Topraklama

Topraklama için bakır ve alüminyum malzemeler kullanılabilir, ancak her iki malzemenin de avantajları ve dezavantajları vardır. Bakırın avantajları: Korozyona karşı daha dayanıklıdır. Yüksek mukavemeti sayesinde daha küçük kesitlerde kullanılabilir. Alüminyumun avantajları: Daha düşük maliyetlidir. Erime noktası düşük olduğu için ısı emisyonu daha kolaydır. Çelik özlü alüminyum iletkenler, hem mukavemet avantajı sağlar hem de maliyet açısından bakır iletkenlere göre daha ekonomiktir, ancak korozyona karşı koruma gerektirir. Topraklama malzemesi seçimi, projenin gereksinimlerine ve maliyet-fayda analizine bağlı olarak yapılmalıdır. Topraklama işlemi, uzman elektrikçiler tarafından gerçekleştirilmelidir.

Topraklama için genellikle sıcak daldırma yöntemiyle galvanizlenmiş çelik şeritler kullanılır. Yaygın olarak kullanılan galvaniz şerit ölçüleri: 25x4 mm; 30x3 mm; 30x4 mm; 30x5 mm; 50x6 mm. Galvaniz şeritlerde bulunması gereken temel özellikler: Korozyona karşı dayanıklılık; Sıcak daldırma özelliği; Kalite standartlarına uygunluk; Montaj kolaylığı; Kaplama tokluğunun nitelikli olması. Galvaniz topraklama şeridi fiyatı, ürünlerin marka ve ölçülerine göre farklılık gösterir.

Topraklama, elektrikte aşağıdaki nedenlerle kullanılır: Can güvenliği: Cihazlarda oluşabilecek kısa devre gibi hata akımları, topraklama sayesinde insan vücuduna geçen akımı minimum seviyeye düşürür ve elektrik çarpması riskini azaltır. Cihazların korunması: Topraklama, cihazlarda oluşabilecek yalıtım arızalarının önüne geçer ve cihazların zarar görmesini engeller. Yangın güvenliği: Topraklama, kaçak akımların güvenli bir şekilde toprağa iletilmesini sağlayarak elektrik kaynaklı yangın riskini azaltır. Sistem verimliliği: Topraklama, elektriksel parazitleri ve gürültüleri azaltarak hassas elektronik cihazların korunmasına ve sistemlerin daha verimli çalışmasına katkı sağlar. Yasal zorunluluk: Topraklama, elektrik tesisatlarında hayati bir güvenlik önlemi olup, kanuni bir zorunluluktur.

Pano gövde topraklaması yapmak için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Topraklama barası montajı: Panonun alt kısmına, kolay erişilebilir ama müdahale etmeyecek bir yere topraklama barası monte edilir. 2. Kablo bağlantıları: Panodaki otomatik sigortalar, kontaktörler ve diğer cihazların metal gövdelerinden çıkan yeşil-sarı topraklama kabloları, topraklama barasına bağlanır. 3. Pano gövdesi bağlantısı: Pano kasasının iç kısmına doğrudan bir topraklama kablosu çekilir ve metal yüzeye vida ile temas ettirilir. 4. Test: Toprak süreklilik testi yapılarak bağlantıların başarısı kontrol edilir. Topraklama işlemi, elektrikle ilgili olduğundan mutlaka uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.

Topraklı priz ile normal (topraksız) priz arasındaki temel fark, topraklama özelliğidir. Topraklı Priz: Faz, nötr ve toprak iletkeni bulunur. Elektrik kaçağı veya kısa devre durumlarında fazla enerji akımını ve kaçağı topraklama ünitesi üzerinden dışarıya iletir. Beyaz eşyalar, bilgisayarlar, ısıtıcılar gibi yüksek akımlı cihazlar için uygundur. Topraksız Priz: Sadece faz ve nötr iletkenleri bulunur. Elektrik kaçaklarına karşı koruma sağlamaz. Genellikle düşük akımlı ve hassas elektronik devreli cihazlar için kullanılır.

Demir bükme makinesinde topraklama kablosunun nereye bağlandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak topraklama kablosunun bağlanması gereken yerler şunlardır: Topraklama levhaları. Elektrik prizi. Topraklama işlemlerinin tüm aşamaları, Elektrik Enerjileri Topraklama Yönetmeliği ile bir standarda bağlanmıştır.

Topraklama işlemlerinde genellikle bakır ve galvanizli çelik gibi iletken ve korozyona karşı dayanıklı madenler kullanılır. Kullanılan madenlerden bazıları: Bakır çubuklar ve şeritler. Galvanizli çelik elektrotlar. Sıcak daldırma ile kaplanmış demir çubuklar (galvanizli çubuklar). Ayrıca, topraklama işlemlerinde levha, köşebent ve yer altı su boruları gibi iletken malzemeler de kullanılabilir.

Nötr barası, elektrik tesisatında nötr iletkeninin toprak ile bağlantısını sağlayan bir elemandır. Nötr barasının bazı işlevleri: Elektrik sisteminin dengesini sağlar. Kısa devre, yıldırım, aşırı gerilim gibi durumlarda topraklama akımını toprağa aktarır. Elektrikli cihazların metal kısımlarının topraklanmasını sağlar ve insanların dokunma geriliminden korunmasına yardımcı olur. Birden fazla topraklama iletkeninin tek bir noktada birleştirilmesini sağlar ve böylece topraklama direncini azaltır. Nötr barasının bulunup bulunmadığı, bir elektrik tesisinin ana panosunun incelenmesiyle anlaşılabilir.

Topraklama için kullanılan fişler arasında B, F ve G tipi fişler bulunur: B tipi fiş ve prizler, topraklama hattına sahiptir ve ABD, Kanada, Meksika ve Japonya'da yaygın olarak kullanılır. F tipi fiş ve prizler, 220-240 volt aralığında çalışır ve Türkiye, bazı Avrupa ülkeleri, Rusya ve Büyük Britanya'nın bazı bölgelerinde kullanılır. G tipi fiş ve prizler, İngiltere, İrlanda, Kıbrıs, Singapur ve Hong Kong'da yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, H tipi fiş ve prizler de topraklama hattına sahiptir ve Filistin ile İsrail'de kullanılır.

Topraklama yapılmadığında ortaya çıkabilecek bazı olumsuz sonuçlar: Elektrik çarpması riski artar. Cihazlar zarar görür. Yangın riski yükselir. Enerji verimliliği düşer. Topraklama, elektrik sistemlerinin güvenli çalışmasını sağlamak için kritik öneme sahiptir. Topraklama işlemlerinin mutlaka uzman bir mühendis tarafından yapılması gerekir.

TN-C ve TN-CS arasındaki temel fark, koruma ve nötr iletkenlerinin düzenleme şeklidir. TN-C sisteminde, koruma iletkeni (PE) ile nötr iletkeni (N) tüm şebeke boyunca birleştirilip tek hat (PEN) olarak çekilir. TN-CS sisteminde ise, TN-C sistemindeki gibi nötr ve toprak hattı başlangıçta birleştirilir (PEN hattı). Bu sistemler, elektrik dağıtım şebekelerinde kullanılan TN sisteminin alt kategorileridir.

Tankerlerde topraklama işlemi şu adımlarla yapılır: 1. Statik yükten arındırma. 2. Bağlantı yapma. 3. Topraklama. Bu işlemler, alev alıp patlamaya neden olabilecek statik elektrik birikimini önlemek için gereklidir. Ayrıca, tanker topraklaması için aşağıdaki cihazlar kullanılabilir: Earth-Rite II RTR. Ex-Proof topraklama pensesi. Topraklama işleminin doğru ve güvenli bir şekilde yapılabilmesi için uzman bir elektrik teknisyenine danışılması önerilir.

Etki ile yüklenen bir cisim topraklandığında, şu olaylar gerçekleşir: Cismin üzerindeki fazla yükler toprağa akar. Cisim, topraklayan cisimle zıt yükle yüklenir. Cisim nötr hale gelir. Bu durum, etki ile elektriklenmenin kalıcı olması için gereklidir.

Ahşapta topraklama yapmak mümkün değildir. Topraklama işlemi genellikle metal çubuklar, levhalar veya borular gibi iletken malzemelerle yapılır. Topraklama işlemi için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Uygun topraklama noktasını belirleyin. 2. Topraklama çubuğunu çakın. 3. Kablo bağlantısını kurun. 4. Topraklama direnci ölçümü yapın. Topraklama işlemi elektrikle ilgili olduğundan, bu işlemi bir uzmana yaptırmak daha güvenli ve doğru olacaktır.

UPS'de topraklama yapmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. UPS priz kullanımı: UPS prizlerinde, faz ve nötr deliklerinin üzerinde topraklama için metal bir çubuk bulunur. 2. Ayrı topraklama: Eğer UPS için ayrı bir topraklama yapılacaksa, topraklama iletkeninin kesiti, faz iletkeninin 1,5-2 katı kadar olmalıdır. 3. Topraklama testi: Gerekli önlemler alındıktan sonra, binanın nötr iletkeni kesilerek, harici topraklama ile nötr iletkeni arasındaki direnç ölçülür. Topraklama işlemi, profesyoneller tarafından yapılmalıdır, çünkü yanlış topraklama ciddi sorunlara yol açabilir.

Hayır, nötr ve topraklama barası aynı değildir. Ana servis panosunda nötr ve topraklama barası genellikle birbirine bağlıdır ve aynı noktada birleştirilir. Alt panellerde ise nötr ve topraklama baraları kesinlikle ayrı tutulmalı ve izole edilmelidir. Nötr ve topraklama baralarının doğru şekilde ayrılması, elektrik sisteminin güvenli ve düzgün çalışması için kritik öneme sahiptir.

Topraklama, elektrikle çalışan makinelerin gerilim altında olmayan metal parçalarının bir iletken aracılığıyla toprakla birleştirilmesidir. Elektriksel bağlantı, elektrik enerjisinin bir noktadan diğerine iletilmesini sağlayan tüm kablo, pano, anahtar, priz, sigorta gibi bileşenlerin oluşturduğu yapıdır. Topraklama ve elektriksel bağlantı, elektrik sistemlerinin güvenli ve verimli çalışması için kritik öneme sahiptir.

Topraklama şeridi açma aparatı, topraklama şeritlerinin kolay ve hızlı bir şekilde döşenmesini sağlayan bir araçtır. Bazı özellikleri: İşçiliği hızlandırır ve ustanın korunmasını sağlar. 30-50 mm genişliğindeki şeritler için uygundur. Paslanmaz metal gövdeye sahiptir. Yağlama gerektirmez ve rulman özelliği vardır. Topraklama şeridi açma aparatları, farklı markalar tarafından üretilmektedir, örneğin Kapsan.

Sarı-yeşil topraklama bandı, elektrik tesisatlarında topraklama kablosu olarak kullanılır. Topraklama, elektrik kaçaklarını önleyerek cihaz güvenliğini sağlar ve fazla elektrik akımının güvenli bir şekilde toprağa iletilmesini sağlar.

Doğalgaz paratoner yerine geçmez, çünkü paratonerler ve doğalgaz topraklama çubukları farklı işlevlere sahiptir. Paratonerler, yıldırım düşme risklerini önlemek için kullanılan topraklama sistemleridir ve yıldırımın fiziksel etkilerine karşı koruma sağlar. Doğalgaz topraklama çubukları ise, doğalgaz tesisatının güvenliğini sağlamak için elektriksel yükleri toprağa aktarmak üzere tasarlanmıştır ve yangın riskini azaltır.