Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Ankara doğumlu, Konya Meram Tıp Fakültesi mezunu ve Erzincan'da aile hekimliği yapan Altaycan Meriç ile yapılan bir röportajdır. Konuşmacı, bir seneye yakın süre ateist kaldığını ve sonrasında İslam'a dönüş sürecini anlatmaktadır.
- Röportajda ateizm ve iman arasındaki ilişki, bilim ve din arasındaki uyum, imanın nasıl oluştuğu ve ateizmin zorlukları gibi konular ele alınmaktadır. Konuşmacı, İslam'a dönüş sürecini kendi deneyimleri üzerinden paylaşırken, bilim adamları ile din arasındaki ilişkiyi de tartışmaktadır.
- Videoda ayrıca konuşmacı, Müslüman coğrafyalarında sosyal bilimlerdeki eksiklikleri ele alarak İslami bir yaklaşım sunmayı amaçladığını anlatmaktadır. Özellikle psikiyatri, iktisat ve felsefe alanlarında İslami metinleri anlamak için sosyal bilimlerin önemini vurgulamak ve Müslüman çocukların Batı yazarlarını okumak zorunda kalmadan İslami bir anlayış geliştirmelerini sağlamak gibi projelerini paylaşıyor.
- 00:02Ateizmin Temelleri ve İman Sorunu
- Ateizmin en büyük çıkması, Allah'ın hiç olmadığında iki yokluğun arasında (doğum ve ölüm) yaşamak ve bu iki yokluğun arasına anlam atfetmeye çalışmaktır.
- İki yokluğun arasında bir anlam olmaz, bu nedenle ateizm bu boşluğu doldurmak için ortaya çıkar.
- Ateistlerle ve deistlerle konuşurken yapılan en büyük hatalar, onları tahkir etmek ve soruları yanlış yorumlamaktır.
- 00:44Altaycan Meriç'in Kişisel Geçmişi
- Altaycan Meriç, Ankara'da doğup büyüyen, Konya'da Meram Tıp Fakültesi'nden mezun olan ve Erzincan'da altı yıldır aile hekimliği yapan biridir.
- Altaycan, klasik İslam klasikleri ve batılı kaynakları birlikte okumaya çalışmaktadır.
- Bir yılda yaklaşık 75 bin sayfa okumuş olup, bu sayı çok fazla kitap okumaktan ziyade çok beğenmediği kitapları hızlı okumaktan kaynaklanmaktadır.
- 01:54Ateizme Geçiş Süreci
- Altaycan, hayatının bir bölümünü ateist olarak yaşamış ve bu dönemde hem gayrimüslim gibi yaşamış hem de boş bir imanla yaşamıştır.
- Ateizme geçiş sürecinde Nietzsche gibi düşünürlerin nihilist ahlak tartışmaları onu sarsmıştır.
- Altaycan, ateist olunca yakın arkadaşları namaza başlamış ve ilim öğrenmeye çalışmışlardır.
- 05:46Ateizmin Anlam Sorunu
- Ateistlerin kainatı anlamlandırmada problem yaşadıkları, çünkü Allah ve ahiret inancı olmadan bu iki yokluğun arasına anlam atfetmek mümkün değildir.
- Ateistler, ölümle beraber anlamın yok olduğunu iddia ederler, ancak bu durum insanlara iyilik yapma ve daha iyi insan olma amacını anlamsız kılar.
- Batı psikolojisinde Victor Frankl'ın "İnsanın Anlam Arayışı" adlı eserinde, Nazi toplama kampında hayatını anlam atfedebilen insanların "azizler gibi" olduğu, anlam eksikliğinin depresyona sebep olduğu belirtilmiştir.
- 07:34Anlam Eksikliğinin Sonuçları
- Anlam eksikliği, insanlara acıdan kaçmak için anestezi olarak uyuşturucu madde, alkol veya İslam'a saldırmak gibi çözümler sunar.
- Bazı batılı filozoflar, hayatın hiçbir anlamı olmadığını savunarak intiharı övmektedir.
- Kötülük problemi de anlam eksikliğinin bir sonucudur; Afrika'daki çocukların açlıktan ölmesini izlemek gibi durumlar büyük bir boşluk yaratır.
- 08:42Ateizm Deneyimi ve Mutluluk
- Konuşmacı bir seneye yakın ateist kaldığını ve bu süre zarfında mutlu olmadığını belirtiyor.
- Ateistken ölümü düşünmemeye çalıştığını, bu yüzden içki içerek anestezi yaptığını söylüyor.
- Ölümü düşündüğünde her lezzetin yok olduğunu ve özellikle çocuklarını sevdiğini ama öleceklerini düşünerek bunu düşünmemeye çalıştığını ifade ediyor.
- 09:10Dinlerin Doğuşu ve Fıtrat Delili
- Konuşmacı, insanların bir şeyin faydalı olmasının onun aleyhine delil olduğunu zannettiğini, ancak insanın böyle bir varlık olduğunu ve buna ihtiyacı olduğunu belirtiyor.
- Türkiye'de insanların "ahiret keşke olsun diye bir düşünce doğdu ve din uydurdular" diye düşündüklerini söylüyor.
- Kelam alimlerinin "bizi yaratan, içimize sonsuz yaşama isteğini bırakarak sonsuz yaşama ve ona yönelmemizi sağlamıştır" diyerek savunma yaptıklarını ifade ediyor.
- 09:50Fıtrat Delili ve Tanrı İspatı
- Bazı alimlerin ve batılı filozofların "fıtrat delili" olarak adlandırdıkları bir argüman getirdiğini belirtiyor.
- İnsanların hangi coğrafyaya, hangi tarihe giderse gitsin tanrı inancı ve ahiret inancının olduğunu söylüyor.
- İnsanın düşünme tipini eleştirmek, insanın düşünerek doğruyu bulabileceği olgusuna saldırmak olduğunu vurguluyor.
- 10:39Bilim ve Din İlişkisi
- Freud'un çalışmaları "science freud" olarak nitelendirilse de, Batı'da da kabul ediliyor ve tarihçiliği ayrı bir bölüm olarak ele alınıyor.
- Bilim adamları ile normal insanların dindarlık düzeyi üzerine yapılan çalışmalar, Endonezya ve Hindistan gibi ülkelerde bilim adamlarının halka göre daha dindar olduğunu, Türkiye'de ise bilim adamlarıyla halkın dindarlık oranının aynı olduğunu gösteriyor.
- Yeni ateistlerin propagandası, bilimin ilerlemesiyle dinin yıkıldığı algısını yaratmaya çalışıyor, ancak bu sayı bağlamında sağlıklı değil.
- 12:09Bilim ve Dinin Geçmişteki İlişkisi
- 1900 yılına kadar Newton dahil birçok bilim adamı teist ve dindar olarak kabul ediliyordu; Newton çok dindardı, Mendel papazdı ve Darwin bile ateist değildi.
- 1850'lerden sonra yaygınlaşan ateizm furyası öncesinde bilim ve din arasında böyle bir çatışma yoktu.
- İslam coğrafyasında bilim ve din arasındaki ilişki daha belirgin; İbn-i Sina gibi bilim adamları aynı zamanda yüksek seviyede İslam bilgisiyle tanınıyordu.
- 14:08Konuşmacının İman Süreci
- Konuşmacı, bir hoca ile görüşmesinde Kur'an'daki mucize iddialarını eleştirerek, bu iddiaların olmasa bile itiraz edilebileceğini fark etti.
- Kur'an'ı "haber mantığı" adı verilen bir yaklaşımla okumaya başladı ve Kur'an'da iki irade olduğunu fark etti: biri Peygamber'in iradesini uyarıyor, diğeri teselli ediyor.
- Peygamber'in oğlunun ölümüyle güneş tutulması denk gelmesi, konuşmacının iman sürecini hızlandırdı ve sonunda kelime-i şehadet getirdi.
- 18:09İman ve Müslümanlık Hakkında Düşünceler
- Dine girmek için yüzde yüz emin olmak gerekmez, belli bir bilgi düzeyi ve kapasite olması yeterlidir.
- İçeriden bakmak çok önemlidir, yüzde ellibir'e ulaşıldığında kelime-i şehadet getirilmelidir.
- İmanda şüphe olmaz, ancak içeride bakarak delilleri katmerlemek ve artırmak gerekir.
- 19:03Ateizmin Zorlukları
- Ateizmin en büyük çıkmazı anlam boşluğudur, hayatın anlamsız olduğunu bilmek iç tutarsızlık yaratır.
- Ateizmin ahlak problemi, insanın hayvandan üstün olması gerektiği ve irade sahibi olması gerektiği gerçeğinden kaynaklanır.
- Bilimsel ahlak irade ortaya çıkarmaz, insanın nöronlar ateşlediği için hareket ettiği düşünülür.
- 20:39Ahlak ve Allah Tasavvuru
- Ahlak "bunu yapmalısın, yapmazsan seni kınarım" şeklinde ifade edilir ve bunu söyleyecek biri gerekir.
- Eşit bireylerken Allah tasavvuru koymak gerekir ki normotif değer inşa edilebilsin.
- Ahlak inşa edemediğinde güç sadece güç olur ve hangisi daha güçlüyse onu yapmak zorunda kalır.
- 21:47Kur'an-ı Kerim'in Anlaşılması
- Kur'an'ı üç kere okuyan ama müslüman olmayan insanlar vardır, bu Kur'an'ı çürütecek bir şey değildir.
- İnsanların klasik metin okuma seviyesi düşük olduğundan, Kur'an'ı bir kere okuyup her sorunun cevabını bulabileceklerini düşünürler.
- Kur'an'ı yüzeysel bir şekilde anlamak, insan zihninin düşün diyalektik sürecini bozar.
- 23:52İslam'da Fikir Özgürlüğü
- İslam'da herkes aynı şeyi anlayıp düşünmez, bu düşünmenin ve çalışmanın anlamı kalmaz.
- İslam'da fikre özgürlük vardır, herkes anladığını söyler ve deliller tartılır.
- Tarih delilleri süzgecinde süzerek güçlü olanları korur.
- 24:42Ateistlerin İnanmama Sebepleri
- Ateistlerin inanmama sebeplerinden biri, hata ettiğini kabul etmek ve fikrini değiştirmek istememektir.
- Kibir ve heva da inanmama etkenleridir, çünkü hayatında değişiklikler olacak ve bunu değiştirmek istemez.
- Bazı ateistlerin bütün delilleri görmüş olmadığı düşünülürken, hızlı karar vermek bir hatadır.
- 25:41Ateistlerle Konuşma Hataları
- Ateistlerle konuşurken adamın niyeti hakkında konuşmamak gerekir.
- "İnanmak istemiyorsun" gibi ifadeler sinirlendirici olabilir.
- "Bilmiyorum ve seni daha iyi bilen birine götürebiliriz" gibi cevaplar daha uygun olabilir.
- 26:26Mesleki ve Akademik Faaliyetler
- Konuşmacı aile hekimliği yapmakta, YouTube'da video çekmekte ve kitap telif etmektedir.
- Nihai gayenin tartışılabilecek bir konu olmadığını, Allah'ın neyi ve ne kadar nasip edeceğini bilemediğini belirtmektedir.
- Müslüman coğrafyalarında ve fikrinde bir problem olduğunu ve bunu düzeltmek için değil, nasıl düzeltileceğini göstermek istediğini ifade etmektedir.
- 26:48Sosyal Bilimlerde İslami Yaklaşım
- Müslümanlara psikiyatri bilmenin önemini göstermek ve psikiyatri bilmenin İslami metinleri anlamakta faydalı olduğunu göstermek istemektedir.
- İktisat bilgisinin faizi anlamayı ve faiz ayetlerini daha iyi bilmeyi sağladığını, bu da iktisattaki manipülasyonları anlamayı kolaylaştırdığını belirtmektedir.
- Müslümanların felsefe, iktisat ve psikiyatri gibi sosyal bilimlerdeki sahalarda çok az olduğunu vurgulamaktadır.
- 27:26Homeros Şerhi Projesi
- Homeros'u hadis metni gibi inceleyerek video serisi yapmak istediğini ve bu sayede çocukların antik Yunanca öğrenmelerini ve Batı'ya bu bilgiyi aktarmalarını sağlamak istediğini belirtmektedir.
- Psikiyatri öğrenmek için gayri İslami yazarları okumak zorunda kalındığını, Freud'un ateist, Jung'un ateist olmadığını ve Eric From'un marksist olduğunu ifade etmektedir.
- Müslüman çocukların bu yazarları okumak zorunda kalmaması ve aksine iktisat öğrenmek için İslam'ı nispeten duymak zorunda kalması için bir numune olmak istediğini vurgulamaktadır.