Buradasın
Bilim Araştırma Merkezleri ve Bilim Adamlarının Etik Kuralları
youtube.com/watch?v=-Qx240-9lnAYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Fizikle Barış" kanalında yayınlanan bu eğitim videosu, 9. sınıf fizik müfredatındaki "Fizik Bilimine Giriş" ünitesinin sonunda yer alan bilim araştırma merkezleri konusunu ele almaktadır.
- Video iki ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde Türkiye'deki TÜBİTAK, TAEK ve Aselsan gibi bilim araştırma merkezleri ile uluslararası CERN, NASA ve ESA gibi kurumlar tanıtılmakta, ikinci bölümde ise bilim adamlarının uyması gereken altı temel etik kural detaylı olarak açıklanmaktadır. Bu kurallar arasında verilerin bilimsel yöntemlerle elde edilmesi, deneklerin zarar görmemesi, araştırma sonuçlarının doğru şekilde yayınlanması ve alıntı kaynaklarının belirtilmesi bulunmaktadır.
- Konuşmacı, bu bilgilerin deneme sınavlarında ve gerçek sınavlarda karşınıza gelebileceğini belirterek, izleyicilere bu bilgileri tekrar etmelerini tavsiye etmektedir.
- 00:27Bilim Araştırma Merkezlerinin Önemi
- Bilim araştırma merkezleri, rastlantısal buluşların yerini düzenli çalışmalara bırakması ve bilimsel çalışmaların daha organize edilmesi için kurulmuştur.
- Birçok bilim insanının aynı yerde çalışması, ekip çalışması yardımıyla doğru sonuca daha kısa sürede ulaşmayı sağlar.
- Bilim insanlarının çalışmalarını düzenleyip, güçlü laboratuvarlarla desteklemek, ulusların ve insanlığın gelişimini hızlandırmak açısından önemlidir.
- 02:29Türkiye'deki Bilim Araştırma Kurumları
- TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu), 1963 yılında kurulmuş olup, akademik çalışmalarını endüstriyel alana aktaran bir kurumdur.
- TÜBİTAK, yenilikçi ve paylaşımcı bir vizyona sahip olup, bilimsel çalışma yapanlara burs, destek ve ödül vererek ülke kalkınması için katılım arttırıcı politika izler.
- TÜBİTAK'ın farklı çalışma alanlarına sahip enstitüleri vardır: SAGE (savunma sanayi araştırma geliştirme), UEKA (uluslararası elektronik ve kriptoloji araştırması), MAM (Marmara Araştırma Merkezi), UZAY, UME (ölçüm birimi) ve ULAKBİM.
- 05:01Türkiye'deki Diğer Bilim Araştırma Kurumları
- TAEK (Türkiye Atom Enerji Kurumu), 1956 yılında kurulmuş olup, atom enerjisinden yararlanılması amacıyla çalışmalar yapan bir kurumdur.
- TAEK, nükleer ve stratejik maddelerin bulunup çıkartılması, arıtma ve işletme işlemlerinin yapılması yetkisine sahiptir.
- ASELSAN (Askeri Elektronik Sanayi), 1975 yılında Türk Kara Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı önderliğinde kurulmuş olup, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kendine özgü cihaz ve haberleşme araç gereçleri üretilmesi amacıyla kurulmuştur.
- 07:37Uluslararası Bilim Araştırma Kurumları
- CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi), 1954 yılında kurulmuş olup, dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır.
- NASA (Amerika Birleşik Devletleri'nde Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi), 1915 yılında kurulmuş olup, önce uçak yapımına yönelik çalışmalarla sonra uzay alanında çalışmalarla gelişmiştir.
- ESA (Avrupa Uzay Ajansı), 1975 yılında kurulmuş olup, merkezi Fransa'dadır ve gezegenlerin ve ay'ın araştırılması gibi programlara sahiptir.
- 09:43Bilimsel Araştırma ve Etik
- Bilim insanları yalnızca zeki ve çalışkan olmakla kalmayıp, etik değerleri de içselleştirmiş olmalıdır.
- Bilim insanları çalışmalarını ulusun yararı için yürüten, vatansever, insan ve doğa sevgisi taşıyan, adaletli ve dürüst olmalıdır.
- 2001 yılında Türkiye Bilimler Akademisi tarafından belirlenen bilimsel etiğin temel ilkeleri vardır.
- 10:19Bilim İnsanının Etik Kuralları
- Bilim insanları, verilerin sadece bilimsel yöntemlerle yürütülen gerçek deney ve gözlemlerden elde edildiğini ve bu verilerin etik olarak saptırılamayacağını bilmelidir.
- Bilimsel araştırma sürecinde deneklerin zarar görmemesi ve bilgilendirilmesi zorunludur, ayrıca hayvanlara zarar verilmemesi gerekir.
- Bilim insanı araştırma bulgularını topluma bilgilendirmek ve olası zararları konusunda uyarmak zorundadır.
- Araştırma sonuçlarında katkı oranına göre tüm araştırmacıların isimlerinin dikkat edilerek yayınlanması gerekir.
- Araştırma sonuçlarının yayınlanmasında yararlanılan tüm kaynakların belirtilmesi zorunludur.
- Bilim insanı akademik yaşamın tüm evrelerinde bilimsel liyakatı temel ölçü olarak kabul ederek etik olmalıdır.