Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Mustafa Toköz'ün sunduğu ve Hakan Altunlan'ın ana kumanda masasında görev yaptığı "İslam ve Toplum" adlı bir radyo programıdır. Programda Osman Hoca da yer almaktadır.
- Program, İslami fıkıh konularını ele almaktadır. İlk bölümde Hz. Ebubekir'in şehitliğin kıymeti hakkında bir menkıbe anlatılmakta, ardından kurban kesme şartları, seferi yolcu kavramı, vatan kavramı, dua ve şükür konuları detaylı olarak açıklanmaktadır. Son bölümde ise eğitim sistemi, karma eğitim, kadınların çalışma koşulları ve alkollü kişilerin şehitlik durumu gibi güncel konular ele alınmaktadır.
- Program boyunca dinleyicilerden gelen sorular yanıtlanmakta, özellikle kurban kesmenin Hanefi mezhebinde beş şartı olduğu, seferi olanların kurban kesmesinin vacip olmadığı, vatan kavramının üç farklı türü (vatan assi, vatan ikameti, vatan sükna) ve şükür etmenin yolları gibi konular üzerinde durulmaktadır.
- 00:22Program Tanıtımı
- Mustafa Toköz ve Hakan Altunlan, "İslam ve Toplum" programını sunuyorlar.
- Programda şiirlerle menkıbeler yayınlayacaklar ve dinleyicilerden soru soracaklar.
- Dinleyicilerin katılabilmesi için telefon numarası 212 454 56 46 olarak hatırlatılıyor.
- 01:02Hz. Ebubekir'in Şehitliğin Kıymeti Hakkında Anlatısı
- Hz. Ali, genç ashaba cihada kalkmalarını teşvik ederken, bir genç cihadın sevabından haber istemiş.
- Hz. Ali, Resulullah'ın cihada çıkmak için halis niyet eden müminlerin Allah'ın meleklerine yazdırdığı "bir berat cehennem ateşinden olmuştur" sözünü aktarıyor.
- Allah, cihat ve hizmet eden ihlaslı kullarıyla meleklere "kullarıma bakınız" diyerek onları övüyor.
- 03:32Şehitlerin Cennet Hayatı
- Düşmanla savaşırken şehit olan kişiye melekler cennet müjdeleri veriyor ve ruhu teslim olunca "merhaba, ey temiz ruh, safa geldin" diyerek onu cennete davet ediyor.
- Şehitlerin ruhları yeşil renkli kuşların kursağında cennetlere giriyor ve yerler meyvelerinden, sularından içiyorlar.
- Kıyamet günü firdevs cennetlerinde sadece bir şehide yetmiş saray veriliyor ve iki saray arası Yemen ile Mekke'nin mesafeleri gibi uzak.
- 05:46Hacı Bayram-ı Veli'nin Tavsiyesi
- Hacı Bayram-ı Veli, insanların fitnesinden kurtulmak isteyenlerin çarşı ve pazarlarda sık sık bulunmamalarını tavsiye ediyor.
- Sosyal medyada da fazla görünmemek gerektiği, çünkü herkesin anlayışının aynı olmadığı için yanlış anlaşılmalar yaşanabileceği belirtiliyor.
- 06:28Dinleyici Soruları
- Bir dinleyici, kızının sefer olduğu için kurban vekaletini verip kendilerinin kesmelerini ve sonra Bilecik'e gelmelerini istiyor.
- Diğer bir dinleyici, üniversitelerdeki eğitim sistemi, alın yazısı ve anne babaya itaat konularında sorular soruyor.
- Bir dinleyici, annesinin vefat ettiğini ve ispatını istiyor.
- 10:50Kurban Hakkında Bilgiler
- Kurban vekaletini verip başkalarının kesmesi ve sonra gelmesi mümkündür, bu durumda vacip sevabı hasıl olur.
- Hanefi mezhebinde kurban kesmesi için beş şart vardır: Müslüman olmak, akıllı olmak, bluğ çağında olmak, kurbanın hesabına malik olmak ve seferi olmamak.
- Seferi olan kişi kurban kesmesi gerekmez.
- 14:07Kurban Kesmenin Şartları
- Kurban kesmenin dört şartı vardır ve akıllı olmak vacip değildir.
- Seferi yolcu için kurban kesmek vacip değildir, keserse nafile olur.
- Ahirette nafile kesmedin demeyecekler ama vacip olanı kesmeyince niçin kesmedin diye hesaba çekecekler.
- 14:31Yolcu Kavramının Doğru Anlaşılması
- Yolcu kavramı sadece sürekli yollarda olan insanı değil, ikamet ettiği yer dışında kalan herkesi kapsar.
- Bir kişi memleketine, yazlığına veya başka bir evine gittiğinde bile, ikamet ettiği yer dışında kalıyorsa seferi olur.
- Fıkıh bilgisi olmadan "memleketime gidiyorum" diyerek kendi mantığımızla hareket etmek doğru değildir.
- 15:48Vatan Kavramları
- Vatan üç türlüdür: vatan assi, vatan ikamet ve vatan sükna.
- Vatan assi, bir kimsenin doğduğu ve büyüdüğü yerdir.
- Vatan ikamet, on beş günden fazla kalmaya niyet ettiği yerdir.
- Vatan sükna, geçici olarak kalınan yerdir.
- 17:35Vatan İkametinin Belirlenmesi
- Bir kişi memleketine gittiğinde, evlendiği yer vatan ikametine dönüşür.
- Bir kişi başka bir yere yerleşmeye niyet ederse, o yer vatan ikametine dönüşür.
- Memleketine gidiyorum diyerek kendi mantığımızla hareket etmek yerine, fıkıh kitaplarında bildirilen hükme göre hareket etmek gerekir.
- 19:07Anlayış ve Hafıza Kabiliyeti
- Herkesin bir iş yapacak şekilde kabiliyette yaratıldığı hadis-i şerif vardır.
- Bazı insanların anlama kabiliyeti veya hafızası kuvvetli olmayabilir, bu durumda onları kınamak doğru değildir.
- İnsanlar fiziki özelliklerine rağmen, huylarını değiştirebilirler ve bu sayede daha iyi bir hayat yaşayabilirler.
- 22:31Dua ve Şükür
- Sohbetin başlığı "Dua ve Şükür" olup, birbirimize ve din büyüklerimize dua etmek zorunludur.
- Peygamber Efendimiz bir Müslüman arkadaşının gıyabında dua edince, bir melek de ona aynısını Allah'ın da versin diye dua eder ve bu meleğin duası kabul olur.
- Nimete şükretmek iki yolla olur: birincisi tövbe edip kıymetini bilmekle, ikincisi de o nimetin bize olan faydasını fark etmekle.
- 23:27Dua Almanın Önemi
- Dua etmek gibi dua istemek de çok güzeldir ve bütün büyükler dua almayı yollarının esası kabul edip herkesten dua istemişlerdir.
- Ubeydullah-i Ahrar Hazretleri herkesten dua alırdı ve onu yapan bir köylünün "Ya Rabbi, bunun kalp gözünü aç" diye ettiği dua olmuştur.
- Dua nelere sebep olur bilinmez, bu nedenle akıllı olan dua alır.
- 24:00Duanın Tesiri
- Eşab-ı Kiramdan Nevfel isimli bir yiğit savaşta şehit düştü ve geri dönülürken Resulullah Efendimiz, Hz. Ali, Hz. Osman ve Hz. Ömer cevap veremediler.
- Nevfel'in hanımı Allah'a sığınıp dua edince, o anda Nevfel kılıcı elinde süratle geldi ve selam verip emrine hazır olduğunu söyledi.
- Duanın neye tesir edeceğini kimse bilemez, bu nedenle akıllı olan dua alır.
- 25:42Nimetin Büyüklüğü
- Allahü Teala'nın milyarlarca kulu içinden birini seçip Ehl-i Sünnet itikadını, bu yolun büyüklerini tanımayı, sevmeyi ve dinimize hizmet etmeyi nasip etmesi büyük bir nimettir.
- Kafirler bütün varlıklarını bırakıp cehenneme gidecekler, onlardan biri bizim yerimizde, biz de onun yerinde olabilirdik.
- Doğru iman ve Ehl-i Sünnet alimlerini tanıma nimetini elbette çok şükretmeli ve onların bıraktıkları emanetlere sahip çıkarak, verdikleri sözleri yerine getirerek şükredeceğiz.
- 26:57Şükür Çeşitleri
- İmam Rabbani Hazretleri, Allah'a şükretmek, ona inanıp emir ve yasaklarına riayet etmekle olur buyuruyor.
- Allah'ı tanımanın şükrü, bildirdiği emir ve yasaklara riayet edip "Hubu fillah ve budu fillah" üzere olmak ve "Elhamdülillah" demektir.
- Peygamber Efendimizi tanımanın şükrü, Ehl-i Sünnet itikadı üzere olup, başta Eşab-ı Kiram olmak üzere sevdiklerini ve onu sevenleri sevmek, sevmediklerini ve onu sevmeyenleri sevmemek sünnetiyle amel etmektir.
- 27:50Şükür İfadeleri
- Bir büyüğü tanımanın şükrü, eserlerini okumak, okutmak ve yaymak, talebeleriyle birlik beraberlik içinde olmaktır.
- İmanın şükrü, doğru iman bilgilerini Allahü Teala'nın diğer kullarına ulaştırmak ve "Hubu fillah ve budu fillah" üzere olmaktır.
- "Şükrü Allahümme esbaha bi nimetin ehadin min halk feke la şerike felek elhamdü ve şük" diyen gündüzün şükrünü yerine getirir, akşam "Ma esbaha yerine ma emsa" diyerek okuyan da gecenin şükrünü yerine getirmiş olur.
- 28:40Kurban Alımı ve Zekat Hakkında Bilgiler
- Kurban taksitle veya kredi kartıyla alınabilir.
- Zekat malı dört türlü olup altın, gümüş para, ticaret malı, hayvan ve toprak mahsulü zekatıdır.
- Araba, ev ve maaş gibi mallar zekat malı değildir, ancak kurban kesmek için yeterli para varsa kurban kesilebilir.
- 30:23Kurban Fiyatları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- İhlas Akın'ın açıkladığı kurban fiyatları yurtdışı 600 lira, yurtiçi 850 lira civarındadır.
- Bazı kişiler kurban parasının üzerine gidiş-geliş masraflarını koyarak yüksek fiyatlar belirtmektedir.
- Geçmişte Türkiye'de devlet tarafından organize edilmiş dernekler bile kurban toplama konusunda sorunlar yaşamıştır.
- 34:15Kurban Vekilliği ve Masraflar
- Umum vekil tayin edildiğinde, vekil masrafları kurban parasından çıkarabilir.
- Belirli bir miktar kurban almak istendiğinde, vekil bu miktarı aşamaz ve masrafları kurban sahibinden talep eder.
- Hacca giden kişilerin kurbanlarını halletmek için para vermesi gibi durumlar suistimal olarak değerlendirilmelidir.
- 37:37Kurban Hayvanlarının Kaynağı
- Salma adı verilen hayvanlar ormanda kendi kendine yayılır ve yakalandığında eti çok lezzetlidir.
- Avustralya'da da salma hayvanlar vardır ve bu hayvanlar kurban olarak kesilebilir.
- Sığır, koyun, keçi gibi hayvanlar kurban olarak kesilebilir, ancak bufalo gibi vahşi hayvanlar evcilleştirilmeden kurban edilemez.
- 39:24Eğitim Sistemi ve Karma Eğitim
- Osmanlı yıkıldıktan sonra eğitim sistemlerinin üzerinde Batılıların hükümranlığı var ve bu sistem dayatılıyor.
- Karma eğitim Yahudi ve İngiliz menşeili olmasına rağmen, İngiliz ve Yahudi kendi çocuklarını karma eğitimde okutturmuyor, kızlar ayrı, erkekler ayrı eğitim görüyorlar.
- Konuşmacı, öğretmenlik yapmış biri olarak karma eğitimin bir faydası olmadığını, uyduruk bir şey olduğunu ve sonradan getirildiğini belirtiyor.
- 40:15Eğitim ve Aile
- Konuşmacı, eğitimciden geldiği için şahsi görüşünün a katiyen olduğunu ve gittiği zaman dinsiz olacağını belirtiyor.
- Anne babanın gönlüne doğar mı diye sorgulanan konuda, konuşmacının annesi babası kendi imkanları nispetinde çocuğunu dinini öğrensin diye mevcut okullardan birini tercih etmiş.
- Konuşmacı, anne babanın fedakarlıkta bulunmasından başka bir şey beklememek gerektiğini ve Cenab-ı Hak'tan hayırlısını talep etmek gerektiğini vurguluyor.
- 40:52Çalışma ve Din
- Çalışırken halvet olma durumu ve çarşıda pazarda olmaz gibi iddiaların yanlış olduğu belirtiliyor.
- Sadece kadınlara hitap eden yerlerde çalışmanın haram işlemeden yapıldığı sürece mahsuru olmadığı, bu erkek için de kadın için de geçerli olduğu vurgulanıyor.
- 41:25Alkollü Kişinin Şehit Olması
- Alkollü biri arabayla kasıtlı ezilerek öldürülmek istendiğinde, yoğun bakımda olduğu durumda günahlarına kefaret olup olmayacağı soruluyor.
- İbni Ha Saide Ebedi'nin kitabında, alkollü bir kimse başkaları tarafından dövülerek veya ezilerek öldürülmüş olsa bile şehit olmasına mani olmadığı belirtiliyor.
- Alkollü kişinin imanı varsa ve o anda imanı gidecek bir söz söylemediyse, günahlarının kefaret olacağı vurgulanıyor.