Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, eğitim amaçlı hazırlanmış soru-cevap formatında bir ders anlatımıdır. Konuşmacı, eleştirel düşünme ve karar verme konularında teorik bilgiler sunmaktadır.
- Video iki ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde eleştirel düşünmenin tanımı, bileşenleri, entelektüel standartları ve becerileri ele alınırken, ikinci bölümde karar verme teorileri ve yaklaşımları detaylı olarak anlatılmaktadır. Karar verme teorileri dört ana başlık altında (normatif rasyonel, betimsel, hem rasyonel hem betimsel ve gelişimsel) açıklanırken, bireyin karar verme yaklaşımları ve stilleri örneklerle sunulmaktadır.
- Video, eleştirel düşünme ve karar verme konularında temel kavramları öğrenmek isteyenler için kapsamlı bir kaynak niteliğindedir.
- 00:08Eleştirel Düşünme Nedir?
- Eleştirel düşünme, kusursuz düşünceyi ortaya çıkaran çift özde düşünme şekli olarak tanımlanmaktadır.
- Eleştirel düşünme, evdeki bilgileri toparlayacak, herhangi bir konudaki test edilebilir olduğu ile alakalı çözüm üreteceğini nihayete erdirebilmek için problemi ya da sorunu ifade etmeyi hedefleyen araştırma vardır.
- 00:38Eleştirel Düşünmenin Özünü Oluşturan Bileşenler
- Eleştirel düşünmenin özünü oluşturan bileşenler; analiz etme, yorum yapma, kendini düzenleme, çıkarımda bulunma, açıklama ve değerlendirme olarak tanımlanmaktadır.
- Analiz etme, durumlar, sorunlar, kavramlar, tanımlamalar veya inanç, hüküm, inanç, bilgi ve görüşleri belirtmek için tasarlanan diğer çeşit gösterimler arasındaki gerçek ilişkileri tanımlamaktır.
- Yorum yapma, çeşitli deneyim, durum, veri, olay, hüküm, inanç, kural, prosedür veya kriterlerin anlamını ve önemini belirlemek ve kavramaktır.
- Kendini düzenleme, bir kişinin bilişsel etkinliklerini ve bu bilişsel etkinliklerde kullanılan bileşenleri denetleme ve elde edilen sonuçlara göre durumu düzenlemedir.
- Çıkarımda bulunma, mantıksal sonuçlar çıkarmak için gerekli olan bileşenleri tanımlamak, hipotezleri ve tahminleri şekillendirmek, konu ile ilgili bilgileri dikkate almak, verilerden, hükümlerden, görüşlerden, kavramlardan ve tanımlamalardan hareketle sonuca ulaşmak olarak tanımlanmaktadır.
- Açıklama, bir kişinin akıl yürütme durumunu ve sürecini belirlemesi ve inandırıcı argümanlar şeklinde akıl yürütmesini sunmasıdır.
- Değerlendirme, ifadelerin veya bir kişinin algı, deneyim, durum, yargı, inanç ya da görüş hesapları açıklamaları olan diğer temsillerin inandırıcılığını değerlendirmek ve gerçeğin veya ifadeler, açıklamalar, sorular ya da başka biçimlerdeki sunumlar arasındaki çıkarımsal ilişkilerin mantıksal gücünü değerlendirmektir.
- 02:39Eleştirel Düşünmenin Entelektüel Standartları
- Yeterlilik, tamlık: durumu anlamlandırmak ve soruları cevaplamak için konu yeterince incelendi mi?
- Tutarlılık: düşünme, eylem veya konuşma ile düşünülen, yapılan, konuşulan şey uyum içinde mi?
- Açıklık: kolayca anlaşılır olma durumu.
- Doğruluk: hatalardan, çarpıtmadan arınık olma durumu.
- Kesinlik: doğru, belirli ve kesin olma durumu.
- Önemlilik: halihazırdaki konuyla bağlantılı olma.
- Derinlik: anlamlandırmak ve yeni görüşler keşfetmek için konu yeterince derin araştırılmış mı?
- Genişlik: kapsam derecesinin miktarı: soruyu cevaplamak için kapsam olarak yeterli miktarda veri var mı?
- Mantıksallık: karar vermede doğru akıl yürütmenin kullanılması.
- 03:35Eleştirel Düşünen Bireylerin Özellikleri
- Eleştirel düşünen bireyin özellikleri bazı araştırmacılar tarafından entelektüel erdemler olarak ifade edilmektedir.
- Entelektüel alçakgönüllülük: bilgisizlik hakkında bilgi edinme, kişinin benmerkezciliğinin kendini aldatması durumlarında hassasiyet göstermesini de içeren kendi bilgisinin sınırının farkında olması durumu olarak tanımlanabilir.
- Entelektüel cesaret: inançlara meydan okumaya istekli olmak, yüzleşme ihtiyacının farkındalığına sahiptir.
- Entelektüel empati: karşı görüşleri tanıma, başkalarını gerçekten anlamak için onların yerine kendini koymak ihtiyacının farkına varmaktır.
- Entelektüel dürüstlük: kişinin kendi düşünmesine sadık kalması ve başkalarının da uymasını beklediği entelektüel ölçütlere tutarlı bir şekilde uymasıdır.
- Entelektüel azim: karmaşıklık ve hayal kırıklığı ile çalışma, entelektüel bir iş üzerinde çalışırken karşılaşılan engellere ve karmaşıklıklara rağmen çalışmayı sürdürme olarak tanımlanabilir.
- Akıl yürütmeye güvenme: kişinin uygun bir ortam olması durumunda en iyisini ortaya koyabileceğine dair inancıdır.
- Entelektüel özerklik: bağımsız bir düşünür olma, kendi kendine ideal düşünmeye dayanan içsel motivasyona sahip olma olarak da tanımlanabilir.
- Entelektüel tarafsızlık: insanın kendi duygularına veya hak edilmiş çıkarlarına bakmaksızın veya insanın arkadaşlarının duygularına veya hak edilmiş çıkarlarına, toplumuna, milliyetine bakmaksızın tüm görüşleri aynı davranma ihtiyacının arzu ve bilinci.
- Entelektüel merak: bilginin hazır olmaması, kolay anlaşılır olmaması durumunda bile bilgiye ulaşmaya, öğrenmeye istekli olma durumudur.
- Sistematiklik: araştırma yaparken, sorgulamada örgütlü, düzenli, hedefe odaklanmış ve sabırlı olma durumudur.
- Gerçeği arama: verilen bir içerikte en iyi bilgiyi elde etmek için istekli olma eğilimidir.
- Bulgular kişinin beklentisini karşılamasa dahi araştırmayı sürdürmede dürüst ve nesnel davranma durumudur.
- 06:31Eleştirel Düşünme Becerisine Sahip Kişilerin Özellikleri
- Önerme veya anlatımların anlamını kavrama.
- Akıl yürütme sürecinde belirli olmayan durumların var olup olmadığını yargılama.
- Belirli anlatım şekillerinin birbiri ile örtüşüp örtüşmediğini yargılama.
- Açıklama: verilen bir anlatımın veya ifadenin yeterli derecede net olup olmadığını yargılama.
- Prensip veya kuralların uygulama sürecini denetleme.
- Gözleme dayalı ifadelere güvenilirliğini belirleme.
- Tümevarım yöntemi ile erişilen bir neticenin doğru olup olmadığını ve bunun kıstaslarını belirlemek için yargılama.
- Sorunun ne şekilde olduğunu yargılama.
- Varsayımları yargılama.
- Verilen veya tanımı yapılan kavramların yeterli olup olmadığını yargılama.
- Otorite olarak kabul gören bireylerin önermelerinin kabul edilebilirliğine karar verme.
- 07:33Eleştirel Düşünen Bireylerin Özellikleri
- Kanıtları usta ve bağımsız biçimde kullanır.
- Düşüncelerini örgütler, bunları tutarlı ve öz bir biçimde açıklar.
- Güvenilir olan ve olmayan gözlemler ve ihtiyaçlar arasındaki farklılıkları bilir.
- Verilen kararlara destek sunmak adına yeterli miktarda delil mevcut olmadığında verilecek yargıyı geciktirir.
- Alternatif eylemlerin neticelerini kestirmeye çalışır, tarafsız ve detaylı şekilde gözlem yapar.
- Konu veya olay ile alakalı delilleri, dokümanları toplamada ısrarcı davranır.
- Gördükleri ve gözlemledikleri durumlar arasındaki ilişkileri bilir ve bu durumlardan anlam çıkarır.
- Bağımsız bir şekilde öğrenme becerisine sahip olmanın yanında bağımsız bir şekilde öğrenme isteği vardır.
- Birey kendi görüşünün yanlış olabilirliğini, önyargılarından kaynaklanan ihtimalleri ve bireysel tercihlere göre basan delilin tehlikesini hesaplar.
- Açık fikirlidir, alternatifleri göz önünde bulundurur, görüşlerini özgürce biçimlendirir ve açıklar.
- Tartışmalar oluşturur ve bilim içerisinde bu tartışmaların sürdürülebilirliğini sağlar.
- Sorun çözme yöntemlerini öğrendiklerinin dışındaki diğer alanlarda da uygular.
- Kaynakların inanılırlığını devamlı olarak irdeler.
- Neden, sonuç ve sayıltıları saptayarak çıkarımlarda bulunur.
- Açık ve net sorular sorar, uygun varsayımlar örgütler ve kurar.
- 09:19Eleştirel Düşünme Yaklaşımları
- Konu temelli eğitim yaklaşımı, öğretilmesi planlanan içerik birimi ile birlikte eleştirel düşünmenin de öğretilmesini öngörmektedir.
- Konu tabanlı öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli öğretim yaklaşımında öğretilmesi planlanan içerik birimi ile aynı zamanda eleştirel düşünmenin öğretilmesi savunulmaktadır.
- Konu temelli
- 10:27Çocukların Çevre Algılama ve Yıldız Karma Yaklaşımı
- Çocukların çevrelerindeki yaşamı algılama konusunda yetersiz oldukları için yetişkinlerin destek olması gerekmektedir.
- Yıldız karma yaklaşım, hem konu temelli yaklaşım hem de genel yaklaşımın birlikte kullanılmasını öngörmektedir.
- 10:52Karar Verme Teorileri
- Karar verme teorileri, kararlarımızı dayandırdığımız gerekçeleri içermektedir ve günümüzde yirmi'den fazla teori bulunmaktadır.
- Karar teorileri dört başlık altında toplanmaktadır: normatif rasyonel karar teorisi, betimsel karar teorileri, hem rasyonel hem de betimsel karar teorileri ve gelişimsel karar teorisi.
- 11:32Bireyin Karar Verme Yaklaşımları
- Geleneksel yaklaşım, karar verirken mantıksal neden, otoritenin deneyimi ve kişisel deneyimler dikkate alınır.
- Rasyonel karar verme yaklaşımında genel amaçlar, karar ortamındaki koşullar ve zorluklar dikkate alınarak kararlar alınır.
- Beyin fırtınası, farklı çözüm yolları bulmak için faydalanılan bir karar verme tekniğidir ve ortaya atılan düşüncelerin ayrıntılı olarak savunulması istenmez.
- Karar ağacı yöntemi, sınıflandırma ve tahmin etmede kullanılan önemli veri madenciliği teknikleri arasında yer almaktadır.
- 13:03Karar Verme Stilleri
- Karar verme stili, bireyin yeni bir durum karşısında nasıl harekete geçeceğini belirlediği yoldur ve çalışanlar mantıklı, sezgisel, bağımlı karar verme ve kararsızlık olmak üzere farklı tip karar vermelerini ortaya koymuştur.
- Mantıklı karar verme tarzında gelecek kararla ilgili gerçekçi seçenekler oluşturulur ve değerlendirilir.
- Sezgisel karar verme tarzı daha çok duygulara ve ödüllere dayanmaktadır, belirsizlikten rahatsız olan bu kişiler genellikle akıllarına ilk gelen veya duygularıyla harekete geçerler.
- Bağımlı karar verme tarzı süreci genelde başkalarının inisiyatifine bırakma şeklinde olur ve olası seçenekler hakkında yeterli bilgi sahibi olmama karar vermeye neden olabilir.
- Kararsızlık, sevilen kararlardan memnun kalmama verdiği ile devam eden bir süreçtir.