Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, dördüncü fasikül, ikinci kök bilgi dersinin bir bölümüdür ve canlıların sınıflandırılmasında kullanılan modelleri anlatmaktadır.
- Video, canlıların sınıflandırılmasının tarihsel gelişimini ele alarak başlar ve Aristo'nun yapay (suni, empirik) sınıflandırma yöntemini detaylı şekilde açıklar. Aristo'nun sınıflandırmasında morfolojik benzerlikler, analog organlar ve yaşam ortamları dikkate alınırken, bu sınıflandırma günümüzde bilimsel kabul edilmemiştir. Daha sonra Karl Linnaeus'un bilimsel sınıflandırma sistemi ve John Ray'in tür kavramı üzerinde durulmaktadır. Video, konuyla ilgili model sorular ve çözümleriyle devam etmektedir.
- 00:06Canlıların Sınıflandırılması
- Bu derste dördüncü fasikül, ikinci kök bilgi de canların sınıflandırılmasında kullanılan modeller anlatılacaktır.
- Canlıları sınıflandırma düşüncesi çok eskilere dayanır ve insanlar çevrelerindeki canları temel ihtiyaçlarını karşılamak için yararlı, zararlı, gerekli, gereksiz şeklinde sınıflandırmıştır.
- Canlıları bilimsel anlamda sınıflandıran ilk bilim insanı Aristo'dur.
- 00:35Aristo'nun Sınıflandırması
- Aristo'nun sınıflandırmada kullandığı yöntem, dış görünüş (morfolojik benzerliklere) bakarak canları gruplandırmıştır.
- Aristo, morfolojik benzerlikler (desen, renk, büyüklük, doku ve organların görev benzerliği) ve yaşam ortamına göre canlıları sınıflandırmıştır.
- Aristo yaptığı sınıflandırmada canlıları bitkiler ve hayvanlar olarak ikiye ayırmıştır; bitkileri yapı ve büyüklüklerine göre, hayvanları ise yaşadıkları ortamlara göre gruplandırmıştır.
- 01:52Yapay Sınıflandırma
- Sistematik ile uğraşan bilim insanları Aristo'nun yaptığı sınıflandırmaya yapay sınıflandırma, suni sınıflandırma veya empirik sınıflandırma isimlerini vermişlerdir.
- Yapay veya suni empirik sınıflandırma, doku ve organların görevleri dikkate alınarak yapılan sınıflandırmadır.
- Bu sınıflandırma sadece gözleme dayalı olduğu için bilimsel kabul edilmemiştir.
- 03:04Analog Organlar
- Analog organ, embriyolojik ve finogenetik kökenleri farklı, görevleri aynı olan organlardır.
- Sinek kanadı, kuş kanadı ve yarasa kanadı analog organlara örnektir.
- Bu organlar uçmayı sağlasa da embriyolojik gelişim ve yapıları farklıdır, bu nedenle yapay sınıflandırmada aynı grupta değerlendirilmiştir.
- 04:21Günümüzdeki Bilimsel Sınıflandırma
- İnsanlar yeni canlı türlerini keşfettikçe Aristo'nun sınıflandırması yetersiz kalmıştır.
- Günümüz sınıflandırması, yani günümüzdeki bilimsel sınıflandırma Karl Line tarafından yapılan sınıflandırmadır.
- Line, sınıflandırmasında John Ray'in geliştirdiği tür kavramını dikkate almıştır.
- 05:02Model Sorular
- Sınıflandırma ile ilgili ilk bilimsel çalışma Aristo tarafından gerçekleştirilmiştir.
- Yapay sınıflandırma, canlıların dış görünüşlerine göre sınıflandırılması, analog organların dikkate alınması ve sadece gözlem sonuçları dikkate alınarak yapıldığı için bilimsel kabul edilmemiştir.
- Aristo'nun sınıflandırmasında canlılar bitkiler ve hayvanlar olarak ikiye ayrılır, bakteriler bu sınıflandırmada yer almamıştır.