• Buradasın

    Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Dersi: 20. Yüzyıl Başlarında Dünya

    youtube.com/watch?v=S0x0cbIN1Y4

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan tarih dersi formatında hazırlanmış olup, tahtaya yazarak anlatım yapan bir eğitim içeriğidir.
    • Video, Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi ünitesinin ilk bölümünü ele almakta olup, 20. yüzyıl başlarında dünya tarihi üzerine kapsamlı bir inceleme sunmaktadır. İçerik, Sovyetler Birliği'nin kuruluş süreci, Türklerin Rusya'daki mücadelesi ve Basmacı Harekatı, Japonya'nın Meiji Restorasyonu ve 1929 Ekonomik Krizi gibi önemli tarihsel olayları kronolojik olarak ele almaktadır.
    • Ders içeriğinde ayrıca Türkiye Cumhuriyeti ile Sovyetler Birliği arasındaki benzerlikler, Mustafa Kemal'in İnkılaplar ile Japonya'nın modernleşme süreci arasındaki karşılaştırmalar ve 1929 Ekonomik Krizi'nde Türkiye'nin aldığı önlemler (Merkez Bankası'nın kurulması, korumacı devlet politikası, yerli malı haftası, Milli Tasarruf ve İktisat Cemiyeti'nin kuruluşu gibi) detaylı şekilde açıklanmaktadır.
    00:10Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ünitesi
    • Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi ünitesinde önce dünya savaşları döneminde ve sonrasında yaşanan gelişmelerden bahsedilecek, sonra 2. Dünya Savaşı sonrası dönem ve günümüze kadar ilerlenecek.
    • Bu ünite bittikten sonra İslam öncesi Türk devletleri ve Türk İslam devletleri konularına geçilecek.
    • İlk konu "20. Yüzyıl Başlarında Dünya" olup, bu konu yorum üzerine olduğu için tahtaya yazarak anlatılacak.
    01:04SSCB'nin Kuruluşu
    • SSCB (Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği), Osmanlı Devleti'nin en fazla mücadele ettiği Çarlık Rusya'nın yıkılmasından sonra kurulmuş bir devlettir.
    • 1900'lü yılların başlarında Rusya'da iklimsel sıkıntılar yaşanmış, ekonomik krizlerle boğuşmak zorunda kalmış ve halk sivil yönetimde kendisinin de olmak istemiş.
    • 1905 yılında ekonomik krizden sonra halk Duma Meclisi kurulmasını istemiş ve bu meclis kurulmuş.
    02:06Çarlık İmparatorluğu'nun Yıkılışı
    • 1. Dünya Savaşı devam ederken, o zamanki Rusya'nın başkenti Petersburg'da isyan çıkmış ve ikinci Nikolay tahttan indirilmiş.
    • İktidarı Lenin'in almasıyla Bolşevikler yönetimi ele geçirmiş, Çarlık rejimi sona ermiş ve Sovyet Rusya yeni devlet olarak yerine gelmiş.
    • İhtilalden sonra Çeka isimli bir örgüt kurulmuş ve Çarlık hanedanından kalan iki Nikolay ve tüm sülalesi ortadan kaldırılmış.
    04:09Lenin Dönemi
    • Lenin 1917 yılında devrim sonrasında başa gelmiş ve 1924 yılında ölmüş, ölümü trajiktir.
    • 1 Ocak 1923'te resmen Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) kurulmuş.
    • Lenin, başkenti Petersburg'dan Moskova'ya taşımış ve "Nep" ekonomisine geçiş yapmış.
    05:32Nep Ekonomisi ve Stalin Dönemi
    • "Nep" ekonomisi, tarımla yönetilen ülkelerin uygulaması için en uygun sistem olarak görülüyor.
    • Bu sistemde köylünün toprağına el konulmayacak, köylü ürettiği ürünü kendisi pazarlayabilecek ve gerekli duyulursa yabancı sermayeye başvurulabilecek.
    • Lenin'in ölümünden sonra 1924'ten 1953'e kadar Stalin iktidara gelmiş, çok sayıda Türk'ü öldürmüş ve özellikle Kafkas bölgesindeki Türkleri karşı kıyım yapmış.
    07:54Stalin'in Ekonomi Politikası
    • Stalin dönemine özgü "kollektifleştirme" politikası uygulanmış.
    • Bu politika, tarımda makineleşmeye geçmek ve küçük çiftlikleri birleştirip büyük alanlar oluşturup daha fazla ürün üretmeyi amaçlayan bir politikadır.
    08:29Rusların Türkler ve Müslümanlara Yaptığı Zulümler
    • Orta Asya, Türklerin ana yurdu olup Ruslar yayılmacı politikası izleyerek bu bölgelere girecek ve Türkler, Müslümanlara karşı inanılmaz zulümler yapacaklardır.
    • Rusların ilk amacı Türk tarihinin izlerini silmek, farklı Türk milletlerine farklı alfabeler kullandırmak ve aralarındaki bağı koparmaktır.
    • Rusların amacı hem İslam'ı ortadan kaldırmak hem de Türk düşünürlerini ortadan kaldırmak, Türkleri asimile etmek ve Türk kültürünü tamamen ortadan kaldırmaktır.
    10:04Türklerin Mücadelesi
    • Yusuf Akçura, İsmail Gaspıralı, Zeki Velidi Togan gibi isimler ortaya çıkacak ve Türkler için bir mücadele başlatacak.
    • 1905 yılında Rusya Müslümanları bir kongresi yapacak ve Müslüman Birliği Partisi'ni kuracaklar.
    • 1916 yılında Türkistan Milli Ayaklanması (Basmacı Harekatı) başlayacak ve 1917 yılında tüm Rusya Müslümanları Birinci Kurultayı toplayacaklar.
    11:44Basmacı Harekatı
    • Basmacı Harekatı, Orta Asya'da yaşayan Türklerin bağımsız olmak için Ruslara karşı başlatmış oldukları bir mücadeledir.
    • Bu harekat Korbaşa Ergaş önderliğinde Hokand şehrinde başlayarak, Türklerin kendi hükümetini kurduklarını söyleyecekler.
    • Ruslar Kızıl Ordularıyla bölgeye girerek Türklerle büyük çatışmalar yaşayacak, 1921 yılında Enver Paşa da mücadeleye katılacak ve 41 yaşında Ruslarla çatışmada öldürülecektir.
    14:18Mücadeledeki Önemli Kişiler
    • Mücadelede Korbaşa Ergaş askeri safhasının lideri, Enver Paşa askeri safhaya katılmış, İsmail Gaspıralı ise mücadele fikrini ortaya atan fikir babasıdır.
    • Yusuf Akçura, gazeteci ve Türk Tarih Kurumu'nun kurucu üyelerindendir, Kars milletvekilliği yapmış ve siyasi safhada yer almıştır.
    • Zeki Velidi Togan, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde önemli bir yere sahiptir, İstanbul Üniversitesi'nin tarih bölümünün kurulmasında önemli rol oynamış ve Türkistan Milli Birliği'ni kurmuştur.
    16:48Japonya ve Meiji Restorasyonu
    • Japonya, bir ada ülkesi olup temel geçim kaynağı ticaret olan bir ülkedir.
    • Japonya Meiji Restorasyonu adı verilen bir dönem yaşayacak, bu süreç ortalama 1860 yılından başlamıştır.
    • Bu dönem İmparator Mutsuhito (Meiji lakabıyla bilinir) tarafından düzenlenmiştir.
    17:12Meiji Restorasyonu
    • Meiji restorasyonu, Japonya'nın batıya dönük yenilik politikasıdır ve 1850-1860 yıllarında başlamıştır.
    • Meiji restorasyonu, Japonların geleneksel kültürlerinden çıkıp modern bir kültür alması için yapılan bir inkılap dönemidir.
    • Meiji restorasyonu, Mustafa Kemal'in ilke ve inkılaplarıyla mantık olarak aynıdır, ancak kadınlara siyasi hak verilmedi ve alfabe değiştirilmedi.
    19:55Meiji Restorasyonunun Sonuçları
    • Meiji restorasyonu sonrası Japonlar Rusya ve Çin'e karşı yapılan savaşları kazandılar.
    • İkinci ABMiz zamanında Japon gemisi geldi ve kültürünü gösteren bir sergi yapıldı, ardından Türk gemisi Ertuğrul Japonya'ya gitti.
    • Meiji restorasyonu, Japonların modernleşmesi için batıya örnek alınan bir politikaydı.
    20:551929 Ekonomik Krizi
    • 1929'da ABD'de başlayan ekonomik kriz, dünya genelini etkileyen büyük bir krizdi.
    • Krizin sebepleri arasında ABD'deki büyük holding sistemine geçilmesi, bankaların kontrol mekanizmasının olmaması ve tarım ürünlerinin fiyatlarının düşmesi vardı.
    • Krizde insanlar parayı tuvalet kağıdı almak için çuval dolusu, ekmek almak için valiz dolusu para taşıyordu.
    22:09Krizin Nedenleri ve Sonuçları
    • ABD'de hoparlör sektöründe büyük bir patlama yaşanmış, her fabrika dönüşüme gidiyor ve hoparlör yapmaya başlamıştı.
    • Hoparlörler çok üretilince para dönüşü olmayınca fabrikalar kredilerini ödeyemiyor, bankalar ise hoparlörlerle doluyordu.
    • Philadelphia'da ev yapma fikri yayıldı, ancak tsunami sonucu evler ortadan kalktı ve para çöp oldu.
    23:53Krizin Yayılması ve Sonuçları
    • Kriz sonucu insanlar bilerek suç işleyip hapse girmek istiyor, hapishanelerde yemek kısıldı ve mahkumlar serbest bırakıldı.
    • Kriz Avrupa'ya yansıyarak sanayi ürünlerinin fiyatı arttı ve tarım rezil bir hale geldi.
    • 1929 Ekim 24'te New York borsası çöktü ve bir gecede 4,20 milyon dolar kayboldu.
    24:52Ekonomik Krizin Etkileri
    • 4,20 milyon dolar o zamanki nüfusa ve piyasadaki paraya göre Amerika'nın kasasındaki paranın yarısı kadar değerliydi.
    • Holdingler batmış, para kaybolmuş ve işsizlik inanılmaz ölçüde artmıştır.
    • Devlet takas sistemine geçmiştir çünkü para kullanılmamıştır.
    25:39Amerika'nın Tepkisi
    • John Steinbeck'in "Gazap Üzümleri" kitabı 1929 ekonomik krizinin nasıl yansıdığını gösteren bir eserdir.
    • Amerika'da "New Deal" politikası ile ekonomik krizden kurtulmaya çalışılmıştır.
    • Amerika, kredileri geri alamadığı için bankaları kontrol etmek amacıyla ABD Merkez Bankası kurmuştur.
    26:15Krizden Az Etkilenen Ülkeler
    • Kriz tüm dünyayı etkilemiş ancak Avrupa'dan iki ülke daha az etkilenmiştir.
    • Az etkilenen ülkeler SSSB ve Türkiye Cumhuriyeti'dir.
    • Türkiye ve Rusya'nın sanayisi gelişmemiş, tarım ülkesi olduğu için krizden daha az etkilendiler.
    27:17Türkiye'nin Aldığı Önlemler
    • Türkiye'de Amerika'dan örnek alınarak Merkez Bankası kurulmuş, tüm bankaların kredi oranları kontrol edilmiştir.
    • Korumacı devlet politikası başlatılmış ve yerli mal kullanımı teşvik edilmiştir.
    • 1929 yılındaki krizden sonra okullarda her yıl kutlanan "Yerli Malı Haftası" başlamıştır.
    28:20Diğer Önlemler ve Sosyal Kampanyalar
    • Meclis Başkanı Kazım Özalp tarafından "Milli Tasarruf ve İktisat Cemiyeti" kurulmuştur.
    • Türkiye, Avrupa ile ticaretlerinde para kullanmayı askıya almış ve takas sistemi başlamıştır.
    • Sanayi kalkınma planları uygulanmaya başlanmış ve devletçilik politikası başlatılmıştır.
    29:54Serbest Cumhuriyet Fırkası ve Kampanyalar
    • 1930 yılında Serbest Cumhuriyet Fırkası kurulmuştur, bu liberal ekonomiye yönelik bir parti olmuştur.
    • Milli Tasarruf ve İktisat Cemiyeti, Zaro Ağa'yı (160 sene yaşayan kişi) koltuğa oturtarak yerli mal kullanımını teşvik etmiştir.
    • Kampanyalarda "Türk üzümü ve fındığı yiyin, uzun süre yaşayın" şeklinde yerli mal kullanımını artırmaya çalışmışlardır.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor