Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan hukuk dersi formatında olup, hukuk danışmanlığı ofisinde ortağı olan Trabzonlu Serkan hakkında kısa bir anekdotla başlıyor.
- Video, hukukun kaynaklarındaki boşluk türlerini detaylı şekilde ele alıyor. Öğretmen, yazılı kurallardaki boşlukların kanun boşluğu olarak adlandırıldığını, bu boşlukların kural içi boşluk ve kural dışı boşluk olarak iki ana kategoride olduğunu açıklıyor. Ayrıca, kural dışı boşlukların açık boşluk (gerçek boşluk) ve örtülü boşluk olarak alt kategorilere ayrıldığı örneklerle anlatılıyor.
- Video, içtihat ve ictihatı birleştirme kararlarının hukuk boşluklarına etkisi üzerinde duruyor ve ÖSYM sınavlarında çıkabilecek soru tiplerini içeren etkinliklerle sonlanıyor.
- 00:10Hukukun Kaynakları ve Boşluk Türleri
- Önceki videoda hukukun kaynakları, yazılı (asli kaynaklar), yazısız (tali kaynaklar) ve yardımcı kaynaklar konusu ele alınmıştı.
- Bu videoda boşluk türleri konusu incelenecek.
- 01:04Kanun Boşluğu
- Yazılı kurallarda bir boşluk olursa "kanun boşluğu" olarak adlandırılır.
- Kanun boşluğu, asli kaynaklardaki her şeyi kapsar.
- Kanun boşluğu alt türleri vardır.
- 01:51Kural İçi Boşluk
- Meclis bazen bilerek bir konuyu boş bırakır, bu duruma "kural için boşluk algısı" denir.
- Medeni kanunda evliliği bitiren sebepler (aldatma, kötü muamele) belirtilmişken nişanlılığı bitiren sebepler belirtilmemiş, bu bir kural içi boşluktur.
- Kural içi boşlukta, hangi maddeye atıf yapılacağını hakimin takdiri yetkisiyle belirlenir.
- 05:52Kural Dışı Boşluk
- Meclis farkında olmadan boş bıraktığı durumlara "kural dışı boşluk" denir.
- Kural dışı boşluk iki alt tipine sahiptir: açık (gerçek) boşluk ve örtülü boşluk.
- Açık boşlukta hiçbir kural yoktur, konu hiç düzenlenmemiştir.
- 06:37Açık Boşluk Örneği
- Açık boşluk örneği olarak doğal sebeplerden kaynaklı arazi değişiklikleri ve imar kanunlarının olmaması verilebilir.
- Karadeniz bölgesinde toprak kayması gibi doğal olaylar nedeniyle arazi sınırları değişebilir ve bununla ilgili düzenlemelerin olmaması açık bir boşluktur.
- 08:36Kanun Boşluğu ve Örtülü Boşluk
- Konuşmacı, ofisindeki Trabzonlu ortağı Serkan'ın zeki olduğunu ve garip bir yerde çalıştığını belirtiyor.
- İmar kanununda doğal sebepten kaynaklı arazi değişikliği için kural olmadığı için kavgalar çıkıyor.
- Örtülü boşluk, kural var ama uygulanabilirliği olmadığı durumdur; örneğin 1972 tarihli otel ve motellerden barınma tüzüğünde kaybolan eşya başına 100 lira ödenmesi belirtilmiş ancak paradan sıfır atıldığı için bugünkü karşılığı bir kuruşa denk geliyor.
- 11:03Kanun Boşluğu Türleri
- Kanun boşluğu, yazılı kurallardaki boşluktur; bilerek boş bırakılırsa kural içi boşluk, farkında değilse kural dışı boşluktur.
- Hüküm var ama uygulanabilir değilse örtülü veya gerçek olmayan boşluktur.
- Yazılı olmayan kurallarda (örf adetlerde) boşluk olursa hukuk boşluğu olarak adlandırılır.
- 12:42Hukuk Boşluğu ve İctihat
- Hukuk boşluğunda hakime "hukuk yarat" denir ve hakim bu durumda fikir almak için bilimsel görüşlerden veya daha önceki içtihatlardan yararlanır.
- Yazılı kurallarda boşluk varsa öncelikle örf adete gidilir, orada da bir şey yoksa hakime hukuk yaratması söylenir.
- Yüksek mahkeme, içtihatları birleştirerek yasa değerinde kararlar alabilir ve bu durumda tüm boşluklar ortadan kalkar.
- 15:32Boşluk Türleri ve Kaynaklar
- Hakimin takdir yetkisi kural içi boşlukta uygulanır, örtülü boşluk kural dışı boşluk durumudur.
- Kanun boşluğu sadece yazılı kurallardaki boşluğu kastedmez, tüm yazılı kurallardaki boşluğu kapsar.
- Kural dışı boşlukta yazılı kurallarda bir şey bulunamadığında örf ve adetlere gidilir, orada da bir şey bulunamazsa hukuk boşluğuna geçilir.