Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir analitik filozof tarafından sunulan akademik bir ders formatındadır. Konuşmacı, Bertrand Russell'ın etik anlayışını ve felsefi düşüncelerini detaylı olarak ele almaktadır.
- Video iki ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde felsefe tarihinde etik anlayışının gelişimi ve analitik filozofların ahlak anlayışı incelenmekte, ikinci bölümde ise Russell'ın kendi etik anlayışının kronolojik gelişimi anlatılmaktadır. Russell'ın 16 yaşında yazdığı ilk makaleden başlayarak utiliteryanizm, Hegelci fikirler, Sidwick'in etkisi ve sonunda duygusalcı ahlak kuramına geçiş süreci ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca Russell'ın Spinoza'ya yaklaşımı, "Batı Felsefesi Tarihi" eserindeki görüşleri, otobiyografisindeki ahlaki görüşleri ve dünya savaşları, nükleer silahsızlanma, Vietnam Savaşı ve Filistin gibi siyasi konulardaki aktivist faaliyetleri, Bencilce Foundation'ı ve Russell Mahkemeleri gibi projeleri de kronolojik olarak anlatılmaktadır.
- 00:24Etik Anlayışının Tarihsel Gelişimi
- Konuşmacı etik anlayışını anlatacağını ve önce felsefe tarihinde etik meselesine gireceğini belirtiyor.
- Antik dönemden beri ahlak felsefesi var ancak normatif ahlak (şunu yapalım, bunu yapalım) tek bir şeyi çözmüş gibi durmuyor.
- Filozoflar kendi yazdıkları eylemleriyle çelişebiliyor ve felsefede ahlak düşüncesi neden var sorusu Nietzsche, pozitivistler ve analitik filozoflar tarafından sorgulanmış.
- 01:42Analitik Filozofların Ahlak Anlayışı
- 20. yüzyılın başında felsefe analitik filozoflar ve kıta filozofları olarak iki dala ayrıldı.
- Analitik filozofların ahlakı kural koyucu değil, ahlaki önermeleri analiz eden bir yaklaşımdır.
- Analitik filozoflar "kötü ne demektir?" gibi metalik sorularla normatif etik sorularını sistemli bir biçimde ele almıştır.
- 03:43Kaynaklar ve Russell'ın Ahlak Anlayışı
- Konuşmacı Charles Pickner'ın 1998'de yayınlanan "Russell'ın Ahlakı" kitabından yararlandığını belirtiyor.
- Russell'ın ahlak anlayışı 16 yaşında yazdığı "Grek Excel" makalesine başlıyor ve daha çok ütiliteryan bir bakış açısı sergiliyor.
- Russell, John Stuart Mill'in etkisi altında olmasına rağmen, Hegelci fikirlerinden vazgeçmiyor ve kişisel ölümsüzlük ve gelecek uyum kavramları üzerinde duruyor.
- 11:07Russell'ın Ahlak Kuramı
- 1903 yılında yayınlanan "Principia Aetica" ilk metetik yapı olarak kabul ediliyor.
- Russell, "iyidir" dediğimiz zaman aynı zamanda "iyi sadaka vermektir" de dememiz gerektiğini savunuyor.
- 1922'de ahlaki yargıların nesnel olmadığını, 1935-1944'te ise duygusal kuramın önünü açıyor.
- 14:44Russell'ın Felsefi Yaklaşımı
- Russell, 1945'te "Batı Felsefesi Tarihi" adlı eserinde Spinoza bölümünde Spinozacı ahlaka yöneldiğini gösteriyor, ancak bu ahlak felsefesi değil, daha çok yaşama felsefesi gibi bir yaklaşım.
- Russell, Spinoza'nın ontolojisini ve bilgi kurumunu onaylamıyor, sadece ahlakında bir satış görüyor.
- Russell'ın ahlak felsefesi, tüm şeylere saygı duymak ve farkındalık kavramlarını içeriyor; sadece insanları değil, hayvanları, bitkileri ve cansız eserleri de farkında olmak gibi bir tavıra bürünüyor.
- 16:28Russell'ın Ahlaki Görüşü
- Russell, ahlaki bir uyuşmazlığın asla çözülemeyeceğini savunuyor; örneğin "dünya düzdür" gibi bir iddiayı kanıtla ikna edebiliriz, ancak "kin tutmak kötüdür" gibi ahlaki bir iddiayı ikna edemeyiz çünkü ahlaki bilgi yok.
- Russell'ın 1969'da yazdığı otobiyografisinde bu görüşlerini anlatıyor.
- 17:02Russell'ın Aktivistliği
- Russell, yaşadığı dönemden bağımsız olarak resmedilen antik filozoflardan farklı olarak, yanlış gördüğü şeylere karşı çıkmış.
- Birinci Dünya Savaşı'nda İngiltere'nin savaşa katılmasına şiddetle karşı çıkmış, 1918'de işinden çıkarılmış ve hapse düşmüş.
- İkinci Dünya Savaşı'nda başlangıçta Hitler ile diplomatik görüşmeyi önermiş, ancak 1940'tan sonra Hitler'in yenilmesi gerektiğini düşünmüş.
- 18:00Nükleer Silahsızlanma Mücadelesi
- 1948'de Einstein ile birlikte nükleer silahsızlanma kampanyası için bir manifesto yayınlamış.
- 1967'de edebiyat ödülünü almış, ancak sivil itaatsizliği desteklememesi nedeniyle istifa etmiş.
- Küba füze krizi boyunca Amerikan Başkanı Kennedy'ye karşı daha sert bir tavır takınmış, Kennedy'nin Hitler'den daha kötü olduğunu söylemiş.
- 19:09Barış ve İnsan Hakları Mücadelesi
- 1963'te "Bencilce Foundation" adlı bir dergi kurmuş, bu dergi barış, nükleer silahsızlanma ve insan hakları konusundaki görüşlerini ilerletmek amacıyla kurulmuş.
- Ömrünün sonuna doğru Kore ve Vietnam savaşlarıyla ilgilenmiş.
- Amerikan zulmünün araştırılması için kurulan "Russell Mahkemeleri"nde onursal başkanlık yapmış, bu mahkemeler sadece Vietnam'da değil, Filistin'de de gerçekleşmiş.