Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Mert Hoca tarafından sunulan bir eğitim dersi formatındadır. Öğretmen, edebiyat ve sanat akımları hakkında detaylı bilgiler vermektedir.
- Videoda öncelikle edebiyat akımları (klasizm, romantizm, realizm, natüralizm, şiirdeki akımlar) sistematik olarak anlatılmakta, ardından sanat akımları (kübizm, fütürizm, dadaizm, sürrealizm) ele alınmaktadır. Her akım için temel özellikleri, temsilcileri ve önemli kavramlar açıklanmaktadır.
- Öğretmen özellikle sınavlarda çıkabilecek konulara vurgu yaparak, akımların birbirleriyle ilişkilerini ve temel kavramlarını (bilinçaltı, rüya, varoluş) detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Edebiyat Akımları Tanıtımı
- Mert Hoca, edebiyat akımları hakkında bilgi verecek.
- Klasizm, akıl ve sağduyuya önem veren, Yunan ve Latin edebiyatı örnek alan, seçkin ve soylu insanları ele alan bir akımdır.
- Klasizmde amaç toplum değil bireydir, konu değil konunun işleyişi önemlidir ve bireyin erdemli ve ahlaklı olması amaçlanmıştır.
- 01:34Klasizm ve Romantizm
- Klasizm akımının dünya edebiyatındaki temsilcileri Resi, Corne, Molier ve Le Fonten, Türk edebiyatındaki temsilcileri Şinasi ve Ahmet Vefik Paşa'dır.
- Romantizm, klasisizme tepki olarak doğmuş, akıl ve sağduyunun yerini duygu ve hayal almıştır.
- Romantizmde tarih örnek alınmış, sıradan insanlar ele alınmış, amaç toplumu olgunlaştırmaktır ve doğa tüm yönleriyle ele alınmıştır.
- 02:29Romantizmin Özellikleri
- Romantizmde karşıtlıklar yoğundur, aşk, ölüm, tabiat, din duygusu ve özellikle Hıristiyan mucizeleri işlenen konulardır.
- Romantizmde asla gri tipler yoktur, iyiler iyidir, kötüler kötüdür ve eserlerin sonunda iyiler mutlaka kazanır.
- Romantizmin dünya edebiyatındaki temsilcileri Victor Hugo, Goethe ve Jean Jacquo, Türk edebiyatındaki temsilcileri Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi ve Abdülhak Hamit Tarhan'dır.
- 03:24Realizm
- Realizm, romantizme tepki olarak doğmuş, gerçekler nesnel bir şekilde anlatılır ve sanatçı eserlerde kişiliğini gizler.
- Realizmde gözlem ve tasvir önemlidir, çevre önem kazanmış ve kişiliğin oluşmasında çevrenin etkili olduğuna inanılmıştır.
- Realistler insanı olması gerektiği gibi aktarmışlardır, önemli temsilcileri Balzac, Dostoyevski, Tolstoy, Türk edebiyatındaki temsilcileri Recaizade Mahmut Ekrem ve Halit Ziya Uşaklıgil'dir.
- 04:34Realizmin Özellikleri
- Realist sanatçılar kendilerini toplumun aynası olarak görürler ve gördüklerine duygularını katmadan gerçekçi bir gözlemle verirler.
- Realizmde gözlem ön plandadır, asla duygu katmak yoktur ve sanatçılar eserlerde kişiliklerini gizlerler.
- 05:04Natüralizm
- Natüralizm, realizmden daha da ileri giderek gerçekçiliğin bilimsel deneye dayanması gerektiğini savunmuştur.
- Natüralizmde suya çekim ve deneysel roman gibi kavramlar eserlere girmiştir.
- Natüralizmde toplum bir laboratuvar, insani deneyi konusu sanatçı ise bilim insanı olarak görülmüştür ve determinizm ilkelerini benimsemiştir.
- 06:35Natüralizmin Temsilcileri
- Natüralizmin dünya edebiyatındaki temsilcileri Emile Zola ve Mapussan, Türk edebiyatındaki temsilcileri Hüseyin Rahmi Gürpınar, Nabizade Nazım ve Beşir Fuat'tır.
- Natüralizmi ararken kesinlikle bilim, deney, laboratuvar, insan deneyi konusu ve determinizm ilkelerini benimsemeleri gibi ifadelere dikkat edilmelidir.
- 07:13Şiirdeki Akımlar
- Parnasizm, realizm ve natüralizmin şiire yansımış şeklidir, şiirdeki realizmdir ve anahtar kelimesi biçim mükemmelliğidir.
- Parnasizmde romantizmin ve duygu tutkusuna karşı çıkılmış, şiire egzotik bir atmosfer getirilmiştir.
- Parnasizmin Türk edebiyatındaki temsilcileri Tevfik Fikret ve Yahya Kemal'dir.
- 08:26Sembolizm
- Sembolizm, parnasizme tepki olarak doğmuştur ve dış dünya olduğu gibi değil, hissedildiği gibi anlatılmıştır.
- Sembolizmde şiirde mecaz, imge ve semboller kullanılmış, kızıl akşamlar, alacakaranlık, sararan yapraklar, hüzün ve hüzün veren renkler dekor olarak kullanılmıştır.
- Sembolizmde müzik önemlidir ve Cenap Şahabeddin ile Ahmet Haşim sanatçılarıdır.
- 09:18Sembolizmin Özellikleri
- Cenap Şahabettin önce parnasizmi benimsemiş, daha sonra sembolizm akımının en önemli öncüsü olmuştur.
- Sembolizmde dış dünyanın olduğu gibi değil, hissedildiği gibi, hayal edildiği gibi anlatıldığı belirtilmiştir.
- 09:43Empresyonizm ve Ekspresyonizm
- Empresyonizm (izlenimcilik), sembolizmin devamı sayılır ve dış dünyanın sanatçının iç dünyasında bıraktığı izlenim anlatılır.
- Empresyonizmde güzellik kapalılıktadır, anlam kapalılığı ön plandadır ve sanatçının sanat anlayışı benimsenmiştir.
- Ekspresyonizm (dışavurumculuk), dış dünya değil, insanın iç dünyasındaki gerçekler önemsenin ruhunda gizli olduğu belirtilmiştir ve Franz Kafka önemli temsilcisidir.
- 10:41Sanat Akımları
- Kübizm, üç boyutlu ve geometrik şekillerle göstermeye çalışan, okuyucunun zihninde çağrışım yapması amaçlanan bir akımdır.
- Fütürizm, dinamizm, makine gücü ve hızı vurgulayan, geçmişe dikkat eden bir akımdır ve Nazim Hikmet'in Mayakovski'den etkilenmesiyle fütürizmi benimsemiş olması önemlidir.
- Dadaizm, savaşa karşı olan aydınların başlattığı, kuralsızlığı kabul eden ve kendilerine sanat anarşisti diyenler de olan bir akımdır.
- 11:48Sürrealizm ve Varoluşçuluk
- Sürrealizmde bilinçaltı sanatın gerçek kaynağıdır ve aklın ve mantığın kontrolünde yazılan eserler çağrışımlar sürrealizmin temeli sayılmıştır.
- Varoluşçuluk (varoluş), modern toplumdaki insanın kendi değerini kendisinin oluşturabileceğine ve geleceğini kendisinin kurabileceğine inanan bir akımdır.
- Varoluşçuluk, klame romantizme, realizmi ve natüralizme karşıdır ve Albert Camus önemli bir temsilcisidir.