Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sistem liderliği dersleri veren akademisyen tarafından sunulan eğitim formatında bir konuşmadır. Konuşmacı, kitabından alıntılar yaparak ve kendi deneyimlerinden örnekler vererek konuyu anlatmaktadır.
- Video, değerlerin hayatımızdaki etkisini ve hedef belirleme stratejilerini üç ana başlık altında ele almaktadır: kendini keşfetme, hedef belirleme ve hedeflere ulaşma yolunda ilerleme. Konuşmacı, hedef belirleme konusunda altı temel kriteri (tatmin edici, ortak, mantıklı, belirgin, ulaşılabilir ve limitleri konulmuş) detaylı şekilde açıklamakta ve çeşitli hikayeler üzerinden bu konuyu pekiştirmektedir.
- Konuşmada Robert de Vinson, Şerif Bey, Mehmet dede ve torunu, Kurtuluş Savaşı sırasında Amerika'nın General Garcia'ya mektup götürmesi, Elijah Wood'un "Yüzüklerin Efendisi" filminde Frodo rolünü almak için çabalaması gibi çeşitli örnekler kullanılmaktadır. Ayrıca, Kansas Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma üzerinden hedef yazmanın iş başarısına etkisi de anlatılmaktadır.
- 00:03Değerlerin Etkisi
- Arjantinli ünlü golfçi Robert de Vinso, bir kadının çocuğunun hasta olduğunu ve hastane masraflarını ödemesi olanaksız olduğunu anlatması üzerine turnuvadan kazandığı paranın bir kısmını kadına verdi.
- Profesyonel golf derneğinin görevlisi, kadının sahtekar olduğunu ve hasta bir çocuğu olmadığını söyledi, ancak Vinso bunu "bu hafta duyduğum en iyi haber" olarak karşıladı.
- Aynı pencereden dışarı bakan iki adamdan biri sokaktaki çamuru, diğeri ise gökteki yıldızları görür; dünyada herkes mutlu olmak ister, ancak sizi mesut eden şey ne olduğunuz ne de ne yaptığınızdır, görüş ve değerlerinizdir.
- 02:06Değerlerin Kararlara Etkisi
- Konuşmacı, Türkiye'nin en büyük iki bankasından birinin yeniden yapılanma çalışmasıyla ilgili danışmanlık yapacağını ve ertesi gün bankanın üst yönetimine sunum yapacağını belirtiyor.
- Konuşmacı, dolmuş kuyruğunda şişe dibi gözlüklü bir adamın gözlerini gördüğünde, proje ve sunumla ilgili düşüncelerinden vazgeçip adamın çay süzgeçlerini satın alıyor.
- Yedi yıl önce olsaydı kuyruktan çıkamazdı, ancak şimdi kuyruktan rahat çıkabiliyor çünkü hayatla ilgili değerlerini belirlemiş ve bu değerler kararlarını kolaylaştırıyor.
- 06:46Değerlerin Algılara Etkisi
- Dede ve torunu Mehmet, İstiklal Caddesi'nde yürüyüşlerinde cırcır böceklerinin sesini duyup duymadıklarını tartışıyorlar.
- Parkta dede, madeni bir para havaya fırlatarak insanların dikkatini çekiyor ve Mehmet'e "neye odaklanırsan veya ne ile daha çok ilgili, sen onu duyar ve görürsün" diyor.
- Değerleriniz kararlarınızı etkilediği kadar algılarınızı da etkiler, dünyayı anlama şeklinizi verirler.
- 08:45Ortak Değerlerin Önemi
- Bireysel değerlerinizin dışında ortak değerleriniz varsa bir aile olursunuz, ortak değerleriniz yoksa bir aile olamazsınız.
- 1990'lı yılların başında Muğla'nın Kemer ilçesindeki Ziraat Bankası'nda, muhasebeci olan baba Suat Karakoç'un emekliliğine birkaç yıl kala gözlerini kaybetmesi üzerine, oğulları Hakan ve Erkan onun yanında iki gözü gibi hareket ediyorlar.
- Fransa'dan bir kızın ailesinden master yapmak için destek istemesi ve "mirasından düşeriz" demeleri, Kemer'deki iki ailenin değerlerinin farklılığını gösteriyor.
- 11:06Kitabın Temel Konuları
- Kitapta temel olarak anlatılan üç konu: kendinizi nasıl keşfedersiniz, hedeflerinizi nasıl belirlersiniz ve hedeflerinize giden yolda nasıl ilerlersiniz.
- Gelecek hayaliniz zor günlerinizde ilerisi için size ışık tutar, güç verir ve ona ulaşma hayali size hep diri tutar.
- Hayat amacınız size aittir, hayatınıza değer katar, sizi sürükler, yaptıklarınızdan duyduğunuz tatmini arttırır ve gelecek planlarınızı etkiler.
- 12:50Hedef Belirleme ve Sorumluluk
- Amerika, Kurtuluş Savaşı'nda İspanya ve sömürge ordusunu tecrit etmek için Kübalı General Garcia'ya talimat göndermek zorunda kaldı.
- Yüzbaşı Rovan, Garcia'ya mektup götürmek için görevlendirildi ve dört gün sonra Küba kıyılarına ulaştı.
- Bu hikaye, her okula örnek insan modeli olarak dikilmesi gereken bir adamın hikayesini anlatıyor.
- 14:34Hizmette Sorumluluk ve Eğitim
- Dünyanın her yerinde milyonlarca yöneticinin Garcia'ya gönderecek mektubu vardır.
- Gençlerin muhtaç oldukları bilgiler sadece teori değil, kendi iradeleriyle vazifeleri sonuçlandırma idrakine sahip olmalarıdır.
- Hizmette fertlerin ilgisizliği ve bilgisizliği toplumları ve örgütleri felçli kılar.
- 15:06Hizmetin Çarkı ve Sorumluluk
- Hizmetin çarkı dönerken, çarkın her dişlisinin her defasında yeni baştan eğitilmesi ve bilinmesi için zaman yoktur.
- Hizmet devamlı akış ve devamlı meşguliyet ister, çarkın bir dişi kendi işini hiçbir zaman durdurmaya mezun değildir.
- Bir memur, terfi edilen arkadaşının durumunu sorgularken, konuşmacı ona çimento taşıma görevini anlatarak sorumluluk kavramını vurguluyor.
- 17:18Memurların Sorumluluğu
- Konuşmacı, özel müesseselerle resmi dairelerdeki memurları kendine düşman etmek niyetinde olmadığını belirtiyor.
- Bazı memurların belirli bir öğretim döneminden sonra hiçbir iş yapmadan devlet baba hesabına geçinip gitmeyi meşru bir hak saymakla gayrimeşru olduklarını söylüyor.
- Klamenson'un "Bakanlık geç gelenlerle erken gidenlerin karşılaştığı yerdir" sözüyle, bakanlıkta yaşanan garip vakalardan bahsediliyor.
- 19:02İyimserlik ve Gerçekçilik
- İnsanlığın Garcia'ya mektup götürecek yüzbaşılara ihtiyacı çoktur.
- Kötümser yalnız tüneli görür, iyimser tünelin sonundaki ışığı görür.
- Gerçekçi tünelle birlikte hem ışığı hem de gelecek treni görür.
- 19:25Hedeflerin Temenni Olmaması İçin Kriterler
- Gelecekle ilgili ulaşmak istediklerinizin temenni değil hedef olabilmesi için belirli kriterlere uyması gerekir.
- Kişisel hedeflerinizi koyarken tombul olmalarına dikkat edin; tatmin edici, ortak, mantıklı, belirgin, ulaşılabilir ve limit konulmuş olmalıdır.
- Hedefinize ulaştığınızda "yaptığıma değdi" diye bilmelisiniz, aksi takdirde tüm çaba boşuna gitmiş demektir.
- 20:41Hedeflerin Ortak ve Mantıklı Olması
- Hedef koyarken ortak hedef olması çok önemlidir; hedefe doğru ortak hareket edeceğiniz insanların fikirlerini almadan başarısızlık kaçınılmazdır.
- Mantıklı hedef koyarken "attığın taş ürküttüğün kurbağaya değsin" sözü en iyi açıklayan ifadedir.
- Tatmin edici ve mantıklı arasında fark vardır: tatmin edici olmasındaki kriter iç ses, duygular ve kişisel mutluluktur, mantıklı maddesinde ise kriterler ve veriler önemlidir.
- 22:30SMART Kriterleri
- Batılılar şirket hedefleri belirlemede SMART başlığını kriter olarak kullanır.
- Belirgin kriter, hedefinizin net ve iyi tanımlanmış olmasıdır; örneğin "ben ileride başarılı olacağım" hayaldir, "ben lojistik sektöründe bir firmada genel müdür olacağım" hedef haline gelir.
- Ulaşılabilir kriter, hedefinizin detaylı ve çok iyi tanımlanmış olmasıdır; hedefiniz ulaşılabilir değilse önünüzde bir hayal olarak kalır.
- 24:48Limitleri Konulmuş Kriter
- Limitleri konulmuş kriter, genellikle zaman, yer ve sayı olarak sınırların belirlenmiş olmasıdır.
- Koyduğunuz hedefte bir zaman sınırı yoksa orada bir hedeften bahsedemezsiniz; bir şeyi iki yıl sonra gerçekleştirmeniz ile yirmi yıl sonra gerçekleştirmeniz arasında fark vardır.
- Finansal sınırların çizilmesi gereklidir; bu sınırları koymamış sanız hedefiniz hedef olmaktan uzaklaşmaya ve hayal olmaya başlar.
- 25:40Hedef Yazmanın Önemi
- 2001 yılında üniversitede verilen sistem liderliği derslerinde öğrencilerden gelecek hedeflerini yazmaları istenmiş, ancak çoğu öğrenci boş kağıt vermiştir.
- Kansas Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada, ders başarısı yüksek olan ama hedef yazmayan öğrencilerin iş yaşamında pek de başarılı olmadığı görülmüştür.
- Ders başarısı yüksek olmayan ama hedeflerini çok detaylı yazmış öğrenciler ise iş hayatında çok başarılı olmuştur.
- 26:37Hedef Belirleme ve Ortak Hedefler
- Konuşmacı, öğrencilerine dönem sonunda bir kağıt dağıttığını ve bu kağıtta hedef belirleme ve odaklanma konusunu anlattığını belirtiyor.
- Ortak hedef insanları birleştirir, bu konuda bir cenaze hikayesi anlatılıyor.
- Reha Muhtar'ın eşini bıçaklayan bir cani ile telefon görüşmesi yaptığı ve giriş cümlesinin "Başınız sağ olsun efendim" olduğu belirtiliyor.
- 28:05Hedef Belirleme Örneği
- Salih Efsan'ın anlattığı bir hikayede, 1976 yılında Ardeşen'e gelen bir Alman profesör bakkalla karşılaşıyor ve ona hedef belirlemesi gerektiğini söylüyor.
- Bakkal hedef belirlemeyi reddedince, profesör Salih Bey'e bakkala dükkanı kapatmasını söylemesini istiyor.
- Hayatı iki türlü yaşayabiliriz: karşılaştığımız olaylara tepkiler vererek veya hedef belirleyip o yolda adımlar atarak.
- 29:04Hedef Belirleme Örnekleri
- Konuşmacı kendi hayatından bir örnek veriyor: kiralık ev ararken yüksek kira rakamlarına tepki vererek borç bir ev sahibi olmuş, oysa hedef koyup ev sahibi olabilirdi.
- Peter Jackson'ın "Yüzüklerin Efendisi" filminde Frodo rolü için 200 aday varken, Elijah Wood'un hedefi rolü almak olduğu için kitapları okuyup, role uygun kıyafetler bulup, ormanda sahneler oynayarak kasetler hazırlayıp Peter Jackson'a yolladığı anlatılıyor.
- Elijah Wood'un bu stratejisi sayesinde, o güne değin dişe dokunur hiçbir filmde oynamamış olmasına rağmen rolü kazanıyor.
- 31:27Hedef Belirleme ve Tuzağa Düşme
- Bir tilki ve aslan hikayesi anlatılıyor: tilki eti yemek için bir tuzağa düşüyor, aslan eti yemeye başladığında tilki "oruçluyum" diyerek aslanı tuzağa düşürüyor.
- Aslan tuzağa düşerken tilki eti yiyor ve aslan ona "oruçluydun sen?" diye sorduğunda, tilki "top atıldı, sesi duymadın mı?" diye cevap veriyor.
- Konuşmacı, önünüzdeki her yolun mübah olmadığını vurguluyor.