Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir özel akademi öğretmeni tarafından sunulan KPSS sınavına hazırlık amaçlı eğitim dersidir. Öğretmen, çeşitli eğitim tekniklerini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, yaratıcı düşünce tekniklerini kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk olarak beyin fırtınası tekniği (özellikleri, uygulanış aşamaları ve 101 kuralı), ardından altı şapkalı düşünce tekniği (beyaz, kırmızı, siyah, sarı, yeşil ve mavi şapkaların temsil ettiği düşünce tarzları) ve son olarak benzetim/simülasyon tekniği (kullanım alanları ve avantajları) anlatılmaktadır.
- Videoda her teknik için örnekler verilmiş ve KPSS sınavında çıkabilecek soru tipleri hakkında bilgiler paylaşılmaktadır. Ayrıca, altı şapkalı düşünce tekniği için ev alımı örneği üzerinden uygulamalı açıklamalar yapılmakta ve benzetim tekniği için kalp masajı eğitimleri, uçak pilotluk simülatörleri gibi örnekler verilmektedir.
- 00:01Teknikler Kavramı
- Teknikler bölümünde ortalama artı eksi bir olmak üzere beş tane soru gelecektir.
- Teknik, yöntemin uygulanış tarzıdır; aynı yöntemi kullanan öğretmenler farklı şekillerde uygulayabilir.
- ÖSYM tarafından her sene sorulan belli başlı teknikler vardır, 300-400 tane teknikin hepsini öğrenmek gerekmektedir.
- 02:02Beyin Fırtınası Tekniği
- Beyin fırtınası (buluş fırtınası) teknik, reklamcılık sektöründen eğitimde uygulanmaya başlanmıştır.
- Bu teknik, yaratıcı düşünme becerisi kullanarak kısa sürede çok sayıda fikir üretmeyi amaçlar.
- Beyin fırtınasında hayal gücü ve yaratıcılık kullanılır, ilk aklına gelen düşünceler paylaşılmakta ve kimse birbirini eleştirmez.
- 06:32Beyin Fırtınası Tekniğinin Özellikleri
- Beyin fırtınasında kimse birbirini eleştirmez, müdahale etmez, gülmez veya alay etmez.
- Uygulama sırasında video kamera veya ses kayıt cihazı olmamalıdır.
- Beyin fırtınası iki aşamada gerçekleşir: fikirlerin üretildiği bölüm ve fikirlerin değerlendirildiği bölüm.
- 09:49Beyin Fırtınası Aşamaları
- Fikirlerin üretildiği bölümde değerlendirme yapılmaz, sadece fikirler üretildiği için nicelik önemlidir.
- İkinci aşamada fikirler değerlendirilir ve burada nitelik önemlidir.
- Beyin fırtınasını bir öğretmen veya lider yönetir, öğrenciler tek başına iş yapamazlar.
- 11:31Beyin fırtınası tekniğinin uygulanması
- Beyin fırtınası tekniğinde "yüz on bir kuralı" uygulanır: bir kişi bir defada bir düşüncesini söyleyecek.
- Her öğrenci sırayla düşüncelerini söyleyecek, turlama devam edecek kadar ki herkes aklındaki tüm düşünceleri söyleyene kadar.
- Söylenen düşünceler video kamera veya ses kayıt cihazıyla değil, yazılı olarak not alınacak.
- 14:34Beyin fırtınası tekniğinin özellikleri
- Öğrenciler düşüncelerini savunmaz, doğruluğunu veya yanlışlığını kanıtlamak için uğraşmazlar.
- Beyin fırtınasında "dönüp düzeltme pekiştirme" kullanılmaz, bilgilerin doğruluğu veya yanlışlığı aranmaz.
- Beyin fırtınası uygulandığı sınıflara dışarıdan izleyici veya misafir alınmaz.
- 15:51Beyin fırtınasının ikinci aşaması ve sonuçlandırma
- İkinci aşamada fikirler tahtaya yazıldıktan sonra nominal gruplama veya çoklu oynama tekniği kullanılarak değerlendirilir.
- En çok tekrarlanan veya en çok gruplanan fikir doğru kabul edilip çıkış noktası olarak belirlenir.
- İkinci aşamayı uygulayarak beyin fırtınası tekniğinin uygulanması tamamlanır.
- 16:34Beyin fırtınasının özellikleri ve sınırlılıkları
- Beyin fırtınasında bir öğretmen veya lider yönetir, öğrenciler sansürsüz düşünerek ilk aklına gelen düşüncelerini söylerler.
- Uygulamada herkese eşit söz hakkı verilir, düşüncelerini ifade ederken müdahale, eleştirme, gülme veya alay etme yapılmaz.
- Beyin fırtınası yaratıcı düşünce ve hayal gücü geliştiren en etkili tekniklerden biridir, problem çözme ve tartışma becerisini geliştirir.
- 19:16Beyin fırtınasının sınırlılıkları
- Her öğrencinin katılımı ayrı olmayabilir, belli öğrenciler daha fazla düşünce üretebilir.
- Psikomotor davranışlarda etkili değildir çünkü beynin çalışmasına odaklanır.
- Hızlı uygulandığı için diğer öğrencilerin takip etmesi zor olabilir ve her zaman işlevsel olmayan düşünceler söylenebilir.
- 19:36Beyin fırtınası çözüm yolları
- Beyin fırtınası çözüm yolları; pes, benzerlerinden yaralanma, fikir bağlantısı kurma ve zarardan kar çıkarma yöntemlerinden oluşur.
- Ters beyin fırtınası, çözüm aranacak olayın tam tersi söylenerek yaratıcılığı ve girişimciliği engelleme gibi olumsuz yönlerden yola çıkarak yapılan bir yöntemdir.
- Benzerlerinden yararlanma, doğadaki hayvanlardan, bitkilerden ve doğa olaylarından esinlenerek problemlere çözüm bulma yöntemidir.
- 22:16Fikir bağlantısı ve zarardan kar çıkarma
- Fikir bağlantısı kurma, bir sorunu çözmek için bir kelime veya kelime grubu seçip, herkesin aklına gelenleri paylaşarak problem çözme yöntemidir.
- Zarardan kar çıkarma, zararlı durumları faydalı durumlara dönüştürme tekniğidir; örneğin posayı yem olarak satmak veya bayat ekmekleri köfte harcı olarak kullanmaktır.
- Astronotların kıyafetindeki fermuar problemi, "yağmur ormanı" kelimesinden esinlenerek zehirli sarmaşıkların yapışkanlığına benzer bir fermuar çözümüne ulaşılmıştır.
- 25:36Fikir taraması tekniği
- Fikir taraması, dersin herhangi bir kısmında dersi sıkıcılıktan ve monotonluktan kurtarmak, öğrencilerin dikkatini yeniden toplamak amacıyla kullanılan bir tekniktir.
- Beyin fırtınasından farklı olarak, fikir taramasında dört ile dokuz kişilik gruplar oluşturulur ve her grup ayrı ayrı düşüncelerini paylaşır.
- Beyin fırtınasının birden fazla gruplar halinde yapılmasına fikir taraması denir.
- 28:36Altı şapka düşünme tekniği
- Altı şapka düşünme tekniği, Edward de Bono tarafından geliştirilmiştir.
- Bu teknik, bir olaya aynı tip tek pencereden bakmamayı engelleyerek en az altı farklı açıdan bakmayı sağlar.
- Altı şapka düşünme tekniği, bireylerin nasıl düşünmesi gerektiğini öğreten ve düşünceleri şapkalar eşliğinde yapan bir yöntemdir.
- 29:57Altı Şapka Yöntemi'nin Temel Prensipleri
- Öğretmenlerin uygulamalarını okumak ve anlamak faydalıdır.
- Önce hedefler belirlenir ve bu hedeflere göre konu seçilir, konu öznel olmalı ve tek bir cevabı olmamalıdır.
- Öğrenciler birbirini görebilecek şekilde oturur ve sırayla altı farklı şapka takarak düşüncelerini dile getirirler.
- 31:13Altı Şapka Yöntemi'nin Amacı
- Her şapka farklı bir anlama yüklenmiştir: beyaz tarafsız, kırmızı duygusal, siyah karamsal, sarı iyimser, yeşil yenilikçi, mavi değerlendirme ve karar veren.
- Bu yöntem, bir olaya tek bir açıdan değil, farklı açılardan bakmayı ve paralel, sistematik düşünceyi sağlar.
- Altı şapka yöntemi, yanal düşünce (lateral thinking) eşittir ve öğrenci merkezli, yaparak ve yaşayarak öğrenme prensibine dayanır.
- 33:46Şapkaların Anlamları ve Sembolleri
- Beyaz şapka: bilim adamı veya boş sayfa sembolü, tarafsız, nesnel, objektif ve sayısal verilerle ifade edilen.
- Kırmızı şapka: kalp sembolü, öznel yargıları ve duyguları içeren.
- Sarı şapka: güneş sembolü, olayların olumlu yönlerini gören, iyimser ve faydalı yönleri değerlendiren.
- Siyah şapka: yargıç cübbesi sembolü, olayların olumsuz yönlerini, riskleri ve zararlarını değerlendiren.
- Yeşil şapka: bitki sembolü, olaylara yenilikçi, özgün ve yaratıcı bakış açısı sunan.
- Mavi şapka: gökyüzü sembolü, tüm fikirleri birleştirip sistematik düşünen, değerlendiren ve karar veren, soğukkanlı ve serin kanlı olan.
- 37:01Altı Şapka Tekniği
- Mavi şapka, tüm şapkanın renklerini düşünen, analiz eden, değerlendirme yapan ve karar veren şapkadır.
- Beyaz şapka, nesnel, objektif ve sayısal değerleri ifade eder, örneğin "ev 180 metrekare, üç artı bir, dokuzuncu katta" gibi.
- Kırmızı şapka, duygusal tepkileri ifade eder, örneğin "eve girer girmez kendimi huzurlu, güvende ve mutlu hissettim" gibi.
- 38:11Diğer Şapka Türleri
- Siyah şapka, olumsuz yönleri vurgulayan, eleştirel bakış açısı sunan şapkadır.
- Yeşil şapka, yenilikçi fikirler ve farklı tasarımlar için kullanılır, örneğin "evin bir odasını ofis olarak kiraya verelim" gibi.
- Mavi şapka, tüm yönleri düşünüp karar verme sürecini ifade eder, "evi almaya karar verdim" gibi.
- 39:11Altı Ayakkabı Uygulama Tekniği
- Edward de Bono tarafından ortaya atılan altı ayakkabı uygulama tekniği, düşündürürken şapka, uyguladıran ayakkabıdır.
- Şapka tek tek takılırken, ayakkabı aynı anda iki ayakkabı uygulanabilir.
- Ayakkabıların renkleri ve isimleri şunlardır: lacivert resmi ayakkabı, gri spor ayakkabı, kahverengi yürüyüş ayakkabısı, turuncu lastik çizme, pembe ev terliği ve mor iki çizme.
- 41:21Ayakkabıların Anlamları
- Lacivert resmi ayakkabı, resmi, rutin ve prosedürel işlerde kullanılır.
- Gri spor ayakkabı, delil ve bilgi toplama, araştırma yapma ve sonuca gitme sürecini ifade eder.
- Kahverengi yürüyüş ayakkabısı, zor koşullarda sonuca gidebilmek için uygulamadaki esneklik ve inisiyatifleri temsil eder.
- 43:01Diğer Ayakkabı Türleri
- Turuncu lastik çizme, tehlikeli ve acil işlerde müdahalede bulunup güvenliği sağlama için kullanılır.
- Pembe ev terliği, insancıllık, sevgi, saygı ve duyarlılığı ifade eder.
- Mor binici cizme, otorite, rolü gerektiği gibi kullanma ve liderlik için kullanılır.
- 45:05Benzetim ve Simülasyon Kavramı
- Benzetim, öğrendiği bilgiyi ve beceriyi yapay sanal bir ortamda deneyerek pratik kazanmasıdır.
- Gerçeğin tehlikeli, riskli veya maliyetli olduğu durumlarda, gerçeğin benzerini oluşturan yapay ortamda öğrenme yöntemidir.
- Benzetim, özel yazılımların veya modellerin hazırlandığı ortamlarda uygulanır ve bu yöntemle öğrenciler daha kalıcı ve daha iyi öğrenir.
- 48:21Benzetim Kullanım Alanları
- Benzetim askeri eğitimde, harp oyunlarında, uçuşlarda, paraşütçülükte, dalgıçlıkta, oy kullanmada, organ naklinde, itfaiyecilikte ve yangın söndürmede kullanılır.
- Benzetim hem yazılımla hem de model ve numunelere dayanarak uygulanabilir.
- Öğretim teknolojileri ve materyal tasarlamada Edgar Dale'nin yaşantı konsi üçgeninde ikinci aşamayı oluşturan model-numune kavramı benzetimle aynı anlama gelir.
- 50:06Benzetim ve Anolojinin Farkı
- Benzetme (anoloji) kavramı, bilinmeyen bir kavramı öğrencilerin daha iyi öğrenip zihninde somutlaştırabilmesi için bilinen bir kavramın özelliğine benzetmektir.
- Anolojide sadece bilişsel süreç gerçekleşirken, benzetimde mutlaka psikomotor bir eylem ve hareket olmak zorundadır.
- Okullarda yapılan deprem ve yangın tatbikatları benzetim örnekleridir ve bu tatbikatlar gerçek olayların benzeri şekilde uygulanır.
- 51:51Benzetimin Avantajları ve Dezavantajları
- Benzetim beceri ve psikomotor davranışlar geliştirir, güvenli öğrenme ortamı sağlar ve anında dönüp düzeltme verir.
- Benzetim her zaman gerçeğin tıpatıp aynısını yapamaz, genellikle %90 benzer olabilir ancak %100 benzer olamaz.
- Yazılımlarda veya tatbikatlarında ciddiye alınmadığı için bazı şeyler göz ardı edilebilir ve gerçekte karşılaşılmayan sorunlarla karşılaşılabilir.