Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Gazi Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü 4. sınıf öğrencisi Esma Duran'ın Doçent Doktor Metin Aytekin'in sunduğu eğitim etkinliğidir. Metin Aytekin, Viyana Tıp Üniversitesi'nde doktor unvanı almış ve Amerika'da moleküler tıp alanında uzmanlaşmış bir akademisyendir.
- Video, bilimsel literatür taraması ve özeti yazma konusunu kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerikte Web of Science, PubMed, Scopus gibi veritabanlarının kullanımı, literatür özeti yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar, atıf yapma kuralları ve makale okuma teknikleri anlatılmaktadır. Ayrıca, TÜBİTAK 2219 A ve B projeleri hakkında bilgiler verilmekte ve öğrencilerin bu projelere başvurması tavsiye edilmektedir.
- Eğitim, interaktif bir şekilde ilerlemekte olup, izleyicilerin sorularına cevap verilmektedir. Konuşmacı, bilimsel makale arama ve indirme teknikleri, literatür taramasında yapılan hatalar, makalelerin güncel olmasının önemi ve dergilere gönderim süreci hakkında pratik bilgiler sunmaktadır.
- Sunum Formatı ve Tanıtım
- Sunumda muhabbet ortamı oluşturulacak ve izleyiciler her an soru sorabilir.
- Esma Duran, Gazi Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü 4. sınıf öğrencisi olarak sunumu yapacak.
- Konu "Doğru literatür ve makaleye nasıl ulaşılır, literatür özeti nasıl yazılır" olacak.
- 01:48Doçent Doktor Metin Aytekin'in Tanıtımı
- Doçent Doktor Metin Aytekin Viyana Tıp Üniversitesi'nde doktor unvanı almış ve Amerika'da SWLAND Klinik Hastanesi'nde moleküler tıp alanında uzmanlaşmıştır.
- Ekstrasellüler matris üzerinde uzun yıllardır çalışmakta ve kök hücre konusunda araştırmalar yapmaktadır.
- Türkiye'de ilk defa sulgen bindörtyüzonaltı phrat modelini oluşturmuş ve bu modeli kullanarak hastalığın moleküler düzeyde nasıl geliştiği konusunda çalışmalar yapmıştır.
- 03:17Doçent Doktor Metin Aytekin'in Etkinlikleri
- Türkiye'ye geldiğinde, yüksek lisans öğrencilerinin proje ve bilimsel makale yazma konusundaki eksiklikleri fark etmiş ve gönüllü proje eğitim faaliyetlerine başlamıştır.
- Bilimsel anlamda birçok makalesi, uluslararası konuşmaları, bildirileri ve projeleri bulunmaktadır.
- Profesyonel olarak fotoğrafçılık ve video editi yaparken, lisanslı geleneksel atlı okçuluk yapmakta ve müzik konserleri vermektedir.
- 06:38Bilimsel Araştırma Süreci
- Literatür özeti yazmak bir bilimsel araştırma yapmanın bir parçasıdır.
- Bilimsel araştırma yaparken ilk önce konu bulunur, sonra literatür taraması yapılır, hipotez ortaya çıkarılır, deneyler belirlenir, veriler toplanır ve sonuçlar raporlanır.
- Konunun tespiti ve tanımı aşaması en zor ve en sancılı kısım olup, genellikle danışmanın görevidir.
- 08:28Literatür Taraması ve Full Text Önemi
- Literatür taramasında doğru erişim yolları, anahtar kelimeler ve full text ulaşımı üç temel basamaktır.
- Atıfta bulunulan literatürün full text'lerinin (PDF dosyaları) saklanması çok önemlidir.
- Öğrencilerin öğrenci konferanslarına katılmaları ve katılım belgelerini CV'lerine eklemeleri tavsiye edilmektedir.
- 10:21Bilimsel Kaynaklar ve Veritabanları
- Birinci kaynaklar olarak bilimsel dergiler, tezler ve raporlar; ikinci kaynaklar ise derleme, ansiklopedik bilgiler, ders kitapları ve bilimsel kitaplar kullanılır.
- Bilimsel makaleler genellikle Web of Science veya Science Direct gibi veritabanlarına indekslenir ve bu veritabanları akademik araştırmalarda sıkça kullanılır.
- Doçentlik kriterlerinde Web of Science Science Citation Index'e giren dergilerden iyi puan alınır ve bu dergilerin kalitesini gösterir.
- 11:35Dergi Kalitesi ve Etki Faktörü
- Web of Science'de indekse girmeyen dergilerin impact factorü (etki faktörü) yoktur, bu nedenle impact factorü olan dergiler kaliteli olarak kabul edilir.
- Konuşmacıya göre etki değeri 2'nin altındaki dergiler kalitesiz, 2'nin yukarısındakiler ise kaliteli olarak değerlendirilir.
- Web of Science'e giren dergilerin %80'i etki değeri 2'nin altında, %20'si ise 2'nin üstündedir.
- 12:43Sosyal Medya ve Akademik Kaynaklar
- Sosyal medya, özellikle ResearchGate gibi platformlar, fulltext'e ulaşmak için önemli bir kaynak olabilir.
- Akademisyenler genellikle makalelerini paylaşmak ister çünkü bu onların h indeksini (akademik başarı ölçütü) yükseltir.
- Google Scholar gibi akademik Google, bilim insanlarına ve makalelere erişim sağlar ve gelişmiş arama özellikleri sunar.
- 15:01Veritabanlarına Erişim ve Arama Teknikleri
- PubMed, Web of Science gibi veritabanlarında bazı makaleler open access (açık erişim) olup ücretsiz, bazıları ise derginin malı olarak paralı olabilir.
- Türkiye'de e-devlet üzerinden Web of Science gibi veritabanlarına ücretsiz erişim sağlanabilir.
- Arama yaparken "and", "or", "not" gibi yardımcı kelimeler kullanılarak sonuçlar daraltılabilir.
- 18:03Literatür Taraması ve Arama İpuçları
- Literatür taraması, makale yazımında orijinalliğin sağlanması için önemlidir çünkü hakemler önceden yapılmış benzer çalışmalar bulabilir.
- Arama yaparken Türkçe karakterler yerine İngilizce karakterler kullanılmalı ve büyük-küçük harf ayrımı yapılmamalıdır.
- "Yıldız", "soru işareti" ve "dolar işareti" gibi özel karakterler arama sonuçlarını genişletmek için kullanılabilir.
- 22:02Arama Fonksiyonları ve Kullanımı
- Dolar karakteri (dolar) sıfır karakteri veya tek bir harf karakterini temsil eder.
- Yıldız karakteri (yıldız) çok sayıda harfi temsil eder ve geniş arama yapar, soru işareti ise tek bir karakteri temsil eder ve daha dar arama yapar.
- Tırnak fonksiyonu, tam bir ibareyi aramak için kullanılır ve sadece belirtilen tam ifadeyi bulur.
- 24:24Literatür Tarama Teknikleri
- Yıldız ve soru işareti kullanarak farklı yazılışları olan kelimeleri (örneğin X-ray veya A1 gen) tek aramayla bulabilirsiniz.
- Eski Yunan harfleri kullanırken, harfleri yazıldığı gibi (beta) yazmak gerekir, Yunan alfabesindeki şekliyle yazmamak gerekir.
- Yazar ismi ararken soy ismi yazıp ismin baş harfini kullanmak gerekir, çok fazla isim varsa isimlerin baş harflerini kullanabilirsiniz.
- 25:54Makale Paylaşımı ve Erişim
- ResearchGate üzerinden yazarın kendisi makaleyi paylaşsa dergi polisi ihlal edilmez, ancak herkesin erişebileceği platformlarda paylaşamaz.
- Pubmed Centra gibi platformlar sayesinde çoğu makaleye ücretsiz erişim sağlanacak ve paralı erişim kalmayacak.
- Bilimde "open access" olması gerekir ve bu yöne doğru gidiliyor.
- 27:25Anahtar Kelimeler ve Makale Erişim İmkanları
- Anahtar kelimeler çok iyi seçilmelidir, daraltılmış olmalı ve çalışma konusuna uygun olmalıdır.
- Google'ın düzeltme özelliği bazı yanlışları otomatik olarak düzeltebilir.
- Üniversite öğrencileri için ücretsiz makale indirimi yoktur, ancak üniversitenin abonelikleri sayesinde öğrenciler ücretsiz erişim sağlayabilir.
- Üniversiteyi bitirenler için ücretsiz erişim yoktur, ancak Türkiye'de e-devlet üzerinden Web of Science'a ücretsiz erişim imkanı vardır.
- 29:04Bilimsel Araştırma Kaynakları
- PubMed, hemşirelik, dişçilik, veterinerlik, sağlık sistemi ve klinik bilimler alanlarında en çok kullanılan arama motorudur.
- Web of Science, Scopus gibi diğer veritabanları da PubMed'de bulunabilir.
- Sosyal bilimler alanında arama için farklı motorlar kullanılır, örneğin ERIC.
- 30:04Türk Dergilerine Erişim
- Tüm Türk dergileri PubMed'de bulunmaz çünkü girmenin belirli kalite kriterleri vardır.
- Türk dergilerindeki makalelere ULAQ-BIM sayfası üzerinden erişilebilir.
- ULAQ-BIM'de TR DİZİM, TÜBİTAK destekli projeler ve Dergipark taramaları ile Türkiye'deki dergilerdeki yayınlara ulaşılabilir.
- 31:06Tezlerin Erişimi ve Önemi
- Türkiye'de yapılan tezlere Gökk.gov.tr adresinden ulaşılabilmektedir.
- Tezlerde yapılan ölçekler ve anketler, kendi çalışmalarınıza uyarlanabilir.
- Tezler, benzer konularda yapılan çalışmalar hakkında bilgi sağlayarak kendi çalışmalarınızı geliştirmenize yardımcı olabilir.
- 32:49Yabancı Tezler ve Literatür Taramasının Amacı
- Yabancı tezler ProQuest veya benzer sayfalar üzerinden elde edilebilir.
- Literatür taramasının amacı, konunuzla ilgili bilimin nereye geldiğini anlamaktır.
- Literatürdeki boşlukları tespit ederek kendi çalışmanızın özgünlüğünü ve yeniliğini belirtirsiniz.
- 35:37Literatür Özeti Yazımı
- Literatür özeti yazarken, konunuzla doğrudan ilgili literatürü toplamalısınız.
- Literatür özeti yazarken, konuya bağlantılı olmalı, aksi takdirde "devekuşu gibi" görünür.
- Literatür özeti yazarken, kullanılan kaynaklar akademik ve bilimsel olmalıdır; gazeteler, dergiler yerine bilimsel dergiler, kitaplar, kongre bildirileri ve tezlerden atıfta bulunulmalıdır.
- 37:48Atıf Yapma Yöntemi
- Kongrelerde kişisel görüşlerden atıfta bulunabilirsiniz ve bunu "personal communication" olarak belirtmelisiniz.
- Literatür özeti yazarken sadece "ali bunu yaptı, mehmet bunu yaptı" şeklinde işlenmemiş veriler vermemelisiniz.
- Literatür özeti yazarken, çalışmaların güçlü ve zayıf yönlerini belirterek kendi düşüncenizi ortaya koymalısınız.
- 39:11Literatür Özeti Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Literatür özeti yazarken, kaynakların güçlü ve zayıf yönlerini, çelişkili ifadeleri ve farklı görüşleri belirtmek önemlidir.
- Literatür özeti sadece bilgileri aktarmakla kalmaz, çelişkileri ortaya çıkarmak ve kendi görüşlerinizi belirtmek için kullanılır.
- Literatür özeti yazarken copy paste yapmak intihale girmek olur, bu yüzden kendi cümlelerinizle yazmanız ve atıfta bulunmanız gerekir.
- 41:23Literatür Özeti Yazarken Ek Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Literatür özeti içinde konuyla ilgili daha fazla araştırması gereken sorular ortaya konulmalıdır.
- Yapılan çalışma, mevcut bilgileri zenginleştirmeli ve gelecekte yapılacak çalışmalar için yön vermeli.
- Literatür özeti yazarken, makaleyi okuduktan sonra anladığınızı kendi cümlelerinizle yazıp sonra atıfta bulunmalısınız.
- 43:17Atıf Yapma Yöntemi
- Atıf yapmak için Endnote gibi programlar kullanılmalıdır, bu programlar Word ile çalışır ve atıfları otomatik formatlar.
- Literatür özeti yazarken verilen tüm bilgilere atıfta bulunulmalıdır, bilgiler literatüre dayandırılmalıdır.
- Endnote programı sayesinde makalelerden paragraf çıkarıldığında atıfları otomatik olarak düzenlemek çok kolaydır.
- 46:10Makale Okuma Teknikleri
- Bilim dili İngilizce olduğundan, akademisyenlik yapmak isteyenler için İngilizce bilgisinin gelişmesi çok önemlidir.
- Makale okumak için bol bol makale okumak gerekir, en az haftada 2-3 makale okumak tavsiye edilir.
- Makaleyi baştan sona okumak yerine, özetin son cümlesine (conclusion) bakarak makalenin işinize yarayıp yaramadığını hızlıca karar vermek daha etkilidir.
- 48:43Akademik Çalışmalar ve Konu Takibi
- Akademisyenlerin H-index'i yüksek olması için bir konuda çalışmak ve daldan dala atlamamak gerekir.
- Bir konuya odaklanmak tanınırlık artıracak ve H-index'i otomatikman yükseltecektir.
- Dergi veya yayın takibi yerine konu takibi yapılmalıdır, hangi dergiden veya kimin çalıştığı önemli değildir.
- 51:16Tez Yazma Tavsiyeleri
- Draft yazarken tezin bir minyatürünü yazmak gerekir, literatür özeti aslında mini bir derleme yazmaktır.
- Yüksek lisans öğrencisine geldiğinde test konusu verilmeli, ders aşamasında o konuyla ilgili makaleler okunmalıdır.
- Draft yazarken tezin hikayesini, tarihini ve nedenini anlatmak gerekir.
- 54:21Araştırma ve Literatür Hataları
- Araştırma yaparken en sık yapılan hata, iyi literatür taraması yapılmadığı için konunun daha önce yapılmış olduğunu gözden kaçırmaktır.
- Literatür özeti yazarken en sık yapılan hatalardan biri alıntı yaparken copy paste yapmaktır.
- Atıfta bulunurken ilk bulan kişiye atıfta bulunulmalıdır, okuduğunuz makaleye değil.
- 56:59Yazma ve Okuma Etkileşimi
- Yazma eylemine geçmeden önce okuma eylemine ağırlık verilmelidir, okumadan yazılmaz.
- Bilimsel yazarlık bir kabiliyettir ve herkes makale yazamaz, bu bir ekip işidir.
- Düşüncelerinizi toplamak için not almak önemlidir, makale okurken literatür özeti için not almak gerekir.
- 59:54Bilimsel Makale Yazımında Tarih Kullanımı
- Bilimsel makalelerde tarihinden bahsederken, konunun son durumunu anlatırken en son beş senelik makaleler kullanılmalıdır.
- Tarihi ilk paragraflarda konunun tarihini anlatırken daha eski kaynaklara gidilebilir, ancak bilimin nereye kadar geldiğini anlatırken son beş senelik makaleler tercih edilmelidir.
- 1:01:31Bilimsel Makale Yayın Süreci
- Bilimsel makaleleri dergilere yollayıp aylarca yıllarca beklemek sıkıntılı bir durumdur, ancak kaliteli dergilerde bu durum söz konusu değildir.
- Dergilerin web sayfalarındaki editorial board kısmından editörlerin e-mail adreslerine ulaşılabilir ve editorial sürecinin ne kadar süreceğini sorabilirsiniz.
- Makalenin dergide yayınlanma süreci uzun ve sancılıdır, bir dergi için gönderildiğinde red olup başka dergilere gönderilirse toplam bir-bir buçuk sene sürebilir.
- 1:03:13TÜBİTAK Projeleri Hakkında Bilgiler
- TÜBİTAK'ta farklı proje kodları vardır: TÜBİTAK 1001, TÜBİTAK 1002 ve TÜBİTAK 2209A gibi.
- TÜBİTAK 2209A sadece ve sadece lisans öğrencilerinin başvurabileceği, diğer projelere göre daha kolay kabul edilen bir proje kodudur.
- TÜBİTAK projeleri için iki günde proje yazılamaz, özellikle TÜBİTAK 1001 için beş-altı ay süre gereklidir.
- 1:03:58Dergi Kalitesini Değerlendirme
- Dergi kalitesini değerlendirmek için impact factor ve CiteScore değerleri kullanılır.
- Bu değerleri Google'da derginin ismini aratarak bulabilir veya derginin kendi sayfasında görebilirsiniz.
- Türkiye'deki birçok derginin impact factor'i yoktur çünkü Web of Science'ın içine girmiş olması gerekir.