Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir İslam akidesi dersi formatında olup, Allame Şeyh Said Food Hoca'nın tehzip çalışmasını temel alarak sunulmaktadır. İlk bölümde bir eğitmen, ikinci bölümde ise "Yusuf" adında bir konuşmacı yer almaktadır.
- Videoda İslam akidesinin temel meseleleri ele alınmaktadır. İlk bölümde bilginin var olma sebebi, İslam kültüründeki bilgi anlayışı ile modern bilim anlayışı karşılaştırılmakta, bilginin metafizik ile fizik arasındaki köprü olarak işlevi incelenmektedir. İkinci bölümde ise aklen ve adetten muhal ve vacip kavramları örneklerle açıklanmaktadır.
- Dersin ilerleyen bölümlerinde Allah'ın sıfatları, resuller ve semaiyat gibi ilahiyat meseleleri işlenecektir. Ayrıca modern bilimin İslam akıdemine uygun olmayan yönleri de detaylı şekilde ele alınmaktadır.
- Dersin Amacı ve İçeriği
- Ders, temel akidevi meseleleri naslardan, ayetten, hadisten ve ulemadan nakiller yaparak İslam akidesinin temel meselelerini akli kat'i delillerle delillendirmeyi amaçlamaktadır.
- Dersin amacı, seleflerin zikretmiş olduğu delilleri güncellemek ve bugüne uyarlamaktır.
- Ders akışında ilahiyat meseleleri öncelikle ele alınacak, önce Allah'ın sıfatları, sonra resuller ve semaiyat bahisleri işlenecektir.
- 02:36Bilginin Var Olma Sebebi
- İslam kültüründe bilgi hem olvi (gözle görülen) hem sufli (zihinde algılanan) olup, insanın kendini gözlemlemesi ve alemi gözlemleyerek fizik aleminin perde arkasındaki hakikate ulaşması için vardır.
- Bilgi, bir müslüman için fizik alemi ile metafizik alem arasındaki köprüdür ve asıl gaye Allah'a ulaşmaktır.
- 15. yüzyıldan sonra, özellikle 19. yüzyılda ve günümüzde bilginin var olma sebebi tabiata hükmetmek, sömürmek ve insanlığa hükmetmek haline gelmiştir.
- 05:39Modern Bilgi Anlayışı
- Modern bilgi anlayışı, insanın varoluş gayesine ve sebebine tamamen ters düşmektedir ve müslüman bünyenin kabul edeceği bir bilgi değildir.
- Francis Bacon'a göre bilgi, hakikate ermek değil, gücün kendisidir; kimin elinde bilgi varsa o güçlü olur.
- Descartes, insanlığın tabiata hakim olmayı ve efendi olmayı vadederek metafizik alemle ilişkiye girmeyi reddetmiştir.
- 08:02Bilgi ve Objektiflik İddiası
- Günümüzde bilgi sahipleri (epistemik cemaat) bilgilerinin her türlü siyasi ve ahlaki yargılardan kayıtsız olduğunu, evrenseldiğini iddia etmektedir.
- Bu cemaat objektiflik iddiasında bulunurken aslında modernitenin kölesi olarak bilgi inşa etmektedir.
- Din mensuplarının tamamı, bu bilgi sahiplerinin objektiflik iddiasının yalan olduğunu kabul etmektedir.
- 11:30Akıl ve Delil
- Bir şeyi yapan ve onun gayrısından ayrışmasını sağlayan temel bir özellik vardır.
- Akıl, insanın zihninde ve kalbinde hemen tebellür ettirdiği temel bir delildir.
- Fransız Bacon'ın "Organum" isimli kitabında akıl hüccet olmadığı, akıl bizi aldatırıktır denilmiştir ve akıl yerine deneyin yerini almıştır.
- 14:05Akli ve Adeti Vaziyetler
- Vazı, insanların veya Allah'ın koymuş olduğu hükümlerdir ve akli olması şart değildir.
- Aklen vazip olan şeyler (örneğin dörtgenin dört köşeli olması) ile adetten vazip olan şeyler (örneğin Ramazan ayında oruç tutmanın farz olması) vardır.
- Hareket ve sukunun birleşmesi akla göre muhaldir, öne gitmek ve arkaya gitmek aynı anda yapılamaz.
- 14:52Adet ve Akıl İlişkisi
- Güneşin batıdan doğması akla göre muhal değildir, ancak adetten vaziptir.
- Adetten muhal olan şeyler (örneğin limonun tatlı olması) aklen de muhaldır.
- Suyun üstünde yürümek adetten muhal olsa da aklen muhal değildir.
- 16:39Adet ve Akıl Arasındaki Farklar
- Zinanın haram olması aklen vazip değildir, olmazsa olmaz değildir.
- Adetten beş ayaklı inek muhal olsa da aklen caizdir.
- Bulutların kararınca yağmurun yağması adetten caizdir, adetten vazip değildir.
- 17:37Mucize ve Olasılar
- Aklen vazip olan her şey mucize olabilir, mucize adetten muhaldir.
- Adetten mümkün olan her şey aklen de mümkündür.
- Adetten muhal olan, aklen muhal olanlardan daha umumdur.