Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından Ankara'da çekilen tarih dersidir. Eğitimci, kameraman Mehmet ile birlikte Vanspor'un Etimesgut Belediyespor ile oynadığı maçın ikinci yarısını izleyerek dersi vermektedir.
- Video, 15. yüzyıl Avrupa tarihini kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerikte feodalizm sistemi, 100 Yıl Savaşı, derebeylik sisteminin sona ermesi, merkezi krallıkların kurulması, kilise baskısı, engizisyon mahkemeleri, Martin Luther ve Protestan Reformu, coğrafi keşifler, sömürgecilik dönemi, Rönesans ve bilimin gelişimi gibi konular kronolojik olarak anlatılmaktadır.
- Ders, tahtada notlar alınarak verilmekte ve önemli tarihsel olaylar, sanatçılar ve hareketler detaylı şekilde açıklanmaktadır. Özellikle Martin Luther'in kiliseye karşı protestoları, Ausburg Antlaşması ile protestanlığın resmi bir mezhep olarak kabul edilmesi ve Avrupa'daki diğer dini hareketler (Kalvinizm, Anglikanizm) üzerinde durulmaktadır.
- 00:10Vanspor Maçı ve Avrupa Tarihi
- Konuşmacı, duraklama dönemine geçeceğini ancak arada Avrupa'da neler yaşanıyorlarına bakacaklarını belirtiyor.
- Ankara'da Vanspor ile Etimesgut Belediyespor'un maçı çekiliyor ve konuşmacı, Vanspor kazanırsa kameramanına çay, Etimesgut kazanırsa kendisine baklava getireceğini iddia ediyor.
- 15. yüzyıl Avrupa'nın gelişimine bakılacak ve feodalizm sistemi ele alınacak.
- 01:14Feodalizm ve Yüzyıl Savaşları
- Avrupa'da feodalizm (derebeylik sistemi) vardı ve ülkenin tamamında ufak beylikler bulunuyordu.
- İngiltere ve Fransa arasında 118 yıl süren "Yüzyıl Savaşları" (1337-1458) yaşanmış ve bu savaş Fransa'nın kazanmasıyla sona ermiş.
- Fransa bu savaşı kazandıktan sonra derebeylik sistemine son vermiş ve merkezi krallığını kurmuş.
- 03:03İngiltere'de Çifte Gül Savaşları
- İngiltere'de kendi içinde yaşanan "Çifte Gül Savaşları" yaşanmış, bu savaşta iki hanedanlığın bayrağında güller vardı.
- İngiltere de Çifte Gül Savaşlarını atlattıktan sonra merkezi krallığını kurmuş.
- Derebeyliğin en güvendiği şey surlardı ve Fatih'in İstanbul'u fethi sırasında şahi topları surları yıkabileceğini kanıtlamıştı.
- 04:07Kilise Baskısı
- 15. yüzyılda Avrupa'da kilise baskısı söz konusu olmuş, İncil İbranice yazılı olduğu için kimse anlamıyordu.
- Kilisedeki papazlar sadece İncil'in ne anlama geldiğini biliyordu ve Tanrı'nın onlara cennetten arazi satma yetkisi verdiğini iddia ediyorlardı.
- Kilise, endülüjans (cennetten toprak satma) yetkisini almayanları dinden çıkartıyor, afaroz ediyor ve engizisyon mahkemelerinde işkence yapıyordu.
- 07:31Coğrafi Keşifler
- Coğrafi keşifler, dünyanın bir öküzün boynuzunda olmadığını bilmeleri, bilgi birikiminin artması ve daha sağlam gemilerin yapılmasıyla başlamış.
- Pusulanın kullanılması tarihi değiştiren bir gelişme olmuş, çünkü pusula olmadan önce insanlar gittikleri yere geri gelemiyorlardı.
- İnsanlar doğuya kısa yoldan giderek doğunun zenginliklerini almak istemiş, çünkü Doğu o dönemde en iyi zamanı yaşıyordu.
- 09:35Coğrafi Keşiflerde Önemli Kişiler
- Vasco da Gama, Ümit Burnunu bulmuş ve buradan Hindistan'a ulaşmış.
- 10:03Coğrafi Keşifler ve Sonuçları
- Hindistan'dan başlayan baharat yolu artık gemilerle gidip getirilebilecek duruma geldi.
- Magellan dünyanın yuvarlak oluşunu kanıtlamak amacıyla yolculuğa çıkmış, Filipinler'de bir Müslüman kabile tarafından öldürülmüş ve yolculuğu Delcao tamamlamıştır.
- Coğrafi keşifler sonucunda Avrupa, zayıf uygarlıkları sömürgecilik yoluyla kontrol altına almış ve sömürge bölgeleri oluşturmuştur.
- 11:30Sömürgecilik ve Ekonomik Gelişmeler
- Sömürge bölgeleri oluştuğunda Avrupa'ya baharat, gümüş ve altın madeni gibi zenginlikler gelmiştir.
- Baharatlar parfüm yapımında kullanılmış ve Avrupa'nın kötü kokusunu gidermek için ticari anlamda dönüştürülmüştür.
- Ticaretle uğraşan burjuva sınıfı inanılmaz zenginleşmiş ve bu zenginliği sanat ve tablo satın alarak yatırım aracı olarak kullanmıştır.
- 14:13Rönesans ve Hümanizm
- Coğrafi keşifler, Avrupa'yı zenginleştirmiş, sanata önem vermiş ve mesen sınıfı (sanatı seven kesim) ortaya çıkmıştır.
- Rönesans (yeniden doğuş) İtalya'da başlamış, özgür düşünce ortamı ve zengin insanların hayatta kalmak için verdiği mücadele dışında zamanı olması nedeniyle bilime ve sanata önem verilmiştir.
- Rönesans sanatta, bilimde ve kültürde ön plana çıkmış, bu süreçte hümanizm (insan sevgisi) akımı ortaya çıkmış ve Dante, Bocassio, Petrarca gibi isimler bu akımı yaymıştır.
- 17:12Rönesans'ın Önemli Şahsiyetleri
- Leonardo da Vinci, Rafael, Michelangelo ve Donatello gibi isimler Rönesans'ın en önemli şahsiyetleridir ve modern popülizm sistemini oluşturan, bilimi ve sanatı ön plana çıkaran kişilerdir.
- Fransa'da William Shakespeare, Almanya'da Erasmus, İspanya'da Cervantes gibi isimler Rönesans'ın önemli temsilcileridir.
- Rönesans'ın temeli İtalya'da vardır ve bilim-sanat alanında ön plana çıkan gelişmeler olarak değerlendirilir.
- 19:24Reform Hareketi
- Reform, dinde yenilik anlamına gelir ve Rönesans ile karıştırılmamalıdır.
- Reform hareketi, bilim ve kültür gelişince dine baskı ve kilisenin hegemonyasını ortadan kaldırmaya çalışmıştır.
- Reform hareketi Almanya'da ortaya çıkmış ve kilisenin baskısına son vermeyi amaçlamıştır.
- 20:38Martin Luther ve Protestanlık Hareketi
- Martin Luther, Rönesans'ta yer alan Erasmus'un kitaplarını okuyarak bilim ve yeniliklere ilgi duyuyor.
- Luther, kilisenin cennetten toprak satma yetkisine karşı çıkarak cehennemi satın almak istediğini iddia ediyor.
- Luther, halka kilisenin cennetten toprak satma yetkisinin olmadığını söyleyerek para topluyor ve cehennemi satın aldığını duyuruyor.
- 22:45Protestanlık Hareketinin Yayılması
- Luther, kilisenin cennetten toprak satma yetkisinin olmadığını belirten bir protesto belgesi hazırlıyor ve bu belge matbaa ile yayılıyor.
- Luther'in etrafındaki protestocular zamanla protestan olarak adlandırılıyor ve Alman kralı Şalken bunlara karşı savaş açıyor.
- Alman prensleri Luther'e destek veriyor ve Alman kralı Şalken ile prensler arasında uzun süren bir iç savaş başlıyor.
- 23:58Ausburg Antlaşması ve Protestanlığın Resmi Kabulü
- Ausburg Antlaşması imzalanarak Alman kralı Şalken protestanlığı resmi bir mezhep olarak kabul etmek zorunda kalıyor.
- Protestanlık resmi bir mezhep olarak kabul edildikten sonra Avrupa'da reform ve yenilikler ortaya çıkıyor.
- Fransa'da Kalvinizm, İngiltere'de ise Anglikanizm gibi yeni mezhepler ortaya çıkıyor.
- 25:40Avrupa'nın Gelişimi
- Coğrafi keşifler, Rönesans ve reform hareketleri Avrupa'nın gelişmesine katkı sağlıyor.
- Avrupa dini sadece ibadetlerde kullanmaya başlıyor ve laiklik adı verilen bir sistem ortaya çıkıyor.
- Laiklik sistemi sayesinde Avrupa olabildiğince gelişiyor, ancak bazı ülkeler halen dini yönetim sistemi olarak kullanmaya devam ediyor.