Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hakkında kapsamlı bir eğitim içeriğidir.
- Video, kanunun amacı ve kapsamı ile başlayıp, temel kavramları, işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini detaylı şekilde açıklamaktadır. Ayrıca iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin unsurları, tanımları ve işverenlere düşen görevler ele alınmaktadır.
- Eğitmen, özellikle sınavlarda çıkabilecek sorulara dikkat çekerek tanımların ve önemli bilgilerin ezberlenmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Ayrıca 3308 sayılı mesleki eğitim kanunu ve 2547 sayılı yükseköğretim kanunu kapsamında çırak ve stajyerlerin çalışan sayısının toplamına dahil edilmemesi, bakanlık tarafından sağlanacak destek şartları ve SGK'nın bu süreçteki rolü gibi konular da detaylı olarak anlatılmaktadır.
- İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun Genel Özellikleri
- 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektedir.
- Bu kanun, kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, işverenleri, işveren vekilleri, çırak ve stajyerler dahil tüm çalışanlara, faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.
- Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri, milli istihbarat teşkilatı müsteşarlığının faaliyetleri, afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri, ev hizmetleri, çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar, hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında iyileştirme kapsamında yapılan iş yurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri bu yasanın kapsamında değildir.
- 01:50Temel Kavramlar
- Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nı ifade eder.
- Çalışan: Kendi özel kanunlardaki statülerine bakılmaksızın kamu veya özel işyerlerinde istihdam edilen gerçek kişiyi ifade eder.
- Çalışan temsilcisi: İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularla çalışanları temsil etmeye yetkili çalışanı ifade eder.
- Destek elemanı: Asli görevinin yanında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda özel olarak görevlendirilmiş, uygun donanım ve yeterli eğitime sahip kişiyi ifade eder.
- Eğitim kurumu: İş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin eğitimlerini vermek üzere bakanlıkça yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşlarını, üniversiteleri ve Türk Ticaret Kanunu'na göre faaliyet gösteren şirketler tarafından kurulan müesseseleri ifade eder.
- Genç çalışan: 15 yaşını bitirmiş ancak 18 yaşını doldurmamış çalışanı ifade eder.
- İş güvenliği uzmanı: Usul ve esasları yönetmelikle belirlenen iş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere bakanlıkça yetkilendirilmiş iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip, bakanlık ve ilgili kuruluşlarında çalışma hayatını denetleyen müfettişler ile mühendislik veya mimarlık eğitimi veren fakültelerin mezunları ile teknik elemanlarını ifade eder.
- İş kazası: İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hale getiren olayı ifade eder.
- İşveren: Çalışan, istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları ifade eder.
- İşyeri: Mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile çalışanın birlikte örgütlendiği, işverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen iş yerine bağlı yerler ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim yerleri ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçları da içine alan organizasyonu ifade eder.
- İşyeri hekimi: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere bakanlıkça yetkilendirilmiş işyeri hekimliği belgesine sahip hekimi ifade eder.
- İşyeri sağlık ve güvenlik birimi: İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere kurulan, gerekli donanım ve personele sahip olan birimi ifade eder.
- İşyeri hemşiresi: 6283 sayılı Hemşirelik Kanununa göre hemşirelik mesleğini icra etmeye yetkili, iş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere bakanlıkça yetkilendirilmiş işyeri hemşireliği belgesine sahip, hemşireliği sağlık memurunu ifade eder.
- 06:05İşverenlerin Yükümlülükleri
- İşverenler, mesleki risklerin önlenmesini, eğitim ve bilgi verilmesi dahil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, organizasyonun yapılması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.
- İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygun uygunsuzlukların giderilmesini sağlar, risk değerlendirmesini yapar veya yaptırır.
- Çalışana görev verirken çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önünde bulundurur.
- Yeterli bilgi ve talimat verilerinin dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlikede bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.
- İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
- Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri işverenin sorumluluklarını etkilemez.
- İşverenin iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.
- 07:42Risklerden Korunma İlkeleri
- İşverenlerin yükümlülüklerini yerine getirilmesinde risklerden kaçınmak, kaçınılması mümkün olmayan riskleri analiz etmek, risklerle kaynağına mücadele etmek ilkeleri göz önünde bulundurulur.
- İşin kişilere uygun hale getirilmesi için işyerlerinin tasarımı ile iş ekipmanı, çalışma şekli ve üretim metotlarını seçiminde özen göstermek, özellikle tekdüze çalışma ve üretim temposunu, sağlık ve güvenliği olumsuz etkilerini önlemek, önlenmiyor ise en aza indirmek gerekir.
- Tehlikeli olanı tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiştirmek, teknoloji, iş organizasyonu, çalışma şartları, sosyal ilişkiler ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlı ve genel bir önleme politikası geliştirmek gerekir.
- Toplu korunma tedbirlerine kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik vermek, çalışanlara uygun talimatlar vermek ve o talimatları verecek çalışanların buna uymakla yükümlü olması gerekir.
- 09:16İş Sağlığı ve Güvenlik Hizmetleri
- Çalışanları arasında iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve 10 ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirilir.
- Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması halinde bu hizmetin tamamı veya bir kısmı ortak sağlık ve güvenlik biriminden hizmet alarak yerine getirilebilir.
- Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak ondan az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından bakanlıkça ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ile tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilir.
- İşverenler, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin işveren açısından sunulması gereken değerleri, görevlendirildikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekan ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçları sağlar.
- İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlar.
- Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirir.
- Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilenmesi muhtemel konular hakkında görevlendirildikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları başka işyerinde çalıştırmak üzere, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi iş yerine gelen çalışanları ve bunların işverenlerini bilgilendirir.
- 11:02İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Düzenlemeleri
- Tam süreli işyeri hekimi görevlendirilen işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirilmesi zorunlu değildir.
- Çırak ve stajyerler çalışan sayısının toplamına dahil edilemez, bu bilgi soru olarak karşımıza çıkabilir.
- İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesi için bakanlıkça destek sağlanabilir, ancak kamu kurum ve kuruluşları hariç ondan az çalışanı bulunan işyerlerinden faydalanabilir.
- 12:10Sosyal Güvenlik Kurumu ve Destek Koşulları
- Giderler, iş kazası ve meslek hastalığı bakımından kısa vadeli sigorta kolları için toplanan primlerden kaynak aktarılmak suretiyle Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından finanse edilir.
- İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin kontrol ve denetimlerinde sigortacılık bildirimlerinde bulunmadığı tespit edilen işverenlerden yapılan ödemeler yasal faizi ile birlikte Sosyal Güvenlik Kurumuna tahsis edilir ve bu işverenler üç yıl süreyle destekten faydalanamaz.
- Uygulamaya ilişkin tereddütleri gidermeye, uygulamayı yönlendirmeye ve sorumlulukları çözmeye bakanlık yetkilidir.
- 13:18Destek Uygulaması ve Bilgilendirme
- İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesi için sağlanacak desteğin uygulanması, destek sağlanacak işyerlerinin özellikleri göz önünde bulundurularak Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenir.
- Bakanlık, sağlık bakanlığı, bilim, sanayi ve teknoloji bakanlığı ile ilgili meslek kuruluşları ile işbirliği yaparak etkinlik ve sürekliliğin sağlanması için çalışmalar yapabilir.
- İşverenler bu destekten yararlanarak ödedikleri ücretin bir kısmını SGK'dan geri alabilirler, bu bilgilendirme danışmanların görevidir.