YöreselKıyafetler

Karadeniz'in yöresel kıyafetleri hem kadınlar hem de erkekler için çeşitli unsurlardan oluşur: Kadınlar için: - İç çamaşırı: Pamuklu veya keten iç donu. - Üst giyim: Beyaz patiskadan yuvarlak yakalı yelekler ve işlemeli entari (fistan). - Başörtüsü: Üzerinde sarı ve yeşil pullu çatkı veya atça adı verilen başörtüler. - Aksesuarlar: Gerdan altını adı verilen altın dizisi, kırmızı çuhadan fes, beşi bir yerde gerdanlık. - Alt giyim: Diz ile ayak bileği arasındaki bölümü renkli dokunan üç etek. Erkekler için: - Alt giyim: Potur veya zipka üzerine yakasız işlik mintan. - Üst giyim: Körüklü yelek veya abacı kes, kalın kayaktan siyah aba ceket. - Başlık: Seymenlere özgü poşu sarılı fes veya keçe külah. - Kuşak: Mevsimine göre pamuklu, yünlü veya karışık kumaştan kuşak. - Ayakkabı: Deri çizme veya kara lastik.

Ankara'nın yöresel kıyafetleri hem erkek hem de kadınlar için şu şekilde incelenebilir: Kadınlar için: Bindallı: Kadife veya atlas kumaştan, altın ya da gümüş telle işlenmiş, genellikle özel günlerde giyilen uzun elbise. Oyalı yazma veya poşu: Baş örtüsü olarak kullanılan, kenarları iğne oyasıyla süslenmiş bez. İçlik ve göynek: Elbise altına giyilen ince, pamuklu iç giysiler. Gümüş kemer: Bel kısmını süsleyen, tokalı ve işlemeli kemer. Üç etek: Üç parça etekten oluşan, bele bağlanan kadın giysisi. Kuşak ve şalvar: Rahat hareket etmeyi sağlayan, desenli ve bol kesimli alt giysiler. Mest pabuç: İşlemeli, geleneksel kadın ayakkabısı. Erkekler için: Kaleve: İnce kumaştan yapılan, diz altına kadar uzanan geniş paçalı pantolon. Zıpka, zevga, potur, dirdik: Belden bağlamalı, dar paçalı, hareket kolaylığı sağlayan yöresel pantolonlar. Yelek ve cepken: İşlemelerle süslenmiş üst giysiler. Osmaniye işlik: Gömlek benzeri, ince kumaştan yapılmış, içe giyilen kıyafet. Kefiye ve poşu: Başa bağlanan desenli bezler. Fes ve takke: Baş giysileri. Ayakkabı, yemeni, cimcime: El işçiliğiyle üretilen geleneksel ayakkabılar. Gümüş köstek ve hamail: Süs amaçlı kullanılan metal takılar.

İzmir'in yöresel kıyafetleri şu şekilde sıralanabilir: Kadınlar için: 1. Fes: Boncuk ve işlemelerle süslenmiş geleneksel başörtüsü. 2. Bindallı: İşlemeli uzun elbiseler. 3. Cepken: Omuzlara kadar inen, ışlıklı bir giysi. 4. Şalvar: Bol kesimli, rahat hareket etmeyi sağlayan pantolon. 5. Keşan: Kadınların başlarını örtmek için kullandığı aksesuar. 6. Potur: Dizden aşağıya doğru daralan geniş kesim, pamuklu veya yün kumaşlardan yapılır. 7. Mintan: İnce pamuklu veya keten kumaştan üretilen gömlek. 8. Takke: Örgü veya kumaş malzemeden yapılan, çeşitli işlemelerle süslenen başlık. Erkekler için: 1. Kalıpsız fes: Başa giyilen, püsküllü ve motifli yemeni ile birlikte kullanılır. 2. Börümcek: Üst bedene giyilen giysi. 3. Silahlık: Bel kısmına takılan aksesuar. 4. Kolan: Kuşak yerine kullanılan kaytan ipiyle işlemeli bez. 5. Körüklü çizme: Ayağa giyilen ayakkabı.

Kara çarşaf, Orta Doğu ve Arap Yarımadası'na ait bir yöresel kıyafettir. Ayrıca, Osmanlı kültürü ve İran'da da yaygın olarak kullanılmıştır.

Gelinlik ve damatlık farklı yörelere göre değişiklik göstermektedir: 1. Japonya: Japon düğünlerinde gelinler tören boyunca önce beyaz, sonra kırmızı bir kıyafet giyer. 2. Romanya: Romen düğünlerinde erkekler renkli yelekler ve yöresel kıyafetler tercih eder. 3. Hindistan: Hint düğünlerinde gelinler genellikle kırmızı veya pembe gelinlikler giyer. 4. Pakistan: Pakistan'da gelinlerin ellerine kına desenleri çizilir ve kırmızı gelinlikler kullanılır. 5. Hawaii: Geleneksel Hawaii düğünlerinde damatlar tamamen beyaz giyer ve çiçek çelenkleri kullanır. Türkiye'de ise bindallı adı verilen geleneksel gelinlikler, Yörük kızlarının düğünlerinde ve sonrasında katıldıkları tüm düğünlerde kullanılır.

Tokat'ın yöresel kıyafetleri hem erkek hem de kadınlar için şu şekilde sıralanabilir: Erkekler için: 1. Şalvar: Hafif ağlı, arkası potur ve körüklü, dar paçalı. 2. Yelek: Düğmeli poplin veya bossa kumaştan, sırma işlemeli. 3. Gömlek: Hakim yakalı, kumaş olarak poplin. 4. Cepken: Yelek boyunda, önü düğmesiz, etrafı sırma ve ortası kasnak işi ipek ile süslü. 5. Kuşak: Bele sarılan dokuma kuşak. 6. Ayakkabı: Deri ayakkabı. Kadınlar için: 1. Bindallı: Kadife veya atlas üzerine gümüş telle işlenmiş, dar üst kısmı geniş alt kısmı olan elbise. 2. Şalvar: Günlük giyilen iş kıyafeti. 3. Çarşaf: Genellikle yaşlı kadınlar tarafından giyilir. 4. Yazma: Başa örtülen, çit denilen nakış desenlerle süslenmiş başörtüleri. 5. Çorap: Renkli yünden örülmüş. 6. Ayakkabı: Kendine has zerafeti bulunan ayakkabı.

Karadeniz yöresinde hem erkekler hem de kadınlar için koyu ve ağır renklerin tercih edildiği görülmektedir. Erkeklerin giydiği kıyafetlerde siyah, lacivert veya yeşil renk tonlarında ceketler ve pantolonlar yaygındır. Kadınların kıyafetlerinde ise şifon veya ipek kumaştan yapılan dökümlü entariler ve başörtüler öne çıkar.

Erzurum'un yöresel kıyafetleri hem erkekler hem de kadınlar için özel olarak tasarlanmıştır. Erkek kıyafetleri: - Cistik: Bar oynarken ayağa giyilen yumuşak deriden yapılmış ayakkabı. - Zığva: Uçkurlu, beli lacivert kumaştan yapılan şalvar. - Yelek: Kenarları ve cep ağızları kaytanla süslenmiş lacivert kumaştan. - Gömlek (işlik): Beyaz renkli, dik yakalı. - Kazeki: Uzun kollu kısa ceket, kolları geniş kaytanla süslü. - Kuşak (şal): Renkli ipliklerden örülmüş, bele sarılan kumaş. - Gümüş köstek: Yeleğin üstüne takılan aksesuar. - Bazubent: Kola takılan, boncuktan örülmüş ve içine ayet konan aksesuar. - Mendil: Barbaşı veya pöçük oyuncusunun elinde bulunur. Kadın kıyafetleri: - Bindallı: Kadife üzerine simle işlenmiş Türk motifleri bulunan giysi. - Leçek (yazma): Pullar ve boncuklarla süslü baş örtüsü. - Gümüş kemer: Üzerinde işlemeler olan, çengellerle birbirine bağlanan gümüş kemer. - Papuç: Yumuşak deriden yapılmış, oyunda giyilen ayakkabı. - Dizleme: Beyaz yünden örülmüş, diz kapaklarına kadar uzanan çorap. - Diğer aksesuarlar: Mendil, beşibirlik, altıntaş, oltu taşı, işleme kolye, burma bilezik, parmaklara altın yüzük.

Adana'nın yöresel kıyafetleri şu şekilde sıralanabilir: Kadınlar için: şalvar; güdük; yağlık; tülbent, taç, fes, gelin başlığı, evli kadın başlığı, dul kadın başlığı, ihtiyar kadın başlığı gibi çeşitli başlıklar; fistan, cepken, kolçak, kuşak, yelek, dolama. Erkekler için: şalvar; mintan; kasket; yemeni, yelek, kuşak, fes, börk gibi giysiler. Ayrıca, Adana'nın yöresel kıyafeti olan şalvara, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından "coğrafi işaret belgesi" verilmiştir.

Şalvar, genellikle Doğu Anadolu Bölgesi'ne ait bir yöresel kıyafettir.

Hatay'ın yöresel kıyafetleri, hem erkekler hem de kadınlar için farklılık gösterir. Hatay yöresel erkek kıyafetleri: - Arakçık, arakçık bağı, poşiye, kefiye; - Aba, şalvar; - Gömlek, yelek; - Çorap, yemeni, edik; - Bel kuşağı, poşi. Hatay yöresel kadın kıyafetleri: - Fes, tarbuş, kefiye; - Şako, cepken; - Yemeni; - Bel kuşağı; - Altından penez, gümüşten kolye; - Tezzak, tezet, kaytan, sürme, kına.

Sivas'ın yöresel kıyafetleri hem erkekler hem de kadınlar için şu şekilde sıralanabilir: Erkekler için: 1. Başlık: Kırmızı, siyah püsküllü fes veya keçi kılından papak. 2. Üst Giyim: Beyaz yün dokumadan işlik adı verilen gömlek ve üzerine siyah yelek. 3. Alt Giyim: Lacivert renkli, yün dokuma şayk kumaştan zıvga veya şalvar. 4. Aksesuarlar: Gümüş köstek, muska ve saat. 5. Ayakkabı: Yün çorap ve yemeni (kulaklı, sivri burunlu). Kadınlar için: 1. Üst Giyim: Mecidiye kutnusu kumaşından üçetek ve üzerine sırmalı salta. 2. Alt Giyim: İşlemeli ve astarlı şalvar. 3. Başlık: Pullu yazma ve fes. 4. Ayakkabı: Deri ayakkabı. 5. Diğer: Boynunda beşi bir yerde gerdanlık, elinde mendil.

Konya yöresel kıyafetlerinde şalvarın tercih edilmesinin nedeni, bu kıyafetin rahat ve bol paçalı olmasıdır.

Çorum'un yöresel kıyafetleri hem erkek hem de kadınlar için özel olarak tasarlanmıştır. Erkek kıyafetleri genellikle şu unsurlardan oluşur: - Gömlek: Pamuklu veya yünden yapılan uzun kollu gömlekler. - Şalvar: Dar ve düz kesimlidir. - Yelek: Sade ve ağır kumaşlardan yapılan, bazı yelekler nakışlarla süslenen yelekler. - Ceket: Resmi ortamlarda giyilen, yün veya kalın kumaşlardan yapılan ceketler. - Kemer: Deri veya kumaş kemerler. - Başlık: "Fes" veya "takke" gibi geleneksel başlıklar. Kadın kıyafetleri ise şu şekilde sıralanabilir: - Entari: Uzun, renkli ve desenli elbiseler. - Şalvar: Bol kesimli, rahat hareket etmeyi sağlayan alt giyim parçası. - Yelek: Nakışlı ve süslü yelekler. - Başörtüsü: İpek veya pamuklu kumaşlardan yapılan çeşitli baş örtüleri. - Çorap ve Ayakkabılar: Geleneksel el yapımı yün çoraplar ve topuklu ayakkabılar.

Denizli'nin yöresel kıyafetleri, hem erkek hem de kadınlar için çeşitli özelliklere sahiptir: Erkekler için: - Şalvar: Geniş paçalı, lastikli. - Cepken: Kolsuz, kordena işlemeli. - Yelek: Üzerine giyilir. - Fes: Kırmızı renkli, başında bulunur. Kadınlar için: - Fistan: Dizlere kadar uzanan, parçalı veya yekpare. - Şalvar: Topuğa kadar uzanan, kat kat kumaşlardan yapılmış. - Peştamal: Bele sarılan, pamuklu veya ipekten, çizgili ve renkli. - Başörtüsü: Beyaz veya renkli kreplerden yapılır. Ayrıca, Denizli yöresinde zeybek halk oyunu da önemli bir yer tuttuğundan, bu oyuna özgü kostümler de kullanılır.

Mardin yöresel kıyafetlerini hem yerli halk hem de turistler giyer. Özellikle düğün, nişan gibi özel günlerde Mardin şalvarı ve yöresel kıyafetler tercih edilir.

Adıyaman'ın yöresel kıyafetleri hem kadın hem de erkekler için şu şekilde incelenebilir: Kadın Kıyafetleri: Başörtüsü ve Fes: Renkli, desenli ve işlemeli başörtüleri genellikle fes ile birlikte kullanılır. Bindallı: Özel günlerde giyilen, zengin işlemeleri ve parlak kumaşlarıyla öne çıkan kıyafetlerdir. Şalvar ve Gömlek: Günlük yaşamda şalvar ve gömlek tercih edilir, şalvarlar genellikle pamuklu ya da ipekli kumaşlardan üretilir. Yelek ve Kuşak: Kadifeden yapılan ve işlemelerle süslenen yelekler, şalvarın belde sabitlenmesini sağlayan kuşak ile birlikte kullanılır. Erkek Kıyafetleri: Poşu: Genellikle siyah-beyaz desenli olan poşu, hem güneşten korunma hem de estetik amaçlı kullanılır. Gömlek ve Yelek: Beyaz ya da pastel tonlarda gömlekler üzerine kadife veya kumaş yelekler giyilir. Şalvar ve Kuşak: Geniş ve rahat yapısıyla dikkat çeken şalvarlar, bele sarılan kuşak ile tamamlanır. Aba ve Ceket: Soğuk havalarda aba veya ceket giyilir, abalar keçeden, ceketler ise kadife veya yünlü kumaşlardan üretilir. Günümüzde bu kıyafetler daha çok özel günlerde ve festivallerde giyilmektedir.

Yozgat yöresel kıyafetlerini köylü kadınlar ve erkekler giyerdi. Erkeklerin giydiği kıyafetler arasında ceket, potur (zıpka) veya şalvar, kuşak, çarık ve yün çorap bulunurdu. Kadınların giydiği kıyafetler ise üç etek, salta, fes, tepelik ve yazma gibi unsurlardan oluşurdu.

Yöresel kıyafetli kadın ve erkekler, farklı bölgelerin kültürel kıyafetlerini giyen kişilerdir. Örnekler: Yozgat Yöresel Kıyafetleri: Yozgat'ta erkekler fes, göynek, delme yelek, potur, çarık gibi kıyafetler giyerken, kadınlar üç etek, entere şalvar, önlük gibi giysiler tercih ederler. İskoçya Yöresel Kıyafetleri: İskoçya'da erkekler kilt, ceket, yelek, uzun çorap ve küçük çanta gibi kıyafetler giyerken, kadınlar kareli elbiseler ve ekose desenli şallar kullanırlar. Hindistan Yöresel Kıyafetleri: Hindistan'da erkekler ve kadınlar sari adı verilen kıyafetleri giyerler. Erkekler genellikle krem veya beyaz renkte sade kıyafetler tercih ederken, kadınların kıyafetleri daha işlemeli ve renklidir.

Eskişehir yöresel kıyafetleri hem erkek hem de kadınlar için özel olarak tasarlanmıştır. Erkek kıyafetleri genellikle şu unsurlardan oluşur: - Kartal kanatlı cepken: Üzerine işlemeler lase ile yapılmıştır. - Dokuma şort: Yerine kısa şort kullanılır. - Deri ayakkabı: Ayakkabıya tozluk kullanılır. - Şile bezi gömlek: Hakim yakalı, keçe fes veya karton fes ile tamamlanır. - Dokuma kuşak: Beline ismaliye dokuma kuşak bağlanır. - Boyunluk: Kefiye dokuma olarak kullanılır. Kadın kıyafetleri ise şu şekilde sıralanabilir: - Bindallı: Uzun ve gösterişli bir elbisedir, üzerine gümüş işlemeli cordena kadife kemer bağlanır. - Şifon baş örtüsü: Taç veya iç elbise ile tamamlanır. - Şile bezi gömlek: Şalvarın içine giyilir. - Gerdanlık: Boyna takılır. - Deri ayakkabı: Pisi pisi veya karakter ayakkabısı olarak tercih edilir.