Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "E-İş Süreçleri" dersinin yedinci programı olup, bir eğitim içeriği sunmaktadır. Konuşmacı, iş zekası kavramını detaylı bir şekilde açıklamaktadır.
- Video, iş zekasının tanımı ve önemi ile başlayıp, karar verme sürecinin aşamalarını anlatmaktadır. Ardından iş zekası sisteminin yapısı, bileşenleri (veri kaynakları, veri ambarı, veri martları, veri araştırması, veri madenciliği, iyileştirme modelleri ve karar aşaması) açıklanmaktadır. Daha sonra iş zekasının işletmelere sağladığı faydalar, maliyetleri ve iş zekası uygulamalarında kullanılan yöntemler (bilgi yönetimi, OLAP, veri madenciliği, metin madenciliği, web madenciliği, öngörücü analizler ve veri görselleştirme) ele alınmaktadır.
- 00:10İş Zekası Kavramı
- İş zekası, işletmelerde uygulanan yöntem, süreç ve teknolojileri içeren, karar verme sürecine destek olan ve bilginin değerini arttırmada önemli olan bir kavramdır.
- İş zekası, işletmelerde mevcut kurumsal verilerden daha büyük veri ambarları oluşturmak ve işletmeye avantaj yaratmak için modern veri tabanı yönetim sistemlerinin işlevsellik, ölçeklenebilirlik ve güvenilirliklerini sağlar.
- İş zekası sayesinde işletme içerisinde dağınık ve karmaşık şekilde yer alan tüm veriler bir araya getirilir, istenen amaçlara uygun olarak bilgiye dönüştürülür ve böylece işletmede daha sağlıklı kararlar verilebilir.
- 01:17İş Zekasına Yönelten Nedenler ve Karar Verme Süreci
- İşletmeleri iş zekasına yönelten nedenler; işletme gelirlerini artırma, maliyetleri düşürme, daha etkin rekabet etme, iş ortamının karmaşıklığını yönetme ve bilgi teknolojileri maliyetini azaltma ihtiyacıdır.
- Karar verme, sorunların, fırsatların ve alternatiflerin tanımlanmasını, mevcut alternatifler arasından seçim yapılmasını ve sorunların çözümlenmesini içeren bir süreçtir.
- İş zekası sistemlerinin temel amacı bilgi çalışanlarına etkili ve zamanında kararlar verebilecek araçlar ve yöntemler sunmaktır.
- 02:12Karar Verme Sürecinin Aşamaları
- En genel anlamda karar verme süreci beş temel aşamadan oluşmaktadır: amaç belirleme veya sorun tanımlama, amaç ve sorunları irdeleme, öncelik belirleme, alternatif belirleme ve alternatifleri irdeleme ve değerleme, seçim kriterini belirleme ve seçim yapma.
- Karar verme sürecinde iş zekası sistemi kullanılmasıyla karar vericilerin faaliyetleri kolaylaşır, matematiksel modeller ve algoritmalar yardımıyla alternatifler çoğaltılabilir ve daha kesin sonuçlar elde edilebilir.
- 03:01İş Zekası Sisteminin Yapısı
- İş zekası sistemi, planlayıcılara ve karar vericilere karmaşık, iç ve rekabetçi bilgileri sunmak için veri toplama, veri depolama ve bilgi yönetimini analitik araçlarla birleştiren bir sistemdir.
- İş zekası sisteminin yapısında temel olarak altı bileşen vardır: veri kaynakları, veri ambarı, veri martları, veri araştırması, veri madenciliği ve iyileştirme modelleri.
- Veri kaynakları, iş zekası sistemlerinin ilk aşaması olup, birincil ve ikincil tüm veriler kaynaklarda depolanır ve çok fazla olan veriyi düzenlemek ve normalleştirerek işletme için yararlı hale getirmektir.
- 04:05İş Zekası Sisteminin Aşamaları (Devam)
- Veri ambarı, iş zekası analizlerini desteklemek üzere farklı kaynaklardan gelen verileri tabanlarda saklar ve sadece kurumsal önemli verileri değil, taktiksel karar verme sürecinde kullanılan operasyonel verileri de içerir.
- Veri martları işletmelerde karar destek amacıyla kullanılan ve belirli departmanların ihtiyaçlarına göre şekillenen konular topluluğudur.
- Veri araştırması istatistiksel yöntemlerle birlikte sorgu ve raporlama sistemlerinden oluşan pasif bir iş zekası analizi yapmak için araçlar araştırılırken, veri madenciliğinde bilgi ve malumatın veriden çıkartılması amaçlanır.
- 05:43İş Zekasının Faydaları ve Maliyetleri
- İş zekası araçları sayesinde çalışanlar iş ile ilgili bilgileri kolayca istedikleri şekle dönüştürebilir, işletmeler en karlı müşterilerini ve gelecekteki müşterilerin potansiyelini belirleyebilir.
- Sanal ortamdaki tıklanma verileri sayesinde e-ticaret stratejileri iyileştirilebilir, garanti ile ilgili bildirilen problemler sayesinde ürün tasarımındaki eksiklikler hızla algılanabilir.
- İş zekası sistemleri baştan kurulacak bir sistem olduğu için işletmeler için yazılım, donanım, uygulama ve çalışanlarla ilgili maliyetler yaratması kaçınılmazdır.
- 06:50İş Zekası Uygulamalarında Kullanılan Yöntemler ve Araçlar
- İş zekası sistemlerinde bilgi yönetimi, OLAP ve veri madenciliği gibi çok farklı yöntemler ve araçlar bulunmaktadır.
- Bilgi yönetimi, bir örgütte amaçlara daha hızlı ulaşabilmek için bilgi yaratma, stoklama, paylaşma ve kullanmalarını sağlayan süreç şeklinde tanımlanır.
- OLAP (Çevrimiçi Analitik İşleme), bir işletmeye bir durumun ne olduğunu ve neden o şekilde bulunduğunu gösteren yazılımdır ve analistler ve yöneticilere işletmenin gerçek boyutlarını yansıtacak şekilde ham verilerden dönüştürdüğü bilgileri hızlı, tutarlı ve interaktif erişim yoluyla bilgi edinme sağlayan yazılım teknolojisinin bir kategorisidir.
- 08:30Veri Madenciliği
- Veri madenciliği, verilerden anlaşılır bilgi elde edebilmek ve bu bilgileri işletme kararlarında kullanabilmek için daha önceden bilinmeyen verilerin ortaya çıkartılması, geçerliliğinin sağlanması ve yararlı bir bilgi haline getirilmesidir.
- Veri madenciliği çok çeşitli sektörlerde ve amaçlarla uygulanabilen bir yöntemdir.
- Veri madenciliği uygulamalarından ilişkisel pazarlama, dolandırıcılık algılama, metin madenciliği, görüntü tanıma, web madenciliği ve tıbbi teşhis gibi alanlarda yararlanılır.