlı şekilde anlatmaktadır.
- Video, "Eğitimle İlgili Temel Kavramlar" başlıklı birinci ünitede eğitim ve kültür kavramları, eğitim sistemleri, eğitim türleri (formal, informal, örgün, yaygın, halk eğitim, hizmet içi eğitim, iş başında eğitim, yaşam boyu öğrenme) ve program türleri (resmi, işlevsel, geçersiz, ekstra ve örtük program) hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Ayrıca programın özellikleri ve eğitim programının dört temel öğesi (hedef, içerik, eğitim durumları ve ölçme değerlendirme) de açıklanmaktadır.
- Videoda ÖSYM sınavlarında çıkabilecek soru tipleri üzerinde durulmakta, kavramlar kavram haritası üzerinden ilişkilendirilmekte ve öğretmen adaylarının sınavlarda karşılaşabilecekleri konular detaylı şekilde ele alınmaktadır. Video, birinci ünitenin sonu ve ikinci ünitenin (programın kuramsal temelleri) başlangıcı olarak sunulmaktadır.
- 00:06Genel Tekrar ve Psikolojik Hazırlık
- KPSS sınavına hazırlananlar için genel tekrar dersi sunuluyor ve genellikle sınav bir-iki ay öncesinde izlenmesi gereken videolar arasındadır.
- Sınav kaygısı ve stresi yaşanan öğrencilere, elinden geleni yaptığında vicdan azabı yaşamaması ve tevekküle ihtiyaç duyulabileceğini hatırlatıyor.
- Program Geliştirme dersinin ilk ünitesi olan "Eğitimle İlgili Temel Kavramlar" konusunda genellikle bir-iki sınav sorusu çıkmaktadır.
- 03:22Eğitim ve Kültür Kavramları
- Eğitim ve kültür birbirini etkileyen ve birbirinden etkilenen iki kavramdır; eğitim değişime ve yeniliğe açıktır, kültür ise değişime ve yeniliğe direnç gösterir.
- Kültürün üç kolu vardır: kültürleme, kültürlenme ve kültürleşme.
- Kültürleme, bir bireye kültürün öğretildiği veya bireyin kültürün öğrendiği sürecidir.
- 05:57Kültürlenme ve Kültürleşme
- Kültürlenme, iki farklı kültürün etkisi altında kalarak özünde var olan kültürde değişim meydana gelmesi ve sentezle yeni bir kültürün ortaya çıkmasıdır.
- Kültürleşme, iki farklı kültüre sahip bireyler arasında karşılıklı kültür alışverişi sürecidir.
- Almanya'da yaşayan Türklerin "Almancı" olarak adlandırılması, farklı kültürlerin karışımı olan kültürlenme örneğidir.
- 08:39Formal ve Informal Eğitim
- Toplumun kültürünü çocuğa istendik yönde, hedefler doğrultusunda öğretmek formal eğitimdir ve kültürleme sürecidir.
- Çocuğun toplumun kültürünü gelişigüzel öğrenmesi informal eğitimdir ve gelişigüzel kültürleme sürecidir.
- 2023 yılında ÖSYM, gelişigüzel kültürleme ile ilgili bir soru sormuştur.
- 11:14Eğitim Sistemi ve Sistem Kavramı
- Zoraki kültür üretimi "kültürleme" olarak adlandırılır.
- Eğitim sisteminin temel unsurları girdi, işlem (süreç), çıktı ve dönüt'tür.
- Eğitim sisteminin girdisi olarak öğretmen, öğrenci, programlar, hedefler, bütçe, yönetmelik ve okul olanakları bulunmaktadır.
- 12:46Eğitim Sisteminin İşlem ve Çıktı Aşamaları
- İşlem (süreç) aşaması, dersin işlenildiği yerdir ve burada öğretmenin kullandığı yöntem, teknik, kur'an, sınıf yönetimi ve materyaller yer alır.
- Çıktı aşaması, çocukların meydana getirdiği her türlü öğrenme ürünleridir; doğru veya yanlış olsa da öğrenme ürünü olduğu sürece sistemin çıktısıdır.
- Dönü, öğrencilere verilen geri bildirimdir ve genellikle sınav veya ölçme değerlendirme yoluyla verilir.
- 16:31Değerlendirme ve Dönü
- Girdi aşamasında diagnostik (tanıma, yerleştirme), işlem aşamasında formatif (izleme, biçimlendirme) ve çıktı aşamasında sunmatif (değer biçme) değerlendirmeler yapılır.
- Dönü sistemin girdisine, işleme ve çıktısına verilebilir çünkü her aşamada değerlendirme yapılabilir.
- Türkiye'nin eğitim sistemi, girdisi, işlemi, çıktısı ve dönütü bulundurduğu için açık bir sistemdir.
- 19:20Sistem Türleri
- Girdi, işlem ve çıktı arasında etkileşim var ancak dönüt verilmiyorsa, bu sistem yarı açık sistemdir.
- COVID-19 döneminde sınavsız geçiş, ölçme değerlendirmenin yapılmamasından dolayı yarı açık sistem örneğidir.
- Girdi ve çıktıda problem varsa, sistem kapalı sistemdir; örneğin öğretmeni olmayan köy okulları kapalı sistemdir.
- 20:55Eğitim Türleri
- Eğitim formal eğitim ve informal eğitim olmak üzere ikiye ayrılır.
- Formal eğitim, örgün eğitim ve yaygın eğitim olarak ikiye ayrılır.
- Yaygın eğitimde hizmet içi eğitim ve halk eğitim olmak üzere ikiye ayrılır.
- 22:17Eğitim Kavramları ve Türleri
- ÖSYM'nin kavramlarla ilgili sorularını cevaplamak için kavram haritasını çizebilirsiniz, bu kavramlar arası ilişki kurmanızı sağlar.
- Eğitim, bireyin yaşantıları yoluyla istenmeyen ve kasıtlı davranış değişikliği meydana getirme sürecidir; istenmeyen ifadesi hedef, kasıtlı ifadesi ise planlı ve programlı yürütüldüğünün göstergesidir.
- Eğitim, hedefler doğrultusunda, plan ve program doğrultusunda bilgiler, beceriler, tutum ve etkinlikler kazandırma sürecidir.
- 24:05Formal ve Informal Eğitim
- Kurum ve kuruluşlarda yapılan eğitim formal eğitimdir, gelişigüzel gerçekleşen ve hedef doğrultusunda olmayan eğitimler ise informal eğitimdir.
- Formal eğitim hedeflere dayalı olduğu için planlı ve programlıdır, informal eğitimde ise hedef olmadığı için plan ve program yoktur.
- Okullar çerçevesindeki kurum ve kuruluşlarda verilen eğitim örgündür, okullar dışında kalanlar ise yaygındır.
- 26:20Örgün ve Yaygın Eğitim
- Örgün eğitimde kademelendirme ve süreklilendirme vardır; örneğin bir çocuk ilkokulu bitirdikten sonra ortaokula başlamayıp direkt liseye geçemez.
- Örgün eğitimde kademe vardır (okul öncesi, ilkokul, ortaokul, lise, üniversite) ve çocuk kendine kafa izni verip kaldığını yerden devam edemez.
- Kurum ve kuruluş varsa formaldir, bu kurum ve kuruluşlar okullardan ibaretse örgündür, okulların dışında kalanlar yaygındır.
- 27:30Halk Eğitim ve Hizmet İçi Eğitim
- Halk eğitimde kişinin kendi rızası vardır ve kendi yeterliliklerini arttırabilmek için katılmış olduğu eğitim etkinliğidir.
- Hizmet içi eğitim ise kişinin çalışmış olduğu kurum tarafından zorunlu olacak şekilde yönlendirildiği bir eğitim etkinliğidir.
- İş başında eğitim, işi işin başında yaparak, yaşayarak öğrenmedir ve her türlü stajlar iş başında eğitimdir.
- 29:46Yaşam Boyu Öğrenme ve Program Türleri
- Yaşam boyu öğrenme, bireyin beşikten mefta olana kadarki süreç içerisinde alacağı her türlü formal ve informal öğrenmelerdir.
- Program türleri olarak resmi (açık) program, işe vuruk (işlevsel) program, geçersiz (ihmal edilen) program, ekstra (destekleyici) program ve örtük (gezil) program vardır.
- Resmi programlar standarttır ve tüm yurt genelinde kullanılır, uygulandığında işe vuruk program, uygulanmadığında ise geçersiz program olur.
- 33:17Uygulamadaki Program
- Uygulamadaki program, resmi programın uygulama şeklidir ve öğretmenin elinde bulunan programdır.
- Resmi program, ünitelendirilmiş yıllık planlar ve ders planlarına dönüştürülmüş şekildedir.
- Ünitelendirilmiş yıllık planlar okuldan okula, ders planları ise öğretmenden öğretmene değişkenlik gösterebilir.
- 34:38Programın Esnekliği
- Aynı konuyu farklı öğretmenler farklı yöntemlerle işleyebilir; örneğin bir öğretmen tahtayı, diğeri akıllı tahtayı kullanabilir.
- Öğrencilerin bilgi becerileri farklı olduğunda, öğretmenler farklı öğretim yöntemleri kullanabilir.
- Uygulamadaki program esnektir çünkü aynı konunun farklı şekillerde işlenmesi programın esnekliğiyle ilgilidir.
- 37:22Geçersiz Program
- Resmi programlarda yer alan konu işlemezse geçersiz program olur.
- Örneğin, mitoz bölünme konusu programda varken, öğretmenin bu konuyu ihlal etmesi geçersiz program oluşturur.
- Beden eğitimi dersinde basketbol yapılmalıken, okulun kapalı spor salonu olmadığı ve dışarıda kar olduğu için sınıfta oyun oynamak, resmi programı ihlal etmektedir.
- 38:17Ekstra ve Destekleyici Program
- Ekstra program, öğretim programları içinde olmayan, kazanımları olmayan ve kazanımlar doğrultusunda gerçekleşmeyen faaliyetlerdir.
- Ekstra program, sportif, kültürel veya sanatsal faaliyetler olabilir ve planlı ve programlıdır.
- Okul müdürü tarafından düzenlenen drama, spor ve kulüp çalışmaları gibi faaliyetler, öğretim programlarında yer almayan ve programı destekleyen ekstra program örneklidir.
- 43:13Örtük Program
- Örtük program, eğitimin amacı dışında oluşan her tarzda informal öğrenmelerdir.
- Öğrencilerin Atatürk'ü sevmediği, bilimsel ve hür düşünen olmayan, batılılaşma yolunda heveslenen bir gençlik profilinin oluşması örtük program örneğidir.
- Okul koridorlarında vatana hizmet etmiş kişilerin resimlerine bakarak yapılan öğrenme, formal değil informal olduğu için örtük program kapsamındadır.
- 44:59Örtük Program
- Koridorlarda veya kafeteryada meydana gelen öğrenmeler formal değil, örtük program kapsamındadır.
- Öğretmenlerin siyasi algılarına göre ders anlatmaları, öğrencilerin siyasi düşüncelerini empoze etme çabası örtük programdır.
- Okulların birbirinden farklılaşması ve mezun olan çocukların farklılık göstermesi, eğitim amaçları dışında oluştuğu için örtük programdır.
- 46:53Program Türleri ve Özellikleri
- Programın özelliklerinde çerçeve olma, işlevsel olma ve esnek olma bulunmaktadır.
- ÖSYM, 2018 yılında programın işlevsel olmasını, 2020 yılında esnekliğini sormuştur.
- Programın bilimsel olması, yanlış bilgi içermemesi ve bilimsel gerçeklerle örtüşmesi gerektiği belirtilmiştir.
- 48:16Çerçeve Program
- Çerçeve program, uçsuz bucaksız olan konuların kapsamını sınırlayan bir programdır.
- Sınırları çizilmiş bir programda hangi ayın hangi haftasında hangi konunun işleneceği belirlenmiştir.
- Öğretmenin belirli bir haftada belirli bir konuyu işleyeceği durumunda, bu programın çerçeve olma özelliğine sahip olduğu anlaşılır.
- 50:02İşlevsel Program
- İşlevsel olma, programda yer alan bilgilerin çocuğun günlük yaşamında işe yarar olmasıdır.
- Matematikte toplama, çıkarma, çarpma, bölme gibi konular günlük hayatta kullanıldığı için işlevseldir.
- Üniversitede öğretilen bazı bilgilerin iş hayatında kullanılmaması, programların işlevsel olmamasının bir göstergesidir.
- 51:31Esnek Program
- Esnek olma, programın ana çerçevesinde öğrenciden, yöresel veya çevresel farklılıklardan kaynaklı değişiklik yapılabilmesidir.
- Öğrencinin ön bilgi eksikliğinden dolayı programda değişiklik yapmak esnekliktir.
- Yöresel farklılıklar nedeniyle aynı konuyu farklı örneklere dayanarak anlatmak da programın esnek olmasıdır.
- 53:30Değişmez ve Uygulanabilir Program
- Değişmez olma özelliği sadece ulusal günler için geçerlidir, diğer konularda değişmez olma özelliği bulunmaz.
- Uygulanabilir olma, programın araç gereç bakımından ekonomik olmasıdır.
- Uygulanabilir program, çocukların yaş ve gelişim özelliklerine uygun hazırlanmış programdır.
- 55:17Programın Ögeleri
- Programın ögeleri hedef, içerik, eğitim durumları ve ölçme değerlendirme olmak üzere dört parçadan oluşur.
- Hedef, öğrencilere kazandırmak istediğimiz bilgi (bilişsel), beceri (psikomotor) ve tutum (duyusal) hedeflerdir.
- İçerik, öğretmeyi istediğimiz konu; eğitim durumları, dersin işlenme şekli; ölçme değerlendirme ise kullanılan ölçme araçlarıdır.
- 56:31Programın Ögeleri Arasındaki İlişki
- Hedefler içeriklere, içerikler hedeflere uygun olmalıdır; hedefler ölçme araçlarına, ölçme araçları hedeflere uygun olmalıdır.
- Hedefler "ne öğreteceğiz" sorusunu cevaplar, içerikler "ne öğreteceğiz" sorusunu, eğitim durumları "nasıl öğreteceğiz" sorusunu, ölçme değerlendirme ise "ne kadar ulaşıldı" sorusunu cevaplar.
- Hedefler bireyin, toplumun ve konu alanın ihtiyaçlarına bakılarak oluşturulur.
- 1:00:07Genel Tekrar ve Gelecek Konular
- Birinci ünite tamamen tamamlanmış ve tek tahtada özetlenmiş durumdadır.
- İkinci ünite olan "Programın Kuramsal Temelleri" konusu kesinlikle sorulacak bir konudur.
- Öğrencilerden bir A4 kağıdını tam tahta olacak şekilde not alması isteniyor.