• Buradasın

    Kime Söyleşileri: Batı ve Doğu Arasındaki Tarihsel Karşılaştırma

    youtube.com/watch?v=lpvwmceEOqg

    Yapay zekadan makale özeti

    • "Kime Söyleşileri" adlı televizyon programında Sefer Hoca moderatörlük yaparken, Nermin Hoca ve Koray Hoca (televizyonda tarih yapan ve serbest yazar olan bir akademisyen) konuk olarak yer almaktadır.
    • Program, Batı ve Doğu arasındaki tarihsel karşılaştırmalar üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar, Magna Carta, Fransız İhtilali gibi Batı tarihi olaylarını eleştirmekte, Osmanlı tarihindeki modernleşme sürecini, Sultan Abdülhamit dönemindeki bilimsel gelişmeleri ve pozitivizm felsefesinin Osmanlı'daki etkilerini tartışmaktadır. Ayrıca "Hasan Sabbah" dizisi gibi popüler kültür eserlerinin tarihsel gerçeklerle ilişkisi de ele alınmaktadır.
    • Programda ayrıca Talat Paşa hakkındaki eleştiriler, Selçuklu tarihi, Melikşah ve Nizamülmülk arasındaki ilişkiler, Jön Türklerin pozitivizm etkisiyle yaşadığı zihinsel çatışmalar ve intihar olayları gibi konular da tartışılmaktadır. Konuşmacılar, tarihin bir okul olarak algılanması ve geçmişten ders çıkarılması gerektiğini vurgulayarak, Osmanlı'nın Roma'dan sonra klasik imparatorluğun zirvesi olduğunu belirtmektedir.
    Batı Zihniyeti ve Demokrasi Tartışması
    • Konuşmacı, günümüzde hakim olan zihniyetin Paris'e gitmeyi ve Avrupa'ya yönelmeyi gerektirdiğini belirtiyor.
    • 19. yüzyılda bir ulemanın "Avrupa'da böyle değil" diyerek karşı çıktığı, ancak günümüzde de benzer bir durumun devam ettiği vurgulanıyor.
    • Batı tarzındaki haberlerde, Magna Carta'nın demokrasinin başlangıcı olarak sunulduğu ancak bu iddianın sorgulanması gerektiği belirtiliyor.
    01:49Magna Carta'nın Gerçekleri
    • Edward Cook adlı bir adamın 1700'lü yıllarda Magna Carta'nın Batı'nın büyük tezgahı olduğunu iddia ettiği belirtiliyor.
    • Demokrasi kavramının kökeninin Antik Yunan'da olduğu ancak Atina'da Sokrates'in tanrılara hakaret ettiğinden dolayı öldürüldüğü örneği veriliyor.
    • Magna Carta'nın aslında halkın haklarını değil, kralın yurtsuz ve İngiliz baronları arasındaki ev sahibi-kiracı sözleşmesi ile ilgili baronlara verilen hakları koruduğu açıklanıyor.
    03:16Doğu ve Batı Karşılaştırması
    • İran'ın Büyük Kureyş Kiros'un (Batılılar Koreş olarak biliyor) silindir levhasının insan hakları açısından değerlendirilmesi gerektiği belirtiliyor.
    • Senedi İttifakı'nın Magna Carta'ya benzetilerek övüldüğü ancak bu benzetmenin doğru olmadığı vurgulanıyor.
    • Çitleme hareketi ve işçi hareketlerinin İngiltere'de yoğun bir şekilde gerçekleştiği, ancak bu hakların aslında daha önce Doğu topraklarında da uygulandığı belirtiliyor.
    04:44Fransız İhtilali ve Gerçekleri
    • Fransız İhtilali'nin 14 Temmuz 1789'da gerçekleştiği ve Bastille'nin basılmasıyla sembolize edildiği belirtiliyor.
    • Bastille'de sadece yedi adi suçlunun bulunduğu ve bunların bile çıkmak istemediği, ancak Fransız Cumhuriyeti'nin ordusu tarafından büyük bir katliam yapıldığı ve ölülerin fırınlarda yakıldığı anlatılıyor.
    • Fransız İhtilali'nde bir senede 70 bin kişinin kafasının giyotinlerde kesildiği ve mahkemelerde "vicdani kanaat" prensibinin uygulandığı, bu prensipin günümüzde bile uygulanamayacağı vurgulanıyor.
    08:04Bilim Adamları ve İthamlar
    • Modern kimyanın babası olarak bilinen bir bilim adamı, ithamla giyotine yollanmış ve kendini savunmadan önce bir deney yapmak istediğini söylemiş.
    • Yavuzer gibi bir adam, Cumhuriyet'in bilim adamlarına ihtiyacı olmadığını söylemiş.
    • Fransız ihtilali gibi devrimler kaotik olabilir ve padişahın parmağını şıklatıp herkesin kafasını vuramayacağı vurgulanıyor.
    09:36Talat Paşa ve Lobiler
    • Bazı kişiler çeşitli üniversitelerin enstitülerinden çağrılar alarak kendi istediği tarzda konuları işleyebiliyor ve bunu sivil toplumun içerisine girerek pazarlayabiliyor.
    • Talat Paşa ile ilgili yurt dışında Ermenistan lobisinin desteklediği bir yayın, masonluğuna vurgu yapmadan devlet adamı olarak eleştiriyor.
    • Talat Paşa'ya saldırırken aslında Türk devlet geleneğine ve Türk kimliğine saldırı yapıldığı belirtiliyor.
    11:41Devlet Adamının Sorumluluğu
    • Devlet adamı olarak sırtımızda yumurta küfesi oluyor, yüzbinlerce, milyonlarca insanın ve tarihin sorumluluğunu omuzladığımızı vurguluyor.
    • Talat Paşa'nın yanında durmak, Türk devlet geleneğinin ve kimliğini örtmek için terörist faaliyetlerini ve insan katliamlarını örtmek için yapılan oyunlara dümen suyuna gitmektir.
    • Bu konuda uyanık olmak gerektiği belirtiliyor.
    13:02Nizamülmülk ve Melikşah
    • Nizamülmülk, Alparslan döneminde özellikle Melikşah döneminde 29 yıl Selçuklu'ya hizmet etmiş ve baba-oğul gibi olduklarını söylerler.
    • Son dönemlerde aralarının açıldığı ve Terken Hatun'un Nizamülmülk'ü vezir-i azam yapmak istediği için aralarının açıldığı rivayet edilir.
    • Batıniler (Hasan Sabah ve daireler) meselesi çok derin bir konu olup, yanlış inanç ve itikat insanları bir şeylere sürüklüyor.
    15:33Dizideki Olaylar
    • Sultan Melikşah ve Nizamülmülk'ün aralarında 19 gün vardır ve ölümlerinde Terken Hatun'dan mütevellit olduğu rivayet edilir.
    • Melikşah, Nizamülmülk'e önce gidiyor, arkasından Nizamülmülk giderken mevkiinde bir batini tarafından öldürüldüğü söylenir.
    • 19 gün sonra Melikşah yediği bir av etinden zehirlenerek hayatını kaybediyor ve Terken Hatun'un taht maceraları devam ediyor.
    18:24Tarih Algısının Sorunları
    • Tarih kitaplarında Osmanlı'da içki fabrikası açıldığı gibi yanlış bilgiler yer alıyor ve bu bilgiler farklı ideolojiler tarafından farklı şekilde yorumlanıyor.
    • Tarihin amacı öğrenmek veya ders çıkarmak değil, geçmişe küfür etmek (bağcıyı dövmek) olarak kullanılıyor.
    • Tarih kimsenin ideolojisine göre küfür edeceği kahramanlar üretmedi, geçmişten ders çıkartıp geleceğe fayda sağlama çabasına gireceğimiz bir okuldur.
    20:22Ders Kitaplarının Önemi
    • Ders kitaplarının hataları tarihin yanlış anlaşılmasına neden oluyor ve Cemil Meriç'in "Haçlıların en büyük zaferi bizim tarih kitaplarımız" sözü bu durumu vurguluyor.
    • Milli Eğitim'de ders kitabı hazırlayanlar arasında olumlu gelişmeler olmasına rağmen, tarih kitaplarının özüne dönülmesi gerekiyor.
    • Tarih sadece atalarımızı övünmek veya yadırmak için değil, geleceğe fayda sağlama gayesiyle algılanmalı.
    22:17Sultan Abdülhamit'in Bilimsel Yaklaşımı
    • Sultan Abdülhamit, bilimsel işi takdir etmek için nişan göndermiş ve bu sadece kuru kuruya değil, öğrencilerin eğitim alması ve yerli aşı üretilmesi gibi önemli adımlar atılmış.
    • Osmanlı, Roma'dan sonra klasik imparatorluğun zirvesi olan, Avrasya ve Avrupa'da kolu olan ciddi bir imparatorluktu.
    • Sultan Abdülhamit, opera dinleyen ve Sherlock Holmes hayranı olan bir kişiliğe sahipti, ayrıca Sherlock Holmes yazarını Osmanlı ülkesine davet etmişti.
    24:40Modern Türkiye'nin Kurucusu
    • Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu kadrosu, asker ve sivil olmak üzere hepsi Sultan Abdülhamit'in kurduğu okullardan yetişmişti.
    • Norma Stone, Türkiye ve Rusya uzmanı bir İskoç tur, "İmparatorluk Oyunları" adlı eserinde "Modern Türkiye'nin kurucusu Sultan Abdülhamit'tir" diyerek bu görüşünü belirtmiştir.
    • Türk modernleşmesi ikiyüz yıllık bir süreçtir ve safhaları vardır; modernlik, günün sosyal, iktisadi ve siyasi kurumsallaşmasıdır.
    26:30Modernliğin Doğası
    • Modern Türkiye'nin kurucusu Sultan II. Mahmut'tur ve bu süreç aşama aşama gelmiştir.
    • Modern anlamda terör olgusu çıktığından beri bu topraklarda Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti, dünyada en çok terörle mücadele eden toplumlardan biridir.
    • Modernliğin doğasını anlamak için kurumları anlamak gerekir, ancak modernliği yanlış anlamak mümkündür.
    27:51Tarihsel Efsaneler
    • Galileo'nun Pizza Kulesi'ndeki deney yaptığına ve dünya dönüyor diye yargılanıp işkence görüp hapiste olduğu efsanesi, batılı tarihçiler tarafından "ahbap çavuş yargılaması" olarak nitelendirilmiştir.
    • Mahatma Gandhi'nin kadın düşmanı olduğu, karısını hiç sevmediği ve hastalandığında penisilin yerine geleneksel ilaçları tercih ettiği gibi gerçekler, onun efsaneli imajını bozabilir.
    • Nietzsche'nin "kanla yazılan yazıları severim, merhamet etmeyin zira merhamet sıkıcıdır" diyen üstat kan tuttuğu için ordu'dan ayrıldığı gibi gerçekler, onun fikirlerini yargılamak için önemlidir.
    33:39Bilim ve Aydınlanma
    • Bilim, insanoğlunun Allah tarafından vermiş en büyük hediyesidir ve akıl onu ortaya çıkaran araçtır.
    • "Bilim, akıl ve bilimin aydınlığı" klişesi, Avrupa'daki bilim tarihi ve aydınlanma çağı hakkında bilgi sahibi olmayanlar tarafından tılsımlı bir şekilde kullanılmaktadır.
    • Aydınlanma çağının çoğu efsanesi olduğu belirtilmektedir.
    34:52Pozitivizmin Eleştirisi
    • Aydınlanma çağı efsaneleri, sanayi devrimi ve modern bilim, bilimin her şeyi çözebileceği inancını yaymıştır.
    • Pozitivizm, bilim değildir ve bu düşüncenin ağababası Auguste Comte'dir.
    • Comte'ye göre olgusal olmayan, ölçülemeyen hiçbir şey bilim değildir ve gelenekler, inançlar, madde ötesi safsatadır.
    36:25Auguste Comte'nin Çelişkili Hayatı
    • Comte, sevgilisi ölü ve intihar edince aklını oynatmış, bir insanlık dini icat etmiş ve Mustafa Reşit Paşa'ya davet etmiştir.
    • İnsanlık dininin ilahisi, Comte'nin sevgilisidir ve her sabah sevgilisinin sandalyesinde ayin düzenlemektedir.
    • Beşir Fuat, pozitivizmin peşinden gitmiş ve en sonunda delireceğim korkusuyla bileklerini keserek intihar etmiştir.
    40:07Pozitivizmin Zihinsel Kurbanları
    • Pozitivizm, kendi kültür kökünden insanı indirgeyip sadece akli bir varlığa indirgemek istemiştir.
    • İnsan sadece akıldan ibaret değildir, aşk, manevi değerler gibi başka boyutları da vardır.
    • Sadi Şirazi'ye göre insan "bir damla kan ve binbir düşüncedir", çoklu bir varlıktır.
    41:27Programın Sonu ve Konuklar Hakkında
    • Programda çok soru gelmiş ve gençler iyi gidiyor.
    • Nermin Hoca, arşivlerde "Osmanlı Yatılı İftiralar" konulu bir bölüm yapmış ve belgesel bilgisiyle cevap vermiştir.
    • Koray Hoca, Nermin Hoca'yı bilim insanı kimliği için övüyor ve onun YouTube programlarını takip etmenin faydalı olduğunu belirtiyor.
    44:26Tarihçi Olmanın Anlamı
    • Nermin Hoca, tarihçi olmaktan mutlu olduğunu ve bu işi hayatım boyunca severek yaptığını söylüyor.
    • Akademisyen olmayan Nermin Hoca, televizyonda tarih yapmayı ve serbest yazmayı tercih etmiştir.
    • Nermin Hoca, arşivde çalışan akademisyenlerin kaynaklarını kitleye uygun hale getirmeye çalıştığını belirtiyor.
    47:36Programın Kapanışı ve Teşekkürler
    • Konuşmacı, Sivaslı olmanın önemli olduğunu ve kendisiyle sıfır kompleks olduğunu belirtiyor.
    • Sefer hocadan çok faydalandığını ve moderatörlüğün memnuniyet verdiğini ifade ediyor.
    • Pandemi bittikten sonra Sivas'a gelip konuşmaları orada yapmak istediğini söylüyor.
    48:56Gelecek Programlar Hakkında Bilgi
    • Pandemi bittikten sonra Nermin hocam ve Koray hocamı üniversitemize konuk olarak alacaklarını belirtiyor.
    • İzleyicilere teşekkür ederek programı sonlandırıyor.
    • Bir sonraki programda görüşmek üzere veda ediyor.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor