Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan felsefe dersi formatında olup, Fransız fenomenolog ve Yahudi kökenli düşünür Emmanuel Levinas'ın varoluşçuluk felsefesini ele almaktadır.
- Ders, Levinas'ın "Varlık Bilim Temel Midir?" makalesini inceleyerek Heidegger'in varlık bilimi anlayışını ve Levinas'ın bu anlayışa yönelik eleştirilerini ele almaktadır. Levinas'ın "başkasıyla karşılaşma" kavramı, "başkasının ontolojik konumu" ve "etiğin ontolojiden ahlakın varlık biliminden önce gelmesi" fikri detaylı şekilde incelenmektedir.
- Dersin sonunda, kalan iki derste postmodern felsefe, edebiyat ve din, ateizm ve köktencilik gibi konuların ele alınacağı belirtilmektedir.
- 00:04Emmanuel Levinas ve Varoluşçuluk
- Emmanuel Levinas, Heidegger'in hocası Edmund Husserl'in öğrencisi olup, ilk çalışmaları varoluş felsefesi üzerine olmuştur.
- Levinas, Yahudi kökenli ve Fransız olmasından dolayı din felsefesi dersine yer verilmiştir.
- "Varlık Bilim Temel midir?" makalesi, Levinas'ın en önemli düşüncesine ev sahipliği yaparak etiğin ontolojiden, ahlakın varlık biliminden önce gelmesi fikrini savunmaktadır.
- 02:04Heideggerci Varlık Bilimi
- Levinas'a göre akıl, zamansal olumsallıktan kurtulmuş bir hayal veya kurgudan ibaret değildir; akılsallık daima tarihseldir ve tarihten etkilenir.
- Varlık bilimi, insanın kendi koşuluna üstün gelmesinde değil, bu durumun üstlenildiği gerilimde gerçekleşir ve aklın mutlaklığına değil, yaşamın sınırlanmışlığına odaklanır.
- Varoluş, varlığı anlamak demektir; insan varlık bilimin konusu değildir, kendisidir.
- 05:23Varlık Biliminin Özellikleri
- Heideggerci felsefede mutlaklık ve hakikat tartışması, Kant'ta görülen aklın merkezde olduğu alem anlayışını reddeder.
- Hakikat insan olduğu için var değildir; varlık kendi açıklığından ayrılamaz olduğu için, hakikat var olduğu için ya da varlık kavranılır olduğu içindir ki insanlık vardır.
- Varlığı anlamak, doğada mevcut olan varlıkların toplamını bilmekten ibaret değildir; varlığı anlamak, var olmak demektir.
- 09:53Levinas'ın Heidegger Eleştirisi
- Levinas, Heidegger'in anlama, varlığın açıklığına dayandığını eleştirerek, var olanın daima varlığın ufkunda kavranır olduğunu belirtir.
- Levinas'a göre var olan bir başka şey ile kavranmış olur ve bu durum Heidegger'in felsefenin 2500 yılını eleştirirken aynı hataya düşmesine neden olur.
- Levinas'a göre var olan, mevcut bir şey ile ilişki, onu var olan olarak anlamaktır; ama başkası ile ilişki bu anlamayı aşar.
- 12:33Levinas'ın Başkasıyla İlişki Anlayışı
- Levinas'a göre başkasıyla olan ilişkimizde anlamak ve muhatap olmak iç içe geçmiştir; birini anlamak onunla konuşmaktır.
- Başkasıyla karşılaştığımızda, onun varlığını düşünmekle kalmayıp onunla irtibata geçeriz; konuşmamak bile bir davranış sergilemektir.
- Başkasıyla ilişkimizde anlamak ve ifade etmek birbirinden ayrılamaz haldedir, aynı anda gerçekleşir.
- 16:19Başkasıyla İlişkinin Doğası
- Levinas'a göre anlamanın seslenmeden önce gelmediği bu bağ dindir, doğadır ve adlandırılan ile çağrılanın aynı olmasıdır.
- Başkasıyla olan ilişki kavramak değil, onunla karşılaşmadır; bir ilişki, bir bağdır, bağlanmadır.
- Başkasıyla olan ilişkimizde onu isimleriyle indirgemek mümkün değildir, çünkü başkası anlamalarımıza sığmaz.
- 17:44Başkasıyla İlişkinin Felsefi Anlamı
- Levinas'a göre anlamak varlık bilimle ilişkilidir ve ufkun derisi ile ilişkilidir.
- Başkası, ufkumuzun sınırları dahilinde değildir, ufkun ötesinden gelir ve sınırsızdır.
- Başkasıyla karşılaşma sonsuza bir tanıklıktır, başkasına açıklık sonsuz olana açıklıktır.
- 19:40Başkasına Yönelik Şiddet ve Ahlak
- Levinas'a göre başkasına yönelik zapt etme çabası bir şiddet uygulamasıdır çünkü başkası öldürebileceğimiz tek varlıktır.
- Başkasına yaşam hakkı tanımak, müsamaha etmek, onu dinlemek, kulak kesilmek anlamaktan önce gelir.
- Başkasına karşı ahlaki görev dini bir vecibedir ve bu ancak başkasına yönelik ahlaki yaklaşımda olacaktır.
- 23:42Dersin Sonuçlanması
- Dersler, modern çağda din algımızın nasıl değiştiğini ve bu değişimler gerçekleşirken hala Kant'ın dünyasında kalakaldığımızı ele almıştır.
- Dersler arkeolojik, jeolojik ve kritik aşamalardan geçerek, Kant'tan günümüze kadar romantiklere, Nietzsche'ye, Heidegger'e, Butmana ve Levinas'a değinmiştir.
- Son iki ders eleştiri dersleri olacak ve kendi pozisyonumuzu belirlemek için postmodern felsefe, edebiyat ve edebiyat nikah kitabının bölümleri ele alınacaktır.