Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi'nde okuyan öğrenciler için hazırlanmış bir eğitim dersidir. Bir eğitmen tarafından bilimsel araştırma teknikleri dersinin üçüncü bölümünde araştırma tasarımları konusu anlatılmaktadır.
- Video, araştırma tasarımının ne olduğunu açıklayarak başlıyor ve ardından araştırma tasarımlarının iki ana kategorisine (keşfedici ve sonuçlandırıcı) ayrılıyor. Her bir araştırma türünün özellikleri, kullanım amaçları ve yöntemleri detaylı olarak anlatılıyor. Ayrıca tanımlayıcı ve nedensel araştırma türleri, bağımlı ve bağımsız değişken kavramları örneklerle açıklanmaktadır.
- Videoda keşfedici araştırmaların niteliksel yöntemleri, sonuçlandırıcı araştırmaların ise kantitatif yöntemleri kullandığı vurgulanmakta ve konuyla ilgili örnek sorularla pekiştirilmektedir. Soru-cevap formatında sunulan ders, araştırma tasarımı adımlarını da içermektedir.
- 00:01Araştırma Tasarımı
- Bu video, Bilimsel Araştırma Teknikleri dersi için hazırlanan üçüncü videoda araştırma tasarımları, keşfedici, tanımlayıcı ve nedensel araştırmaları ele alıyor.
- Araştırma tasarımı, bir araştırmayı yürütmek için oluşturulan çatı veya tasarıdır ve araştırma projesinin temeli veya genel planıdır.
- İyi bir tasarım, çalışma amaçları doğrultusunda doğru ve ekonomik prosedürlerde toplanan verilerle uygun bilginin toplanmasından emin olmalıdır.
- 01:40Araştırma Tasarımının Adımları
- Araştırma tasarımının adımları: gereken bilginin tanımlanması, ikincil veri analizi, araştırma aşamalarının tasarlanması, kalitatif ve kantitatif veri toplama metotlarının incelenmesi, bilgi ihtiyacının tanımlanması.
- Araç tasarımı aşamaları: ölçme ve ölçekleme prosedürlerinin belirlenmesi, anket veya görüşme formunun hazırlanması, örnekleme süreci ve örnek hacminin belirlenmesi, veri analiz planının geliştirilmesi.
- Araştırma tasarımı ikiye ayrılabilir: keşfedici ve sonuçlandırıcı (tanımlayıcı ve nedensel) araştırma tasarımları.
- 03:24Keşfedici Araştırma
- Keşfedici araştırma, ortalıkta apaçık bulunmayan, henüz ortaya çıkmamış veya gelecekte olabilecek problemleri tanımlamaya yardımcı olmaktadır.
- Bu araştırma türü, problemin tanımlanmasına yardımcı olacak ön bilgiyi toplamak ve hipotezleri önermek için yapılır.
- Keşfedici araştırma genellikle minimum maliyet ve zaman durumunun öncül araştırmasını elde etmek için tasarlanır ve kalitatif yöntemlerin kullanılması için daha uygundur.
- 06:06Keşfedici Araştırma Yöntemleri
- Keşfedici araştırma ikincil veri kaynaklarını, gözlemleri, uzmanlarla görüşmeyi, bilgili kişilerle grup görüşmelerini ve geçmiş deneyimleri içermektedir.
- Keşfedici araştırma kullanım amaçları: problemi yapılandırmak, alternatifleri belirlemek, hipotezler oluşturmak, temel değişkenleri ve ilişkileri ayrıştırmak, problemin çözümü için bir bakış açısı oluşturmak ve gelecek araştırmalar için öncelikleri belirlemektir.
- 07:56Sonuçlandırıcı Araştırma
- Sonuçlandırıcı araştırma, belli araştırma problemlerin çözümüne yardımcı olmaktadır.
- Bu araştırma açıkça tanımlanan araştırma amaçlarını ve bilgi ihtiyaçlarını kapsar ve kantitatif metotları kullanır.
- Sonuçlandırıcı araştırma iki gruba ayrılır: tanımlayıcı ve nedensel araştırmalar.
- 09:43Tanımlayıcı Araştırma
- Tanımlayıcı araştırmalar, bir şeyi tanımlamayı amaçlar ve pazar potansiyelini belirlemek veya belirli bir ürünün satın alan tüketicilerin özelliklerini tanımlamak için yapılır.
- Tanımlayıcı araştırmada temel amaç, inceleme konusu olan olayın değişkenlerini ve ilişkilerini tanımlamak ve ileriye dönük tahminler yapabilmektir.
- Tanımlayıcı araştırmalarda anket ve gözlem yöntemi kullanılır, ayrıca literatür çalışması ve ikincil kaynak araştırması gerekir.
- 12:25Neden- Sonuç Araştırmaları
- Neden- sonuç araştırmaları, neden- sonuç ilişkilerini içeren hipotezlerin test edilmesi amacıyla yapılan araştırmalardır.
- Bağımsız değişken (X) ile bağımlı değişken (Y) kavramları önemlidir; bağımsız değişkendeki değişim bağımlı değişkeni etkilemelidir.
- Nedensel araştırmalar için X'in Y'ye neden olduğunu söyleyebilmek için gerekli koşullar: X ve Y arasındaki ilişki, X'in Y'den önce meydana gelmesi, diğer faktörlerin elemin edilmesi ve ilgili teorinin bulunması gerekir.
- 15:19Nedensel Araştırmaların Kullanım Amaçları
- Nedensel araştırmalar, sebep- sonuç değişkenleri arasındaki ilişkiyi bulmak için kullanılır.
- Araştırmalar, sebep olan değişkenler ile sonuç olan değişkenler arasındaki ilişkiyi ve etkileri bulmak için yapılır.
- Hipotez test etmek için de nedensel araştırmalar kullanılır.
- 16:36Araştırma Türleri ve Karşılaştırması
- Araştırma iki ana kategoriye ayrılır: keşfedici (kaşif) ve sonuçlandırıcı (sonuca gidecek).
- Keşfedici araştırmaların amacı içe bakışı ve anlamayı sağlamak, sonuçlandırıcı araştırmaların amacı ise hipotezin test edilmesi ve ilişkilerin değerlendirilmesidir.
- Keşfedici araştırmalar kalitatif yöntemlerle, sonuçlandırıcı araştırmalar ise kantitatif yöntemlerle gerçekleştirilir.
- 18:51Araştırma Tasarımı Belirleme
- Problem hakkında az bilgi varsa, önce keşfedici bir araştırma ile başlamak uygundur.
- Araştırma öncelikle keşfedici bir çalışma ile başlayıp devamında tanımlayıcı veya nedensel araştırmacı devam edebilir.
- Bir çalışmaya doğrudan sonuçlandırıcı ya da neden- sonuç ilişkisi olan bir araştırma da yapılabilir.
- 19:35Soru Çözümü
- Araştırma tasarımı, araştırma probleminin tespiti ile başlamaz, daha önce problem tespiti yapılır.
- Araştırma tasarımı, araştırma projesinin temeli veya genel planıdır ve araştırma yürütmek için oluşturulan çatıdır.
- Araştırma tasarımı adımları arasında ikincil veri analizi yer almaz, araştırma türüne karar verilmesi, bilgi ihtiyacının tanımlanması ve ölçme prosedürlerinin belirlenmesi yer alır.
- 22:54Tanımlayıcı ve Nedensel Araştırma Amaçları
- Tanımlayıcı araştırmaların amaçları arasında ilgili grupların özelliklerini tanımlamak, ana kütle içinde belli bir davranışı sergileyen grupların yüzdesini tahminlemek, var algıları belirlemek ve ilişkilendirilen değişkenleri belirlemek yer alır.
- Bağımlı bağımsız değişkenler arasındaki etkiyi belirlemek tanımlayıcı değil, nedensel araştırmanın görevidir.
- Nedensel araştırmaların amacı sebep-sonuç (neden-sonuç) ilişkisini ortaya çıkaracak ipuçları bulmak ve hipotezleri test etmektir.
- 24:08Nedensel Araştırma Özellikleri
- Nedensel araştırmalarda bağımlı değişkeni etkileyen değişkenlere bağımsız değişken denir ve genellikle X ile gösterilir.
- Nedensel araştırmalarda bağımsız değişkenin (X) bağımlı değişkene (Y) neden olması için gerekli koşul, X'in değişmesinin önce gerçekleşmesidir.
- Nedensel araştırmanın kullanılma amaçları arasında ne sebep oluyor, ne sonucu doğuyor sorusunu cevaplamak, sebep olan değişkenlerle tahmin edilmesi gereken sonuçlar arasındaki ilişkiyi ve etkileri bulmak ve hipotezin test edilmesi yer alır.
- 26:04Keşfedici ve Sonuçlandırıcı Araştırma Yöntemleri
- Keşfedici araştırmalarda temel bilgilerin analizi kalitatif (niteliksel, sayısal olmayan) yöntemlerle gerçekleştirilir.
- Sonuçlandırıcı araştırmalarda veri analizi kantitatif (niceliksel, sayısal) yöntemlerle gerçekleştirilir.
- Sonuçlandırıcı araştırmalarda veri sayısal olmazsa analiz yapılamaz ve sonuca gidilemez.