Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan hukuk ve anayasa dersi formatındadır. Eğitmen, siyasi partiler hakkında detaylı bilgiler vermektedir.
- Video, siyasi partilerin uyacakları esaslar ve kapatılması konularını ele almaktadır. Eğitmen, siyasi partilerin demokrasi ilkelerine uygun olması gerektiğini, ticari faaliyetlere girişememelerini ve gelir-giderlerinin amaçlarına uygun kullanılması gerektiğini açıklamaktadır. Ayrıca, siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin yasal süreçler, Anayasa Mahkemesi'nin rolü ve Siyasi Partilerle İlgili İnceleme Kurulu'nun yapısı detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Video, bir ders serisinin 17. bölümü olup, eğitmen bir sonraki videoda kamu hizmetleri hizmetine girme konusunu anlatacağını belirtmektedir. Eğitmen, bu bilgilerin sınavlarda sorulabileceğini ve öğrencilere yardımcı olacağını vurgulamaktadır.
- 00:27Siyasi Partilerin Esasları
- Siyasi partilerin uyacakları esaslar ve kapatılması konusu detaylı olarak ele alınacaktır.
- Siyasi partilerin kapatılması konusu, hakimlikte, kaymakamlıkta, kurum sınavlarında, payem'de, misyonda ve STS sınavında sorulabilir.
- Siyasi partilerin uyacakları esaslar madde 69'a göre, siyasi partiler parti içi düzenlemeler ve çalışmaları demokrasi ilkelerine uygun olmalıdır.
- 01:32Siyasi Partilerin Ticari Faaliyetleri ve Mali Denetimi
- Siyasi partiler ticari faaliyetlere girişemezler, ticaretle uğraşacaklarsa ticaret şirketi kurmalıdırlar.
- Siyasi partilerin gelir ve giderleri amaçlarına uygun olarak kullanılmamalıdır.
- Siyasi partilerin mali denetimi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılır ve Sayıştay'dan yardım alır.
- 03:13Siyasi Partilerin Kapatılması Süreci
- Siyasi partilerin kapatılması davası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından Anayasa Mahkemesi'ne açılır.
- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, kendi iradesiyle, Adalet Bakanlığı'nın talebiyle veya bir siyasi partinin istemi üzerine kapatma davası açabilir.
- Bir siyasi partinin kapatma talebinde bulunabilmesi için son milletvekili genel seçimlerine katılmış olması, Türkiye Büyük Millet Meclisi grubu bulunması ve ilk büyük kongresini yapmış olması gerekiyor.
- 06:30Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın Kararı
- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, yeterli delil bulunduğu kanısına varırsa davayı açar, yeterli delil bulunmadığı kanısına varırsa dava açmayacağı istemde bulunan Adalet Bakanlığı'na veya siyasi parti genel başkanlığına yazılı olarak bildirir.
- Adalet Bakanı veya siyasi parti, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın bildirimi üzerine tebliğ tarihinden başlayarak otuz gün içinde siyasi partilerle ilgili yasakları inceleme kuruluna yazı ile itirazda bulunabilir.
- Siyasi partilerle ilgili yasakları inceleme kurulu itirazı ivedilikle en geç otuz gün içinde inceler, itirazı haklı görmezse dava açılmaz, haklı görürse Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Anayasa Mahkemesine dava açmakla yükümlüdür.
- 11:21Siyasi Parti Kapatma Süreci
- Siyasi partinin kapatılmasına ve devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilmesi için toplantıya katılan üyelerin üçte biri oy çokluğu şartı gereklidir.
- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı siyasi partileri incelemek üzere gerekli gördüğü belgeleri isteyebilir ve siyasi partiler bu isteklere en geç onbeş gün içerisinde cevap vermelidir.
- Cumhuriyet Başsavcısı soruşturmayı kendisi, vekili veya yardımcı eliyle yürütebilir.
- 12:42Siyasi Partilerle İlgili İnceleme Kurulu
- Siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin istekleri ve Cumhuriyet Başsavcının reddi halinde yapılan itirazları incelemek üzere Siyasi Partilerle İlgili İnceleme Kurulu kurulmuştur.
- Bu kurul Yargıtay Ceza Daireleri Başkanlarından kurulur ve en kıdemlisi kurul başkanıdır.
- Kurul üye tamsayısı ile toplanır ve eksiksiz karar yeter sayısı üye tam sayısının salt çoğunluğudur.
- 13:39Siyasi Parti Kapatma Sebepleri
- Siyasi parti kapatılabilir üç farklı sebeple: Anayasanın 68. maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı durumda davranma, odak haline gelme ve maddi yardım.
- Anayasanın 68. maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı durumda davranma durumunda, siyasi parti kapatılabilir.
- Odak haline gelme durumunda, siyasi parti kapatılabilir veya devlet yardımına kısmen veya tamamen yoksun bırakılma kararı verilebilir.
- 17:36Maddi Yardım ve Kapatılan Partilerin Durumu
- Yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan ve Türk uyruğunda olmayan gerçek ve tüzel kişilerden maddi yardım alan siyasi parti temelli kapatılır.
- Temelli kapatılan bir parti başka bir atla kurulamaz.
- Temelli kapatılmasına sebep olan kurucular ve üyeleri, Anayasa Mahkemesi'nin kararının resmi gazetede yayınlanmasından başlayarak beş yıl süreyle başka bir partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi veya denetçisi olamaz.