Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Öztürk Emiroğlu ve diğer Türkoloji uzmanlarının yer aldığı bir sohbet formatında sunulmaktadır. Konuşmacılar arasında Polonya'da Türkoloji kitabı yazmış, Türk Dil Kurumu başkanlığı yapmış ve çeşitli ülkelerde Türkoloji alanında çalışmalar yapan akademisyenler bulunmaktadır.
- Video, Türkolojinin tanımı, Avrupa'daki tarihsel gelişimi, mevcut durumu ve gelecek projeleri üzerine odaklanmaktadır. Beş temel başlık altında yapılandırılan sunum, Türkolojinin üç temel boyutunu (Türk dili, Türk kültürünün diğer alanları ve Altayistik) açıklamakta, Avrupa'daki Türkoloji çalışmalarını ülkelerine göre kategorize etmekte ve "Dünya Türkoloji Tarihi" projesi gibi gelecek çalışmaları tanıtmaktadır.
- Sohbette ayrıca Avrupa'daki Türkoloji bölümünün zayıflaması, Türkoloji öğrencilerinin farklı Türk dillerini öğrenememesi, Türk Dil Kurumu'nun rolü ve Türkiye'nin Türkoloji alanında daha aktif olması gerektiği gibi konular ele alınmaktadır. Konuşmacılar, Türkoloji çalışmalarının envanterlenmesi, bilimsel araştırma geleneğinin korunması ve Türkiye'nin bu alanda daha fazla çaba göstermesi gerektiği konusunda vurgular yapmaktadır.
- Türkolojinin Tanımı ve Önemi
- Konuşmacı, Avrupa'da Türkoloji'ye 23 yıldır uğraştığını ve bu konunun derin ve geniş bir saha olduğunu belirtiyor.
- Türkoloji, Türk dili, tarihi, edebiyatı ve halk bilimi araştırmaları konu edilen bilim dalıdır.
- Türkoloji kavramında "loji" gelmesinin sebebi, Türk toplumunu, edebiyatını, kültürünü, sanatını ve bilgisini mantık ve akıl süzgecinden geçirerek açıklamak, izah etmek ve analiz etmektir.
- 03:23Türkoloji Kavramının Farklı İsimleri
- Türkler "Türkoloji" yerine "Türkiye" veya "Türklük bilimi" terimlerini kullanırken, yabancılar genellikle "Türkoloji" terimini tercih eder.
- Hasan Eren "Türklük bilimi sözlüğü" hazırlamış, Timur Kocaoğlu ise "Türk bilim" kavramını kullanmaya başlamıştır.
- En yaygın kullanılan terim "Türkoloji" olmasına rağmen, "Türkiye", "Türklük bilimi" ve "Türk bilim" de kullanılabilir.
- 04:28Türkolojinin Temel Boyutları
- Türkolojinin üç temel boyutu vardır: Türk dili veya dilleri üzerine yapılan çalışmalar, Türk edebiyatı, sanatı, kültürünü ve tarihini incelemek, üçüncü boyut ise Altayistik olmak üzere.
- Sovyetler Birliği döneminde Türkoloji sadece dil üzerine hapsedilmiştir.
- Türkolojinin üçüncü boyutu olan Altayistik, Fin-Ugor, Ural-Altay, Moğolistik, Manşuristik, Japonistik ve Kuranistik dilleri içermektedir.
- 06:34Avrupa'da Türkoloji Coğrafi ve Tarihi Boyutu
- Avrupa kıtası, Ural Dağları veya Nehri'den Hazar'a, Kafkasya'ya, Karadeniz ve Akdeniz'e kadar Atlantik Okyanusu'na kadar uzanan bir coğrafyayı kapsar.
- Bu coğrafyada toplam 64 devlet bulunur: 50'si bağımsız, 8'i bağımlı, 6'sı tanınmamış devlet.
- Avrupa kültürü Rusya'dan başlar, İngiltere'de biter ve bu kültüre yansıması Kuzey Amerika ve Latin Amerika'dadır.
- 08:27Avrupa'da Türkolojiye Bakış
- Avrupa'da Türkoloji, ülkeler bazında güçlü olanlar, zayıf olanlar ve hiç olmadığı ülkeler arasında değerlendirilebilir.
- Belçika, Beyaz Rusya, İrlanda, İsviçre, İzlanda, Lüksemburg, İspanya ve Portekiz'de Türkoloji tamamen yoktur.
- Bu ülkelerde Osmanlı araştırmaları olsa da, araştırmacıların çoğunun Türkçe bilmemesi Türkoloji'nin gelişimini engellemektedir.
- 09:59Türkolojinin Zayıf Olduğu Ülkeler
- Letyonya, Estonya, Litvanya, Arnavutluk, Slovakya, Slovenya, Hırvatistan ve Moldova'da Türkoloji hafif seviyede veya kendi dilleri içinde bulunmaktadır.
- Litvanya'da 1800'li yıllarda Vilnius Üniversitesi'nde Türkoloji, Arabistik ve Persoloji kuvvetliydi, ancak Birinci Dünya Savaşı sonrası bölünme nedeniyle eski canlılığını koruyamadı.
- Estonya'da Türkoloji, Estonyalıların kökenlerini araştırırken Ural-Altayistik ve Türkoloji ile ilişkili olarak zayıf seviyede bulunmaktadır.
- 11:28Türkolojinin Farklı Seviyelerde Olduğu Ülkeler
- Danimarka, Finlandiya, İsveç, Norveç, Ukrayna, Romanya, Bulgaristan ve Yunanistan gibi 18 ülkede Türkoloji var ancak akademik seviyesi yetersizdir.
- Türkoloji'nin çok kuvvetli olduğu ülkeler: Almanya, Avusturya, Fransa, İtalya, Macaristan, Polonya, Rusya ve İngiltere'dir.
- Balkanlar'da özel bir Türkoloji boyutu vardır çünkü Türkler 400 yıl boyunca bölgede hüküm sürmüş ve kültürlerle içli dışlı olmuşlardır.
- 13:16Türkolojinin Ağırlık Merkezleri
- Almanya ve Rusya'daki Türkoloji, diğer tüm Avrupa ülkelerinin Türkolojisi ile karşılaştırıldığında daha derin ve kapsamlıdır.
- Moskova-St. Petersburg-Berlin hattı olarak adlandırılan bu iki ülkede Türkoloji çok derinlemesine araştırılmıştır.
- İtalya, Macaristan, İngiltere, Fransa ve Polonya gibi 8 önemli ülkede de Türkoloji çok derinlemesine çalışılmış, bu ülkelerin araştırmaları Türkolojinin %70-90'ını oluşturur.
- 14:42Avrupa'da Türkolojinin Başlangıcı
- Avrupa'da Türkolojinin başlangıcına kesin bir tarih vermek zordur çünkü Türkoloji iki boyuta sahiptir: Türklerin kendileri tarafından yazılanlar ve yabancıların Türkler hakkında yazdıkları.
- Türkolojinin başlangıcına Marco Polo'nun seyahat yazıları, eski devirlerde Asya ile ticaret yapan Avrupalı tüccarların yazdıkları, Codex Kumanicus veya Türklerin Anadolu'ya gelişleri gibi farklı tarihler teklif edilebilir.
- Türklerin 5. yüzyıldan itibaren Avrupa'ya göç etmeleri, İstanbul'un fethi ve Vatikan arşivindeki belgeler de Türkolojinin başlangıcını belirlemek için önemli noktalardır.
- 20:35Türkolojinin Avrupa'daki Başlangıcı
- Türkoloji, Kral saraylarında Türkçe öğrenilmesi, dragomanlar ve tercümanlar tarafından arşiv belgelerini tasnif etme ve çeviri çalışmaları ile başlayabilir.
- Avusturya, İtalya, Fransa, Rusya ve Polonya gibi ülkeler İstanbul'da dili olanları okulları açmış ve her yıl birkaç kişi yetiştirmeye çalışmışlardır.
- Türkoloji, 17. yüzyılın sonlarına doğru akademik alana girmiş, ancak daha önce 1300'lü yıllarda teoloji ve felsefe bölümlerinde İslam dini araştırmaları için Türkçe öğrenmeye başlanmış.
- 22:46Türkolojinin Akademik Gelişimi
- Türkçenin akademiye girişi 1300'lü yıllarda teoloji ve felsefe bölümlerinde başlamış, ancak müstakil olarak 17. yüzyılda Fransa'da 1660'lı yıllarda kurulmuştur.
- Türkoloji bölümleri 18., 19. ve 20. yüzyıllarda Fransa, İtalya, Macaristan, Avusturya, Polonya ve Rusya'da kurulmuş, yaklaşık 300 yıllık bir birikim vardır.
- Türkoloji alanında Almanya, Rusya, Avusturya, İtalya, Fransa ve İngiltere'den yetişen türkologlar kendi dillerinde yazılar, makaleler ve kitaplar yazmışlardır.
- 24:28Türkoloji Çalışmaları Türkiye'de
- Türkiye'de Fuat Köprülü'den beri Türkoloji incelemeleri başlatılmış, Cumhuriyet döneminde önemli isimler olarak Hüseyin Namık Orkun, Hüseyin Nihal Atsız, Şinasi Tekin, Muharrem Ergin, Hasan Eren, Tuncer Gülensoy, Ahmet Burak, Ahmet Bican Erçilasun ve diğerleri bulunmaktadır.
- Türkoloji alanında önemli çalışmalar yapan Türkologlar arasında Efrasyap Cemalmaz, Şükrü Haluk Akalın ve Güler Gülse de bulunmaktadır.
- Türkoloji alanında "Türklük Bilimi Sözlüğü" (Hasan Eren), "Balkanlar'da Türkoloji" (Selçuk Kırbaç) ve "Türkçe'nin Batılı Elçileri" gibi kitaplar yayınlanmıştır.
- 27:36Türkoloji Çalışmalarının Geleceği
- Polonya'da Türkoloji kitabı 2017'de Türk Dil Kurumu tarafından yayınlanarak ilk defa bir ülkenin tam Türkoloji envanteri çıkarılmıştır.
- Konuşmacı, Türkoloji alanında dört önemli proje gerçekleştirmek istiyor: bir ülke envanteri, Avrupa envanteri, dünya envanteri ve dünya Türkoloji tarihi.
- Yakında yayınlanacak "Avrupa'da Türkoloji" kitabında 23 Avrupa ülkesinin Türkoloji gelişimleri incelenmiş, 25 uzmanın dört yıllık çalışması sonucu hazırlanmıştır.
- 32:03Türkoloji Çalışmaları Hakkında Kitap
- Kitap, her ülke ile Türkiye arasındaki tarihi ve diplomatik ilişkileri özetleyerek 5500 yılı üzerine oturtmuştur.
- Çalışma, Türkolojinin gelişmesinde rolü olan kurumlar, üniversiteler, enstitüler, Türkolojilerin önemli isimleri ve Türkiye ile ilgili arşivleri içermektedir.
- Kitap, Türkolojiye meraklı gençlerin kendilerinden önce neler yapıldığını bilmeleri için hazırlanmıştır.
- 33:15Bilimsel Miras ve Sebebiyet Teorisi
- Modern edebiyatın kurucusu Gustav von der Gabelentz'in sebebiyet teorisi, bilgilerin öncekilerden alınıp sonrakilere bırakılması gerektiğini vurgulamaktadır.
- Bilimsel miras, öncekilerden alınan bilgileri zenginleştirerek ve geliştirerek sonrakilere bırakmaktır.
- Kitap, 25 kişinin emeğiyle hazırlanmış olup, yeni nesle bilgileri aktarmayı amaçlamaktadır.
- 34:16Türkoloji Eğitimi Üzerine Eleştiriler
- Konuşmacı, yerli Türkologların Alman ve Rus ekolünün üzerine daha fazla şey koyamadıklarını eleştiriyor.
- Bazı hocaların bilgileri yazıp kısaltarak öğrencilere satmaya çalıştığı eleştiriliyor.
- Konuşmacı, kendi kitaplarını öğrencilerine vermediğini ve fotokopi edildiğini belirtiyor.
- 38:20Bilimsel Araştırmalar ve Üniversiteler
- Bilimsel araştırmaların bir geleneği olmalı ve köklü üniversiteler bu damarı oluşturacak.
- Türkiye'de beş büyükşehirde beş büyük ihtisas üniversitesi kurulmalı, sadece lisans değil, master ve doktora eğitimi vermelidir.
- İstanbul ve Ankara'da edebiyat, müzik, resim gibi özel üniversiteler kurulmalı ve dünyadan bilim insanları getirilmelidir.
- 41:34Çin'deki Türkoloji Çalışmaları
- Konuşmacı, Çin'de yaklaşık yedi yıldır Türkçenin öğretim alanında çalışmaktadır.
- Çin'de yapılan Türkoloji çalışmalarının Türkiye'de bilinmediğini fark etmiş ve bunun üzerine bir makale yazmaya başlamıştır.
- Çin'de Türkoloji çalışmalar sessiz bir şekilde devam ediyor ve özellikle 2010 sonrası açılan Türkçesi bölümleri sayesinde hızlanıyor.
- 45:09Türkolojinin Geleceği
- Avrupa'da Türkoloji ölüyorken, Doğu'da yeniden doğuyor; Japonya, Çin ve Kore'de ilgi artıyor.
- Parayla beraber bilim de doğuya kayıyor.
- Konuşmacı, Çin'deki Türkoloji çalışmalarına ciddi anlamda ihtiyaç olduğunu belirtiyor.
- 45:38Polonya'da Türkoloji Çalışmaları
- Konuşmacı, 2017'de Türk Dil Kurumu'ndan çıkan Polonya'da Türkoloji kitabı örneği veriyor.
- Kitapta Polonya'daki Türkoloji çalışmaları iki gruba ayrılmış: Türkçe bilen ve Türkçe bilmeyen ama Türk ekonomisi üzerine çalışan isimler.
- Birinci bölümde Türkologların hayatları ve tam künyeleri, ikinci bölümde ise Türkolog olmayan ama Türk sosyolojisi ve sanatı üzerine kitaplar yazmış isimlerin sadece çalışmalarını içeren bir envanter oluşturulmuş.
- 47:02Türkoloji ile İlgili Yayınların Takip Edilmesi
- Batı dillerinin bilinmeyişi Türkoloji ile ilgili yayınların takip edilmesini engelleyebilir.
- Her ülkedeki Türkolog kendi dilinde yazıyor çünkü temel amacı Türkleri kendi ülkelerinde tanıtmak.
- Türkoloji iki boyutlu bir iş: Türkologlar hem kendi ülkelerindeki Türkleri tanıtmakta hem de kendi ülkelerdeki değerleri Türklerle mukayese ederek tanıtıyor.
- 47:48Türk'ten Türkolog Olma Tartışması
- Konuşmacı, "Türk'ten Türkolog olmaz" görüşünü savunuyor.
- Türk'ten Türkoloğ olmak yerine Türk dili uzmanı, Türk edebiyatı, Türk sanatı uzmanı olunabilir.
- Türk'ten Türkolog olmamasının sebebi, yabancıların Türklerin psikolojisini inceleyebilmesi halinde, Türkiye'deki psikologların Türkoloğ olmaması gibi mantıksal bir tutarsızlık yarattığıdır.
- 49:53Çevrilmemiş Önemli Eserler
- Avrupa dillerinde yazılmış ve Türkçe'ye çevrilmeyen önemli Türkoloji eserleri bulunmaktadır.
- Vatikan'da bulunan Türklerle ilgili eski Latince eserlerden hiçbiri henüz Türkçe'ye çevrilmemiştir.
- Alexander Hotchko'nun 1842'de Londra'da yayınlanan Köroğlu hikayelerinin İngilizce versiyonu henüz Türkçe'ye çevrilmemiş durumdadır.
- 53:19Dünya Türkoloji Eserlerinin Envaneleri
- Dünya Türkoloji Envaneleri konusunda ayrı anabilim dallarına dair çevrilmemiş eserlerin listesi henüz çıkarılmamıştır.
- Türkoloji külliyatı farklı boyutlara sahiptir: arşiv belgeleri, yazma eserler, kütüphanelerde bulunan basılı eski eserler, Avrupalı elçilerin ve yakınlarının yazdıkları, gezi notları gibi binlerce eser bulunmakta ancak bunların bir listesi yoktur.
- Konuşmacı, Polonya'daki tüm Türk eserlerinin külliyatını çıkarmak için bir proje sunduğunu ancak reddedildiğini belirtiyor.
- 54:38Kurumların Rolü ve Gerekli Destek
- Bu tür çalışmaların münferit değil, komisyonlar şeklinde ve devlet desteğiyle, üniversitelerin katılımıyla yapılması gerektiği vurgulanıyor.
- Türk Dil Kurumu, Atatürk Kültür Dil Tarih Yüksek Kurumu gibi kurumların bir araya gelerek, her birinin ilgili alanlarda (kültür, tarih, dil ve edebiyat) eserleri envanetleme görevini üstlenmesi öneriliyor.
- Bireylerin bu işi tek başına üstlenemeyeceği, kurumların bu konuda sorumluluğu olduğunu ve gönüllü Türkologların ödenerek çalıştırılarak 3-5 yıla kadar tüm envanerin çıkarılabileceği belirtiliyor.
- 55:59Yabancılara Yönelik Türk Edebiyatı ve Tarihi Çalışmaları
- Konuşmacı, 2010'da dünya Türkoloji için edebiyat tarihini yazmaya başladığını ve 2015'te Varşo Üniversitesi'nde bir öğrenciden ilham alarak yabancılar için edebiyat tarihi yazma fikrini geliştirdiğini anlatıyor.
- 2020'e kadar 600 sayfalık edebiyat tarihi çalışması tamamlanmış ve bir yayınevi ile görüşülmüş durumda.
- İlber Hoca'ya "bir Türk tarihi yazılmalı" önerisi yapılmış, ancak bu tür bir çalışma için 20 kişi birbiriyle konuşan adam bulmak zor olduğu belirtiliyor.
- 59:19Arap Dünyasındaki Türkoloji Çalışmaları
- Orta Asya'daki Türkologlar ve Arap dünyasındaki Türkologlar hakkında hiçbir çalışma yapılmamış durumda.
- Arap dünyasında çok sayıda Türk asıllı soydaş yaşamakta ve edebiyat, şiir, kıssa gibi alanlarda çalışmalar yapmakta, ancak bunlar araştırılmamış durumda.
- Özellikle Mısır'daki Kara Türkçesi metinleri Memlükler döneminden kalma ve hala dokunulmamış durumda.
- 1:01:01Araştırma Enstitüleri Kurma Önerisi
- Türkiye'de bu konuda araştırma yapabilmek için lisans eğitimi belasından kurtulan araştırma üniversiteleri veya enstitüleri kurulması gerektiği vurgulanıyor.
- İstanbul ve Ankara'da bilim tarihi, Türkoloji bilim tarihi ve Türk dili bilim tarihi araştıracak enstitüler kurularak, Türklerle birlikte Arap, Avrupalı, Çinli, Koreli, Japon, Amerikalı yabancı araştırmacılar işbirliği yapabilir.
- Türkiye'de bilim tarihi en zayıf alanlardan biri olup, bu alanda çalışan az sayıda bilim tarihçimiz bulunuyor.
- 1:04:27Avrupa'da Türkoloji Çalışmaları
- Hollanda'da Ultra Kapandı Üniversitesi'nde Türkoloji bölümü bulunmakta ve Tonyukuk Ersoy gibi Diyarbakırlı ve Yozgatlı kökenli gençler orada eğitim görmekte.
- Belçika'da Türkoloji alanında çalışmalar yapılmakta, ancak Belçika'da Türkoloji bölümü bulunmamaktadır.
- Türkoloji anabilim dalının başkanı Cihan van de Vale, dilbilimci ve Türkçesi üzerine doktora yapmış, dünyaca tanınan bir poliglottur.
- 1:05:42Türk Dili Enstitüsü ve Araştırmalar
- Yaklaşık bir yıl önce "Türk Dili Enstitüsü Uyum ve Araştırma Merkezi" adıyla sivil toplum kuruluşu kimliğinde bir merkez kurulmuştur.
- Merkezin başkanı Şener Uğurlu'dur ve hem Türkçeye yönelik Avrupa'daki etkinlikler düzenlemekte hem de bilimsel çalışmalar yapmak istemektedir.
- Belçika'da Türkoloji tarihi yazmak yerine, Türkçenin Avrupa'daki durumunu ve Türkçeyi öğretme konularında çalışmalar yapmak istiyorlar.
- 1:07:32Avrupa'da Yetişen Türk Bilim İnsanları
- Tonyukuk Ersoy, Hollanda'da doğup büyüyen ve Orhun kitabeleri üzerinde çalışmakta olan bir Türk bilim insanıdır.
- Avrupa'da yetişen Türk bilim insanlarının kaybolmaması için "Avrupalı Türk Bilim İnsanları Topluluğu" kurulması teklif edilmektedir.
- Avrupa'da yetişen Türk bilim insanlarının çalışmalarını toplu şekilde paylaşmak ve 30-50 yıl sonrası için hazırlık yapmak önemlidir.
- 1:09:01Avrupa'da Türkçeyi Öğretme Sorunu
- Avrupa'da yetişen Türk çocuklarına Türkçe öğretme konusu ayrı bir araştırma alanıdır.
- Avrupa'da Türkoloji, Türkçeyi öğretme ve yabancı öğretmenler konularında çalışmalar yapılmaktadır.
- Avrupa'da Türk bilim insanları topluluğu kurulması ve kimlerin ne yaptığını paylaşmak için bir platform oluşturulması gerektiği düşünülmektedir.
- 1:11:01Türkoloji Çalışmalarında Terslikler
- Balkanlar'da özellikle Türkoloji çalışan akademisyenlerin bazıları Türk düşmanlığı oluşturabilmektedir.
- Bilimde ne dost ne düşman olunmalı, nötr durulması gerektiği vurgulanmaktadır.
- Avrupa'daki Türkologların içinde Yunan kökenli, Rum kökenli ve Ermeni kökenli Türkologlar da bulunmaktadır.
- 1:13:39Avrupa'da Türkiye'yi Sevenler
- Türkiye'yi çok seven yabancılar da bulunmaktadır.
- Polonya'da Türkçe öğretmekte olan bir kişi, Türkiye'yi sevdiği ve hayran olduğu için oraya gitmiş ve çalışmıştır.
- Bir Polonyalı, Türkiye'ye yolculuk sırasında arabasının bozulduğu Yozgat'ta köylülerin yardım ettiğini ve onlara çok etkilenip ağladığını anlatmıştır.
- 1:15:29Karşılaştırmalı Çalışmalar İçin Metin Türleri
- Türkiye'de karşılaştırmalı çalışmalar genellikle hikaye ve şiir merkezinde yapılır, ancak mektuplar da bu tür çalışmalarda kullanılabilir.
- Avrupa'da karşılaştırmalı çalışmalar genellikle romanlar üzerine yapılır.
- Yabancılara Türkçe öğretimi için özellikle romanlardan alınan metinler paragraf çalışmaları için kullanılabilir.
- 1:17:18Diğer Metin Türleri ve Çalışma Alanları
- Tiyatro replikleri, özellikle Faruk Nafız Akıncı gibi eski tiyatro metinleri ile modern tiyatro metinleri karşılaştırılabilir.
- Denemeler, seyahat yazıları ve hatıratlar karşılaştırmalı çalışmalarda kullanılabilecek önemli metin türleri olarak vurgulanıyor.
- Savaş hatıratları üzerine çalışmalar yapılmamış olup, aynı cephede savaşmış beş askerin hatıratlarını karşılaştırmak faydalı olabilir.
- 1:19:14Yabancılara Türkçe Öğretiminde Metin Seçimi
- Yabancılara Türkçe öğretiminde, yazarların metinlerinin sadeleştirilmesi yerine adaptasyon yapılması öneriliyor.
- Ömer Seyfettin gibi yazarların hangi seviyede okunacağı konusunda bir öneri bulunmamaktadır.
- Adaptasyon yaparken orijinal metnin korunması ve yeni metnin yaratıcılığı vurgulanmalıdır, sadece birkaç kelimeyi değiştirmek saygısızlık olarak görülüyor.
- 1:23:37Türkoloji ve Yabancılar İçin Türkçe Öğretimi
- Yabancılar için Türkçe öğretim programlarında Nergisi Hamsesinin okutulduğu, ancak Türklerin bu metni tam olarak anlayamadığı iddiası dile getiriliyor.
- Yüksek lisans ve doktora seviyesindeki Türklerin bile bazı metinlerin dilini tam olarak anlayamadıkları, yabancıların ise bu metinleri anlayabildiği belirtiliyor.
- Türkçede "ihtisas Türkçe" kavramı vurgulanıyor; temel seviyeden sonra branşlara göre farklılaşan dil bilgisi gerektirdiği ifade ediliyor.
- 1:25:49Türkoloji ve Dil Bilgisi
- Yabancılar için Türkçe öğretim sertifikası veren bir kurumda Yahya Kemal'in şiirleri okutulduğu, ancak bunun yerine Nergisi gibi eski metinlerin okutulması gerektiği belirtiliyor.
- Türkçenin dünyanın en matematiksel ve kurallı dili olduğu, yazıldığı gibi okunan, okunduğu gibi söylenen, söylendiği gibi konuşulan, konuşulduğu gibi yazılan bir dil olduğu vurgulanıyor.
- Türkçede ünlü uyumunun en iyi işlediği dillerden biri olduğu, bu özelliğin diğer dillerde bulunmadığı belirtiliyor.
- 1:28:15Türkoloji ve Destekleme
- Türkolojinin iki yönü olduğu, Türkologların Türk değerlerini diğer ülkelerde tanıttığı ve bu nedenle onları desteklememiz gerektiği belirtiliyor.
- Türkologları desteklemek için yazdıkları makaleleri ve kitapları yayınlamak, telif ücretlerini ödemek gerektiği ifade ediliyor.
- Türk Dil Kurumu'nun Türkologlarla ilgili bir birim oluşturması ve dünyada en iyi Japonların yaptığı gibi Türkoloji çalışmalarını desteklemesi gerektiği öneriliyor.
- 1:31:14Avrupa'da Türkolojinin Durumu
- Avrupa'da Türkoloji departmanları kapanıyor ve Türkoloji zayıflıyor.
- Dünyada Türkoloji'de fena olmayan ülkeler Japonya, Çin, Almanya ve Amerika olmak üzere dört ülkeye sahip.
- Hamburg Türkoloji, Ultra Türkoloji ve Viyana Türkoloji gibi önemli merkezler kapanıyor veya zayıflıyor.
- 1:32:11Türkolojinin Tarihsel Gelişimi
- 20. yüzyılda Avrupa'da ve Amerika'da Türkoloji güçlüydü, sosyalist blokta olanları takip etmek için Türkoloji çalışmaları yaptırılıyordu.
- Sosyalizmin çöküşüyle Türkoloji'nin gerekçelerinden biri ortadan kalktı.
- Türk dünyasında altı Türk devleti oluşması olumlu bir durum oldu, ancak bu durumda Azerbaycan, Kazakistan gibi kültür dili araştırma merkezleri açılarak öğrencilerin sadece Türkiye Türkçesi değil, diğer Türk dillerini de öğrenmesi sorunu ortaya çıktı.
- 1:33:38Türkoloji Alanında Yetersizlikler
- Avrupa'da Türkoloji aşağı gidiyor ve eskisi gibi güçlü Türkologlar dünyada yetişmiyor.
- Binlerce Türkolog Osmanlıca bilmiyor veya sadece nesih okuyabiliyor.
- Eskiden Türkologlar Farsça, Arapça, Türkçeyi biliyor ve Arapça metinler okuyabiliyorlardı, ancak günümüzde bu seviyeye ulaşan çok az Türkolog var.
- 1:35:08Türk Edebiyatı Çalışmaları
- Dünyada Namık Kemal, Şemsettin Sami gibi Türk edebiyatçılarının orijinal metinlerini okuyabilecek çok az Türkolog var.
- İsveç'te Yeni Edebiyatçılar ve Tanzimat dönemi çalışılıyor, İngilizce'ye çevriliyor.
- Dünyada Kıbrıs Türk edebiyatı çalışan Türkolog çok azdır, Azerbaycan edebiyatı ve Türk metinleri çalışılıyor.
- 1:35:56Türkoloji ve Türkçenin Öğretimi Hakkında Değerlendirmeler
- Türkoloji alanında Halit Ziya Uşaklıgil ve Ömer Seyfettin gibi zor anlaşılan eserlerin varlığı, Türkoloji'ye ilgi gösterenlerin zorluklarla karşılaşmasına neden oluyor.
- Türkoloji merkezi olarak İstanbul'daki üniversitelerin bu alanda daha fazla katkı yapması gerektiği vurgulanıyor.
- Türkçenin öğretimi bölümlerinin çoğalması, kalite sorunlarına yol açabiliyor ve bu alanın sistematik bir şekilde düzenlenmesi gerekiyor.
- 1:36:52Türkçenin Öğretiminde Yabancı Uzmanların Rolü
- Türkçenin öğretimi üzerine özel bir üniversitenin kurulması ve bu üniversitenin tamamen ihtisas üniversitesi olması öneriliyor.
- Yabancı uzmanların Türkiye'ye davet edilerek, onlarla beraber metinlerin oluşturulması gerektiği belirtiliyor.
- Türkçenin öğretimi için kitap yazarken yabancı türkologların katılması ve onların bilgilerinin Türkoloji'ye entegre edilmesi öneriliyor.
- 1:42:09Akademik Alanın Zorlukları ve Çözümler
- Bolonya süreci ve global dünyada akademik kariyerin maddi gelirlerinin az olması, genç akademisyenlerin akademide kalmak yerine iş dünyasına yönelmesine neden oluyor.
- Akademide uzun soluklu ve sabırlı olmak gerekiyor, ancak maddi avantajlar az olduğu için gençler akademide kalmak yerine iş dünyasına yöneliyor.
- Türkiye'nin akademide özellikle Türkoloji alanında burslar ve ekonomik destekler sunması gerektiği vurgulanıyor.
- 1:44:20Konuşmacının Son Sözleri
- Konuşmacı, Türkiye'den bir kurum adına konferans verme fırsatı için teşekkür ediyor.
- 6 Haziran'da "Dünya Türkoloji Envanteri Nasıl Çıkarılır?" başlıklı bir konferans verileceği duyuruluyor.
- Konuşmacı, Türkiye'ye ve dinleyenlere selamlaşıyor, Türkoloji dünyasındaki bilgilerin gençlere aktarılması gerektiğini vurguluyor.