Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, kemençe çalgısının tarihçesi ve özellikleri hakkında bilgi veren eğitici bir içeriktir.
- Video, kemençe'nin Osmanlı müziğinde ve Karadeniz yöresi halk müziğinde kullanılan iki farklı yaylı çalgının ortak adı olduğunu anlatarak başlıyor. Ardından klasik kemençe ve Karadeniz kemençesi arasındaki farklar detaylı olarak açıklanıyor. Her iki çalgının yapısı, boyutları, kullanılan ağaçlar ve çalma teknikleri hakkında bilgiler veriliyor. Video, kemençe hakkında bilgi veren bir şarkı ile sona eriyor.
- 00:24Kemençenin Tanımı ve Tarihi
- Kemençe, diz üzerinde çalınan ve kemana benzeyen üç telli küçük bir yazıcı sazdır.
- Osmanlı müziğinde ve Karadeniz yöresi halk müziğinde kullanılan iki ayrı yaylı çalgının ortak adıdır.
- 20. yüzyılın ortalarına kadar kullanılan armudi kemençe ve fasıl kemençesi artık klasik kemençe adına yerini bırakmıştır.
- 01:03Kemençenin Yapısı ve Özellikleri
- Kemençe dut, kiraz veya ardıç ağacından yapılır, eskiden gül ve sarmaşıktan da yapılırdı.
- Türklerin çaldıkları yaylı sazlara "ılık" denirdi, bu okla çalınan saz anlamına gelir.
- Kemençe bugün Doğu Karadeniz yöresinden başka yerlerde kullanılmaz.
- 01:21Kemençenin Kökeni ve Yaygınlığı
- Karadeniz kemençesinin ne zaman ve nereden geldiği kesin olarak belli değildir.
- 17. yüzyılın sonlarında Avrupa'da dans oyunu öğretenlerin ellerinde poşet dedikleri cep kemençeleri görülmüştür.
- Kemençenin Azerbaycan üzerinden Doğu Karadeniz bölgesine geldiği tahmin edilmektedir.
- 01:49Kemençenin Anavatanı ve Çalınış Şekli
- Kemençe Doğu Karadeniz'in kendi topraklarına uyan çalgı olmakla birlikte en çok Giresun'un Görele kazasında yapılmaktadır.
- Görele'ye kemençenin anavatanı denmektedir.
- Kemençe, dize ve kucağa dayamak veya dikine tutmak suretiyle çalınan zor bir çalgıdır.
- 02:16Klasik Kemençenin Özellikleri
- Klasik müzikte çalınan kemençe, yegahre, ra, sol ve nevare şeklinde üç tellidir.
- Klasik kemençe 41 santim boyunda, 15 santim genişliğinde küçük bir çalgıdır.
- Çalgının arka tarafında bir sırt oluğu vardır ve telleri tuştan 7-10 milimetre yüksektedir.
- 03:12Karadeniz Kemençesinin Özellikleri
- Karadeniz kemençesinin burgulu boynu ve gövdesi de tek bir ağaç parçasına yontularak ve oyularak yapılır ama bişimi bütünüyle farklıdır.
- Günümüzde uzmanların ve profesyonel oyuncuların kullandığı kemençeler genellikle 56 santim uzunluğundadır.
- Karadeniz kemençesi teller üzerine parmak uçlarıyla basılarak çalınır ve seslendiren ayakta çalgıyı sol eliyle havada tutarak, oturuyor ise dizlerin arasında dayayarak çalar.