Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının diyalektik (eristik) ve tartışma teknikleri hakkında sunduğu kapsamlı bir eğitim dersidir. Konuşmacı, Aristoteles'in "Topik" eserindeki kavramlar ve Schopenhauer'ın tartışmalar hakkındaki düşünceleri aktarmaktadır.
- Video, tartışmaların temel yapısını, Aristoteles'in kavram ilişkilerini ve 382 adet topos (lokus) sistemini açıklayarak başlar. Ardından tartışmalarda kullanılan çeşitli hileleri (çürütmeler) sistematik olarak numaralandırarak ve örneklerle açıklar. Hileler arasında konuya yönelik ve insana yönelik çürütmeler, genişletme genişletme, eşatlılık, mutlaklaştırma, oyunu gizleme, otorite gösterme, anlamazdan gelme, kişiselleştirme gibi teknikler bulunmaktadır.
- Konuşmacı, Aristoteles'in tartışmaları kazanmak için kullanılan hileleri detaylı şekilde ele alırken, günlük hayattan örnekler vererek bu tekniklerin nasıl uygulandığını göstermektedir. Video, tartışmaların yapısını ve insan davranışlarını anlamak isteyenler için faydalı bilgiler içermektedir.
- 00:01Diyalektik ve Haklı Çıkma Sanatı
- Diyalektik, mutlaka haklı çıkmak amacıyla kullanılan tartışma sanatıdır, hem haklı hem de haksızken de kullanılır.
- Bir kişinin objektif olarak haklı olmasına rağmen, izleyicilerin veya kendi gözünde haksız kabul edilebilir ve savunduğu önerme çürüttüğünde, tartışmacı bu durumu kabul etmez.
- Bir tezin objektif doğruluğu ile tartışmacı ve dinleyicilerin değerlendirmesine göre geçerliliği iki ayrı şeydir.
- 01:05İnsanın Doğası ve Diyalektik
- Diyalektik insan türünün kötülüğünden ileri gelir; dürüst olsaydık sadece gerçeği gün ışığına çıkarmaya çalışırdık.
- Doğuştan kibirlilik, ilk öne sürdüğümüz düşüncenin yanlış çıkmasını istemez, bu nedenle her tartışmacı doğru bir yargıda bulunmak için çaba göstermelidir.
- Doğuştan kibirlilik genellikle gevezelik ve doğuştan hilekarlıkla eşlik eder, bu kişiler düşünmeden konuşur ve savlarının yanlış olduğunu fark ederlerse durumun tam tersi gibi görünmesini isterler.
- 02:39Diyalektikte Hilekarlık ve Mazeret
- Doğrunun yanlış ve yanlışın doğru gibi görünmesi gerekmektedir, ancak bu hilekarlığın mazereti vardır.
- Başlangıçta önermemizin doğruluğundan eminizdir, ancak karşı tarafın argümanları onu geçersiz kılmış görünürse bile, haklı olduğumuzu sonradan anlamamız mümkün olduğundan vazgeçmemeliyiz.
- Tartışmada hilekarlığa neredeyse mecbur kalırız, anlama yetimizin zaafı ve istencimizin sapkınlığı birbirini destekler.
- 04:38Doğal Diyalektik ve Mantık
- Herkesin kendi doğal mantığı olduğu gibi, kendi doğal diyalektiği de vardır, ancak doğal diyalektik doğal mantık gibi güvenilir değildir.
- Yanlış yargılar çok fazladır, yanlış çıkarımlar ise son derece seyrek görülür.
- Doğal diyalektiğin yetersizliği eşit dağıtılmamış bir doğal yetenektir, tıpkı yargıda bulunma yetisinin eşitsiz dağılımı gibi.
- 06:21Aristoteles ve Diyalektik
- Mantığın pratik kullanımı yoksa da diyalektiğin pratik kullanımı mümkündür.
- Aristoteles, mantığın önermelerin yalın biçimiyle, diyalektiğin ise onların içeriğiyle uğraşacağını belirtmiştir.
- Aristoteles diyalektiğin amacını tartışmayı göstermiş, ancak gerçeğin aranmasını da belirtmiştir ve önermelerin nesnel doğruluğunun onların geçerli kılınmasından farklı olduğunu bilinçliydi.
- 08:06Aristoteles'in Diyalektik Yaklaşımı
- Aristoteles, diyalektiği kurma işini Topiklerde metodik ve sistematik olarak ele almıştır, ancak açıkça pratik olan amaca tam anlamıyla ulaşılamamıştır.
- Aristoteles Analitiklerde kavramları, yargıları ve çıkarımları saf biçim açısından ele aldıktan sonra içeriye yönelmiştir.
- Her tartışmanın bir tezi veya problemi ve bunu çözmekle görevli önermeleri vardır, burada söz konusu olan her zaman kavramlar arasındaki ilişkidir.
- 09:06Aristoteles'in Diyalektiği
- Aristoteles'in diyalektiğinde kavramlar arasında dört ilişki vardır: tanım, cins, proprium (ayrımcı özellik) ve akide (başkalarından ayırt edici özellik).
- Aristoteles, Topic'in sekizinci kitabında kavramların bu dört açıdan birbirleriyle girebilecekleri tüm ilişkileri ve kurallarını açıklar.
- Aristoteles, bu ilişkileri "topos" (yer, durum) olarak adlandırır ve üçyüzsekseniki adet topos sıralar.
- 10:58Topos'un Özellikleri
- Topos saf içeriksel değildir, belli bir nesne ya da kavrama bağlanmaz, ancak kavram sınıflarının bir ilişkisine dairdir.
- Ele alış biçimseldir ancak saf biçimsel değil, çünkü kavramların içeriği ile ilgilenir.
- Aristoteles'in topoi kuralları çoğu zaman herkesin kendiliğinden bildiği ve muhalifinin bunlara riayet etmesi için kendiliğinden ısrar ettiği şeylerdir.
- 12:50Topos Örnekleri
- Bir cinsin türü olmayan bir şeyin cinsi de yoktur; türü olmayan bir şeyin cinsi de yoktur.
- Nitelik (proprium) konusunda ikiyüzonbeş topos vardır; geçersizleştirme üzerine duyusal yoldan algılanacak bir şey belirtmek kötü bir belirtmedir.
- Niteliğin doğru şekilde belirtilmesi için ya duyusal yoldan algılanmayan bir şey ya da duyusal yoldan bilinen ama kaçınılmaz olarak hazır bulunan bir şey belirtilmelidir.
- 15:12Cicero'nun Topikleri
- Cicero kendi topiklerini Aristoteles'in eserini taklit ederek oluşturmuştur, ancak metin çok sığ ve zayıftır.
- Cicero bir toposun ne anlama geldiğini ve amacının ne olduğunu açık seçik kavrayamamıştır.
- Cicero'nun bu eseri en kötü yazılarından biridir.
- 15:50Diyalektikin Amacı
- Diyalektiği saf haliyle kavramak için objektif gerçekle ilgilenmeden, sadece haklı çıkma sanatı olarak ele alınmalıdır.
- Diyalektiğin başlıca görevi, her türden saldırıya karşı insanın kendini nasıl savunacağını ve başkasının iddialarına nasıl saldırabileceğini göstermektir.
- Objektif doğruyu bulma işi, kendi önermelerini geçerli kılma sanatından ayırt edilmelidir.
- 16:50Diyalektikin Doğru Tanımı
- Diyalektik, görüntünün mantığı olarak tanımlanması yanlıştır; böyle olsa sadece yanlış önermelerin savunmasında kullanılabilirdi.
- Diyalektik, objektif doğruyu bir kenara bırakmak zorundadır; tek yapmamız gereken kendi iddialarımızı savunmak ve muhalifimizin görüşlerini çürütmektir.
- Genellikle objektif doğru bilinmez ve çoğu zaman haklı ya da haksız olduğumuzu bilemeyiz.
- 18:35Diyalektikin Bilimsel Yapısı
- Diyalektik tinsel bir kılıç dövüşüdür ve ancak böyle saf olarak kavranırsa kendine özgü bir disiplin oluşturabilir.
- Diyalektik, tartışmada haklı çıkmayı amaç eder ve en doğru ismi "eristik diyalektik"tir.
- Diyalektiğin bilimsel temel görevi, tartışmada başvurulan hileleri tek tek açıklamak ve çözümlemektir.
- 20:37Diyalektikin Geleceği
- Diyalektik açıkça objektif gerçekliği değil, tartışmayı kazanmayı nihai amacı yapmalıdır.
- Bu yönde gerçekleştirilmiş herhangi bir çalışma yoktur, bu nedenle bakir bir alan vardır.
- Amaca varmak için deneyimden yola çıkılmalı ve çevremizde sık yaşanan tartışmalarda tarafların kullandığı hileler gözlemlenmelidir.
- 21:20Tartışmaların Temelleri
- Bir tartışmada muhalifin öne sürdüğü tezi çürütmek için iki tarz vardır: konuya yönelik (nesnel gerçekle uyuşmadığını gösterme) ve insana yönelik (muhalifin başka iddialarıyla çeliştiğini gösterme).
- Tartışmaların iki yolu vardır: doğrudan çürütme (tezin nedenlerine saldırır) ve dolaylı çürütme (tezin sonuçlarına saldırır).
- Doğrudan çürütme, muhalifin önermesini dayandırdığı nedenlerin yanlış olduğunu gösterme veya nedenleri kabul edip bunlardan önermenin çıkmayacağını gösterme şeklinde olabilir.
- 22:57Dolaylı Çürütme Yöntemleri
- Dolaylı çürütmede sapma, muhalifin önermesini doğru kabul edip, bunu doğru kabul edilen başka bir önermeyle birleştirerek açıkça yanlış bir sonuç çıkarmak şeklinde olur.
- Örnek karşı örnek yöntemi, genel önermenin doğru formülasyonunda kapsadığı özel durumlara gönderme yaparak çürütme yöntemidir.
- Her tartışma prensiplere dayanır, ancak gerçek ve görünüş ayrımını yapamamak tartışmaları uzatır ve sertleştirir.
- 25:07Tartışmaların Temel Prensipleri
- Tartışmada herhangi bir konu hakkında hemfikir olmak gerekir, prensipleri reddeden biriyle tartışmak mümkün değildir.
- Tartışmalarda hileler kullanılabilir, örneğin muhalifin iddiasını doğal sınırları ötesine çekmek ve kendi önermeyi dar anlamda ele almak.
- Hileye karşı çare, ana fikrin ya da tartışma konusunun kesin ve doğru olarak ortaya konmasıdır.
- 30:22Eşatlılık Hilesi
- Eşatlılık, iki farklı kavramın aynı sözcükle karşılanmasıdır ve bu hile ile ortaya konulan iddia genişletilir ve çürütülür.
- Eşatlılık hilesi, özellikle aynı sözcükle karşılanan kavramların yakın ilişki içinde olduğu durumlarda yanıltıcı olabilir.
- Örneğin "onur" sözcüğünün eşatlılığı aracılığıyla burjuva onuru (itibar) ve şövalyelik onuru (şeref) kavramları birbirine karıştırılabilir.
- 33:50Hile Üç: Mutlaklaştırma
- Mutlaklaştırma, başka bir şeyle bağlantı halinde ortaya konulan bir önermeyi sanki genel, doğrudan mutlak bir geçerlilikle ifade edilmiş gibi almak ve sonra çürütmektir.
- Aristoteles'in örneğine göre, zenci siyahtır ancak dişlerine bakılırsa beyazdır, yani aynı zamanda hem siyahtır hem de siyah değildir.
- Konuşmacı, dingicileri insan olarak övdüğünü ancak Hegele'nin teorik çalışmalarını ele aldığından savunmayı başarmıştır.
- 35:46Hilelerin Ortak Özellikleri
- İlk üç hile birbirine benzerdir ve ortak özelliği muhalifin ileri sürülen olandan değil, farklı bir şeyden söz etmesidir.
- Muhalifin saldırısına karşı, onun çıkarsamasında vardığı sonucu reddetmek gerekir.
- Muhalifin öncülleri kabul etmeyeceği anlaşılıyorsa, bu öncüllerin de öncüllerini ortaya koymak gerekir.
- 36:45Hile Dört: Oyunu Gizleme
- Eğer bir sonuç çıkarmak istiyorsak, bunu önceden belli etmemeli, öncülleri tek başlarına konuşmaya serpiştirerek kabul ettirmeliyiz.
- Ön tasımların öncüllerini herhangi bir düzen olmaksızın, oyunumuzu belli etmeden kabul ettirerek sonuca varırız.
- Aristoteles bu kuralları Topik Sekiz'de vermiştir.
- 37:47Hile Beş: Yanlış Önerme Kullanma
- Muhalif doğru öncülleri kabul etmiyorsa, savımızın ispatı için yanlış önermelerden yararlanabiliriz.
- Yanlış öncüllerden doğru sonuç çıkabilir ama doğrudan yanlış çıkmaz.
- Muhalifin yanlış önermesini, onun doğru sandığı yanlış önermelerden hareketle çürütmek mümkündür.
- 38:59Hile Altı: Kanıtı Varsayma
- Kanıtlanması gereken şeyi varsayarak gizli bir kanıtı varsayma yapılır.
- Bir başka isim kullanarak veya tartışmalı bir noktayı kabul edilebilir bir genellemeye katarak kanıtlanabilir.
- Eğer genel bir önerme ispatlanacaksa, her bir tekil önermenin kabul edilmesi sağlanır.
- 40:17Hile Yedi: Bir Anda Çok Soru Sorma
- İddiayı ortaya atan kişi, muhalifine sorular sorarak onun kabul ettiklerinden hareketle tezinin doğruluğunu gösterir.
- Bir anda yığınla geniş kapsamlı, ayrıntılı soru sorularak asıl kabul ettirilmek istenen şey gizlenir.
- Kabul edilenlerden çıkarılan argüman hızla öne sürülür, böylece yavaş anlayanlar konuyu takip edemez ve olası hataları gözden kaçırır.
- 41:27Hile Sekiz: Muhalifi Kızdırma
- Muhalifi kızdırmak, öfkeli kişinin doğru yargıda bulunamaması ve avantajını kullanamamasıdır.
- Onu açıkça haksızlıklar yaparak, rahatsız ederek ve haddini bilmez bir tavırla kızdırabiliriz.
- 41:46Hile Dokuz: Soru Sırasını Karıştırma
- Sonuç çıkarmayı sağlayacak sorular düzgün bir sırayla sorulmaz, tersine başka yerlere dağıtılır.
- Muhalif nereye varmak istediğini bilemez ve tedbir alamaz.
- Cevapların çeşitli niteliklerinden yararlanarak farklı hatta karşıt sonuçlar çıkarabiliriz.
- 42:22Hile On: Zıttını Sorma
- Muhalifimizin tezimiz için olumlu yanıt almamız gereken sorulara olumsuz yanıt verirse, sanki olumlu yanıt almak istiyormuş gibi tezimizin aksi yönde sorular sormalıyız.
- Hangi önermeye olumlu yanıt istediğimizi anlayamayacaktır.
- 42:50Hile Onbir: Sonucu Sormama
- Tüme varım yaptığımızda, muhalifimiz bunun için gerekli tekil durumları kabul etmişse, ona bu tekil durumlardan çıkan genel doğruyu sormaktan kaçınmalı.
- Muhalif zamanla bunu kabul ettiğine inanmaya başlayacak ve dinleyiciler de aynı şekilde düşünmeyeceklerdir.
- 43:33Hile Oniki: İsim Seçme
- Kendine has bir adı olmayan, ancak metafor aracılığı ile belirtilebilen genel bir kavram söz konusuysa metaforu iddiamıza elverişli şekilde seçmeliyiz.
- Muhalif herhangi bir değişiklik önerdiğinde bundan "yenilik" diye söz etmeliyiz çünkü bu kelime hoş karşılanmaz.
- İspat edilmek istenen şey önceden sözcüğe, isimlendirmeye katılır, sonra analitik bir yargı halinde ortaya çıkarılır.
- 46:01Hile Onüç: Tezat Sunma
- Muhalefet tezimizi kabul ettirmek için karşı tezi de sunup seçim yapmayı ona bırakmalı.
- Muhalifin paradoksa düşmesine yol açmadan tezimizi makul göstermeliyiz.
- Bu, siyahın yanına gri bir şey yerleştirince ona beyaz, beyazın yanına gri bir şey koyunca da siyah dememize benzer.
- 47:02Hile Ondört: Zafer Narası
- Eğer birçok sorudan sonra hedeflediğimiz çıkarım yararına cevaplar ortada yoksa, istediğimiz vargıyı sanki kanıtlanmış gibi zaferle öne süreriz.
- Eğer muhalifimiz çekingen ya da aptalsa ve biz de yüksek bir sesle saygısızca konuşuyorsak, bu hile gayet başarılı olur.
- Bu bir tür neden olmayan bir şeyi neden gibi alarak yanıltmadır.
- 47:41Hile Onbeş: Tez Ekleme
- Eğer ortaya paradoksal bir önerme getirdiysek ve kanıtlamakta zorlanıyorsak, doğru ama doğruluğu çok da belirgin olmayan bir başka önermeyi kabul veya reddetmesi için muhalife sunarız.
- Sanki ispatı buradan çıkaracakmış gibi yaparız.
- 48:02Tartışma Taktikleri ve Hileleri
- Muhalifin yeni önermesini reddetmesi durumunda, onun yargısının saçmalığını gösterip zafer kazanılır; kabul ederse ise paradoksu kanıtlanmış olur.
- Hile Onaltı: Muhalifin iddiasının kendisiyle çelişip çelişmediğine bakmak gerekir, örneğin intiharı savunuyorsa neden kendini asmıyor sorusu sorulabilir.
- Hile Onyedi: Muhalif bir karşı kanıtla sıkıştırdığında, çift anlamlılıklara veya başka durumlara kaydırmaya uygunsa, ince bir ayrım getirerek kendimizi kurtarabiliriz.
- 50:04Tartışmayı Kontrol Etme Yöntemleri
- Hile Onsekiz: Muhalif bizi alt edebileceği bir argümantasyona giriştiğinde, tartışmayı kesmek, başka yöne saptırmak veya muhalifi başka bir konuya yöneltmek gerekir.
- Hile Ondokuz: Muhalif bizi belirli bir noktaya karşı çıkmaya çağırdığında, konuyu genel bir düzeye çekip buna karşı konuşmak avantaj sağlar.
- Hile Yirmi: Muhalifle tüm öncüllerimizi konuşup bunları kabul ettirdiğimizde, vargıyı kendimiz çıkarmalıyız; eksik bir öncüle de sanki kabul edilmiş varsayarak çıkarsamayı yapabiliriz.
- 51:54Muhalifi Alt Eden Stratejiler
- Hile Yirmi Bir: Muhalifin sofistik bir argümana başvurduğunu fark edince, aynı derecede yüzeysel ve sofistik bir karşı argümanla onu alt edebiliriz.
- Hile Yirmiiki: Muhalif, tartışma konusuyla yakın bir önermeyi kabul etmemizi isterse, bunu petito prensibi olduğu gerekçesiyle reddederiz.
- Hile Yirmiüç: Muhalifi itirazlarla kışkırtarak, doğru bir önermeyi abartmasını sağlayabiliriz; sonra bu abartıyı çürüttüğümüzde, sanki orijinal tezi çürütülmüş gibi görünür.
- 54:12Çelişkiler ve Karşı Örnekler
- Hile Yirmidört: Sonuç uydurma, yanlış çıkarsamalarla ve kavramları çarpıtarak, muhalifin tezinden saçma veya tehlikeli önermeler çıkarılır.
- Hile Yirmibeş: Karşı örnek uydurma, genel bir önerme ortaya koymak için çok sayıda özel durum gerektirirken, karşıtın saçma olduğunu göstererek ispatlama yöntemidir.
- Karşı örneklerde dikkat edilmesi gerekenler: örneğin doğru olup olmadığına, genel önermenin kavramı altında yer alıp almadığına ve gerçekten çelişip çelişmediğine bakmak gerekir.
- 56:42İnatçı Tartışma Taktikleri
- Hile Yirmialtı: Gerekçeyi terse çevirme, argümanın ters yöne çevrilmesi ve muhalifin argümanı ona karşı kullanılır.
- Hile Yirmiyedi: Öfkede zaaf arama, muhalif kızdığında argümanı daha büyük gayretle öne sürmek, muhtemelen düşünce silsilesinin zayıf yanına dokunmuş olabiliriz.
- Hile Yirmisekiz: Tribünlere oynama, uzmanlar tarafından fazla bilgili olmayan dinleyiciler önünde, geçersiz bir itirazla muhalifi gülünç duruma düşürmek.
- 59:53Tartışmayı Saptırma
- Hile Yirmidokuz: Yenileceğimizi anlayınca bir saptırma yapabiliriz; konuya aitmiş gibi görünen ama aslında farklı bir şeyi tartışmaya başlarız.
- Saptırma yine de tartışılan konuyla ilgili ise kısmen tevazuyla, muhalifle ilgili ise yalnızca yüzsüzlükle yapılabilir.
- 1:00:39Tartışmada Saptırma ve Kişiselleştirme
- Tartışmada muhalifin çin'de falaka cezası uygulandığını iddia etmesi ve bunu çay içilmesine bağlaması, saptırma taktiği olarak değerlendirilir.
- Saptırma, araştırma konusunun dışına çıkarak yapılan ve belli ölçüde kişiselleştirme içeren bir hiledir.
- Kişiselleştirme, tartışmada kişisel suçlamalarla karşılıklı suçlama yaparak, aslında suçlamaların havada kalmasını ve dinleyicinin iki tarafın da kötülüklerinden haberdar olmasını sağlar.
- 1:02:33Otorite Gösterme Hilesi
- Otorite gösterme hilesi, muhalifin bilgi derecesine göre bir otoriteye başvurarak sebep veya gerekçe yerine otoriteye dayanmaktır.
- Muhalifin bilgi ve yetileri ne kadar sınırlı ise, ona karşı kullanılacak otoriteler o kadar fazladır; ancak bilgi ve yetileri birinci sınıfsa, geçerli otoriteler çok azdır.
- Sıradan insanlar her türden uzman karşısında derin bir saygı duyar ve genellikle öğretmene öğrettiği konuda tam bilgi sahibi olduğuna inanır.
- 1:04:14Otoriteleri Kullanma Yöntemleri
- Muhalifin hiç anlayamadığı otoriteler en etkili olanlardır; eğitimsiz kişiler yunanca ve latince ifadelere karşı özel bir saygı duyar.
- Otoriteleri gerekli durumlarda sadece bağlamı kaydırarak değil, doğruca çarpıtarak da aktarabilir veya tamamen uydurulabilir.
- Genel önyargılar da otorite olarak kullanılabilir çünkü çoğu kişi "çok kişinin inandığı bir şey var demektir" düşüncesine sahiptir.
- 1:05:27Yaygınlığın Etkisi
- İnsanlar genel kabul gördüğüne inandırıldıkları bir fikri ne kadar saçma olursa olsun kolayca benimserler çünkü kendilerini tanıma onlarda tamamen eksiktir.
- Bir düşüncenin yaygınlığı onun doğruluğunun kanıtı değildir, hatta doğru olma ihtimalini arttırmaz bile; zaman geçtikçe yaygınlığın kanıtlama gücü zayıflar.
- Evrensel düşünce denilen şey aslında sadece iki ya da üç kişinin görüşüdür ve yaygınlığa ulaşır ulaşmaz, daha sonraki yandaşları bunu onun sağlam ve ikna edici gerekçeleri olmasına bağlar.
- 1:08:22Fikirlerin Yayılması ve Tartışmalarda Otorite
- Taraftarlık bir görev haline geldiğinde, düşünüp yargıda bulunabilecek olan birkaç kişi de susar ve sadece başkalarının görüşlerini tekrarlayan kimselerin konuşmasına izin vardır.
- Sıradan insanlarla tartışırken genel geçerli düşünceden otorite olarak yararlanılabilir çünkü iki kişi kapıştığında çoğunlukla otoritelerden yararlanırlar.
- Akıllı biri, düşünmeme ve yargıda bulunmama sularına dalmış muhalifiyle uğraşmak zorunda kalmışsa, en iyisi işin kolayına kaçıp aynı silaha başvurması ve otoriteleri düşmanın zayıf yönlerini açığa çıkaracak şekilde seçmesidir.
- 1:11:27Anlamazdan Gelme Hilesi
- Anlamazdan gelme hilesi, muhalifin ileri sürdüğü argümanlara cevap veremeden ince bir ironi ile yargıda bulunma yeteneğinin olmadığını söylemektir.
- "Bu sizin söylediğiniz benim zayıf anlama gücümün ötesindedir, doğru olabilir ama ben anlayamıyorum ve bir yargıda bulunmaktan imtina ediyorum" diyerek dinleyiciler gözünde itibar korunur.
- Bu yöntem, muhalifin söylediklerinin saçma olduğunu ima etmeyi sağlar.
- 1:12:02Hileler ve Stratejiler
- Eski eklektik ekole bağlı profesörler, Kant'ın kitabını anlamadıklarını söyleyerek eleştiriyi bastırmaya çalıştılar, ancak Kant'ın savunucuları onların haklı olduklarını gösterince, profesörler iyi hissetmediler.
- Bu hile, muhalifin kendisinden daha üstün olduğunu düşündüğü kişiler tarafından kullanılır ve muhalifin kavrama yeteneğini sorgulamaya yönelir.
- Karşı vuruş olarak, muhalifin kavrama yeteneğinin sorunu değil, konuşmacının ifade ediminde sorun olduğunu iddia ederek öcü alınabilir.
- 1:13:36Etiketleme Hilesi
- Etiketleme hilesi, muhalifin iddiasını nefret edilen bir kategoriye dahil etmek suretiyle saf dışı bırakmayı amaçlar.
- Bu hile, iddianın kategoriyle özdeş olduğu veya önceden çürütülmüş olduğu varsayımını içerir.
- Bu hile, nedenler kabul edilirken sonuçlar inkar edilmesi şeklinde gerçekleşir ve nedenden sonuca götüren çıkarsama zorlayıcıdır kuralıyla çelişir.
- 1:15:37Zayıf Noktada İsrar Etme
- Muhalif bir soruya doğrudan cevap vermez, karşı soru sorar veya konu dışına saparsa, bu zayıf bir noktaya dokunduğunuzun işaretidir.
- Zayıf noktayı bilmeden bile bu noktayı zorlamayı sürdürmek ve muhalifin uzaklaşma çabasına izin vermemek gerekir.
- 1:16:29Tepki Hilesi
- Tepki hilesi, nedenler yerine güdüler üzerinden iradeye etki etmeye çalışır ve muhalifi ve dinleyicileri kendi yanına çeker.
- Muhalifin savunduğu görüşün kendi çıkarına zarar vereceğini hissettirebilirseniz, muhalif bu görüşü fırlatıp atacaktır.
- Dinleyiciler, muhalifin tezi ciddi olsa bile, bu tezin bağlı bulundukları cemiyetin ortak çıkarlarına aykırı olduğunu belirttiğinizde, muhalifi rezil ederler.
- 1:19:17Laflarla Kalabalığı Yapma
- Laflarla kalabalığı yapma hilesi, muhalifi saçma sözlerle şaşkına çevirip sersemletmeyi amaçlar.
- İnsan genellikle duyduğu sözlerin taşıdığı bir anlam olduğunu düşünür ve muhalif anlamadığı şeyler duymaya alışkınlığından dolayı etkilenir.
- Bu hile, laf kalabalığını tezimizin tartışma götürmez ispatı gibi göstererek uygulanabilir.
- 1:24:15Yanlış Kanıttan Yararlanma
- Muhalif haklı olsa bile kötü bir kanıt seçtiyse, bu kanıtı çürüterek tezin tamamını çürüttüğünüzü iddia edebilirsiniz.
- Bu hile, bir insana yönelik argümanı bir konuya yönelik argüman gibi göstermeyi içerir.
- Örneğin, tanrının varlığına dair kolayca çürütebilen ontolojik kanıtı ileri sürdüğünde durum böyledir.
- 1:25:00Tartışmada Kullanılan Hileler
- Tartışmalarda dava konusuna uymayan yasa maddelerine başvurulabilir veya uygun madde akıllara gelmez.
- Kişiselleştirme, muhalifin üstün olduğunu görünce hakaret, saygısızlık ve kabalığa başvurmak anlamına gelir.
- Kişiselleştirme, tartışma konusundan ayrılarak muhalifin üzerine gitmek ve onun kişiliğine saldırarak insana yönelik argümana başvurmaktır.
- Kişiselleştirme, nesnel tartışmadan uzaklaşarak muhalifin kabul ettiklerine yönelir.