Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Bir Söz Sözü Açtı" adlı programda emekli kurmay albay Ziya Burcuoğlu, İhlas Vakfı'nda eğitim müşaviri olarak görev yapmaktadır. Program, tarih anlatımı formatında sunulmaktadır.
- Video, iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde İhlas Vakfı'nın kurban vekaleti faaliyetleri anlatılırken, ikinci bölümde Sultan Abdülhamid Han'ın dönemi, 31 Mart Vakası ve tahttan indirilmesi detaylı şekilde ele alınmaktadır. Konuşmacı, Sultan Abdülhamid Han'ın tarihsel değerlendirmesi, ona yapılan iftira kampanyaları ve 31 Mart Vakası'nın nasıl gerçekleştiği hakkında bilgiler vermektedir.
- Programda ayrıca Mahmut Şevket Paşa, Enver Paşa, Mustafa Kemal, İsmet İnönü gibi dönemin önemli askeri ve siyasi figürleri, Hareket Ordusu'nun kuruluşu ve İstanbul'a yürümesi, Yıldız Sarayı'nın kuşatılması ve sarayın işgal edilmesi süreci anlatılmaktadır. Konuşmacı, bu olayların irtica veya gericilikle ilgisi olmadığını, sadece Sultan Abdülhamid Han'ın tahttan indirilmesi ile ilgili olduğunu vurgulamaktadır.
- Programın Tanıtımı ve Konuk
- Programın sunucusu Hata Var ve Recep Tayyip Mutlu ile emekli kurmay albay Ziya Burcu Oğlu konuk olarak yer alıyor.
- Konuk, İhlas Vakfı'nda eğitim müşaviri olarak görev yapmakta ve tarihi kurbanlık konusunu ele alacak.
- Programda Sultan Abdülhamid Han'ın dönemini, hareket ordusu ve 31 Mart vakasını ele alacaklar.
- 01:45İhlas Vakfı'nın Kurbanlık Hizmeti
- İhlas Vakfı yaklaşık yarım asırlık bir vakıf olup, 50 yaşını doldurmuş durumda.
- Vakfın Türkiye çapında yaklaşık 40 yurt ve 3000 talebe bulunuyor, bu öğrencilerin en büyük ihtiyaçları gıda ve et ihtiyacını karşılamak.
- İhlas Vakfı, kurban vekaletiyle yaklaşık 40 yıldır devam eden bu hizmette, kesilen kurbanların büyük bir kısmının öğrencilerin et ihtiyacını karşılamasını sağlıyor.
- 03:56Kurban Vekaleti Süreci
- İhlas Vakfı, kurban vekalet zarfları dağıtıyor ve bu zarflarda kesilecek kurbanların isimleri, vekalet verme şekli ve vekalet verenlerin bilgileri yer alıyor.
- Vekalet verme sürecinde, vekalet veren kişi vakıftaki görevli dört fakir temsilcisini münferid umumi vekil tayin ediyor.
- Vekalet verenler, kurban vekalet zarfını imzalayarak vekaleti vermiş oluyor ve kesilen kurbanı vakfa hediye ediyorlar.
- 05:46Kurban Vekaleti Yöntemleri
- İhlas Vakfı, kurban vekaletini yurt içinde ve yurt dışında da gerçekleştiriyor.
- Yurt dışında Sudan, Somali, Afganistan ve Çad gibi ülkelerde kurban kesiliyor.
- Vekalet verme işlemi SMS, telefon veya 451 49 numaralı telefonla da yapılabiliyor.
- 09:53Sultan Abdülhamid Han Hakkında
- Geçen hafta bir televizyoncu Sultan Abdülhamid Han'a alçakça küfürler etmiş ve büyük tepkiler almış.
- Bir televizyon kanalı, Sultan Abdülhamid Han ile ilgili bir program yapmış ve programda İlber Ortaylı ve Mehmet Metin Hülagü gibi tarihçiler yer almış.
- Programda Sultan Abdülhamid Han'ın içki içip içmediği, donanmayı Haliç'te çürüttüğü ve toprak kaybı konuları ele alınmış.
- 11:41Sultan Abdülhamid Han'ın Hizmetleri
- Sultan Abdülhamid Han döneminde Osmanlı Devleti'nin maddi imkanları kısıtlıydı, bu nedenle donanmayı idame ettirecek imkanlar bulunmuyordu.
- Sultan Abdülhamid Han döneminde demiryolları daha büyük önem kazanmış ve Duyunu Umumiyesi kurarak devletin borçlarını yarı yarıya sildirmiş.
- Sultan Abdülhamid Han döneminde Anadolu, Rumeli, Hicaz, Mekke ve Medine'ye kadar uzanan demiryolları inşa edilmiş.
- 13:38Toprak Kayıpları
- Yakın tarihimizin ilk büyük felaketi 1893 Harbi'dir ve bu harbe yeni padişah olmuş Sultan Abdülhamid Han şiddetle karşı çıkmış.
- Mithat Paşa ve diğer paşalar devleti Osmanlı-Rusya ile harbe sokmuş ve bu ilk felaket oluşmuş.
- 1893 Harbi'nden sonra Tuna vilayetleri Osmanlı'dan ayrılmış ve Ruslar Ayastefanos (Yeşilköy)'e kadar gelmiş.
- 14:55Sultan Abdülhamid Han Hakkında Tarihsel Belgeler
- İlber Ortaylı, Sultan Abdülhamid Han ile ilgili belgelerin o dönemde sadece yüzde onunun elimizde olduğunu, günümüzde ise bu oranın çok arttığını belirtmiştir.
- Tarihçiler, yurt dışındaki arşivlerden istifade ederek o dönemin gizli kalan taraflarını ortaya çıkarmaktadır.
- Sultan Abdülhamid Han, Osmanlı padişahları içerisinde bey hayattayken, görevdeyken ve vefat edinceye kadar en fazla kendisine küfre edilen, iftira edilen ve hakaret edilen tek padişahdır.
- 17:37İttihatçıların Sultan Abdülhamid Han'a Yaklaşımı
- İkinci Meşrutiyet ilan edilir edilmez Sultan Abdülhamid Han'a karşı bir kampanya başlamış, halledildikten sonra da Selanik'e sürüldükten sonra da bu durum devam etmiştir.
- Birinci Dünya Harbi'nin sonuna doğru İttihatçılar, Sultan Abdülhamid Han'ın öyle bildiklerini gibi olmadığını anlamışlardır.
- Enver Paşa ve Talat Paşa, İttihatçıların halledilmesinde en büyük rolü oynayanlar, Beylerbeyi Sarayı'nda Sultan Abdülhamid Han'a fikir danışmışlardır.
- 19:46Otuzbir Mart Vakası
- Makedonya'daki terör olayları neticesinde Sultan Abdülhamid Han meşrutiyet ilan etmiştir.
- İttihatçılar, meşrutiyeti muhafaza için Selanik'teki Üçüncü Ordu'nun avcı taburlarını İstanbul'a göndermişlerdir.
- Avcı taburlarının başındaki subayların eğlencelere kalmaları ve askerleri başıboş bırakmaları, taburların isyanına sebep olmuştur.
- 22:07İsyanın Gelişimi ve Cemiyetler
- İttihatçıların faili meçhul cinayetlerde ve muhaliflerine karşı şiddet kullanmaları, halk arasında büyük tepki ve kargaşa yaratmıştır.
- İsyana bütün avcı taburları, bir kısım medrese öğrencileri ve halk iştirak etmiştir.
- İsyandan on gün önce Kıbrıslı Derviş Vahdeti tarafından kurulan İttihadı Muhammedi Cemiyeti ve Volkan, Mizan gibi gazeteler, "şeriat elden gidiyor" sloganıyla yayın yapmaya başlamıştır.
- 23:46Otuzbir Mart Vakasında Önemli Olaylar
- Prens Sebahattin, Sultan Abdülhamid Han'ın kız kardeşinin çocuğu olarak Ahrar Fırkası kurmuş ve Sultan Abdülhamid Han'ı tahttan indirme faaliyetlerine katılmıştır.
- Otuzbir Mart vakası olaylarında Asar-ı Tevfik zırhlısı süvarisi Ali Kabulü Bey'in Yıldız Sarayı'nın önünde kendi askerleri tarafından öldürülmesi önemli bir olaydır.
- Bazı dökümanlarda Prens Sabahattin'in üç-dört zırhlının kaptanlarını ve süvarilerini ayarlamış, Yıldız Sarayı'na topa tutmayı kararlaştırmış olduğu belirtilmektedir.
- 25:38Otuzbir Mart Vakasının Gerçekleri
- Otuzbir Mart vakasında Kürtçüler, Türkçüler, dinciler, İttihatçılar, İngiliz taraftarları, Alman taraftarları, Fransız taraftarları ve ulusalcı masonlar bir amaca hizmet etmişlerdir.
- Sultan Abdülhamid Han'ın otuzbir mart vakasındaki olaylarla hiçbir dahli olmadığı, darbe düzeni korusun canım şeklinde ifade edilmiştir.
- İngilizlerin ve İttihatçıların bizzat kendi rolleri olduğunu, daha sonraki yayınladıkları kitaplarda bilgi ve belgelerle itiraf ettikleri belirtilmiştir.
- 27:15Hareket Ordusu
- İttihatçılar, istikrarsızlık oluşmaya başlayınca Selanik'te bir askeri birlikler hazırlamışlardır.
- Hareket Ordusu adı verilen bu askeri güç içinde Rumeli'deki Selanik ve çevresinde bulunan askeri birliklerin askerleri azınlıktaydı.
- Osmanlı hakimiyetine karşı Rumeli'de savaşan Sırp, Bulgar, Yunan, Makedon, Arnavut çetelerinden meydana gelen gönüllü unsurlar çoğunluktaydı ve ayrıca gönüllü Musevi taburu da vardı.
- 28:57Hareket Ordusu'nun İstanbul'a Yürüyüşü
- Hareket Ordusu'nun İstanbul'a yürümesi padişahın, hükümetin veya meclisin emri veya izni olmadan gerçekleşti, bu hareket tamamen yasal olmayan bir hareketti.
- Mahmut Şevket Paşa başlangıçta ordunun başında değil, Hüsnü Paşa'yı koydu ve kendisi Edirne'de bekledi, 22 Nisan'da Yeşilköy'e geldiğinde ordunun başına geçti.
- Hareket Ordusu'nda görev alan subaylar daha sonra Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda kurucu kadrolar olarak görev yaptı: Hüsnü Paşa, Mustafa Kemal, Enver Bey, Fethi Okyar, İsmet İnönü, Cemal Paşa, Niyazi Bey, Kazım Karabekir Paşa, Ali İhsan Sabis, Rasim Bey ve Meclis Başkanı.
- 33:02Hareket Ordusu'nun Gelişimi
- Hareket Ordusu 40 bin kişilik bir miktara ulaştı ve Rumeli'de isyan çıkaran, terör ve tetiş faaliyetlerinde bulunan gayrimüslim çete reislerinin milisleri çoğunlukta idi.
- 15 Nisan 1909 akşamı Hareket Ordusu Selanik'ten hareket etti, 16 Nisan'da Çatalca'ya geldi ve hükümet tedirgin olmaya başladı.
- Asker ve milletvekillerinden oluşan bir heyet Çatalca'ya gönderildi ve askerin İstanbul'a girişi geciktirildi.
- 34:19Yeşilköy'e Varış ve Sultan Abdülhamid Han'ın Durumu
- 19 Nisan 1909 günü Hareket Ordusu Yeşilköy'e ulaştı ve Enver Bey kurmay başkanı olarak, Mahmut Şevket Paşa başkan olarak görev aldı.
- Sadrazam Tevfik Paşa bir heyet görevlendirerek Hareket Ordusu'na İstanbul'a girmesinin lüzum kalmadığını bildirdi, ancak Hareket Ordusu bunu reddetti.
- Sultan II. Abdülhamid Han, Tevfik Paşa ile konuşarak hareket ordusunun İstanbul'a girmemesini, gerekirse padişahlığı bırakabileceğini ve kardeşine verebileceğini ifade etti, ancak 31 Mart vakasıyla ilgili hiçbir dahlim olmadığını açıklamasını şart koştu.
- 38:17Hassa Ordusu'nun Müdahalesi ve Sultan Abdülhamid Han'ın Kararı
- Hareket Ordusu'nun İstanbul'a girmesi ve Makedonya çetelerinin çoğunlukta olması, Hassa Ordusu komutanlarını tedirgin etti ve Sultan Abdülhamid Han'dan müdahale izni istediler.
- Sultan Abdülhamid Han, "Ben hem padişahım, aynı zamanda Müslümanların halifesiyim, kardeş kanı döktürmem" diyerek Hassa Ordusu komutanlarına mukavemet edilmemesi için emir verdi.
- Hareket Ordusu 22 Nisan gecesi Davut Paşa ve Rami Kışlasındaki askerlerin Yıldız'a gittiği için boşalan yerleri kolayca ele geçirdi ve İstanbul'a girdi.
- 40:59İstanbul'un Kontrolü ve Sıkıyönetim
- Sultan Abdülhamid Han 23 Nisan 1909 günü Cuma selamlığına katıldı, ancak alışagelmiş zevattan çok azı selamlık merasimine katıldı ve selamlıktan dönen askerler hareket ordusuna karşı koymadılar.
- 25 Nisan günü Mahmut Şevket Paşa hükümete danışmadan İstanbul'da sıkıyönetim ilan etti ve Divanı Harp ilan ederek örfi idare kurdu.
- Mahmut Şevket Paşa mahkemeler kurarak suçlu suçsuz bir kısımları idam etti ve avcı taburları ile Hassa Ordusunun birçok askerini Rumeli'ye sürdü.
- 42:5131 Mart İsyanının Gerçekleri
- 31 Mart İsyanı'nın başlarında bir çavuş bulunduğu söylense de, bilgi ve belgelerde ortaya çıkan bilgilere göre nefer elbisesi giymiş İttihatçı subaylar var ve bu hadisenin bir tertip olduğu ortaya çıktı.
- Sultan Abdülhamid Han'ın bu hadisede dahi olmadığı, Prens Sebahattin'in ve İngilizlerin ve İttihatçıların bizzat bu hareketin içinde oldukları kendi ifadeleri ile ortaya çıktı.
- Rıza Tevfik Bölükbaşı kendi hatıratında "Selim Sırrıyla beraber biz 31 Mart olaylarını tertip ettik" diye ifade etti ve Prens Sebahattin bu olaylardan sonra İngiltere'ye kaçtı.
- 44:09Sultan Abdülhamid Han'ın Tahttan İndirilmesi
- Tarih kitaplarında bu olayın irtica olayı olarak okutulduğu, ancak aslında irtica ile gericilikle alakası olmadığı ve sadece Sultan Abdülhamid Han'ın tahttan indirilmesi ile ilgili olduğu ortaya çıktı.
- İslam kokusu gelen bazı kişilerin bu grubun içinde bulunduğu için bu olay süslenmiş.
- Hareket ordusu 23-24 Nisan gecesi İstanbul'a girmeye başladı ve sabahleyin Yıldız Sarayı Şevket Turgut Paşa tarafından kuşatıldı.
- 45:10Sarayın İşgali
- Sadrazam Tevfik Paşa, Harbiye Nazırı Ethem Paşa ve sarayı koruyan Memduh Paşa, baş katip Ali Cevat Bey mabe indiler.
- 24 Nisan Cumartesi günü akşamı Yıldız ve Selimiye Kışlası hariç bütün Hareket Ordusu mensupları tarafından işgal edildi.
- Sarayın muhafız askerlerinin bir kısmı silahlarını teslim etmiş, bir kısmı Anadolu yakasına gitmiş, sarayda yaklaşık otuz kişilik bir müfreze kalmıştı.
- 46:46Sarayın Talan Edilmesi ve Dış Teklifler
- Sarayı kuşatan Şevket Turgut Paşa, emrindeki resmi askerlerin padişaha olan bağlılığını bildiği için onlara güvenemedi ve daha çok gönüllü adı verilen çapulcu gayrimüslim milislere sarayı kuşattı.
- Bu gayri müslim çetelerin başında Bulgar çetebaşısı vardı.
- Avrupa devletlerinin sefaretlerinden padişaha sığınma teklifleri geldi; Rusya, İngiltere ve Alman sefaretleri ve Alman İmparatoru Wilhelm, Rus Çarı kendi sefaretlerini göndererek kendilerine ilhakını teklif ettiler.