Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının bilimsel devrim ve aydınlanma konularını ele aldığı bir sunum veya ders formatındadır.
- Konuşmacı, bilimsel devrimin 150 yıl süren bir süreç olduğunu ve Türkiye'nin bu devrimi ıskaladığını anlatmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun 1687'de bilimsel devrim sentezinin tamamlandığı dönemde Batı'da yeni bir ufuk açarken, Osmanlı'nın bu devrimi ıskalama sonucu geri kalmış olduğunu vurgulamaktadır. 1933 yılında gerçekleştirilen üniversite reformu, Atatürk devrimleri döneminde bilimsel devrimi Türkiye'ye getirmeye yönelik önemli bir adım olarak ele alınmaktadır. Video, bilimsel devrimi yeterince değerlendiremediğimiz ve yeni bilgi üretmenin önemini anlamadığımız sonucuna varmaktadır.
- 00:09Bilimsel Devrim ve Osmanlı'nın Durumu
- Bilimsel devrim, gözlem, deney ve matematiksel gösterime dayanan araştırma-geliştirme yöntemiyle yeni bilgi üretimi anlamına gelir.
- Osmanlı'da 1543'te Süleyman Sultan'ın oturduğu dönemde matbaa yoktu ve 1687'de Karlofça Antlaşması'ndan sonra perişanlığa girdi.
- Bilimsel devrim ve aydınlanma birbirinin devamıdır; önce bilimsel devrim başlar, sonra sosyal alanlara yansır ve akıl özgürleştirilir.
- 01:55Osmanlı'nın Bilimsel Devrimi İskalaması
- Türkiye, bilimsel devrimi anlamamış ve Osmanlı'nın 1600-1687 yılları arasında bilimsel devrim sentezinin tamamlandığı evrede durma, dağılma ve geri gerileme başlamıştır.
- Batı'da bilimsel devrimle yeni bir ufuk açarken, Osmanlı'da bu devrim bilinmeden kalmış ve toplum bu işin güneşlerine sahip kıllanmış.
- Geri kalmışlığın gerçek nedeninin bilimsel devrimi ıskalama olduğunun ayırdına varıldığı dönem, 1933 yılında gerçekleştirilen üniversite reformu çerçevesinde anlaşılmıştır.
- 02:48Atatürk Devrimleri ve Bilimsel Devrim
- 1933 reformu, Atatürk devrimleri döneminin önemli faktörlerinden ve o paketin önemli ögelerinden biridir.
- Uygarlık adına Osmanlı'ya yansımış gelmiş herhangi bir yenilik, tümü Atatürk ve Cumhuriyet devrimleri sayesindedir.
- Bilimsel devrimi ıskalamış olmanın acılarını hissedip, o devrimi mümkün olduğu kadar hızla 300 yıllık gecikmeye karşı Türkiye'ye getirebilme bilincinin doğması 20. yüzyılın ikinci çeyreğinde olmuştur.
- 03:47Türkiye'de Bilimsel Devrim ve Aydınlanma
- 1933'te başlayan dalga, eğitim alanında reformist ve aydınlanmacı hareketler getirmiştir.
- 1960'larda planlı ekonomiye geçiş, yükseköğretim kurumlarının kuruluşu ve TÜBİTAK'ın kuruluşu olmuştur.
- Yeni bilgi üretirsek gücümüz artar anlayışı hala toplumun kültürel genlerine hiyerarşik olarak girmiş değil ve 1933 sonrası parlamaya başlayan aydınlanma meşalesi sönmek üzere, bilimsel devrim karşıtı akımlar son dönemde korkunç bir ivme kazanmıştır.