Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin 4. sınıf öğrencilerine Türkçe dersi yazılı sınavına hazırlık amacıyla sunduğu eğitim içeriğidir.
- Videoda öğretmen, yazılıda çıkabilecek konuları ele almaktadır. İlk bölümde eş anlamlı ve zıt anlamlı kelimeler, pekiştirmeler, gerçek-mecaz-terim anlamları, sıfatlar, kelime türleri ve atasözleri gibi konular anlatılırken, ikinci bölümde Türkçe yazım kuralları (özellikle "de" ve "ki" eklerinin yazım kuralları) detaylı şekilde açıklanmaktadır.
- Her konu için örnek sorular çözülerek ve konu anlatımı yapılarak öğrencilerin yazılı sınavına hazırlanmaları sağlanmaktadır. Ayrıca "beş n bir k" (kim, ne, nerede, ne zaman, nasıl, neden) soru tipleri de örneklerle gösterilmektedir.
- 00:114. Sınıf Türkçe Dersi Yazılı Hazırlığı
- 4. sınıf Türkçe dersi 2. dönem 1. yazılısı için konu anlatımı ve soru çözümleri yapılacak.
- İlk konu eş anlamlı ve zıt anlamlı kelimeler.
- Eş anlamlı kelimeler anlamları aynı olan kelimelerdir (tümce-cümle, sözcük-kelime).
- Zıt anlamlı kelimeler anlam olarak birbirinin tersi olan kelimelerdir (seyrek-sık, ihtiyar-genç, sevinç-üzüntü, keder).
- 01:43Pekiştirmeler
- Pekiştirmeler kelimeleri daha vurgulu ve anlamlı hale getirir.
- Örnekler: maviyi-masmavi, sarıyı-sapsarı, kırmızıyı-kıpkırmızı, sivri-sipsivri, yeşili-yemyeşil, düz-dümdüz, sıkı-sımsıkı, kara-kapkara, açık-apaçık, mor-mosmor.
- 03:08Gerçek, Mecaz ve Terim Anlamlı Kelimeler
- Gerçek anlamlı kelimeler gerçek anlamda kullanılır (camdan yansıyan ışık).
- Mecaz anlamlı kelimeler gerçek anlamdan farklı bir anlamda kullanılır (sanatçımız edebiyatımızın vazgeçilmez ışıklarından biridir).
- Terim anlamlı kelimeler belirli bir alanda kullanılan özel anlamlarda kullanılır (bugünkü dersimizde ışık konusunu inceleyeceğiz).
- 05:37Sıfatlar (Ön Adlar)
- Sıfatlar isimlerden önce gelen ve isimleri niteleyen, özelliklerini belirten ön adlardır.
- Sıfatlar sayıyı, rengi, durumu ve şeklini belirtir.
- Örnekler: beş kalem (sayı), sarı çiçek (renk), yeni araba (durum), yuvarlak masa (şekil).
- 07:35Kelime Türleri
- Basit kelimeler hiçbir ek almamış, kendi yalın halini koruyan kelimelerdir.
- Türemiş kelimeler kelimemizden yeni bir anlam türetmiş olan kelimelerdir.
- Birleşik kelimeler iki kelimenin bir araya gelerek yeni bir kelime oluşturmasıdır.
- Örnekler: gel-git (birleşik), yorgun (türemiş), ördek (basit), taşlık (türemiş), sivrisinek (birleşik).
- 09:29Atasözleri
- Atasözleri ilgili oldukları konularla eşleştirilir.
- Örnekler: "Acele işe şeytan karışır" - "Acele yapılan işten hiçbir zaman hayır gelmez", "Ayağını yorganına göre uzat" - "İnsan hesabını kendi gelirine göre yapmalıdır", "Dost acı söyler" - "Bir dost arkadaşına acı da olsa gerçekleri söyler", "Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar" - "Hiç kimse doğrunun ortaya çıkmasından hoşlanmaz", "Gözden ırak olan gönülden de ırak olur" - "Ayrılanlar bir süre sonra birbirlerini unutur", "Evdeki hesap çarşıya uymaz" - "Önceden planlanmış durumlar tam olarak gerçekleştirilemez", "Ev alma, komşu al" - "Komşuluk her şeyden daha önemlidir".
- 13:29D ve Ki Ekinin Yazımı
- D ve ki ekinin yazımı yazılıda çıkması muhtemel bir konudur.
- Cümlenin anlamı bozuluyorsa bitişik yazılır, bozulmuyorsa ayrı yazılır.
- 14:30"De" ve "Da" Ekinin Yazımı
- "De" ve "da" ekini cümleden çıkardığımızda anlamı bozuluyorsa bitişik, bozulmuyorsa ayrı yazılır.
- "Ben evde kalmak istemiyorum" cümlesinde "de" çıkarıldığında anlamı bozulduğu için bitişik yazılır.
- "Oyuncak da oyuncak diye tutturdu" ve "Yağmur yağacak da bahçe sulanacak" cümlelerinde "da" çıkarıldığında anlamı bozulmadığı için ayrı yazılır.
- "Bütün kitaplarım okulda kalmış" cümlesinde "da" çıkarıldığında anlamı bozulduğu için bitişik yazılır.
- 16:28"Ki" Ekinin Yazımı
- "Ki" ekini yazarken kelimeye "ler" ekini getiriyoruz.
- "Ki" ekine "ler" ekini getirdiğimizde anlamlı ise bitişik, anlamlı değil ise ayrı yazılır.
- "Bendeki kalem kırıldı ki" cümlesinde "ki" ekine "ler" ekini getirdiğimizde "bendekiler" anlamlı olduğu için bitişik yazılır.
- "Sen ki sınıf öğretmenisin" ve "Eve geldim ki ne göreyim" cümlelerinde "ki" ekine "ler" ekini getirdiğimizde anlamlı olmadığı için ayrı yazılır.
- "Yarınki törende görev alacak mısın?" cümlesinde "ki" ekine "ler" ekini getirdiğimizde "yarınkiler" anlamlı olduğu için bitişik yazılır.
- 19:44Beş N Bir K Sorusu
- "Beş N Bir K" sorusu: ne, nerede, ne zaman, nasıl ve neden.
- "Annem akşam telefonda gülerek bir saat konuştu" cümlesinde "kim" sorusunun cevabı var.
- "Nasıl" sorusunun cevabı var.
- "Ne zaman" sorusunun cevabı var.
- "Nerede" sorusunun cevabı yok.