Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Austin Texas Üniversitesi'nde felsefe dersleri veren Sinan Doğramacı tarafından hazırlanan bir felsefe dersinin anlatımıdır.
- Video, Nelson Goodman'ın sunduğu "Grew Bilmecesi" konusunu ele almaktadır. Goodman, tümevarımlı argümanların sadece biçimlerine değil, içeriğine de bağlı olduğunu göstermek için iki benzer argümanı karşılaştırmaktadır. İlk argüman "geçmişte gözlemlenen tüm zümrütler yeşildir, gözlemlenen tüm zümrütler ve gözlemlenecek olanlar yeşildir" şeklinde olup, ikinci argüman ise "geçmişte gözlemlenen tüm zümrütler grew'dur, gözlemlenen tüm zümrütler ve gözlemlenecek olanlar grew'dur" şeklinde olup, ikinci argümanın sezgisel olarak yanlış olduğu gösterilmektedir. Video, tümevarımlı mantığın ve doğrulama teorisinin sadece biçimlere değil, içeriğe de bağlı olduğunu vurgulamaktadır.
- 00:09Goodman Bilmecesi ve Tümevarımlı Mantık
- Austin Texas Üniversitesi'nde felsefe dersleri veren Sinan Doğramacı tarafından hazırlanan bir ders anlatılacak.
- Konu Goodman bilmecesi olup, Carnap ve Hempel gibi filozofların hayallerini yıkan bir argümandan oluşuyor.
- Bu filozoflar doğrulama teorisini biçimsel bir teori olarak kullanma hayalleri kurmuşlardı.
- 00:41Tümevarımlı Mantığın Temel Prensibi
- Tümdengelim mantığı sayesinde iyi tümdengelim argümanları oluşturan ve sadece öncüllerin biçimleri ile argümanların sonuçlarıyla ilgilenen pek çok model tanımlamayı başardık.
- Biçimin ötesindeki herhangi bir şey, özellikle tartışılan konu, tümdengelimli bir argüman olarak argümanın kalitesinde herhangi bir fark yaratmaz.
- Örneğin, "Tüm x'lerin y ve bunun bir x olduğu" öncülleri, hangi x ya da y'den söz edersek edelim, sonuç değişmez.
- 01:28Goodman Bilmecesi
- Filozof Nelson Goodman, bir argümanın iyi bir tümevarımlı argüman olup olmamasının sadece biçimle ilgili olmayacağını gösteren bir bilmece verdi.
- Goodman, tamamen aynı biçimi paylaşan iki argüman oluşturabileceğimizi, ancak bunlardan birinin sezgisel olarak mükemmel ve sonuçlarını destekleyen bir argümanken, diğerinin hiç de iyi olmayabileceğini gösterdi.
- İlk argüman için öncül: "Geçmişte gözlemlenen çok sayıda zümrütün hepsi yeşildi", sonuç: "Gözlemlenen tüm zümrütler ve gözlemlenecek olanlar yeşildir".
- 02:29Grew Terimi ve İkinci Argüman
- İkinci argümanın öncülü: "Geçmişte gözlemlenen çok sayıda zümrütün hepsi gruydu", sonuç: "Gözlemlenen tüm zümrütler ve gözlemlenecek olanlar gru'dur".
- Grew, İngilizce green ve blue kelimelerinin birleşimi olup hem mavi hem yeşil anlamına gelir.
- İkinci öncül sonucu herhangi bir şekilde desteklemiyor çünkü sonuç, gözlemlenecek bir sonraki yeni zümrütün guru olacağını söylüyor, bu da mavi anlamına da gelebilir.
- 03:49Bilmecenin Temel Sorunu
- Bilmecenin esas sorunu tamamen aynı biçimde iki tane argümanımızın olması ve aradaki tek farkın iki basit ifade olan yeşil ve gru'nun yer değiştirmesi.
- Tek biçim form bir sonucu mümkün hale getirmez.
- Green ve gru'nun karmaşıklığı argümanın kalitesini etkilemez, çünkü aynı biçimde iki argüman oluşturulabilir.
- 04:43Bleen Terimi ve Yeşilin Basitliği
- Bleen, blue ile green'in birleşimi olup, şimdiye kadar gözlemlenmiş ve mavi ise bleen, henüz gözlemlenmemiş ise yeşil yani green'dir.
- Green'in tanımı: "Eğer bir nesne gree ve gözlemlenmiş ise green'dir, yani yeşildir. Henüz gözlemlenmemiş ise bleen'dir."
- Bu tanım, zümrütlerin hepsinin yeşil olduğunu ve gözlemlenmemiş zümrütlerin de yeşil olacağını gösterir, bu da yeşilin gerçekten daha basit bir terim olduğunu gösterir.
- 05:55Tümevarımlı Mantığın Zorlukları
- Yeşil ve guru'yu karmaşıklık ya da mantıksal biçimleri açısından ayırt edemeyeceğimiz sürece, sadece biçimlerine bakarak bunları ayıramayız.
- Tümevarımlı mantığın ve doğrulama teorisinin gelişmesi pek kolay olmayacak gibi görünüyor.