Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, akademik yazım ve araştırma konularında bilgi veren bir eğitim dersi formatındadır. Konuşmacı, akademik araştırmalarda etik sorunlar ve intihal konusunu detaylı şekilde ele almaktadır.
- Video, araştırma sırasında yapılabilecek etik ihlalleri (uydurma veri, verileri çarpıtarak yorumlama, başkasının çalışmalarını kendi çalışması gibi gösterme, çift yayın yapma, dilimleme, destekli araştırmalarda desteği belirtmeme) açıklayarak başlıyor. Ardından intihal kavramı, tamamen ve kısmen intihal türleri, intihal örnekleri ve doğru-yanlış kullanım şekilleri anlatılıyor. Son bölümde ise intihal tespit yöntemleri (Turnitin, Cross-Ref gibi yazılımlar) ve intihal sonucunda yaşanan disiplin cezaları hakkında bilgi veriliyor.
- Ders içeriğinde ayrıca lisans öğrencilerine yönelik uyarılar, intihal tespitinde eğitim sisteminin rolü ve profesyonel intihallerin tespitindeki zorluklar da ele alınmaktadır. Video, bilimsel literatürün kirletildiği bir olay vurgusuyla sonlanmaktadır.
- 00:05Araştırma Etik İhlalleri
- Araştırma raporlarının yazılması sırasında yapılan etik ihlaller arasında uydurma veri, verileri çarpıtarak yorumlama, başkasının çalışmalarını kendi çalışması gibi gösterme, çift yayın yapma ve dilimleme (bir araştırmayı farklı yerlerde yayımlama) bulunur.
- Destekli araştırmalarda desteği belirtmeme, katkısı olan kişilerin yazar listesine eklenmemesi veya olmayanların eklenmesi (ghostriter) de etik ihlaller arasındadır.
- Bu ihlaller için kullanılan daha genel bir terim "intihal"tir ve bu kavram aşırma, çalma, çırpma gibi anlamları içerir.
- 02:46İntihal Türleri ve Önemi
- İntihal tamamen aşınma veya kısmen aşınma biçiminde gerçekleşebilir; tamamen aşırmada bir yazar bir başka yazarın eserini sahiplenirken, kısmen aşamada genellikle araştırmacının dikkatsizliğinden veya bilgisizliğinden kaynaklanır.
- İntihal eden kişi, başkasının düşüncesini kendi düşüncesiymiş gibi sunarak kendini kazandırdığını düşünebilir veya başkasının dipnotlarını aşırmakla makalesinin daha zengin görünmesini amaçlayabilir.
- Maddi bilgiler için kaynak göstermeye gerek yoktur (örneğin "Türkiye'nin başkenti Ankara'dır"), ancak bunun dışındaki bilgiler için kaynak göstermek gerekir.
- 06:03İntihal Örnekleri
- Araştırma yazarken kaynaklara iki sebeple atıfta bulunur: bilgi aldığımız kaynakları okuyucuya tanıtmak ve kelimelerini ve fikirlerini ödünç aldığımız yazarlara kredi vermek.
- İntihal örneği olarak, bir metinde Hacker adlı araştırmacının eserinden alınan bir alıntı tırnak içine alınmadan ve kaynak gösterilmeksizin kullanılmıştır.
- Başkası atıfta bulunmuş aldığı kaynağı ama yanlış açıklamış, ufak tefek değişiklikler yaparak orijinal metni değiştirerek intihal yapmıştır.
- 10:39İntihal Sonuçları ve Önleme Yöntemleri
- İntihal eden araştırmacılar disiplin cezası alabilir, üniversiteden atılabilir veya akademik kariyeri olumsuz etkilenir.
- İntihal edilen makaleler geri çekilebilir, doktoralar geri alınıp, ünvanlar ve ödüller iptal edilebilir.
- İntihal tespit edilmesi için Turnitin gibi yazılımlar ve Cross-Ref gibi organizasyonlar kullanılarak makalelerin benzerlikleri kontrol edilebilir.
- 15:16Araştırma Raporu ve Literatür Takibi
- Literatür takibi genellikle eklektik bir yapıya sahiptir ve metnin parça parça bir yapısı kolayca görülebilir.
- İfade farklılıkları ve dil tutarlılığının olmaması lisans öğrencilerinin dikkatine çekilmelidir.
- Eğitim sisteminde kopya olarak pek görülmemesi, intihar önlemede eğitimle başarılı olma ihtimalini artırabilir.
- 16:18İntihar ve Araştırma Raporu
- İntihar yakalama araçları kullanılırken, çok profesyonelce yapılmış intiharlar için başka yerden alınmış olabilir mi kuşkusu ortaya çıkabilir.
- Vatandaşların rektöre "atıf vermişler, size yardımcı olamıyoruz" şeklinde yazı yazmaları ilginçtir.
- Araştırma raporuyla ilgili bilimsel literatürü kirleten bir olay olduğu belirtilmiştir.