Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İslam tarihinde önemli bir şahsiyet olan İmam Gazali'nin hayatını ve eserlerini anlatan eğitici bir içeriktir. Zeynüddin Hüccetülislam, Ebu Hamid, Muhammed bin Muhammed bin Ahmed ettasi el-Gazali olarak da bilinen, Şafiî mezhebine mensup önemli bir İslam alimi ve filozofudur.
- Video, İmam Gazali'nin hayatını kronolojik olarak anlatmaktadır. İlk bölümde doğum, yetişmesi, Haremeynin yanında, Nizamülmülk'ün yanında, Nizamiye Medresesinde hocalık, zühhayati ve hocalığı terk, seyahatleri ve ibadete gayret göstermesi ele alınırken, ikinci bölümde 1111 yılında Taberan'da vefatı ve eserleri incelenmektedir.
- Videoda ayrıca İmam Gazali'nin yaklaşık 500 kitap yazdığı, ancak günümüze kadar ulaşan eserlerinin sayısı 75 olduğu belirtilmektedir. Özellikle "İhyau Ulumiddin" adlı eseri detaylı olarak incelenmekte ve bu kitabın İslam dünyasında en çok okunan kitaplardan biri olduğu vurgulanmaktadır.
- İmam Gazali'nin Kimliği
- İmam Gazali, Zeynüddin Hüccetülislam, Ebu Hamid, Muhammed bin Muhammed bin Ahmed ettasi el-Gazzali'dir ve mezhep olarak Şafiidir.
- Sonraki asırlarda benzeri gelmemiştir, pek çok eser telif etmiş ve üstün bir zekaya sahip idi.
- Yazdığı ve söz söylediği her konuda insanlığın en zekisi idi.
- 00:31İmam Gazali'nin Hayatı
- İmam Gazali'nin hayatı, doğumu, yetişmesi, Haremeynin yanında, Nizamülmülk'ün yanında, Nizami Medresesinde hocalık, zühhaya ve hocalığı terk, ibadet teveccüh özeti tercih, seyahatleri ve ibadete gayret göstermesi, ahiret hayatı ve eserleri olmak üzere on bölümden oluşmaktadır.
- İmam Gazali 450-473 yılları arasında yaşamıştır.
- Babasının kendisine geçimi için bıraktığı şeyler bittiği için fıkıh öğreten ve öğrencileri içinde bol miktarda yiyiciye bulunan medrese mesleğine dahil olmuştur.
- 01:35Eğitim Hayatı
- Gazali'nin hayatı başlangıçta Tus'ta Ahmed er-Raze Kani'den fıkıh dersleri almakla başladı, sonra Cürcan'da bulunan Ebu Nas el-Ismail'in yanına geçerek devam etti.
- Haremeynin 473-478 yılları arasında Gazali ilmini artırmak istedi ve Nişabur'da bulunan İmamül Haremeyn Ebu'l-Meali el-Cüveyni'nin yanına gitti.
- Hocasının hayatında parmakla gösterilir önemli bir duruma geldi, fıkıhta derinleşip kene ve münazarada maharet kazanınca daha hocası hayattayken kendisi de ders vermeye başladı.
- 03:08Nizamülmülk'ün Yanında
- Hocası vefat edince Nişabur'dan çıkıp Ordu karargahının bulunduğu El-Asker denilen yere geldi ve orada vezir Nizamülmülk ile karşılaştı.
- Nizamülmülk'ün meclisi, seyyah alimlerin ve önde gelen edebiyat hocalarının buluşma yeriydi, burada hocalarla buluşması ve büyük alimlerle münazır ve münakaşalar yapması Gazali'nin değerini arttıran olaylar cereyan etti.
- Nizamülmülk onu 484 yılında Bağdat'ta bulunan Nizamiye Medresesinin başına getirdi, bu sırada Gazali henüz daha otuzdört yaşındaydı.
- 04:14Nizamiye Medresesi Dönemi
- Gazali ders vermek üzere Bağdat'ta bulunan Nizamiye Medresesi'ne geldi, gelişi 484 yılı Cemaziyel Evveline Temmuz 1091 yılına rastlamaktaydı.
- Irak halkı onu çok beğendi, sözü geçmeye, itibar ve haşmeti artmaya başladı, haşmet ve itibarı emirlerin, vezirlerin haşmetini geride bıraktı.
- Gazali için bu dönem hasat mevsimiydi, usul, fıkıh, kelam, hikmet konularında eser yazmaya bu dönemde başladı.
- 05:20Zühd Hayatı ve Hocalık
- 488-490 yılları arasında Gazali'nin gönlü dünyadaki aşağılık şeylerden bıktı, onları bir yana bırakıp atarak ibadet ve seyahate yöneldi.
- Hac farizasını eda etmek için Mekke'ye gitme bahanesiyle Bağdat'ta sahip olduğu şöhreti, ihtişamı ve makamı terk etti.
- Önce Suriye'ye gitti, Emevi Camii'nde bir zaviyede inzivaya çekildi, hac ve Resulullah'ı ziyaret kastı ile 490 yılı Ekim 1097 yılında ayrılıncaya kadar Şam'da kaldı.
- 06:22Şam'da İbadet
- Gazali hac ve rızasını eda ettikten sonra Suriye'ye döndü ve Şam'da ikamet etti, caminin batı cihetindeki zaviyede derslerini tekrar etti.
- Bu zaviye hala onun ismiyle bilinir, bu esnada çok sayıda eser teklif etti, İhya'yı da bu dönemde yazdığı söylenir.
- Hayatı kısaca yazan alimler Şam'da on sene kaldığını söylerler, bu süreye ders faaliyetini bırakıp geldiği ilk ziyareti ile hacdan döndükten sonra kaldığı sürede dahildir.
- 06:57Seyahatleri
- 498 yılları arası Gazzali, Şam'dan Kudüs'e geçti, burada kendini ibadete verdi, önemli yerleri, mühim mekanları ziyaret etti.
- Mescid-i Aksa'ya komşuluk yaptı, her gün Sahra adlı kayanın içine girer ve kapısının üzerini kapatırdı, Hz. İbrahim'in makamını da ziyaret etti.
- Buradan Mısır'a geçti, İskenderiye'de kaldı, herhalde burada bulunan camileri ve velilerin türbelerini ziyaret etmek istemişti.
- 07:42Vatana Dönüş
- 500 yılında (1106) İskenderiye'den gemiye binerek ilim ehline sevgi ve teveccüh gösterdiği, işittiği Merakeş Emiri olan Yusuf bin Tavi'in yanına gitmeye niyetlenmişti.
- Oraya gitme kararından vazgeçerek memleketi Tus'a döndü, burada muhtelif konularda faydalı ve yararlı kitaplar telif etti.
- Gazali'nin her şeyi ile ibadete, Kur'an-ı Kerim tilavetine, ilim neşrine yöneldiğini ve insanların arasına karışmaktan kaçındığını beyan eder.
- 08:23Nişabur'daki Hocalık
- Sencer, kardeşi Muhammed bin Melikşah tarafından Horasan'a yönetici tayin edilmişti, Sencer, Fahrülmülk Ebu'l-Muzaffer Ali bin Nizamülmülk'ü burada vezir olarak görevlendirdi.
- Fahrülmülk vezir olunca Gazali'nin yanına gitti ve ondan Nişabur'a gelerek buradaki Nizamiye Medresesinden ders vermesi için ricada bulundu.
- Kaynaklar, Fahrülmülk'ün bu ricasında fazlasıyla ısrarlı olduğunu belirttiler, bu ıstıralar karşısında Gazali, Nişabur Medresesi'nde ders verme görevini kabul etti.
- 10:00Son Günleri
- Gazali vatanı olan Tus'a döndü ve son günlerini geçirmekte iken tercih ettiği şeylere yöneldi, onları yerine getirmeye çalıştı.
- Bir ev aldı, bahçesini ağaçlar dikerek zarif bir hale getirdi, evin hemen yanı başında sufiler için bir hankah ve ilimle meşgul olanlar için de bir medrese bina etti.
- Bir lahzasını bile taat, tilavet ve tedris dışına geçirmemek için bütün vaktini Kur'an-ı Kerim hatmine, ehl-i kalp ile birlikte olmaya, hadis-i şerifleri inceleme ve sahih hadisleri özellikle de Buhari'yi ezberleme gibi hayır işlerine tahsis etti.
- 12:01İmam Gazali'nin Vefatı
- İmam Gazali 14 Cemaziyel Evvel 505 yılında, 18 Aralık 1111 Pazartesi günü Tosun'un bir kasabası olan Taberan'da vefat etmiştir.
- İmam Gazali'nin büyük kısmını zikir, taat ve Kur'an-ı Kerim okumakla geçirdiği gecenin sabah namazı vaktinde abdest tazeyip namazını kıldı.
- Kefenini giyip yüzüne kıbleye dönüp ruhunun teslim ettiğini gören üç kişi, İmam Gazali'ye "Ben ölmüşüm gerçekten" diyerek onu teselli etmeye çalıştı.
- 13:32İmam Gazali'nin Mezarı
- İmam Gazali kendisini mezarın içine Şeyh Ebubekir Ennezacı'nın koymasını vasiyet etmişti.
- Şeyh bu vasiyeti yerine getirip mezardan çıktığında hali değişmiş, yüzük gibi olmuş göründü.
- Şeyh, İmam Gazali'nin naaşını mezara koyduğunda kıble tarafından nurlu bir sağ elin çıktığını ve "Muhammed Gazali'nin elini Seyyid'ül-Murselin Muhammed Mustafa eline koy" dediğini yemin ederek anlattı.
- 14:24İmam Gazali'nin Eserleri
- İmam Gazali'nin eserleri, risale ve reddiyeleri ile birlikte 500'e yakın kitap olduğu hakkında bilgiler vardır.
- Mısırlı bilim adamı Abdurrahman Bedevi'ye göre Gazali'nin 457 adet kitap yazdığını belirtirken, günümüze kadar ulaşan eserlerinin sayısı 75 tanedir.
- İmam Gazali'nin en çok bilinen ve en büyük eseri "İhyau Ulumiddin"dir, bu kitapta fıkıh ve tasavvuf konuları ele alınmıştır.
- 14:55İhyau Ulumiddin
- İhyau Ulumiddin Arapçası dört cilttir, her ciltte on kitap mevcut olup toplam kırk kitaptan oluşur.
- Kitabın mukaddemesinde ilim bahsinde bu kırk kitap sayılmakta ve nelerin bu tertip üzere yazıldığı belirtilmektedir.
- İhya, her mümine evinde, elinde, gönlünde bulunması gereken bir kitaptır ve İslam ilimleri ile edebiyle bütün insanlığı ihya edecek bir ilim ve irfan hazinesidir.
- 15:54İhya'nın Önemi
- İhya, amel ve edep kitabıdır, kalpler için rahmet eczanesidir.
- Yazılışından bu yana İslam dünyasında en çok okunan kitaplar arasındadır.
- Kitabın çeşitli şeyhleri yanında değişik dillere ve Türkçe'ye de yapılmış tercümeleri mevcuttur.