Buradasın
COVID-19 Sürecinde Tıp Eğitimi ve Uzmanlık Eğitiminde Değişiklikler
youtube.com/watch?v=11Cj7AUSNp8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Dr. Erdem Erkoyun ve Dilek Takvim başkanlığında gerçekleşen bir sempozyum oturumunun kaydıdır. Konuşmacılar arasında Prof. Dr. İskender Saya, Prof. Dr. Ferda Özyurda, Prof. Dr. İşıl Maral ve diğer akademisyenler bulunmaktadır.
- Oturum, COVID-19 pandemisi sürecinde ve sonrasında tıp eğitimi ve uzmanlık eğitiminde yaşanan değişimleri ele almaktadır. Sunumlar, mezuniyet öncesi ve sonrası tıp eğitiminin gereksinimleri, tele-tıp kullanımının artışı, çevrimiçi eğitimde karşılaşılan zorluklar ve pandemi sonrası eğitim stratejileri üzerine odaklanmaktadır. Özellikle halk sağlığı uzmanlığı alanındaki deneyimler, uzmanlık eğitimi programlarında bilişim teknolojilerinin dahil edilmesi ve TPMOS (Tıpta Uzmanlık Kurulu Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Sistemi) konuları detaylı olarak incelenmektedir.
- Oturumun son bölümünde TÜBİTAK Bilim Kurulu (TBK) ve TÜBA'nın işleyiş yapısı ve bu kurumların birbirleriyle ilişkisi ele alınmaktadır. Konuşmacılar, pandemi sürecinde Türkiye ve İstanbul'daki deneyimlerini paylaşmakta ve uzmanlık eğitimi programlarında multidisipliner çalışmaların önemi üzerinde durmaktadır.
- 00:08Konuşmacıların Tanıtımı
- Konuşmacılar, Dr. Erdem Erkoyun ve bir başkası tarafından başkanlık edilen bir oturuma katılmışlardır.
- Konuşmacıların üst başlığı "Covid 19 Mücadelesinde Mezuniyet Öncesi ve Sonrası Eğitim Gereksinimleri ve Öneriler" olan bir konu ele alınmıştır.
- Konuşmacılar Prof. Dr. İskender Saya, Prof. Dr. Ferda Özyurda ve Prof. Dr. İşıl Maral'dır.
- 01:43Prof. Dr. İskender Saya'nın Tanıtımı
- Prof. Dr. İskender Saya, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden emekli öğretim üyesi ve Genel Cerrahi uzmanıdır.
- Tıp Eğitim Programlarını Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği başkanıdır.
- 1970 yılında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun olmuş, 1976'da Hacettepe Üniversitesi'nde akademik kariyerine başlamıştır.
- 2000-2006 yılları arasında Tıp Fakültesi Dekanlığı görevini sürdürmüş ve 2011 yılında üniversiteden emekli olmuştur.
- 04:39Tıp Eğitiminin Özellikleri
- Tıp uzun dönem bir sanat, bilim ve teknolojinin etkin olduğu bir meslek haline gelmiştir.
- Sanat yönünden uygulamada yetkinlik, ustalık ve insan bilimlerinin etkisi gerektirir.
- Bilim yönünden analitik beceriler ve eleştirel düşünme yeteneği önemlidir.
- Teknolojiye baktığımızda veri yorumlama yetkinliği giderek önem kazanmış ve tıpta mesleki olarak kazandırılması gereken bir beceri haline gelmiştir.
- Teknoloji tıbbı kıskaç altına almış durumda, bu nedenle teknolojinin doğru ve uygun kullanımını sağlayacak bir yolun izlenmesi tıp açısından çok önemlidir.
- 06:51COVID-19 Salgınındaki Değişimler
- COVID-19 salgınında sağlık çalışanlarının iş yükü artmış, kişisel koruma malzemelerinde sınırlılıklar yaşanmış ve sağlık çalışanları risk altında çalışmak zorunda kalmıştır.
- Tükenmişlik sendromu ve posttravmatik stres sendromu gibi sorunlar sağlık çalışanlarında görülmüştür.
- Küresel dünyada bir güven kaybı ortaya çıkmış, insanlar evde kalma ve toplumsal kısıtlamalarla karşı karşıya kalmıştır.
- Sağlık hizmet sunumunda pandemiye hazır olamama ve yetersizlikler ortaya çıkmış, hastanelere aşırı yüklenme olmuştur.
- Tele sağlık (tele tıp) kullanımında büyük bir artış yaşanmış, Amerika'da COVID-19 öncesi %8 olan oran COVID-19 döneminde acil durumlarda %135, acil olmayan durumlarda %4000'e kadar yükselmiştir.
- 10:22Tıp Eğitiminin COVID-19 Dönemindeki Etkileri
- COVID-19 ile tıp eğitiminde yıkıcı bir değişim yaşanmış, en önemli sorunlardan biri ne kadar süreceği ile ilgili belirsizlik olmuştur.
- Tıp fakültelerinin eğitime ara vermeleri, klinik eğitimin yapılamaması ve bireysel etkileşimin azaltılması en önemli etkileri olarak görülmüştür.
- Öğrencilere baş riskini almak, içsel koruma malzemelerinin eksikliği ve maliyeti nedeniyle öğrencilerin eğitimden uzak tutulması evrensel olarak uygulanmıştır.
- Uzmanlık eğitimi, COVID-19 hastaların hastaneye yatması ve cerrahi gelişimlerin ertelenmesiyle önemli aksamalar yaşamıştır.
- COVID-19 döneminde tıp fakültelerinin sosyal ve toplumsal yükümlülüklerini karşılama düşüncesi önem kazanmıştır.
- Tıp fakültelerinin sosyal yükümlülükleri üç temel düzeyde tanımlanmıştır: sosyal sorumluluk, sosyal duyarlılık ve sosyal güvenirlik/hesap verebilirlik.
- 13:49Tıp Eğitimi ve COVID-19 Salgını
- 2010 yılında bir komisyon, sağlık çalışanlarının eğitiminin toplumun sağlığını korumak ve iyileştirmek amacıyla tasarlandığını belirtmiş ve müfredatında ana morbidite ve mortalite nedenlerinin yer alması gerektiğini vurgulamıştır.
- COVID-19 salgını öncesinde bu değişimi yapmamız çok daha önemli olabilirdi.
- Tıp eğitimi, çevrimiçi dersler sayesinde sürdürülebilirlik kazanmıştır; sınıf eğitimleri dijital eğitime dönüştürülmüş, dersler kaydedilmiş, senkron ve video konferanslar kullanılmıştır.
- 15:02Dijital Eğitimin Sorunları ve Çözümleri
- Tıp eğitiminin tamamının dijital eğitimle yürütülebileceğine inanılmamaktadır çünkü tıp eğitimi çok farklı özelliklere sahiptir.
- Dijital eğitimin en önemli sorunu, eğitici ve öğrenen arasındaki etkileşimin olmamasıdır.
- Bu sorunlar, interaktif küçük grup tartışmaları, olgu temelli eğitimler ve ekibe dayalı eğitimlerle çözümlenmeye çalışılmıştır.
- 16:35Tıp Eğitimi ve Teknoloji
- Tıp eğitimi sırasında teknoloji kullanımı giderek artmıştır ve COVID-19 döneminde tıp eğitiminin sürdürülebilirliğini sağlamaya çalışılmıştır.
- Teknoloji, tıp öğrencilerinin işbirliği becerisinin gelişimini ve adaptasyonunu kolaylaştırır.
- Meslek arası işbirliği ve tıpla ilgili deneyim COVID-19 sırasında giderek artmıştır.
- 17:16Tıp Fakültelerinin Sosyal Sorumlulukları
- Tıp fakültelerinin tıp öğrencilerine karşı ve topluma karşı sorumlulukları vardır.
- Tıp fakültelerinin COVID-19 sırasında zamanında ve tutarlı önermeler ile desteklenmesi ve gelecekleri üzerinde etkinliğin en aza indirilmesi ile ilgili güvence vermesi çok önemlidir.
- Öğrencilerin kendilerini sahiplenildiği, desteklendiği, eğitimlerinin tam yapılacağı ve eksik olmayacağını güvencesinin verilmesi, topluma yönelik de salgın durumunda iyi hizmet alabilecekleri güvencesini vermek tıp fakültelerinin önemli sosyal sorumluluklarından biridir.
- 18:01Tıp Eğitiminin Geleceği
- Teknoloji, tıp eğitiminde dönüşümsel bir değişime bir araç olarak kullanılabilir.
- Uyarlanabilir ve adaptif öğrenme ile genişletilmiş gerçeklik kullanılabilir; özellikle uyarlanabilir öğrenmede bireyselleştirilmiş yaklaşım eğitimde çok önemlidir.
- Yapay zekanın kullanılması ve haptik simülasyonlar klinik eğitimin yapılabilirliğini sağlamak adına önümüzdeki gelişim olarak görülüyor.
- 19:00Müfredat ve Eğitim Stratejileri
- Tıp eğitiminin değişik faktörlerin düzenlenmesi önemli; özellikle öğrenen, öğrenme hedefleri, içerik, eğitim, teknoloji ve eğitim içeriği mutlaka tartışılmalıdır.
- Müfredatta toplum sağlık gereksinimi karşılanması, koruyucu hekimlik, salgın yönetimi ve salgında hekimlik, temel ve klinik tıp bilimleri ile entegre edilen sosyal bilimler, etik ve profesyonellik, mesleki değerler önemli kavramlar olarak görülmektedir.
- Gelecekte tıp eğitimi senaryosu, teknoloji kullanımı ve yüz yüze eğitimin birlikte kullanılabilmesi, entegre biçimde kullanılabilmesi olanakları sunmaktadır.
- 21:43COVID-19'ün Tıp Eğitimi Üzerindeki Etkileri
- Salgına tepki olarak güçlü bir halk sağlığı desteğinin tıp eğitiminde verilmesi, müfredatın güncel konulara adaptasyonu, iyi zamanda standartlarını düşürmeden mezun verilmesi, eğitsel kaynakların korunması ve öğrencilere eşitlik, kriz iletişimi ve aktif değişim liderliği mutlaka verilmelidir.
- Tıp eğitiminin çevrimiçi kaynaklarla karşılanamayacağı en önemli yönü şüphesiz klinik eğitimde sınırlılıklardır.
- Gelecekteki tıp eğitimi için hekimlerin akıllarını, ellerini ve yüreklerini şekillendirecek yeni yaklaşımlara gereksinim olacaktır; bilgi, beceri ve davranışı birlikte kavrayan bir hekim modeli önemlidir.
- 24:57Halk Sağlığı ve Uzmanlık Eğitimi
- COVID-19 pandemi sürecinde sağlık çalışanları en önemli risk grubunu oluşturuyor ve enfeksiyona yakalanma açısından ön safta çalışıyorlar.
- Hindistan'da yapılan bir çalışma, oktayoloji eğitiminde web seminerlerinin yararlı olduğunu ve ancak cerrahi eğitimin olumsuz etkilendiğini, bu dönemde simülasyon tabanlı eğitimle devam etmenin yararlı olacağına işaret etmiştir.
- Amerika'da New Yorker Hastanesi'nde cerrahi asistanlarında pandemi süresinde web tabanlı video konferans ve kayıt olanaklarının yararlı olduğu ancak bu uygulamada yer almadığı belirtilmiştir.
- 28:23Pandemi Sürecinde Halk Sağlığı Çalışanlarının Durumu
- 12 Mayıs ve 31 Mayıs tarihleri arasında Surrey Mante sistemi ile halk sağlığı uzmanlık öğrencileri ve uzmanlara elektronik posta aracılığıyla veri toplama yapılmıştır.
- Çalışmaya toplam 170 uzman ve uzmanlık öğrencisi katılmış, bunların 57'si uzman, 133'ü uzmanlık öğrencisiydi.
- Pandemi sürecinde araştırma katılanların %89'unun pandemi ile ilgili kurumlarda görev aldıkları, görev alanlarının %60,5'inin siyaz, poliklinik, enfeksiyon kontrol komitesi gibi hastane ortamları olduğu tespit edilmiştir.
- 30:01Çalışma Düzenleri ve Karşılaşılan Zorluklar
- Sağlık çalışanlarının çalışma düzeni normalin dışına çıkmış durumda, %54'ü normal esnek mesai sürdürürken, %14'ü tam gün çalıştıklarını ve artık mesai kavramını kaybettiğini ifade etmiştir.
- Pandemi sürecinde çalışan halk sağlıkçıların %71,8'i (yaklaşık %72) bir zorlukla karşılaşmışlar; tükenmişlik, hastalığın kendine ve başkasına bulaşma kaygısı, sosyal mesafe sorunu ve koruyucu ekipman yetersizliği en çok karşılaşılan zorluklar arasındaydı.
- Zorluklarla baş etme yöntemleri olarak %89'u birimlerin büyük çoğunluğu kendileri çözüm üretmek zorunda kalmış, sadece %22'si kurumsal yapı içinde çözüm üretebilmiştir.
- 32:07Eğitim İhtiyacı ve Mevcut Durum
- Katılımcıların pandemi sürecindeki deneyimlerine dayanarak uzmanlık eğitiminde salgın yönetiminin ele alınmasını %72,70'si istemektedir.
- Salgın analizi, üreyen filasyon incelenmesi, acil durum eylem planı, salgında kriz yönetimi eğrisini değerlendirmek gibi konuların uygulamalı senaryolar ve simülasyon teknikleri ile ele alınmasını beklemektedirler.
- Uzmanlık öğrencilerinin %19,50'si eğitim içeriğini yeterli bulurken, uzmanlarda bu oran %38,60'dı ve aradaki fark anlamlı olarak karşımıza çıkmıştır.
- 34:12Eğitim Sistemi ve Kurumlar
- Eğitim sisteminin en üstünde 16 kişilik Tıpta Uzmanlık Kurulu bulunmakta, bu kurul FTB temsilcisi Dilek Aslan'ı da içermektedir.
- Uzmanlık kurulunun altında müfredat oluşturma kurumları ve yeterlik kurumları yer almaktadır.
- Yeterlik kurumları içinde asıl ve y şeklinde yürütme kurulu, eğitim programları geliştirme kurulu, ölçme, değerlendirme, eş yetkilendirme ve ana bilim dalı başkanlarından oluşan eğitim üst kurulu yapılandırması bulunmaktadır.
- 38:11Halk Sağlığı Eğitiminde Pandemi Dönemindeki Gereksinimler
- Pandemi döneminde kişiden ortamda konunun uzmanları tarafından senaryo, simülasyon ve binerler şeklinde eğitimlerin sunulması gerektiği belirtilmiştir.
- Pandemi sonrası normal süreçte sürekli eğitim ve mesleki gelişim kapsamında yaz okulları, kış okulları, kongre kursları ve diğer eğitimlerin yeterlik kurumlarınca desteklenmesi önerilmektedir.
- Konunun uzmanı hocaların belirlenen eğitim ihtiyacına göre düzenlenecek eğitimlere katkı ve katılımı, ereli yetkin halk sağlığı uzmanlarını yetiştirebilmenin temelidir.
- 40:00Prof. Dr. İşıl Maral'ın Özgeçmişi
- Prof. Dr. İşıl Maral, 1991 yılında Ankara Üniversitesi Fakültesi'nden mezun olmuş, 1997'de Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı uzmanlığını almıştır.
- 2002-2005 yıllarında Marmara Üniversitesi'nde, 2005'ten beri Medeniyet Üniversitesi'nde çalışmaktadır ve 2002'de doçent, 2010'da profesör ünvanını almıştır.
- 2005'ten beri TCMOS üyeliğini başkanlığa taşımış, 2014'ten beri TCMS başkanlığını yapmaktadır ve İstanbul'da COVID-19 pandemi koordinasyon kurulu'nda görev yapmaktadır.
- 42:47TÜBİTAK TÜKNOs ve Halk Sağlığı Uzmanlık Eğitimi
- Konuşmacı, COVID-19 sürecinde İstanbul'un deneyimlerini paylaşmak istese de programda TÜBİTAK TÜKNOs konusu ağır bastı.
- TÜBİTAK TÜKNOs, Tıpta Uzmanlık Kurulu Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Sistemi'nin kısaltmasıdır.
- Halk Sağlığı Uzmanlık Çekirdek Eğitim Müfredatı'nın en son versiyonu 2.40 olup 2019 Şubat ayında güncellenmiştir.
- 44:07TÜKNOs'un Amacı ve Yapısı
- TÜKNOs, uzmanlık alanındaki eğitimi oluşturmak için minimum düzeyde müfredatı oluşturmaktır; bunu arttırabilirsiniz ama azaltamazsınız.
- TÜKNOs, hizmet verdiği toplumun sağlığını koruma, geliştirme ve iyileştirme amacına yönelik yetkinlikleri belirler.
- TÜKNOs yeterlilik üçgeninde en üstte hizmet sonucu, ekip üyesi, iletişim kuran, öğrenen, öğreten, yönetici, değer ve sorumluluk sahibi, sağlık koruyucu olması gerekiyor.
- 45:23Halk Sağlığı Uzmanlık Yetkinlikleri
- Halk Sağlığı Uzmanlık Yetkinlikleri, saflar, planlar, uygular, değerlendirir, ekip çalışması yapar şeklinde diğer bilim dallarından farklı olarak oluşturulmuştur.
- Eğitim etkinlikleri yapılandırılmış eğitim etkinlikleri, uygulamalı etkinlikler ve bağımsız öğrenme teknikleri olarak ifade edilir.
- Halk Sağlığı Uzmanlık Yetkinlikleri, sağlık araştırmaları, veri istatistikleri, sürveyan sistemi ve toplumun sağlığını geliştirici programlar gibi konuları içermektedir.
- 48:18Eğitim Programı ve Zorluklar
- TÜKNOs'un yapısı gereği, çalışma grubu raporunu oluşturup TÜKNOs'a yollamak ve ilgili anabilim dallarının TÜKNOs'unun rotasyonunu kontrol etmek zorunludur.
- Halk Sağlığı Uzmanlık Eğitiminde altı aylık zorunlu saha eğitim programı bulunmaktadır.
- Rotasyonlar içinde enfeksiyon hastalıkları ve göğüs hastalıkları en fazla klinik rotasyonlar olarak belirtilmiştir.
- 50:50COVID-19 Pandemisi ve Eğitim
- COVID-19 pandemisi döneminde, saha eğitimlerinin çok daha verimli olması ve niteliğinin daha iyi olması gerektiği belirtilmiştir.
- Eğitim programında bilişim teknolojisi ile ilgili hiçbir şey bulunmamakta ve bunun da detaylandırılması gerektiği vurgulanmıştır.
- Multidisipliner çalışmaların önemli olduğu, enfeksiyon hastalıkları uzmanlarıyla, göğüs hastalıkları uzmanlarıyla ve diğer dallarla sektörler arası işbirliğinin uzmanlık eğitimi içerisinde yer alması gerektiği düşünülmektedir.
- 53:01Soru-Cevap ve Gelecek Planları
- Toplumda çalışan hekimlerin tıp eğitimine katkı sunabileceği ve özellikle birinci basamak hekimlerin tıp eğitiminde yer alması gerektiği belirtilmiştir.
- COVID-19 sonrası eğitim programlarında eksik kalan kısımların tamamlanacağı planların yapılması gerektiği vurgulanmıştır.
- Uygulanacak olan uzaktan eğitim modüllerinin eğitim amaç ve hedeflerini mutlaka karşılaması gerektiği, ondan taviz verilmemesi son derece önemli olduğu belirtilmiştir.
- 56:46TÜBİTAK'ın Görev Değişimi Süreci
- TÜBİTAK'ta görev değişimi süreci yaşanacak ve bu süreç bakanlık tarafından yürütülüyor.
- Sorunlar e-mail ile başkanlara ulaşıyor, başkan üyelerden görüşleri toplayıp rapor haline getiriyor.
- Üyelerin onaylarını aldıktan sonra rapor TÜBİTAK'a gönderiliyor ve TÜBİTAK onay veriyor ya da vermiyor.
- 57:55TÜBİTAK Yapısının Önemi
- TÜBİTAK'un yapısının iyi bilinmesi gerekiyor çünkü TÜBİTAK (TÜBİTAK Merkezi) ve TÜBİTAK Uzmanlık Kurulu (TÜBİTAK UzK) farklı kararlar alabiliyor.
- TÜBİTAK UzK'un aldığı genel kararlar (örneğin eğitici tanımı) tüm ana bilim dallarına uygulanıyor.
- Derneğin TÜBİTAK UzK ile beraber çalıştığı ve TÜBİTAK'ta görev alacaklara geri bildirimde bulunması önemli.
- 59:07Bilişim Teknolojisi ve Eğitim
- Sosyal medyanın kullanımı ve online eğitimler gibi konuların eğitim programında yer alması gerekiyor.
- Hocaların bilişim teknolojisi konusunda donanımlarını geliştirmesi gerekiyor.
- Bilişim teknolojisine uyum sağlama ve bu konuda bilgili olmak veya bilgili kişileri anabilim dallarına almak önemli.
- 1:00:52Oturum Kapanışı
- Oturum başkanları konuşmacılara teşekkür ediyor ve dinamik bir süreçte ayak uydurulması gerektiği vurgulanıyor.
- Sorular e-posta yoluyla alınacak ve konuşmacılara yönlendirilecek.
- Bir sonraki oturuma beş dakikalık bir mola verilerek saat 18:30'da başlayacağı belirtiliyor.