Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, hayvanların fiziksel özellikleri hakkında bilgi veren eğitici bir içeriktir. Konuşmacı, çeşitli hayvanların beyin, kalp, göz, kulak, dil ve mide gibi organlarının boyutlarını ve özellikleri hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır.
- Video, hayvanların organlarının boyutlarını ve vücutlarına oranlarını karşılaştırmalı olarak anlatmaktadır. Beyinler arasında ispermeçet balinası, fil, yunus ve insan; kalpler arasında mavi balina, Afrika fil ve köpek; gözler arasında dev kalamar, Filipin makisi ve devekuşu; kulaklar arasında Afrika fil ve çöl tilkisi; diller arasında mavi balina ve meyve yarasası; mideler arasında mavi balina ve fil gibi canlıların özellikleri detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Canlıların Beyinleri
- İspermeçet balinası dünyadaki en büyük beyne sahiptir, yaklaşık 8 kilogram ağırlığında olmasına rağmen vücuduna oranı sadece %0,02'dir.
- En büyük beyne sahip memeli fildir, 5 kilogram ağırlığa kadar ulaşabilen beyinlerinin kütlelerine oranı sadece %0,10'dur ve beyni kafalarının arkasında bulunur.
- Yunus'un beyni insanınkinden biraz daha büyüktür (1,5 kilogram civarında) ve düşünmelerini ve anlamalarını sağlayacak kadar büyük ve gelişmiştir.
- 00:46İnsan ve Diğer Canlıların Beyinleri
- Ortalama bir insanın beyni 1,5 kilogram civarındadır ve vücut ağırlığının %2,10'unu oluşturur.
- Sivri sincaplar en büyük beyin-vücut kütlesi oranına sahip memelilerdir, beyinleri vücut kütlelerinin yaklaşık %10'unu oluşturur.
- Beyne sahip en küçük canlı bir insan saçı kadar kalın olan deniz solucanıdır, ancak o minik beynindeki nöronların çalışma prensibi insan beyninde olanlarınkine benzer.
- 01:20Tuhaf Şekilli Beyinler
- Bazı hayvanların beyni görece normal bir boyutta olsa da tuhaf şekillere sahiptir, örneğin mürekkep balığının beyni simit şeklindedir.
- Örümceklerin beyni vücutlarının %80'ini oluşturur ve bacaklarına kadar ulaşır, yani örümcekler bacaklarıyla düşünebilir.
- 01:44Canlıların Kalpleri
- Yaşayan canlılar arasındaki en büyük kalp mavi balinadır, 25 metrelik bir balinanın kalbi 200 kilogram ağırlığındaydı ve uzunluğu yaklaşık bir insan kadardı.
- Mavi balinanın süper kalbi her atışında 220 litrelik kan pompalayabilmektedir.
- En büyük kalbe sahip kara canlısı Afrika filidir, 21 kilogram ağırlığa ulaşabilen kalpleri vücut ağırlıklarının %0,50'ini oluşturur ve insan kalbine göre çok yavaş atar fakat her atış oldukça güçlü ve uzun sürelidir.
- 02:23Kalp-Vücut Oranları
- Kalp-vücut oranı en etkileyici canlılarsa köpeklerdir, tüylü dostlarımızın kalbi vücut kütlelerinin %0,80'ini oluşturur.
- Kedilerin kalbi vücut kütlelerinin %0,35'i kadardır.
- İnsan kalbi yaklaşık 190 gramdır ve her gün yaklaşık 8 ton kan pompalar, günde 100 bin kez, yılda da 36 milyon kez atar.
- 02:50Zürafaların ve Küçük Hayvanların Kalpleri
- Zürafaların kalpleri eşsizdir, sol duvarının kalınlığı 8 santimetreden daha fazlayken, sağ taraftaki en fazla 1,5 santimetre civarındadır.
- Sağ kısım sadece vücudun aşağısına kan taşırken, sol kısım 2 metre yukarıya hayvanın başına kan pompalar.
- Dünyanın en küçük memelilerinden biri cüce sivri faredir, kalpleri her ne kadar küçük olsa da dakikada 1500 dür hızla atar.
- Dünyanın en küçük kalpli hayvanı ateş böceğidir, bu hayvanın sırtı boyunca uzanan boru şeklinde bir organdır ve sadece mikroskopla görülebilir.
- 03:35Büyük Gözlü Hayvanlar
- Bilinen en büyük gözlü hayvan dev kalamardır, gözlerinin çapları 30 santimetre civarındadır ve yaklaşık bir futbol topu büyüklüğündedir.
- Filipin makisi oldukça küçük bir bedene sahip olsa da inanılmaz büyük gözlere sahiptir, gözlerinin bir tanesinin büyüklüğü ile beyninin büyüklüğü aynıdır.
- Devekuşu hem dünyanın en büyük kuşudur hem de en büyük gözlere sahip olanıdır, çapı 5 santimetre olan gözleri yaklaşık bilardo topu büyüklüğündedir.
- Gekoların gözlerinin renk hassasiyeti insanlarınkinden 350 kat daha fazladır ama göz kapakları yoktur, bu nedenle gekolar gözlerini temizlemek için dillerini kullanır.
- 04:36Mürekkep Balığı ve Bakteri Hücresi
- Bir mürekkep balığı türünün sağ gözü normal boyuttadır, yuvarlaktır, mavidir ve hayvanın kafasının içinde yer alır.
- Sol gözü diğerinden iki kat daha büyüktür, sarı renktedir, boru şeklindedir, yukarı bakar ve kafasının üstünde bir çıkıntı yapmaktadır.
- Hayvan büyük gözü sayesinde gün ışığını bulurken, küçük gözüyle de dirimsel ışıldayan avlarını bulur.
- Gezegendeki en küçük gözler bakteri hücresinde bulunur, bilim insanları bu canlıların da dünyayı aynı insanlar gibi kamera benzeri gözleriyle gördüğünü öğrendiklerinde çok şaşırmışlardır.
- 05:11Büyük ve Küçük Kulaklar
- En büyük kulaklar listemizin lideri Afrika filidir, 180 santimetre uzunluğunda ve 150 santimetre genişliğinde olan kulakları binlerce kan damarı barındırır ve bu sayede hayvan aşırı sıcaklardan kendini korur.
- Gölgeli yağmur ormanlarında yaşayan Asya fillerinin kulakları daha küçüktür.
- En fazla 1,30 kilogram ağırlığa ulaşan çöl tilkisi, köpek ailesinin en küçük üyesidir fakat bu ailedeki en büyük kulak-vücut oranına sahiptir, kulaklarının uzunluğu 15 santimetreye kadar ulaşabilir.
- Beethound köpeklerinin kulakları da vücutlarına oranla oldukça uzundur, hatta bazılarınınki sürekli yerde sürüklenir.
- Kutup ayılarının kulakları garip bir şekilde ufaktır, yuvarlak ve kürkle kaplı kulakları ısı kaybını düşürür.
- En küçük kulak müsabakasının şampiyonu köstebeklerdir, kürklerinin altından kulaklarını görmek neredeyse imkansızdır ve bu hayvanlar hayatlarının çoğunu yer altında geçirir.
- BA Üniversitesi'nde yapılan bir keşif, bazı böceklerin kulaklarının memelilerinkine benzemeye başladığını gösterdi, bu da onları dünyanın en küçük kulaklı hayvanları yaptı.
- 06:34Büyük ve Küçük Dil
- Hayvanlar alemindeki en büyük dil rekoru mavi balinada, ağırlığı 3 tona kadar çıkabiliyor ve dilleri dünyanın en büyük timsahı olan tuzlu su timsahı kadar büyük oluyor.
- Bukalemun dilini yapışkan bir kement olarak kullanır ve boyu vücudunun 1,5 katı uzunluğundadır, eğer bizim dilimizde bu oranda olsaydı yaklaşık 3,5 metre uzunlukta bir dille dolaşmak zorunda kalırdık.
- Vücuduna oranla en büyük dile sahip memeli meyve yarasasıdır, bu hayvanların dili yaklaşık 5 santimetre uzunluğundadır ve kendi vücudundan 1,5 kat daha uzundur.
- Yarasa devasa dilini göğüs kafesinin içinde tutar.
- Dev karınca yiyenlerin boyu 2 metreye kadar uzayabilir, dilleri ise yaklaşık 60 santimetredir, yani neredeyse vücutlarının 3/1'i kadardır ve karınca yiyen dilini dakikada 160 kez kullanır.
- Zürafalar sadece 2 metre uzunluğundaki büyüleyici boyunlarıyla değil, yarım metre dışarıya uzata bildikleri dilleriyle de etkileyici hayvanlardır, dillerinin etrafındaki sert dış katman hayvanı akasya ağacının kiler gibi dikenlerden korur.
- Ölçülen en uzun insan dilinin uzunluğu kapalı dudaklardan dilin en ucuna kadar 10 santimetreydi.
- 08:11Büyük ve Küçük Mideler
- En büyük midenin hangi canlıya ait olduğunu tahmin edebilecek misiniz? Elbette mavi balina, bu hayvanlar üç dev odaya ve aynı anda tonlarca yemeğe ev sahipliği yapabilen bir mideye sahiptir, her gün 40 milyon küçük karides yuttukları unutmamak gerek.
- Kocaman bir mideye sahip olan diğer canlı ise fildir, yetişkin bir erkek fil her gün vücut ağırlığının %1'i kadar yemek zorundadır, bu yaklaşık 60 kilogram civarındadır.
- Güçlü mideleri olmasaydı dev pandalar günün 14 saatini bambu yiyerek geçiremezdi, bambu pandaların sindirim sistemine hiç de iyi gelmez çünkü mideleri bu kadar fazla bitki lifini parçalamaya uygun değildir.
- İnsan midesi rahat ve boş olduğunda 70 gram gıda tutabilir, fakat genişlediğinde bu sınır 12 kat artabilir.
- Hiç midesi olmayan bir canlı da var, ornitorenk evrim sürecinde bu organını kaybetmiştir ve muhtemelen yeniden oluşmayacaktır, ayrıca midesi olmayan tek hayvan o değildir, örneğin sazan ailesinden bazı balıkların da midesi yoktur.